FIFA και Ινφαντίνο… καλοπιάνουν τον Τραμπ για 100 εκατ. λόγους (και ευρώ)
Η FIFA παρουσιάζει νέο θεσμό για την «παγκόσμια ειρήνη», με τον Τραμπ στο επίκεντρο, λίγες
The Wiseman
Τι θα κάνει τώρα η Metlen, το ράλι της Βιοχάλκο και η πτώση της Εθνικής, τα δάκρυα του Μυτιληναίου, ο deal maker Εξάρχου και η DFC και ο εφοπλιστής Δελαπόρτας στο my story
Συμπληρώματα διατροφής και βιταμίνες: Τι πρέπει να ξέρουμε
Αρκετές μελέτες χρειάστηκε να σταματήσουν, είτε γιατί απέτυχαν να τεκμηριώσουν την ευεργετική επίδραση, είτε γιατί κάποια από τα άτομα, που λάμβαναν τα συμπληρώματα υψηλών δόσεων, εμφάνισαν χειρότερους δείκτες υγείας
Μιλώντας αγγλικά αλλά χρησιμοποιώντας μόνον ελληνικές λέξεις ακολουθώντας έτσι, το παράδειγμα του Ξενοφώντα Ζολώτα, το 1959 και της ομιλίας του τότε, στην Ουάσινγκτον σε συνέδριο της Διεθνούς Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη επιφύλαξε μια έκπληξη στους παρευρισκόμενους στην εκδήλωση, που οργάνωσε η Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία της UNESCO στο πλαίσιο των εργασιών της 43ης Γενικής Συνόδου του διεθνούς οργανισμού στη Σαμαρκάνδη.
Η ανακήρυξη Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας από την UNESCO, που ορίσθηκε για τις 9 Φεβρουαρίου, ημέρα του θανάτου του εθνικού μας ποιητή Διονυσίου Σολωμού (1857), ήταν η αφορμή γι' αυτήν την εκδήλωση, κατά την οποία η υπουργός έκλεισε την ομιλία της δίνοντας ένα απτό παράδειγμα, μέσω της χρήσης ελληνικών δανείων στην αγγλική, του πλούτου και της δυναμικής της ελληνικής γλώσσας, της αδιαμφισβήτητης συμβολής της στην παγκόσμια επιστημονική ορολογία και της δυνατότητάς της να διαπερνά βασικές έννοιες της επιστήμης και της τεχνολογίας. Γεγονός που χαιρετίσθηκε ιδιαίτερα από το πολυπληθές ακροατήριο από υπουργούς και δεκάδες πρέσβεις-μόνιμους αντιπροσώπους στην UNESCO.
«Ομιλείται και γράφεται ακατάπαυστα, σχεδόν τέσσερεις χιλιετίες αποτελώντας την παλαιότερη ινδοευρωπαϊκή γλώσσα, με γραπτά τεκμήρια. Έχει οικουμενική ακτινοβολία και με τη μακραίωνη ιστορία της και την αδιαμφισβήτητη επίδρασή της στη γένεση και την εξάπλωση του δυτικού πολιτισμού αποτέλεσε και αποτελεί κατ’ εξοχήν όχημα επαφής και διάδρασης των πολιτισμών της ανθρωπότητας», όπως είπε στην βασική ομιλία της εξάλλου η υπουργός για τη ελληνική γλώσσα.
Ο οικουμενικός δυναμισμός της ελληνικής
Αναφερόμενη στην συνέχεια στην επίδρασή της θύμισε, ότι η ελληνική υπήρξε η γλώσσα των ομηρικών επών, των ελεγειών του Πινδάρου, των τραγωδιών του Ευριπίδη και των κωμωδιών του Αριστοφάνη, η γλώσσα της ιστοριογραφίας του Θουκυδίδη, της οντολογίας και της γνωσιοθεωρίας του Πλάτωνα, της λογικής και της μεταφυσικής του Αριστοτέλη. Αλλά και η γλώσσα της αθηναϊκής δημοκρατίας και των θεσμών της, όπως και του βασιλείου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, η γλώσσα των Ευαγγελιστών και το όχημα του κηρύγματος του Αποστόλου Παύλου για να επιβληθεί στη συνέχεια ως η γλώσσα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και να περάσει στους λογίους της Αναγέννησης.
[caption id="attachment_1978225" align="aligncenter" width="1200"] Η εκδήλωση, που οργάνωσε η Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία της UNESCO[/caption]
«Στο πέρασμα των αιώνων, η ελληνική αναπόφευκτα εξελίχθηκε για να καταλήξει στην κοινή νεοελληνική, η οποία τροφοδοτείται διαρκώς και γόνιμα, από τις παλαιότερες μορφές της», πρόσθεσε η υπουργός. «Δεν μιλούμε ασφαλώς, τη γλώσσα του Ομήρου, ούτε του Σοφοκλή. Όμως, η αττική διάλεκτος, που εξελίχθηκε στην ελληνιστική γλώσσα, τη lingua franca της εποχής της αποτελεί τη βάση της νεοελληνικής. Ο οικουμενικός δυναμισμός της ελληνικής συνιστά άλλωστε, απτή ιστορική πραγματικότητα».
Θεματοφύλακες οικουμενικής απήχησης
Και όλα αυτά, γιατί «Η ακτινοβολία της ελληνικής έγκειται στην εδραίωσή της ως ιδανικού οχήματος για την έκφραση και την ενσάρκωση των προϊόντων της ανθρώπινης διάνοιας.
[caption id="attachment_1978226" align="aligncenter" width="1200"] Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και οι Γιάννης Λοβέρδος, Νίκος Παπαϊωάννου, Γιώργος Κουμουτσάκος[/caption]
Στις επιστήμες, τα γράμματα και τις κατακτήσεις της τεχνικής, η ελληνική γλώσσα έχει κυρίαρχη θέση, καθώς δάνεισε όχι μόνο όρους και λέξεις, αλλά στάθηκε υπόβαθρο για τη βέλτιστη οργάνωση και συστηματοποίηση ιδεών, υποθέσεων και θεωριών, αλλά και εργαλείο για την επαλήθευσή τους και την πρακτική εφαρμογή τους» κατέληξε η κυρία Μενδώνη δίνοντας το σημερινό στίγμα:
«Οι σημερινοί Έλληνες», όπως είπε «είμαστε υπερήφανοι για τη γλώσσα ‘‘«που μας έδωσαν ελληνική’’, όπως έχει γράψει ο νομπελίστας ποιητής Οδυσσέας Ελύτης. Είμαστε υπερήφανοι, γιατί η ελληνική γλώσσα δεν μας ανήκει αποκλειστικά ως μητρική μας γλώσσα. Είμαστε οι θεματοφύλακες της οικουμενικής της απήχησης».
Τα λαμπρά του εγκαίνια εντυπωσίασαν τον κόσμο όλο και στις αίθουσές του φιλοξενούνται μερικοί από τους μεγαλύτερους θησαυρούς της αρχαιότητας παγκοσμίως. Το Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο (GEM) μετά από δύο δεκαετίες και πλέον αναμονής και με πολλά προβλήματα που χρειάσθηκε να αντιμετωπισθούν στην πορεία υποδέχεται πλέον τους ενθουσιώδεις επισκέπτες του.
Σ΄ αυτούς άλλωστε υπολογίζει η χώρα την απόσβεση του τεράστιου κόστους του μουσείου, που έφθασε τα 1,2 δισεκατομμύρια δολάρια. Το κολοσσιαίο άγαλμα του Ραμσή Β΄ στην είσοδο, το ηλιακό πλοίο του Χέοπα και τα 5.600 αντικείμενα από τον τάφο του Τουταγχαμών εκτεθειμένα για πρώτη φορά όλα μαζί από την ανακάλυψή τους πριν από έναν αιώνα είναι ανάμεσα στα 50.000 αντικείμενα που αφηγούνται την ιστορία και τον πολιτισμό της Αιγύπτου σε βάθος χιλιετιών.
Ωστόσο, πολλά άλλα ευρήματα μεγάλης ιστορικής και αρχαιολογικής σημασίας δεν βρίσκονται στο GEM. Είτε γιατί αφαιρέθηκαν από ξένα στρατεύματα που πέρασαν από την Αίγυπτο, θεωρούμενα ως λάφυρα πολέμου ενώ κάποια στην συνέχεια δωρίσθηκαν σε αξιωματούχους είτε γιατί μεταφέρθηκαν λαθραία εκτός της χώρας. Γεγονός είναι έτσι, ότι πολλές αρχαιότητες εκλάπησαν για λογαριασμό πρώην αποικιακών δυνάμεων, που τώρα τις εκθέτουν στα μουσεία τους σε όλο τον κόσμο.
Η Αίγυπτος εδώ και χρόνια διεκδικεί κάποια από αυτά εισπράττοντας ωστόσο αρνήσεις, με το επιχείρημα μάλιστα, ως πριν από λίγο καιρό, της αδυναμίας, λόγω έλλειψης κατάλληλου εκθεσιακού χώρου, να τα φιλοξενήσει. Το ίδιο που συχνά διατυπωνόταν από το Βρετανικό Μουσείο απέναντι στην Ελλάδα όσον αφορά τα Γλυπτά του Παρθενώνα ώσπου να ανεγερθεί το Μουσείο Ακρόπολης. Οπότε και η δικαιολογία καταρρίφθηκε, μια ιστορία που επαναλαμβάνεται σήμερα με το Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο.
Ιδού όμως, επτά από τα ανεκτίμητα αρχαία, που απουσιάζουν από το GEM έχοντας φύγει από τη χώρα με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.
Η Στήλη της Ροζέτας – Βρετανικό Μουσείο
[caption id="attachment_1977230" align="aligncenter" width="1262"] Η Στήλη της Ροζέτας (2ος π.Χ.αιώνας)[/caption]
Όταν ο στρατός του Ναπολέοντα ανακάλυψε την Στήλη της Ροζέτας το 1799, οι ειδικοί που ακολουθούσαν την εκστρατεία αντιλήφθηκαν αμέσως, ότι είχε βρεθεί το κλειδί για την αποκωδικοποίηση των ιερογλυφικών. Κι αυτό, γιατί στην στήλη από γρανοδιορίτη υπήρχαν τρία σαφή αλφάβητα: Της αρχαίας ελληνικής, των ιερογλυφικών και της αιγυπτιακής δημοτικής.
«Η δημοτική ήταν η αιγυπτιακή γραφή των καθημερινών ανθρώπων», όπως εξηγεί ο αμερικανός αιγυπτιολόγος Μπομπ Μπράιερ, ανώτερος ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Λονγκ Άιλαντ και συγγραφέας περισσότερων των δέκα βιβλίων για την αρχαία Αίγυπτο. Πριν από αυτήν την μνημειώδη ανακάλυψη πολλοί μελετητές πίστευαν, ότι τα ιερογλυφικά ήταν απλώς εικονογράμματα.
Αλλά η παρουσία και των άλλων αλφαβήτων υποδήλωνε το αντίθετο. Έτσι ενώ το κείμενο της Στήλης της Ροζέτας, η οποία χρονολογείται στον 2ο π.Χ.αιώνα δεν είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον –πρόκειται για μια δημόσια ευχαριστία από τον ιερέα ενός ναού προς τον βασιλιά Πτολεμαίο Ε΄ για τη μείωση των φόρων – η σημασία της επί της ουσίας είναι τεράστια. Με συνέπεια να θεωρείται το σημαντικότερο ίσως εύρημα σε όλη την Αιγυπτιολογία, καθώς μέσω αυτού έχει αποκρυπτογραφηθεί ο κώδικας των ιερογλυφικών.
Η στήλη ανακαλύφθηκε τυχαία από τον στρατιωτικό μηχανικό Πιερ-Φρανσουά-Ξαβιέ Μπουσάρ, μόνο που η Αίγυπτος εκείνη την εποχή ήταν «σαν την Άγρια Δύση», κατά τον Μπράιερ «και οι τυχοδιώκτες μπορούσαν να πάνε και να πάρουν ό,τι ήθελαν». Έτσι ενώ αρχικά έμεινε στους Γάλλους, με την επικράτηση των Βρετανών στην περιοχή πέρασε στην κατοχή τους, αν και καθόλου εύκολα. Η πέτρα μεταφέρθηκε κατόπιν αυτού στη Βρετανία αλλά χρειάστηκαν άλλα είκοσι χρόνια ώσπου να μεταφραστεί.
Μέχρι το 1802, η Στήλη της Ροζέτας εκτίθετο στο Βρετανικό Μουσείο, όπου οι επισκέπτες του 19ου αιώνα ήταν ελεύθεροι να την αγγίξουν, καθώς ήταν τοποθετημένη ελεύθερα στο χώρο. Παρά τις συνεχιζόμενες πάντως προσπάθειες επαναπατρισμού της στην Αίγυπτο, παραμένει εκεί μέχρι σήμερα, αν και πλέον πίσω από γυαλί.
Προτομή Νεφερτίτης - Νέο Μουσείο Βερολίνου
[caption id="attachment_1977231" align="aligncenter" width="783"] Επισκέπτες του Νέου Μουσείου Βερολίνου στην αίθουσα της Νεφερτίτης[/caption]
Το 1912 ο γερμανοεβραίος αρχαιολόγος Λούντβιχ Μπόρχαρντ εντόπισε ένα γυναικείο πρόσωπο κατά την ανασκαφή της Ακενατόν, της ερειπωμένης πρωτεύουσας της αρχαίας Αιγύπτου στην εποχή του βασιλιά Ακενατόν. «Ήταν η Νεφερτίτη, η σύζυγος του βασιλιά, ξαπλωμένη μπρούμυτα αλλά σε άριστη κατάσταση», όπως λέει η αιγυπτιολόγος Λάουρα Ρανιέρι για την μυστηριώδη βασίλισσα, που μπορεί ακόμη και να κυβέρνησε ως φαραώ αλλά η εικόνα της είτε εξαφανίστηκε είτε παραμορφώθηκε και καταστράφηκε σκόπιμα, όταν ανέλαβε την εξουσία ο θετός γιος της Τουταγχαμών.
Σκόπιμα και ο Μπόρχαρντ όμως, υποτίμησε το εκπληκτικό τεχνούργημα υποστηρίζοντας, ότι είναι φτιαγμένο απλώς από γύψο. Και όχι από τον πολύτιμο για την εποχή ασβεστόλιθο, καθώς ο νόμος που ίσχυε τότε στην Αίγυπτο επέβαλλε να παραμένουν στη χώρα όλα τα ευρήματα από αυτό το υλικό. Οκτώ χρόνια αργότερα έτσι, η Νεφερτίτη εκτέθηκε στο Βερολίνο.
Η προτομή των 45,72 εκατοστών και βάρους 20 κιλών, ζωγραφισμένη στο χέρι σε έντονο αιγυπτιακό μπλε και διακοσμημένη με κόκκινη και χρυσή κορδέλα συγκεντρώνει έκτοτε τα βλέμματα χιλιάδων επισκεπτών, για την ακρίβεια μισό εκατομμύριο ετησίως, που προσέρχονται στο Νέο Μουσείο ειδικά για εκείνην. Σήμερα μάλιστα έχει δική της αίθουσα.
Οι Αιγύπτιοι ωστόσο, είχαν αρχίσει αμέσως τις διαπραγματεύσεις για να πάρουν πίσω τη Νεφερτίτη τους και σχεδόν το πέτυχαν, το 1929, αλλά η συμφωνία τελικά τέθηκε υπό βέτο από τον Αδόλφο Χίτλερ και ναυάγησε. Οι προσπάθειές τους όμως, συνεχίζονται.
Ο Οβελίσκος του Λούξορ –Πλας ντε λα Κονκόρντ, Παρίσι
[caption id="attachment_1977232" align="aligncenter" width="1597"] Ο οβελίσκος του Λούξορ, που κατασκευάστηκε στην εποχή του Νέου Βασιλείου (1550 -1070 π.Χ), όπως εκτίθεται σήμερα στο Παρίσι[/caption]
Το ήμισυ ενός ζεύγους οβελίσκων από το Λούξορ, που κοσμεί σήμερα την παρισινή Πλας ντε λα Κονκόρντ είναι ένα δώρο. Του Μουχάμαντ Αλί Πασά, de facto ηγεμόνα της Αιγύπτου προς τον Μέγα Ναπολέοντα, το 1829. Μια περίπτωση δηλαδή, που ο γάλλος αυτοκράτορας δεν χρειάστηκε να προβεί σε λεηλασίες, όπως συνέβη με πολλά άλλα μνημεία.
Η ιστορία έχει ως εξής: Σχεδόν κάθε ναός του Νέου Βασιλείου – της πιο ισχυρής και ακμάζουσας περιόδου της αρχαίας Αιγύπτου, γνωστής και ως Χρυσής Εποχής της Αιγύπτου, 1550 έως 1070 π.Χ- είχε ένα ζευγάρι οβελίσκων τοποθετημένο στην είσοδό του. Αυτό ίσχυε και για το Λούξορ, που βρίσκεται στην ανατολική όχθη του Νείλου, όπου οι εκατομμύρια τουρίστες το χρόνο δεν μπορούν παρά να παρατηρήσουν μια εμφανή παραφωνία: Την ύπαρξη ενός μόνον οβελίσκου αντί του αναμενόμενου ζεύγους.
Οι ηλικίας 3.000 ετών μονόλιθοι από κόκκινο γρανίτη αντιπροσώπευαν όμως τη νίκη για τον Ναπολέοντα, κι έτσι του προσφέρθηκαν ως δώρο. Μόνο που η μετακίνησή τους ήταν τόσο δύσκολη και δαπανηρή, που οι Γάλλοι αποφάσισαν τελικώς να πάρουν μόνο τον έναν. Ως αντίδωρο μάλιστα η Γαλλία απέστειλε το δικό της ευχαριστήριο με τη μορφή του Ρολογιού του Καΐρου, όπως ονομάσθηκε το πρώτο δημόσιο ρολόι στην Αίγυπτο, το οποίο όμως χάλασε αμέσως και δεν μπορούσε να επισκευαστεί για 175 χρόνια.
Ο Ζωδιακός της Ντεντέρα- Λούβρο
[caption id="attachment_1977233" align="aligncenter" width="781"] Ο Ζωδιακός της Ντεντέρα (περί το 50 π.Χ.) κατασκευασμένος πιθανώς κατά παραγγελία της Κλεοπάτρας[/caption]
Επί δύο χιλιετίες, οι ιερείς του ναού της Αθώρ μπορούσαν να κοιτάζουν ψηλά στην οροφή του κτηρίου για να θαυμάσουν τον Ζωδιακό της Ντεντέρα. Αφιερωμένο στον Όσιρι κατά παραγγελία πιθανώς της Κλεοπάτρας γύρω στο 50 π.Χ. το ανάγλυφο, πλάτους 2,5 μέτρων περίπου είναι ένας από τους παλαιότερους γνωστούς, ουράνιους χάρτες αποτυπώνοντας και μία συναρπαστική συγχώνευση πολιτισμών.
«Είναι ένα αμάλγαμα ελληνικής και αιγυπτιακής σκέψης - θρησκείας, επιστήμης, τεχνολογίας – κατά την τελευταία δυναστεία της αρχαίας Αιγύπτου», όπως λέει η Σαλίμα Ικράμ, καθηγήτρια Αιγυπτιολογίας στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο στο Κάιρο. Και όπως ήταν επόμενο «ήταν περιζήτητο από όλους όσοι το έβλεπαν».
Πώς έφτασε όμως, στο Παρίσι; Οι απαντήσεις είναι αντικρουόμενες. Η επίσημη ιστορία είναι, ότι οι Γάλλοι το πήραν κατόπιν άδειας αιγυπτίων αξιωματούχων, το 1821. Άλλοι ισχυρίζονται όμως, ότι ο αρχαιοκάπηλος Κλοντ Λελορέν έφθασε στον ναό, που βρίσκεται 40 μίλια βόρεια του Λούξορ κουβαλώντας δυναμίτη για να αφαιρέσει τον Ζωδιακό Κύκλο. «Απλώς ανατίναξαν έναν από τους πιο όμορφους ναούς της Αιγύπτου και τον έκαναν κομμάτια», όπως λέει η αιγυπτιολόγος Λάουρα Ρανιέρι, ιδρύτρια του Ancient Egypt Alive, ενός οργανισμού αφιερωμένου στην εκπαίδευση των επισκεπτών σχετικά με την περίπλοκη ιστορία της Αιγύπτου.
Σε κάθε περίπτωση, τα κομμάτια στάλθηκαν στον βασιλιά Λουδοβίκο ΙΗ΄, ο οποίος εξακολουθούσε να είναι θυμωμένος, που η Γαλλία είχε χάσει τη Στήλη της Ροζέτας. Ο ίδιος κατέβαλλε πάντως, το υπερβολικό ποσό των 150.000 φράγκων για να εγκαταστήσει τον ζωδιακό κύκλο στη Βασιλική Βιβλιοθήκη αλλά έναν αιώνα αργότερα, μεταφέρθηκε στο Λούβρο. Εκεί , όπως λέει η Ρανιέρι οι ομάδες των επισκεπτών εντυπωσιάζονται και μαγεύονται από τις περίπλοκες λεπτομέρειες του μνημείου από ψαμμίτη. Στον ναό της Αθώρ εν τω μεταξύ, εγκαταστάθηκε ένα αντίγραφο.
Η Σαρκοφάγος του Σέτι Α΄ - Μουσείο Σερ Τζον Σόαν, Λονδίνο
[caption id="attachment_1977234" align="aligncenter" width="1436"] Η σαρκοφάγος του Σέτι Α΄ περί το 1279 π.Χ.[/caption]
Σ’ ένα σκοτεινό υπόγειο τριών συνδεδεμένων μεταξύ τους σπιτιών του Λονδίνου, βρίσκεται ένα τεχνούργημα, που το 1817, δεν το ήθελε κανείς: Η σαρκοφάγος του Σέτι Α΄, ενός σημαντικού φαραώ που πέθανε το 1279 π.Χ. και θάφτηκε σε έναν από τους βαθύτερους και πιο όμορφα διακοσμημένους τάφους στην Κοιλάδα των Βασιλέων.
«Ο ιταλός ανασκαφέας Τζιοβάνι Μπελτσόνι την έφερε από την Αίγυπτο νομίζοντας ότι το Βρετανικό Μουσείο θα την αγόραζε, αλλά ανοήτως από την μεριά τους, δεν το έκαναν», λέει η Σαλίμα Ικράμ. Αντ΄ αυτού, σε μια τιμή ευκαιρίας 2.000 λιρών το 1824 (περίπου 250.000 δολάρια ΗΠΑ σήμερα), η ανεκτίμητη σαρκοφάγος ηλικίας 3.200 ετών πουλήθηκε στον εκκεντρικό συλλέκτη Σερ Τζον Σόαν, ο οποίος την φύλαξε στο κελάρι του. Διατηρημένο ακριβώς όπως ήταν κατά τον θάνατο του Σόαν το 1837, το σπίτι έχει έκτοτε γίνει ένα μουσείο γεμάτο με εκλεκτικά και ιδιόρρυθμα αντικείμενα, αν και καμία δεν επισκιάζει τη σαρκοφάγο.
Η ασβεστολιθική σαρκοφάγος είναι σκαλισμένη με ημιδιαφανές αλάβαστρο και διακοσμημένη με μπλε χρώμα, με αποτέλεσμα να δημιουργείται μία απόκοσμη λάμψη όταν μέσα σ΄αυτήν τοποθετείται φως. «Αν βάλεις ένα φως μέσα, όλη η σαρκοφάγος λάμπει και οι μπλε φιγούρες μοιάζουν σαν να κινούνται», όπως προσθέτει η Ικράμ. Ήταν η λάμψη, που πρωτοείδαν το 1825 οι 900 επισκέπτες του Σόαν, όταν διοργάνωσε ένα τριήμερο πάρτι έκθεσης του αποκτήματός του.
[caption id="attachment_1977236" align="aligncenter" width="794"] Το φόρεμα Ταρχάν ηλικίας άνω των 5.000 ετών[/caption]
Το φόρεμα Ταρχάν βρέθηκε το 1913 στη νεκρόπολη Ταρχάν, ένα τεράστιο αρχαίο νεκροταφείο που βρίσκεται 40 μίλια νότια του Καΐρου στις όχθες του Νείλου. Αρχικά θεωρούνταν ένα κουρέλι και έτσι παρέμεινε επί 60 χρόνια σε ένα ανέγγιχτο κουτί στο University College London. Όταν όμως τελικά, το 2015 χρονολογήθηκε με άνθρακα αποκαλύφθηκε η μεγάλη αξία του. Γιατί το «κουρέλι» είναι άνω των 5.000 ετών, κάτι που σημαίνει, ότι πρόκειται για το παλαιότερο υφαντό ένδυμα στον πλανήτη.
Παρά την ηλικία του μάλιστα, αυτό το καλοφτιαγμένο ρούχο βρίσκεται σε εκπληκτικά καλή κατάσταση, όπως σημειώνει η αιγυπτιολόγος του Πανεπιστημίου Yale, Κολίν Νταρνέλ. «Το φόρεμα είναι από λινό και είναι φτιαγμένο από τρία κομμάτια υφάσματος με διατηρημένες λεπτές πτυχώσεις», λέει. Αν και το κάτω μισό του, που πιθανότατα θα έφθανε ως το πάτωμα έχει χαθεί, το επάνω μέρος του φορέματος έχει την γνωστή λαιμόκοψη σε σχήμα V και ένα κόψιμο στο στήθος, όπως συνηθίζεται και σήμερα σε πολλά ρούχα.
Επίσης θα πρέπει να αντιστοιχούσε σε σημερινό μέγεθος 2 ενώ θα ήταν ένα συνηθισμένο ένδυμα για τους απλούς Αιγύπτιους. Επιπλέον όπως όλα τα παλιά ρούχα, διατηρεί τα σημάδια της χρήσης του: Στην προκειμένη περίπτωση λεκέδες στις μασχάλες, που υποδηλώνουν ότι ήταν ένα ένδυμα που φοριόταν στη ζωή.
Παρά τους λεκέδες πάντως, το φόρεμα Ταρχάν εκτίθεται στο Μουσείο Πίτρι Λονδίνου, που πήρε το όνομά του από τον βρετανό αρχαιολόγο Φλίντερς Πίτρι, ο οποίος το 1883 επινόησε το σύστημα «partage». Μια συμφωνία με την οποία μοιράζονταν τα ευρήματα των ανασκαφών μισά - μισά: Δηλαδή 50/50 μεταξύ των ξένων ανασκαφέων και της χώρας των ανασκαφών. Ένα σύστημα, που τελικά η Αίγυπτος το κατάργησε, το 1983.
Προτομή Ανκχάφ - Μουσείο Καλών Τεχνών Βοστώνης
[caption id="attachment_1977235" align="aligncenter" width="1139"] Η προτομή του Ανκχάφ από τη Γκίζα (21ος π.Χ. αιώνας)[/caption]
Ο Ανκχάφ ήταν πρίγκιπας και βεζίρης (ή πρωθυπουργός) στην 4η δυναστεία, ένας άνθρωπος που απολάμβανε τον σεβασμό για την επίβλεψη της κατασκευής της Μεγάλης Πυραμίδας και της Σφίγγας. Αυτή η απεικόνιση του Ανκχάφ, που εκτίθεται στο Μουσείο Καλών Τεχνών της Βοστώνης ήρθε στο φως το 1925 κατά τη διάρκεια της τεράστιας 40ετούς αποστολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ στην Αίγυπτο και το Σουδάν. Πρόκειται στην ουσία για «μία ταφική προτομή, που θα βρισκόταν στον τάφο του μαζί του, ώστε η ψυχή του να μπορέσει να αναζωογονηθεί», όπως εξηγεί η Ικράμ. Τα άσχημα νέα όμως είναι, ότι βρέθηκε στα χέρια του αμερικανού αιγυπτιολόγου Τζορτζ Ράισνερ για να καταλήξει στη συνέχεια στο Μουσείο Καλών Τεχνών.
Η προτομή του Ανκχάφ είναι σημαντική όμως, για τον σπάνιο ρεαλισμό της, καθώς διακρίνονται ακόμη και η γραμμή των μαλλιών του όπως και οι σακούλες κάτω από τα μάτια του. Κάτι πρωτοφανές για έναν πολιτισμόν που συνήθως χρησιμοποιούσε στερεότυπα, προκειμένου να απεικονίσει τους φαραώ του ως τέλειους θεούς. Αντίθετα ο Ανκχάφ είναι συναρπαστικά φυσιολογικός στην όψη, «είναι άμεσα αναγνωρίσιμος ως πραγματικό πρόσωπο», όπως λέει η Ικράμ. «Αν τον ντύσετε με κοστούμι, θα μπορούσε να περπατήσει στην Πέμπτη Λεωφόρο αυτή τη στιγμή»!
Αν και η προτομή πάντως, αποκτήθηκε νόμιμα, κατόπιν δωρεάς της αιγυπτιακής κυβέρνηση στον Ράισνερ το 1927, αυτό δεν συνέβη χωρίς μια δόση σκιώδους πολιτικής: Ανατολικά της Μεγάλης Πυραμίδας, ο Ράισνερ είχε ανακαλύψει επίσης, τον τάφο της Χετεφερές Α΄ που ήταν βασίλισσα της Αιγύπτου κατά τη διάρκεια της Τέταρτης Δυναστείας, ένα ιδιαίτερα αξιοσημείωτο εύρημα, καθώς ήταν ακόμα άθικτος. Και καθώς ο νόμος απαγόρευε στους ανασκαφείς να οικειοποιηθούν τα ευρήματα, η προτομή του Αμκχάφ ήταν ένα είδος δώρου καλής θέλησης, με τις ευχαριστίες που δεν «εξαφανίστηκαν» τα αντικείμενα…
"
["post_title"]=>
string(145) "Ό, τι λείπει: Αυτά τα αριστουργήματα δεν υπάρχουν στο Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο"
["post_excerpt"]=>
string(240) "Το Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο μετά από δύο 10ετίες αναμονής και πολλά προβλήματα υποδέχεται πλέον τους ενθουσιώδεις επισκέπτες του."
["post_status"]=>
string(7) "publish"
["comment_status"]=>
string(6) "closed"
["ping_status"]=>
string(6) "closed"
["post_password"]=>
string(0) ""
["post_name"]=>
string(78) "o-ti-leipei-afta-ta-aristourgimata-den-yparchoun-sto-megalo-aigyptiako-mouseio"
["to_ping"]=>
string(0) ""
["pinged"]=>
string(0) ""
["post_modified"]=>
string(19) "2025-11-05 08:57:03"
["post_modified_gmt"]=>
string(19) "2025-11-05 06:57:03"
["post_content_filtered"]=>
string(0) ""
["post_parent"]=>
int(0)
["guid"]=>
string(34) "https://www.mononews.gr/?p=1977228"
["menu_order"]=>
int(0)
["post_type"]=>
string(4) "post"
["post_mime_type"]=>
string(0) ""
["comment_count"]=>
string(1) "0"
["filter"]=>
string(3) "raw"
}
Καθώς οδηγούσε στην Βιγιαρρίκα –γνωστή και από το ηφαίστειό της - στην νότια Χιλή ο Ενρίκο Τόστι-Κρότσε άκουσε στο ραδιόφωνο κάτι καινούργιο γι΄αυτόν. Ότι η ελληνική κυβέρνηση ζητούσε από το Βρετανικό Μουσείο την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα.
«Όταν άκουσα τα νέα είπα, μα έχω κι εγώ ένα μικρό κομμάτι του Παρθενώνα», λέει ο ίδιος στην The Art Newspaper και η συνέχεια ήταν αυτή, που οδήγησε στην επιστροφή του θραύσματος που κατείχε ο ίδιος στην χώρα μας, τον περασμένο Ιούλιο.
Σήμερα μάλιστα η ελληνική πρεσβεία στο Σαντιάγο τον τιμά γι΄αυτήν την πράξη του σε ειδική τελετή. Όσο για ο θραύσμα, που χρονολογείται στον 6ο π.Χ. αιώνα είναι τμήμα μαρμάρινης σίμης (υδρορρόης) με εγχάρακτη διακόσμηση ανθέμιου, πλαισιωμένου από άνθη λωτού και μπορεί να μην προέρχεται από τον Παρθενώνα, πιθανότατα όμως ανήκε στον Εκατόμπεδο έναν από τους αρχαιότερους ναούς της Ακρόπολης.
[caption id="attachment_1977034" align="aligncenter" width="835"] Μαρμάρινο θραύσμα από την Ακρόπολη που επέστρεψε πρόσφατα στην Ελλάδα από την Χιλή[/caption]
Πώς έφτασε όμως στα χέρια του; Σύμφωνα με την αφήγηση του ίδιου η ιστορία πάει πολύ πίσω, στο 1950, όταν σε ηλικία μόλις δύο ετών έφθασε μαζί με την μητέρα του και την μικρότερη αδερφή του στο Βαλπαραΐσο της Χιλής από τη Γένοβα μέσω του Μπουένος Άιρες, προκειμένου να συναντήσουν τον πατέρα του, Γκαετάνο Τόστι-Κρότσε, που είχε προηγηθεί από το προηγούμενο έτος.
Ο Γκαετάνο Τόστι-Κρότσε ήταν ο κύριος μηχανικός του υποβρυχίου Console Generale Liuzzi, που είχε βυθιστεί από βρετανικά αντιτορπιλικά στις 27 Ιουνίου 1940, 17 ημέρες μετά την είσοδο της Ιταλίας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο ίδιος είχε συλληφθεί από τους Βρετανούς και πέρασε έτσι τον πόλεμο ως αιχμάλωτος στην Ινδία. Όταν όμως όλα τελείωσαν, επέστρεψε στην Ιταλία, αποσύρθηκε από το ναυτικό και μετανάστευσε στη Χιλή.
Κληρονομιά από τον πατέρα
Αλλά μαζί με την οικογένεια πέρασε τον Ατλαντικό κι ένα κομμάτι μαρμάρου, βάρους 1,2 κιλού, ένα τραπεζοειδές θραύσμα με χαραγμένα άνθη λωτού, που ο Γκαετάνο είχε πάρει από την Ακρόπολη - ίσως κοντά στον Παρθενώνα- όταν επισκέφθηκε την Αθήνα με το ναυτικό στη δεκαετία του 1930. Το κομμάτι παρέμεινε ως στολίδι στα διάφορα σπίτια της οικογένειας στη Βινιάνα ντελ Μαρ, μια παραλιακή πόλη ακριβώς βόρεια του Βαλπαραΐσο.
Όταν οι γονείς του Ενρίκο Τόστι-Κρότσε πέθαναν το 1994, κληρονόμησε το μαρμάρινο κομμάτι και το πήρε μαζί του στο σπίτι του στο Σαντιάγο και αργότερα στη Βιγιαρρίκα, όπου μετακόμισε με τη σύζυγό του και τη μικρότερη κόρη του μετά τη συνταξιοδότησή του.
[caption id="attachment_1977031" align="aligncenter" width="828"] Ο Γκαετάνο Τόστι-Κρότσε, αξιωματικός του ιταλικού ναυτικού, που πήρε το θραύσμα από την Ακρόπολη το 1930[/caption]
«Όταν κάποιος ερχόταν στο σπίτι μου για πρώτη φορά, τους έδειχνα αυτή την πέτρα και έλεγα: “Αυτό είναι από τον Παρθενώνα”», λέει. «Κάποιοι με πίστευαν, άλλοι όχι. Εγώ όμως έλεγα απλώς ό,τι είχα ακούσει από τον πατέρα μου».
Η παράδοση στην ελληνική πρεσβεία
Μόλις έμαθε ωστόσο, για το αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης για την επανένωση των Γλυπτών σκέφτηκε, όπως λέει, ότι είχε την ευθύνη να το επιστρέψει. Έστειλε έτσι ένα email στην ελληνική πρεσβεία στο Σαντιάγο και από εκεί του ζητήθηκε η φωτογραφία του θραύσματος, όπως και λεπτομέρειες για το σχήμα και το βάρος του, τα οποία και παρείχε.
Αργότερα, κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού στο Σαντιάγο ο Τόστι-Κρότσε παρέδωσε το μαρμάρινο θραύσμα στην πρεσβεία ζητώντας μόνο πληροφορίες για την ακριβή προέλευσή του και ό,τι άλλο σχετικό. Μερικούς μήνες μετά, έλαβε και την ευχαριστήρια επιστολή για την χειρονομία του από το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού κι όσο για τον ίδιο ξαφνιάστηκε, όταν έμαθε ότι το κομμάτι ήταν μέρος της στέγης ενός αρχαϊκού ναού, πιθανώς του Εκατατόμπεδου.
«Αποδείχθηκε ότι το κομμάτι δεν ήταν από τον Παρθενώνα, αλλά από έναν ακόμη παλαιότερο ναό», λέει στην συνέντευξή του. Κι όσο για τα συναισθήματά του μετά την παράδοση του θραύσματος «Όταν έφυγα από την ελληνική πρεσβεία αφού παρέδωσαν το κομμάτι του μαρμάρου, ένιωσα ένα ιδιαίτερο είδος ικανοποίησης», λέει. «Δεν ξέρω καν πώς να το περιγράψω... Ένιωσα σαν να είχα κάνει κάτι καλό».
«Η βιομηχανία δεν ζητά προνόμια, αλλά ισότιμες συνθήκες με τις άλλες χώρες της Ευρώπης και σταδιακή άρση των εμποδίων που λειτουργούν ως τροχοπέδη», τόνισε ο Μιχάλης Στασινόπουλος, εκτελεστικό μέλος του Δ.Σ. της Viohalco και πρόεδρος της ElvalHalcor και της «Ελληνικής Παραγωγής», επισημαίνοντας ότι μια ισχυρή βιομηχανική βάση αποτελεί θεμέλιο σταθερότητας και προϋπόθεση για βιώσιμη ανάπτυξη.
Μιλώντας σε ημερίδα με θέμα «Προκλήσεις και ευκαιρίες για την ευρωπαϊκή και την ελληνική οικονομία – Η συμβολή της μεταποιητικής βιομηχανίας», υπογράμμισε ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο καθώς ενώ έχει επιτύχει δημοσιονομική σταθερότητα και μείωση της ανεργίας, δεν έχει καταφέρει ακόμη να μετασχηματίσει το μοντέλο ανάπτυξής της προς μια πιο παραγωγική κατεύθυνση.
Κεντρικό σημείο της τοποθέτησης του κ. Στασινόπουλου αποτέλεσε το υψηλό ενεργειακό κόστος, το οποίο παραμένει ένα από τα σοβαρότερα διαρθρωτικά εμπόδια για την ελληνική μεταποίηση.
Όπως ανέφερε, παρά τις σημαντικές διεθνείς πρωτοβουλίες για τη στήριξη της βιομηχανίας, η Ελλάδα εξακολουθεί να επιβαρύνεται με τιμές ηλεκτρικής ενέργειας που υπερβαίνουν αισθητά τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, μειώνοντας έτσι την ανταγωνιστικότητα των εγχώριων παραγωγικών επιχειρήσεων.
Ανέδειξε χαρακτηριστικά το παράδειγμα της Γερμανίας, η οποία προχώρησε σε οριζόντια μείωση του βιομηχανικού κόστους ηλεκτρικής ενέργειας στα 50 €/MWh, μέτρο που, όπως είπε, αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά τη θέση της γερμανικής βιομηχανίας και να δημιουργήσει ακόμη μεγαλύτερη απόσταση από χώρες που δεν υιοθετούν αντίστοιχες πολιτικές.
Υπογράμμισε ότι, εάν δεν υπάρξει άμεση παρέμβαση και στην Ελλάδα, το παραγωγικό κόστος θα αυξηθεί περαιτέρω σε σχέση με τους ανταγωνιστές, οδηγώντας σε απώλεια μεριδίων αγοράς και αναστολή επενδυτικών σχεδίων. Σύμφωνα με τον ίδιο, το δημοσιονομικό βάρος μιας τέτοιας παρέμβασης είναι αμελητέο – περίπου 200 εκατ. ευρώ – ποσό μικρό σε σχέση με τα πολλαπλά οφέλη που θα προκύψουν από τη διατήρηση θέσεων εργασίας, τη στήριξη των εξαγωγών και τη γενικότερη ενίσχυση της βιομηχανικής παραγωγής. «Η εξασφάλιση ανταγωνιστικού κόστους ενέργειας δεν είναι επιδότηση, είναι επένδυση στη βιωσιμότητα της ελληνικής βιομηχανίας και, κατ’ επέκταση, στην οικονομική ανεξαρτησία της χώρας», τόνισε χαρακτηριστικά.
Παράλληλα, ο κ. Στασινόπουλος ανέδειξε την ανάγκη ενίσχυσης της παραγωγικότητας και της επενδυτικής δραστηριότητας, προτείνοντας την επανενεργοποίηση των επιταχυνόμενων αποσβέσεων, μέτρο που διευκολύνει νέες επενδύσεις χωρίς να μειώνει τη φορολογική βάση του κράτους.
Παρατήρησε μάλιστα πως οι Έλληνες εργαζόμενοι δουλεύουν περισσότερες ώρες, αλλά η οικονομία κυριαρχείται από δραστηριότητες χαμηλής παραγωγικότητας, αν και όπως επεσήμανε την ίδια ώρα η εγχώρια μεταποίηση εμφανίζει 50% υψηλότερη παραγωγικότητα από τους άλλους κλάδους, ενώ συμβάλει στο 25% του ΑΕΠ.
Μάλιστα για κάθε θέση εργασίας στον κλάδο, δημιουργούνται έως και 7 παράλληλες θέσεις στην οικονομία, αν και, όπως παρατήρησε, η χώρα υστερεί στη δημιουργία ενός ζωντανού βιομηχανικού οικοσυστήματος.
Κλείνοντας, υπογράμμισε ότι απαιτείται μακρόπνοος εθνικός διάλογος για τη βιομηχανία, με στόχο ένα σταθερό και ανταγωνιστικό πλαίσιο που θα επιτρέψει στις ελληνικές επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν πλήρως τη δυναμική τους. «Η ενίσχυση της παραγωγικής βάσης δεν είναι επιλογή, αλλά στρατηγική αναγκαιότητα για το μέλλον της χώρας», κατέληξε.
Η εκδήλωση, που οργάνωσε η Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία της UNESCO[/caption]
Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και οι Γιάννης Λοβέρδος, Νίκος Παπαϊωάννου, Γιώργος Κουμουτσάκος[/caption]
Η Στήλη της Ροζέτας (2ος π.Χ.αιώνας)[/caption]
Επισκέπτες του Νέου Μουσείου Βερολίνου στην αίθουσα της Νεφερτίτης[/caption]
Ο οβελίσκος του Λούξορ, που κατασκευάστηκε στην εποχή του Νέου Βασιλείου (1550 -1070 π.Χ), όπως εκτίθεται σήμερα στο Παρίσι[/caption]
Ο Ζωδιακός της Ντεντέρα (περί το 50 π.Χ.) κατασκευασμένος πιθανώς κατά παραγγελία της Κλεοπάτρας[/caption]
Η σαρκοφάγος του Σέτι Α΄ περί το 1279 π.Χ.[/caption]
Το φόρεμα Ταρχάν ηλικίας άνω των 5.000 ετών[/caption]
Η προτομή του Ανκχάφ από τη Γκίζα (21ος π.Χ. αιώνας)[/caption]
Μαρμάρινο θραύσμα από την Ακρόπολη που επέστρεψε πρόσφατα στην Ελλάδα από την Χιλή[/caption]
Ο Γκαετάνο Τόστι-Κρότσε, αξιωματικός του ιταλικού ναυτικού, που πήρε το θραύσμα από την Ακρόπολη το 1930[/caption]
