Τέσσερεις γραφίδες από αυτές που χρησιμοποιούσαν οι μαθητές του Αριστοτέλη για να γράφουν τα γυμνάσματά τους είναι το πιο συγκινητικό εύρημα της ανασκαφής, που πραγματοποιήθηκε μέσα στο καλοκαίρι στην αρχαία Μίεζα.

Εκεί όπου λειτούργησε  το περίφημο βασιλικό γυμνάσιο στο οποίο δίδαξε ο Αριστοτέλης  με μαθητές τα  τέκνα της μακεδονικής αριστοκρατίας, μεταξύ των οποίων φυσικά ο Μέγας Αλέξανδρος. Αλλά και τα θραύσματα παναθηναϊκών αμφορέων, που κάποτε ήταν γεμάτα λάδι και εντοπίσθηκαν στον ξυστό και στην παλαίστρα του γυμνασίου δείχνουν, ότι οι αθλούμενοι νέοι, ακριβώς λόγω ευγενούς καταγωγής προτιμούσαν για το άλειμμα του σώματος, όπως συνηθιζόταν, το καθόλου φθηνό λάδι των ιερών δένδρων  της Αθήνας.

1

Στο γυμνάσιο της Μίεζας, που έχει ταυτισθεί από την αρχαιολόγο δρα Αγγελική Κοτταρίδη, επικεφαλής και της ανασκαφικής έρευνας της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας αποκαλύφθηκαν  και άλλα σημαντικά στοιχεία, που επιβεβαίωσαν την κατασκευή του συνόλου στα μέσα του 4ου π.Χ. αιώνα σύμφωνα με ένα ενιαίο σχέδιο και συνακόλουθα την συσχέτιση με τον Φίλιππο Β΄(359-336 π.Χ.) και τον Μεγαλέξανδρο.

Γραφίδες που βρέθηκαν στον χώρο του γυμνασίου της αρχαίας Μίεζας

Η διαμόρφωση του χώρου

Η ανασκαφή που πραγματοποιήθηκε σε σημεία κρίσιμα για την κατανόηση της αρχιτεκτονικής δομής του τεράστιου οικοδομήματος αποκάλυψε έτσι, την διαμόρφωση του χώρου σε γιγαντιαία κλίμακα. Πράγματι ο φυσικός βράχος (πωρόλιθος) του υπεδάφους είχε απολαξευθεί,  ώστε να σχηματιστούν τρία τεράστια, οριζόντια, απολύτως επίπεδα άνδηρα (έκτασης περ. 14 στρεμμάτων) που αναπτύσσονται σε αυστηρά γεωμετρική αλληλουχία από τα νοτιοδυτικά, όπου βρίσκεται το υπερκείμενο νοτιοδυτικό συγκρότημα, προς τα βόρεια, όπου η παλαίστρα και τα ανατολικά,  όπου στο χαμηλότερο σημείο εκτεινόταν η διώροφη στοά του ξυστού, που έφτανε σε μήκος σχεδόν τα 200 μέτρα.

Δεν αποκλείεται η κλιμάκωση των επιπέδων των διάφορων επί μέρους λειτουργικών ενοτήτων του γυμνασίου να αντιστοιχεί σε ιεράρχηση της λειτουργίας τους.

Αίθουσες συμποσίου της παλαίστρας

Εξαιρετικής ποιότητας λευκά κονιάματα σώζονται εξάλλου, στον τοίχο με τους αμφικίονες του ξυστού αλλά και σε αρχιτεκτονικά μέλη (κιονόκρανα κλπ.), ίδια με αυτά των βασιλικών τάφων και του ανακτόρου των Αιγών. Γενικότερα μάλιστα, παρατηρούνται αντιστοιχίες και ομοιότητες με το ανάκτορο των Αιγών που αποτελούν, όπως φαίνεται, χαρακτηριστικά της «κλασικής μακεδονικής αρχιτεκτονικής», αλλά και διαφοροποιήσεις που οφείλονται στην  διαφορετική λειτουργία.

Προστασία και ανάδειξη

Ένα άλλο επίσης, βασικό χαρακτηριστικό του γυμνασίου της Μίεζας, εκτός από το μέγεθος του είναι η εκτεταμένη χρήση πώρινων γωνιόλιθων, μάλιστα στην περιοχή ανάμεσα στην παλαίστρα και το νοτιοδυτικό συγκρότημα  οι λίθινοι τοιχοβάτες σώζονται σημειακά σε ύψος που φτάνει τα δύο μέτρα.

Ο νότιος χώρος της παλαίστρας και νοτιοδυτικό συγκρότημα

Γενικότερα η έρευνα περιλάμβανε ανασκαφή, καθαρισμό και τεκμηρίωση των ευρημάτων, συντήρηση, μελέτη και συσχέτιση με τα ευρήματα των παλαιότερων ανασκαφικών περιόδων αλλά και προκαταρκτικές εργασίες (σχεδίαση, μελέτη αρχιτεκτονικών μελών και δομών) για την εκπόνηση της μελέτης σχετικά με την  προστασία και ανάδειξη του μνημειακού συγκροτήματος και την αναστήλωση του δυτικού τμήματος του ξυστού, της δωρικής στοάς όπου γινόταν η εξάσκηση  στον αγώνα δρόμου.

Στρώμα καταστροφής στον ΝΔ χώρο της παλαίστρας

Πρόκειται για την πρώτη φάση του ερευνητικού προγράμματος στο βασιλικό γυμνάσιο της αρχαίας Μίεζας, στο πλαίσιο της Προγραμματικής Σύμβασης, η οποία υπογράφηκε από την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και τον δήμαρχο Νάουσας Νίκο Κουτσογιάννη, τον Αύγουστο του 2024.

Διαβάστε επίσης

Η Σαντορίνη σε άσπρο-μαύρο – Φωτογραφικά ντοκουμέντα από την Nelly’s

Ελληνικό το πρώτο κτήριο για την φροντίδα ηλικιωμένων στον κόσμο – Ανακάλυψη στα Υψίπεδα του Γκολάν

Υπουργείο Πολιτισμού: Η ”οικία Κοκοβίκου” μετατρέπεται σε χώρο προβολής ταινιών – Τι δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού