Πέστε όχι στην γραφειοκρατία κ. Γεωργιάδη

Αντώνης Κεφαλάς – Αρθρογράφος

Διάβασα με προσοχή για το μοντέλο που θα υιοθετηθεί ώστε να επιτευχθεί η μετάβαση στην πράσινη οικονομία της Δυτικής Μακεδονίας.

Τρία πράγματα είναι εξαιρετικά ενθαρρυντικά και ένα μπορεί να αποδειχθεί καταστροφικό.

Στα ενθαρρυντικά κατατάσσονται τα ακόλουθα:

Η αναγνώριση από το επιτελικό κράτος ότι αυτή η διαδικασία ξεπερνά κατά πολύ το υπουργείο ενέργειας και περιβάλλοντος, οπότε οφείλει να περάσει στην αρμοδιότητα του υπουργείου ανάπτυξης.
Η ξεκάθαρη συνειδητοποίηση από τον υπουργό ανάπτυξης Άδωνη Γεωργιάδη, ότι για επιτευχθεί μέσα στα αναγκαία χρονικά όρια ένα τόσο περίπλοκο σχέδιο, η εμπλοκή στις διαδικασίες της δημόσιας διοίκησης θα το υπονομεύσει. Η επιλογή, λοιπόν, να υιοθετηθεί ένα μοντέλο όπως αυτό που τελικά έφερε σε πέρας την προετοιμασία για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, ήταν ρεαλιστική και απόλυτα ενδεδειγμένη. Αυτή η στήλη, εξάλλου, έχει συχνά υποστηρίξει πως τα περισσότερα από τα μεγάλα επενδυτικά έργα –και ιδιαίτερα αυτά που σχετίζονται με το Ταμείο Ανάκαμψης—δεν μπορούν να υλοποιηθούν από την υπάρχουσα δημόσια διοίκηση και τις διαδικασίες της.
Η πρόβλεψη πως αν παρούσα ενεργειακή κρίση συνεχιστεί, η λειτουργία των λιγνιτικών μονάδων μπορεί να συνεχιστεί και μετά το 2023. Θα ήταν προτιμότερο, βέβαια, να μην είναι αυτή η δυνατότητα επ’ άπειρο ανοιχτή, αλλά να θέτει χρονικό όριο και συγκεκριμένες προϋποθέσεις –π.χ. με κριτήριο την επάρκεια της παραγωγής/παροχής προκειμένου να ενεργοποιηθεί.

Το εξόφθαλμα αρνητικό σημείο αφορά την διοικητική δομή που προτείνεται να υιοθετηθεί. Θα έλεγε κανείς πως η δημόσια διοίκηση κάνει προτάσεις που στην ουσία επιχειρούν να ακυρώσουν το «μοντέλο 2004».

Θαυμάστε τι προτείνουν οι γραφειοκράτες:

Την δημιουργία νέας αυτοτελούς διοίκησης με την ονομασία Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης.
Κάτω από την διοίκηση αυτή ιδρύονται δύο νέες διευθύνσεις: Η Διαχειριστική Αρχή Επιχειρησιακού Προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης και η Επιτελική Διεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασμού και Συντονισμού.
Τέλος, ερχόμαστε στην ταμπακέρα: την ίδρυση ΝΠΙΔ με την μορφή εταιρείας και την επωνυμία Ελληνική Εταιρεία Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης ΑΕ και τον διακριτικό τίτλο «Μετάβαση ΑΕ».

Χρειάζονται δηλαδή τέσσερις φορείς του δημοσίου για να υλοποιηθεί το έργο! Εύλογα γεννάται το ερώτημα: τι ακριβώς θα κάνει ο κάθε φορέας; Ποιες οι αρμοδιότητες, ποιες οι διαδικασίες, ποιες οι επικαλύψεις; Και το κυριότερο: που βρίσκεται το κέντρο λήψης αποφάσεων;

Αχταρμάς οργανώσεων, σύγχυση και καθυστερήσεις. Αυτό θα είναι το αποτέλεσμα.

Αν ο υπουργός ζητήσει την πλήρη αιτιολογική έκθεση για τις προτάσεις αυτές είναι βέβαιο ότι θα ανακαλύψει αυτή η περίπλοκη δομή δεν χρειάζεται. Είναι επίσης σίγουρο πως θα καταλήξει στο συμπέρασμα πως αυτή η οργανωτική δομή θα υπονομεύσει την αποτελεσματικότητα και την ταχύτητα.

Ουσιαστικά, αν θέλαμε να απλοποιήσουμε τα πράγματα και να κάνουμε δουλειά, όχι να δημιουργούμε προσκόμματα που δίνουν ισχύ στους γραφειοκράτες, το μόνο που χρειάζεται είναι η ίδρυση της εταιρείας «Μετάβαση ΑΕ». Η κυβέρνηση έχει χαράξει την στρατηγική, ο υπουργός εποπτεύει και η εταιρεία υλοποιεί.

Η εταιρεία, λοιπόν, έχει την ευθύνη για την υλοποίηση της στρατηγικής, τον συντονισμό των έργων, την οικονομική διαχείριση και την εκτέλεση. Οι δεκάδες δημόσιοι υπάλληλοι που στελεχώσουν την διοίκηση και τις διευθύνσεις στην κεντρική υπηρεσία τι θα γνωρίζουν, τι θα καταλαβαίνουν, τι θα αποφασίζουν;

Υδροκέφαλο κράτος!

Και μια τελευταία παρατήρηση.

Στον συνολικό σχεδιασμό –τουλάχιστον όπως έχει ανακοινωθεί – δεν υπάρχουν πρακτικές προτάσεις για την συνεργασία με τους τοπικούς φορείς. Η τεράστια διεθνής εμπειρία από παρόμοια εγχειρήματα δείχνει ότι αυτά πετυχαίνουν μόνο αν υπάρχει ξεκάθαρη και αγαστή συνεργασία μεταξύ των ανθρώπων, επιχειρήσεων και οργανισμών που βρίσκονται επί τόπου και των τεχνοκρατών που σχεδιάζουν και εφαρμόζουν.

Φαντάζομαι ότι ο επικεφαλής της δημόσιας υπηρεσίας, οι διευθυντές των δύο διευθύνσεων και οι υφιστάμενοι τους θα μπορούν από την Αθήνα να λύσουν όλα τα προβλήματα και πάρουν όλες τις αποφάσεις!!!

Αλλά, τότε, η εταιρεία «Μετάβαση ΑΕ» τι θα κάνει;

κ. Υπουργέ, αν δεν διορθωθούν αυτά τα δύο προβλήματα το εγχείρημα που έχει τόση σημασία για την κυβέρνηση αλλά πρωτίστως για τον τόπο –και τις ζωές των ανθρώπων στην Δ. Μακεδονία — κινδυνεύει σοβαρά.