• Άρθρα

    Οι ήρωες υγειονομικοί έχουν ανθρώπινα όρια και αντοχές και αυτό ανέδειξε η μελέτη Τσιόδρα

    • του Κωνσταντίνου Ζανετόπουλου
    Εάν αντί για τράπεζες τις λέγαμε χρήμα θα σκεφτόμασταν διαφορετικά για αυτές;

    Κωνσταντίνος Ζανετόπουλος


    Εάν δεν ήταν το όνομα Τσιόδρα στην μελέτη και ήταν μόνο του Λύτρα θα είχε ασχοληθεί κανείς ;

    Νιώθουμε την ανάγκη να αναζητούμε τα  νούμερα πριν συζητήσουμε για σοβαρά θέματα;

    Συμφωνούμε όλοι πως τα νούμερα είναι ένα ανοιχτό παράθυρο στην αλήθεια και την γνώση;

    Ο Τσιόδρας εκτός από την απόλυτη του σύνδεση με την πανδημία και την αντιμετώπισή της ίσως να αναδειχθεί  και  πρωτοστάτης  της σημασίας των αριθμών.

    Ελάχιστες μελέτες  καταφέρνουν να περάσουν στο προσκήνιο και να γίνουν αντικείμενο συζήτησης.

    Ακόμα και η συγκεκριμένη ίσως είχε παραμείνει στην αφάνεια εάν δεν ξεχώριζε για δύο λόγους.

    Πρώτον γιατί έχει το όνομα του Τσιόδρα στο εξώφυλλο και δεύτερο γιατί  συνδέθηκε με μια φράση του πρωθυπουργού στην βουλή.

    Όλοι όσοι ασχολούνται στον επιχειρηματικό και συμβουλευτικό χώρο αφιερώνουν τεράστιο χρόνο στην ανάγνωση και ανάλυση των δεδομένων.

    Έχουν δημιουργηθεί εξειδικευμένες μονάδες μέσα στις εταιρείες  για να συλλέγουν, να διαμορφώνουν και στο τέλος να παρουσιάζουν τα δεδομένα με εύληπτο τρόπο.

    Ο λόγος  είναι πως όσοι έχουν τις ευθύνες οργανισμών και επιχειρήσεων χρειάζονται τα νούμερα που τους παρέχουν αυτές οι εξειδικευμένες μονάδες για να κατανοούν σε βάθος την υφιστάμενη κατάσταση, να αναδεικνύουν  τις προβληματικές και τις πετυχημένες περιοχές, να καταγράφουν τάσεις  και στο τέλος να επικουρούνται στην λήψη αποφάσεων.

    Ο  αναλυτής δεδομένων (data engineer,analyst) είναι μια από τις πιο περιζήτητες ειδικότητες.

    Και έρχονται ο Τσιόδρας με τον Λύτρα να βάλουνε μερικά νούμερα στην δημόσια συζήτηση για την πανδημία σχετικά με  το ρόλο του Εθνικού Συστήματος Υγείας.

    Αυτήν την άσκηση, την μελέτη έπρεπε όμως να την κάνουν οι δύο επιστήμονες;

    Και εάν δεν  είχαν σκεφτεί να την κάνουν τότε τι θα γινόταν;

    Στον ιδανικό κόσμο αυτή η μελέτη  θα έπρεπε να ήταν συστηματική,  να γινόταν από  εξειδικευμένη ομάδα αναλυτών δεδομένων που θα έπρεπε να είχε το υπουργείο υγείας για να επικουρεί την πολιτική του ηγεσία.

    Σε αυτήν την περίπτωση βέβαια πάντα θα υπήρχε και κάποιος  αντιπολιτευόμενος που θα αμφισβητούσε την αξιοπιστία των δεδομένων, αλλά ποτέ δεν μπορεί να τα έχει κανείς όλα.

    Έρχεται η μελέτη λοιπόν και ξεκινά με το βασικό ερώτημα, εάν υπερφορτωθεί το σύστημα των εντατικών κλινών με πολλούς ασθενείς θα υπάρξει αντίστοιχη επιβάρυνση και στα ιατρικά αποτελέσματα;

    Θα μπορούσαν να ρωτήσουν και τον καθένα από εμάς πότε θα πιστεύαμε πως θα είχαμε καλύτερη περίθαλψη; 

    Eάν μπαίναμε στο νοσοκομείο με προγραμματισμένη εισαγωγή, να μας περιμένει το νοσηλευτικό προσωπικό και ο ιατρός μας, να μας έχουν ετοιμάσει το δωμάτιο νοσηλείας, και να έχουμε ήδη κάνει τις προκαταρκτικές εξετάσεις;

    Ή να βρεθούμε στα εξωτερικά ιατρεία εφημερεύοντος νοσοκομείου  με ξαφνικούς πόνους και την ίδια στιγμή να έχει γίνει τροχαίο με αρκετούς πολυτραυματίες;

    Ποιος θα κοιτάξει εσένα με τα πονάκια σου όταν δίπλα σου κινδυνεύουν ζωές; Εσύ με τι κουράγιο ή θράσος θα κάνεις αισθητή την παρουσία σου στους γιατρούς και τις νοσοκόμες που σπεύδουν να χειρουργήσουν και να σώσουν;

    Η απάντηση είναι προφανής και δεν χρειάζεται η μελέτη.

    Όμως η μελέτη έβαλε στο τραπέζι της συζήτησης το αδιάψευστο στοιχείο πως όταν οι εισηγμένοι στις ΜΕΘ είναι πάνω από 400 αυξάνεται το ποσοστό θνησιμότητας.

    Πρακτικά τι σημαίνει αυτό; Πως οι άνθρωποι στις μονάδες εντατικής θεραπείας δεν σώζονται μόνο από τα μηχανήματα, αλλά κυρίως από τους ιατρούς και το νοσηλευτικό προσωπικό που εργάζεται μέσα σε αυτές τις σπηλιές σωτηρίας.

    Δεν σώζουν τα μηχανήματα και οι εξοπλισμοί, αλλά οι άνθρωποι που  σκύβουν πάνω από το προσκέφαλο κάθε ασθενούς ολόκληρο το 24ωρο.

    Αγωνιούν, προσπαθούν, προσέχουν και στο τέλος διασώζουν.

    Μας γιατρεύουνε, και μας στέλνουν σπίτι , στους αγαπημένους μας, στο κρεβάτι μας.

    Όμως κάποια στιγμή όταν οι άνθρωποι εξουθενώνονται και εξαντλούνται, τα νούμερα το αποτυπώνουν με σκληρό και αδυσώπητο τρόπο.

    Κάποιοι χάνονται. 

    Και ενώ πριν η συζήτηση μπορεί να ήταν θεωρητική με τα πραγματικά νούμερα της μελέτης το θέμα παίρνει τις διαστάσεις που του αναλογούν.

    Η θεωρία μετατρέπεται σε πράξη και αποτυπώνει το πρόβλημα σε όλες του τις εκφάνσεις.

    Ναι χρειάζονται μονάδες εντατικής θεραπείας και γι’ αυτό διπλασιάστηκαν.

    Η μαξιμαλιστική προσέγγιση της πραγματικότητας που άκριτα μπορεί να απαιτεί τριπλασιασμό, ή ακόμα και πενταπλασιασμό των μονάδων δεν βάζει ποτέ νούμερα δίπλα στις μαξιμαλιστικές απαιτήσεις και κυρίως δεν δίνει απαντήσεις στα ουσιαστικά ερωτήματα.

    Πόσο δύσκολο είναι να διπλασιαστούν και οι άνθρωποι που χρειάζονται για να τις στελεχώσουν;

    Αυτά τα αυξημένα νούμερα θανάτων όταν το σύστημα υπερφορτώνεται μας αποκαλύπτει την αξία, το κουράγιο , την αυταπάρνηση και τα όρια των μαχητών του συστήματος υγείας.

    Αυτή η ανθρώπινη διάσταση της σημασίας των ιατρών και των νοσηλευτών στις ΜΕΘ και  όσων ακόμα τους υποστηρίζουν είναι αυτή που αναδεικνύεται από την μελέτη Τσιόδρα-Λύτρα.

    Σε αυτούς πρέπει να υποκλιθούμε, να αναδείξουμε τον ρόλο τους και την συμβολή τους και παράλληλα να συναισθανθούμε και τα όρια τους και τις ανάγκες τους.

    Πως τους προσελκύουμε, πως τους εκπαιδεύουμε ,πως τους αξιολογούμε, πως τους ανταμείβουμε  και πως τους αναγνωρίζουμε.

    Είναι δυνατόν ένας εντατικολόγος που του ζητάμε κάτι τόσο δύσκολο και οριακό να μην αμείβεται αναλογικά περισσότερο από κάποιον άλλον συνάδελφό του που δεν σηκώνει τουλάχιστο το ίδιο ψυχολογικό βάρος;

    Τα νούμερα μας έδειξαν ξεκάθαρα την πίεση που κουβαλάνε στις πλάτες τους αλλά και τα ανθρώπινα και τα επιστημονικά τους όριά.

    Τα νούμερα του Τσιόδρα επαναπροσδιόρισαν επίσης τις  συζητήσεις που αφορούν την σύγκριση των παρεχόμενων ιατρικών υπηρεσιών από κεντρικές και περιφερειακές μονάδες.

    Είναι απόλυτα πια  προφανές σε όλους πως η συγκέντρωση γνώσης, ο αριθμός των ιατρών και εργαζομένων , ο αριθμός των ασθενών και περιστατικών προσφέρει πολλαπλασιαστική δύναμη στα κεντρικά νοσοκομεία που δεν μπορεί να υποκατασταθεί με κανένα τρόπο στις περιφερειακές μονάδες.

    Επιπρόσθετα οι προοπτικές και οι δυνατότητες ενός μεγάλου νοσοκομείου προσελκύουν τους καλύτερους.

    Αυτά ήταν πάντα γνωστά αλλά έρχονται και τα νούμερα να το επιβεβαιώσουν.

    Ας φανταστεί ο καθένας από εμάς για το που αλλού θα ήθελε να παράγονται αντίστοιχες μελέτες, όχι σποραδικά αλλά συστηματικά.

    Ατελείωτες οι επιλογές, από τα σχολεία, τις πανεπιστημιακές σχολές που υπάρχουν ανά την Ελλάδα, πληθώρα κρατικών υπηρεσιών , περιφέρειες, δήμοι, εφορίες, πολεοδομίες, και ότι ακόμα σκαρφιστεί ο νους σας….

    Φανταστείτε τι πλούτο γνώσεων θα είχαμε , πως θα μπορούσαμε να  αποφασίζουμε για την διοχέτευση πόρων,  για να κάνουμε διορθωτικές κινήσεις, να παίρνουμε στρατηγικές αλλά και τακτικές αποφάσεις.

    Και να προσθέτουμε και άλλα νούμερα όπου χρειάζονται, γιατί τα νούμερα δημιουργούν ερωτήματα, που χρειάζονται και άλλα νούμερα και στοιχεία για να απαντηθούν.  (όπως στην περίπτωση της μελέτης Τσιόδρα χρειάζονται πολύ περισσότερα στοιχεία για την ιατρική κατάσταση όσων διασωληνώθηκαν και τελικά έχασαν την μάχη με τον covid εκτός ΜΕΘ)

    Και να γινόμαστε όλοι σοφότεροι, πιο αποδοτικοί, πιο παραγωγικοί και πιο στοχευμένοι.

    Αυτή είναι η σύγχρονη κοινωνία, η σύγχρονη επιχείρηση, το έξυπνο κράτος της γνώσης που στηρίζεται συζητά και πορεύεται με βάση τα πραγματικά δεδομένα. 

    Μετράμε, αναλύουμε, συζητάμε, αποφασίζουμε και ποτέ δεν ξεχνάμε όμως πως «Παν μέτρον Άνθρωπος» 

    Διαβάστε ακόμη:

    Στον «πρωϊνό καφέ» του Μαξίμου οι προτάσεις των Ειδικών – Ερωτηματικό ποια μέτρα θα ανακοινωθούν



    ΣΧΟΛΙΑ