Παγιδευμένοι στις κακές συνήθειες

Αναρωτιέμαι αν τελικά αυτή η χώρα, ως κοινωνία και κράτος, μπορεί να ξεφύγει από τις συνήθειες του παρελθόντος, να αναλάβει τις ευθύνες της για τα λάθη της και να επικεντρωθεί στην αναγκαιότητα της προσαρμογής της στις συνταρακτικές παγκόσμιες εξελίξεις.

Θα αναφέρω ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα.

Επειδή έχει δημιουργηθεί – δεν εξετάζω τους λόγους—ένα μεγάλο υπόλοιπο αιτήσεων παροχής συντάξεων, τόσο μεγάλο που πάει πίσω τρία χρόνια, πολύ σωστά η κυβέρνηση προσπαθεί να το μειώσει.

Αποφάσισε, λοιπόν, να δώσει μπόνους που να φτάνει σχεδόν τα 500 ευρώ τον μήνα στους δημόσιους υπαλλήλους που ασχολούνται με το θέμα, ώστε να δουλέψουν υπερωρίες και να ικανοποιήσουν τις αιτήσεις που εκκρεμούν.

Ένας πολίτης θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι επιβραβεύονται αυτοί που δεν έκαναν την δουλειά τους. Σίγουρα η διαμαρτυρία αυτή θα έφτανε σε ευήκοα ώτα.

Θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι ο ιδιωτικός τομέας υποφέρει ενώ ο δημόσιος απολαμβάνει ανενόχλητος τις αμοιβές του –και τώρα ο φορολογούμενος καλείται να πληρώσει κι άλλα στους συνήθεις κηφήνες. Κι αυτή η διαμαρτυρία θα έφτανε σε ευήκοα ώτα.

Προσωπικά θα ρωτήσω: γιατί δεν δίνεται η δουλειά ως υπεργολαβία στον ιδιωτικό τομέα; Υπάρχουν άριστοι γνώστες των θεμάτων αυτών, είτε ως άτομα είτε ως οργανωμένα γραφεία που θα μπορούσαν να αναλάβουν την προετοιμασία του φακέλου και να τον υποβάλλουν για έλεγχο στις δημόσιες υπηρεσίες.

Θα μπορούσε έτσι να ισχυριστεί ένας πολίτης πως αποθαρρύνονται οι τεμπέληδες και ενθαρρύνεται ο ιδιωτικός τομέας, με χρήματα και αναγνώριση.

Σίγουρα, η φωνή αυτή θα έφτανε σε ιδιαίτερα ευήκοα ώτα.

Ίσως να ακολουθούσε και μία ανάσα ανακούφισης, γιατί επιτέλους κάποιος υπεύθυνος σκέφτηκε πρωτοποριακά!

Παράλληλα, όμως, θα ξεκινούσε μία κακοφωνία διαμαρτυρίας για ξεπουλήματα και άλλα παρόμοια γνωστά.

Η σχέση του Έλληνα πολίτη με το κράτος του είναι σχέση πάθους και μίσους.

Θέλει το κράτος να κάνει τα πάντα. Περιμένει από το κράτος τα πάντα.

Δεν είναι ποτέ ικανοποιημένος όμως. Πάντα διαφωνεί, πάντα βρίσκει λάθη, ελλείψεις, συνομωσίες, απάτες.

Αν, όμως, γίνει η παραμικρή προσπάθεια αλλαγής, τότε υψώνονται έντονες φωνές διαμαρτυρίας και αντίστασης.

Βέβαια, η δημόσια γραφειοκρατία είναι αυτή που αντιδρά πρώτη. Η αλλαγή, η όποια αλλαγή, την θίγει άμεσα. Γι’ αυτό σε κάθε απόφαση που απλοποιεί μία διαδικασία, η γραφειοκρατία εφεύρει μία άλλη που ουσιαστικά ακυρώνει την μεταρρύθμιση.

Για παράδειγμα μην πάτε μακριά: δείτε τις διαδικασίες και τα έγγραφα για το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης κτιρίου.

Πολλοί Έλληνες δεν πιστεύουν καν τα στοιχεία που δημοσιεύει το κράτος για την πανδημία. Κάθε Έλληνας έχει άποψη για την διαχείριση της πανδημίας. Αρκετοί Έλληνες θεωρούν λάθος κάθε τι που κάνει η κυβέρνηση—και ιδιαίτερα την αντιμετώπιση του κορονοϊού.

Τα συνεχή λάθη και προβλήματα που κάνουν όλα, μα όλα ανεξαιρέτως τα κράτη, περνούν απαρατήρητα.

Ο κόσμος γύρω μας, όμως, αλλάζει με ραγδαίους ρυθμούς. Όταν κοπάσει η καταιγίδα της πανδημίας θα ανακαλύψουμε ότι το δικό μας περιβάλλον έχει αλλάζει ριζικά. Το διεθνές δεν θα το αναγνωρίζουμε καν.

Είναι καιρός να σταματήσουμε την ατέλειωτη ομφαλοσκόπηση. Θα έχουμε άσκημο ξύπνημα από τους περιορισμούς.

Ας μην το κάνουμε χειρότερο με τις εμμονές μας και την τάση μας για «μαύρη αντίδραση».