Κομματικές σκοπιμότητες και πολιτικοί στόχοι στη νέα κυβέρνηση

Ενώ η αντιπολίτευση ήδη αναζητά ταυτότητες και ρόλους, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήδη έριξε την πρώτη ομοβροντία – ευκρινής για όσους θέλουν να έχουν ανοιχτά τα αυτιά. Η σύνθεση της νέας κυβέρνησης αποκαλύπτει με αρκετή σαφήνεια τους στόχους και τις προτεραιότητες σε κομματικό και εθνικό επίπεδο.

Ως θιασώτης της αμερικανικής σχολής του 100 ημερών και έχοντας την πρόσφατη εμπειρία της πρώτης τετραετίας—όπου η ευκαιρία δεν αξιοποιήθηκε στον βαθμό που σχεδίαζε –ο πρωθυπουργός δεν είναι διατεθειμένος να μην εκμεταλλευτεί στο έπακρο την ισχύ που του δίνει η λαϊκή εντολή και την παραζάλη στην οποία έχει περιέλθει η αντιπολίτευση.

Οι επιλογές των υπουργών αποκαλύπτουν πολλά. Καταρχάς, σε κομματικό επίπεδο, ο Μητσοτάκης φρόντισε να περιορίσει κάπως αυτούς που είχαν πάρει «κεφάλι». Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Νίκου Δένδια, που είχε συχνά χαράξει μία κάπως ανεξάρτητη γραμμή στην εξωτερική πολιτική αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες για τις οποίες – όπως φαίνεται—το Μαξίμου δεν ήταν πάντα πλήρως ενημερωμένο.

Στο άμυνας οι αποφάσεις για τα εξοπλιστικά καθώς και για την αναδιάρθρωση των ενόπλων δυνάμεων έχουν ληφθεί. Ο νέος υπουργός καλείται ουσιαστικά να επιβλέψει την αποτελεσματική υλοποίηση τους.

Ταυτόχρονα, ο συνδυασμός Γιώργου Γεραπετρίτη και Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου στο υπουργείο εξωτερικών σηματοδοτεί την πρόθεση του Κυριάκου Μητσοτάκη να παίξει ένα μεγαλύτερο ρόλο στον συγκεκριμένο τομέα και, πάντως, κάτω από την προσωπική του πλέον εποπτεία.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η τοποθέτηση της Νίκης Κεραμέως στο εσωτερικών. Είναι πρόσωπο χωρίς δεσμούς με την τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά έχει δίπλα της πολύπειρο στο συγκεκριμένο θέμα Θοδωρή Λιβάνιο. Ο συνδυασμός προμηνύει ίσως ότι επέρχονται αλλαγές στις σχέσεις των δήμων με το κεντρικό κράτος. Η υπουργός δεν πολυκαταλαβαίνει από πιέσεις, είναι εμμονική στις γραμμές που χαράζει, ενώ ο υφυπουργός γνωρίζει άριστα πώς να χειρίζεται τις αναγκαίες ισορροπίες. ΟΙ αλλαγές στον συγκεκριμένο τομέα μπορεί να εκπλήξουν.

Με τους Χρυσοχοΐδη, Φλωρίδη και Πιερρακάκη, ο πρωθυπουργός δείχνει ότι πράγματι θέλει να δώσει απόλυτη προτεραιότητα στους τομείς της υγείας, δικαιοσύνης, παιδείας αντίστοιχα—όπως έχει παντού διακηρύξει.  Και στους τρεις κρίσιμους τομείς τοποθετήθηκαν ικανότατα και έμπειρα πρόσωπα προερχόμενα από το ΠΑΣΟΚ. Αντικατοπτρίζουν το πολιτικό άνοιγμα προς το κέντρο και την πίστη στην αξιοκρατία. Η μεθοδικότητα θα χαρακτηρίσει το Υγείας –όπου η Αγαπηδάκη καλείται να συνεισφέρει με τις εξειδικευμένες γνώσεις της. Με το κύρος του και τις γνώσεις θα προχωρήσει ο Φλωρίδης, με την τεχνολογία ως όπλο θα πορευτεί ο Πιερρακάκης.

Οι τοποθετήσεις αυτές σε συνδυασμό με την τοποθέτηση Παπαγεωργίου στο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, οφείλουν να αξιολογηθούν ως σύνολο, καθώς δείχνουν πως αντί να έρθει σε άμεση σύγκρουση με το βαθύ κράτος, ο Μητσοτάκης δημιουργεί ένα σύμπλεγμα όπου ο ψηφιακός κόσμος φαίνεται ότι θα αποτελέσει τον πολιορκητικό κριό στην μάχη με το ξεχαρβάλωμα της τοπικής αυτοδιοίκησης, την ανασύσταση του ΕΣΥ, την αναδιάρθρωση της δικαιοσύνης και την αναμόρφωση της παιδείας. Το πλαγιοκόπημα αντί της μετωπικής σύγκρουσης.

Ενδιαφέρον έχει η τοποθέτηση Σκυλακάκη στο ενέργειας και περιβάλλοντος. Ο Σκρέκας είχε φανεί κάπως υποχωρητικός σε ειδικά συμφέροντα. Ο Σκυλακάκης, αντίθετα, είναι γνωστός τόσο για τις περιβαλλοντολογικές ανησυχίες του όσο και για το πείσμα του σ’ αυτό που πιστεύει. Η πορεία του στο Οικονομικών αυτό απέδειξε. Είναι σαφές ότι θα δούμε πιο αυστηρή πολιτική στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και πιο συνεκτική πολιτική στο σχεδιασμό της ενεργειακής πολιτικής, όπου η χώρα βάσιμα θα προσπαθήσει να παίξει σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

 Άφησα προς το τέλος την πρώτον τη τάξη υπουργό, Κωστή Χατζηδάκη. Ως άνθρωπος που φέρει σε πέρας δύσκολες ειδικές αποστολές, η τοποθέτηση του σε συνδυασμό με την συγκέντρωση όλων των οικονομικών θεμάτων και όλων των αποδεδειγμένα πετυχημένων τεχνοκρατών σ’ ένα ουσιαστικό –και όχι κατ’ όνομα–  υπουργείο εθνικής οικονομίας δείχνει δύο πράγματα. Πρώτον, όπως ήδη φάνηκε εξάλλου, ο πρωθυπουργός είναι αποφασισμένος να υλοποιήσει το πρόγραμμα του, να εκπληρώσει τις υποσχέσεις του. Δεύτερον, αναγνωρίζει ότι οι σχετικά ευνοϊκές συνθήκες που επικρατούν σήμερα, ενδέχεται – με σοβαρή πιθανότητα – να έχουν αλλάξει αύριο.

Η σύγκρουση δύο σχολών σχετικά με το επιτόκιο και τον πληθωρισμό είναι πλέον σε διεθνές επίπεδο και οι προειδοποιήσεις των διεθνών οργανισμών για τα προβλήματα που έρχονται συχνές.  Οι θέσεις εμφανίζονται παγιωμένες αλλά οι εξελίξεις δεν συμβαδίζουν πάντα με αυτές. Άλλοτε τις στηρίζουν, άλλοτε τις απορρίπτουν. Οι εμμονές των υπέρμαχων της αύξησης των επιτοκίων αντιμετωπίζουν την κατακραυγή των υποστηρικτών της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, οι στυγνοί τεχνοκράτες συγκρούονται με τους «πολιτικούς οικονομολόγους» (με την έννοια των political economists).

Η έκβαση είναι αβέβαια—αλλά ότι και να συμβεί το 2024 δεν θα είναι ανέφελο. Ο πρωθυπουργός προφανώς το γνωρίζει και, εξίσου προφανώς, προετοιμάζεται γι’ αυτό. Η επιλογή του Κωστή Χατζηδάκη σημαίνει πολλά, για όσους μπορούν να διαβάσουν την κρυστάλλινη σφαίρα και ταυτόχρονα αναγνωρίζουν τα πεπερασμένα όρια του σημερινού μοντέλου ανάπτυξης που ακολουθούμε.

Θα κλείσω με την τοποθέτηση Βορίδη, Είναι σαφής η πρωθυπουργική εκτίμηση ότι η Βουλή μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε πεδίο μάχης. Στο δίδυμο Τασούλα – Βορίδη εναπόκειται να φροντίσουν ένα πράγμα: να μην εκτροχιαστεί το νομοθετικό πρόγραμμα της κυβέρνησης. Είναι κίνηση σοφή και αντανακλά την μεγάλη εμπιστοσύνη του πρωθυπουργού προς τα δύο συγκεκριμένα άτομα. Βασίζεται στην προοπτική ότι οι κοινοβουλευτικές γνώσεις, η μεγάλη ψυχραιμία και το εκτεταμένο χιούμορ του Τασούλα θα συνδυαστούν με τις κομματικές γνώσεις, τις συγκρουσιακές τάσεις και την προσήλωση στην νομοθεσία του Βορίδη προκειμένου να αντιμετωπιστεί μία αντιπολίτευση που, ελλείψει προγράμματος, θα αντιδράσει προσπαθώντας να υπονομεύσει το κυβερνητικό έργο, τις μεταρρυθμίσεις, τις πραγματικές αλλαγές που τώρα χρειάζεται ο τόπος.

Διαβάστε επίσης

Ο μονόδρομος της ΝΔ, τα διλήμματα ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ, ο ρόλος των άκρων