Ζούμε την Ελλάδα των αντιθέσεων – όχι την Ελλάδα των θέσεων. Ο ετεροπροσδιορισμός έχει κατακτήσει το δημόσιο πνεύμα και αντανακλάται στην συμπεριφορά. Από την μια η Ελλάδα που σε κάνει να αισθάνεσαι υπερήφανος διότι από τα τάρταρα της χρεοκοπίας έφτασε ο δικός της υπουργός των οικονομικών να εκλέγεται πρόεδρος του Eurogroup. Και από την άλλη, η Ελλάδα του αίσχους της Εξεταστικής Επιτροπής, όπου αρκετοί συμμετέχοντες βουλευτές  δεν δείχνουν ίχνος ντροπής για τα όσα λένε και κάνουνε.

Ο Κυριάκος Πιερρακάκης αντιπροσωπεύει ότι το καλύτερο μπορεί να αναδείξει η χώρα. Η στήλη δεν θα εμπλακεί στην υμνολογία που σίγουρα θα ακολουθήσει, ούτε στην θριαμβολογία που θα την συνοδεύσει. Η εκλογή του μιλάει από μόνη της.  Και για όσους  αμφιβάλλουν, η οικειοθελής παραίτηση του  Vincent Van Peteghem αποστομώνει. Βεβαίως η απόφαση υπέρ του Πιερρακάκη εξυπηρετεί, μεταξύ άλλων, και στενές εθνικιστικές σκοπιμότητες. Αναπόφευκτο αυτό, και διόλου δεν αφαιρεί από την αξία της επιτυχίας — που είναι ταυτόχρονα προσωπική και θεσμική.

Αυτή είναι η Ελλάδα που αναπτερώνει το ηθικό γιατί δίνει ελπίδα. Αυτή είναι η Ελλάδα που απέδειξε πως μπορεί και ξέρει να υπερπηδά τα εμπόδια.

Η άλλη Ελλάδα, της Εξεταστικής Επιτροπής, δυστυχώς ζει και βασιλεύει, συνυπάρχοντας σε τραγική αντίθεση με την εκλογή του Πιερρακάκη. Το θέμα δεν είναι κομματικό, είναι βαθύτατα ηθικό: οι βουλευτές ξεχνούν πως είναι εκπρόσωποι των πολιτών. Η αντιπροσωπευτική δημοκρατία, εξέλιξη της Αθηναϊκής Δημοκρατίας που πρόσφεραν κυρίως οι Άγγλοι στοχαστές και φιλόσοφοι, απαιτεί θεσμική ευθύνη. Αν οι Locke και Hobbes ζούσαν σήμερα, σίγουρα θα ένιωθαν βαθύτατη ντροπή για τα αίσχη που εκτυλίσσονται.

Πολλοί επικεντρώνονται στην απαράδεκτη συμπεριφορά μαρτύρων, όπως π.χ. ο Γιώργος Ξηλούρης. Όμως, αναρωτήθηκαν με ειλικρίνεια και διάθεση αυτοκριτικής τα μέλη της Επιτροπής από που αντλεί το θάρρος της απαράδεκτης συμπεριφοράς του ο μάρτυρας; Αν ναι, θα γνώριζαν πως τα ίδια φέρουν μεγάλο μέρος της ευθύνης, διότι τα ίδια δίνουν το παράδειγμα της ακραίας αναίδειας, της αδιαφορίας, της απαξίωσης. Και από μεν την Ζωή Κωνσταντοπούλου ουδείς ανέμενε κάτι το διαφορετικό: προσωποποιεί την απαξίωση και έχει καταφέρει να απαξιώσει τα πάντα περιλαμβανόμενου και του εαυτού της.

Δεν είναι, όμως, αναμενόμενο από παραδοσιακά στελέχη του ΠΑΣΟΚ, όπως π.χ. η Vincent Van Peteghem όπου η θεσμική απαξίωση μέσω της ακραίας κομματικοποίησης, υπονομεύει  τον ρόλο της Επιτροπής υποβαθμίζει το βουλευτικό αξίωμα, εκθέτει τα ίδια αρνητικά στην κοινή γνώμη. Όχι πως υπολείπονται, π.χ.,  ο Κώστας Μπούμπας ή Αλέξανδρος Μεϊκόπουλος, ο πρώτος με την μακρά ιστορία  επιθετικότητας, ο δεύτερος, ως ΣΥΡΙΖΑ, με μόνιμη πλειοδοσία  υπέρ των ακραίων αγροτικών κινητοποιήσεων.

Υπάρχει όμως ένα κρίσιμο συμπέρασμα που δεν παρακάμπτεται. Οι δύο αυτές Ελλάδες δεν είναι παράλληλοι κόσμοι– είναι οι όψεις της ίδιας χώρας, του ίδιου πολιτικού συστήματος, της ίδιας κοινωνίας. Η Ελλάδα του Πιερρακάκη και η Ελλάδα της Εξεταστικής δεν συνυπάρχουν τυχαία. Η μία εκφράζει τη δυνατότητα της χώρας να λειτουργήσει θεσμικά, με σοβαρότητα,  στρατηγική σκέψη και διεθνή αξιοπιστία. Η άλλη εκφράζει τα ελλείμματα που σέρνονται εδώ και δεκαετίες: την ευκολία της πόλωσης, την απαξίωση των διαδικασιών, την χυδαιοποίηση του δημόσιου λόγου, την επίμονη καχυποψία προς κάθε έννοια θεσμικής πειθαρχίας και λειτουργίας.

Το επικίνδυνο δεν είναι μόνο ότι υπάρχουν αυτές οι δύο Ελλάδες. Το πραγματικό πρόβλημα είναι ότι η δεύτερη συχνά υπερισχύει, ιδιαίτερα επικοινωνιακά, καταστρέφοντας τη νομιμοποίηση της πρώτης. Η πρόκληση για τη δημοκρατία μας δεν είναι να εξαφανίσει τη μία πλευρά, αλλά να αποκαταστήσει την ισορροπία: να επαναφέρει την Ελλάδα των επιτυχιών, της σοβαρότητας και της διεθνούς αξιοπιστίας στο κέντρο της δημόσιας ζωής. Μόνο τότε η χώρα θα καταφέρει να γίνει στο δημόσιο πνεύμα και λόγο ενιαία — και όχι ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο εκκρεμές ανάμεσα στο καλύτερο και στο χειρότερο του εαυτού της.