Ναι, να γίνουμε Ταϊβάν!

Η είδηση πέρασε στα ψιλά την περασμένη εβδομάδα: Την ώρα που σε ΗΠΑ και Ευρώπη έχουμε νέα έκρηξη κρουσμάτων, υπάρχει μία χώρα που έχει να καταγράψει μετάδοση εντός των συνόρων της από τις… 12 Απριλίου!

Σχεδόν επτά ολόκληρους μήνες είναι χωρίς κρούσμα η Ταϊβάν. Και δεν μιλάμε για μια χώρα μικρή ή αραιοκατοικημένη. Κάθε άλλο. Η Ταϊβάν είναι μία χώρα 23,8 εκατομμυρίων κατοίκων, σε έκταση πολύ μικρότερη της Ελλάδας, με το 78,9% του πληθυσμού της να κατοικεί σε αστικά κέντρα και μάλιστα σε διαμερίσματα, ο ένας κοντά στον άλλο. Έχει δηλαδή υπερδιπλάσιο πληθυσμό από την Ελλάδα και είναι μια χώρα που επίσης εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από τις τουριστικές εισπράξεις.

Τι έκανε, όμως, σωστά η Ταϊβάν των 23 εκατομμυρίων κατοίκων και δεν έχει κρούσματα;

Η Ταϊβάν είχε μέχρι τα μέσα της περασμένης εβδομάδας συνολικά 553 επιβεβαιωμένα κρούσματα και μόλις επτά θανάτους. Οι ειδικοί λένε ότι στην αντιμετώπιση του ιού συνέβαλαν καθοριστικά το έγκαιρο κλείσιμο των συνόρων και ο αυστηρός έλεγχος των ταξιδιών. Άλλοι παράγοντες που έπαιξαν σημαντικό ρόλο είναι η σχολαστική ιχνηλάτηση, η επιβολή καραντίνας η τήρηση της οποίας διασφαλίζεται με τη βοήθεια της τεχνολογίας και η ευρεία χρήση μάσκας. Επιπλέον, η οδυνηρή εμπειρία που βίωσε η Ταϊβάν με τον SARS τρόμαξε τον κόσμο, με αποτέλεσμα να είναι πολύ πιο έτοιμος -και πρόθυμος- να ακολουθήσει τις οδηγίες των ειδικών, γυρίζοντας την πλάτη στους απανταχού συνωμοσιολόγους και αρνητές.

Η Ταϊβάν θα είναι πιθανότατα και μία από τις ελάχιστες οικονομίες που θα παρουσιάσουν ανάπτυξη φέτος, με την κυβέρνηση τον Αύγουστο να προβλέπει ότι το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 1,56% το 2020. (Αυτό δεν είπε άλλωστε εμμέσως σήμερα και ο υπουργός Υγείας, Βασίλης Κικίλιας; Ότι έχει αποδειχθεί πως οι χώρες που έκλεισαν την οικονομία τους και έσωσαν ανθρώπινες ζωές μακροπρόθεσμα είχαν μεγαλύτερα οφέλη και στην οικονομία; «Όποιος γλίτωσε χιλιάδες ζωές είχε μικρότερες επιπτώσεις στην οικονομία. Το σημαντικότερο είναι να γλιτώσουμε ανθρώπινες ζωές», υπογράμμισε χαρακτηριστικά ο υπουργός.)

Αυτό σημαίνει ότι έχει διαφύγει εντελώς τον κίνδυνο; Όχι. Χρειάζεται επαγρύπνηση, γιατί εξακολουθούν να υπάρχουν εισαγόμενα κρούσματα. Και η εμπειρία της Σιγκαπούρης και της Ιαπωνίας, που τα πήγαν καλά αρχικά, αλλά έχασαν και πάλι τον έλεγχο στη συνέχεια, δείχνει ότι τα περιθώρια εφησυχασμού είναι ελάχιστα.

Αυτό, όμως, που μπορούμε να διδαχθούμε όλοι από την καλή, μέχρι στιγμής, εμπειρία της Ταϊβάν είναι ότι τίποτα δεν έχει αποτέλεσμα αν δεν υπάρχει επιμελής ιχνηλάτηση. Ιχνηλάτηση όλων των επαφών εκείνων που βγαίνουν θετικοί στο τεστ. Και, επιπλέον, καραντίνα. Καραντίνα που τηρείται αυστηρά από όλους όσοι έχουν έρθει σε επαφή με κρούσμα.

Εμάς μας περιμένει, όπως φαίνεται, ένα ακόμα lockdown, για να μειωθεί η διασπορά, να αντέξει το σύστημα υγείας, να μη θρηνήσουμε αμέτρητες ανθρώπινες ζωές. Μετά; Μετά θα επιστρέψουμε και πάλι στις συνήθειές μας, καταχείμωνο αυτήν τη φορά, και, αν στο μεταξύ δεν έχει γίνει κάποιο θαύμα και δεν έχει βρεθεί θεραπεία / εμβόλιο, θα ξαναρχίσουμε να βλέπουμε τα νούμερα να ανεβαίνουν μέχρι ποιος ξέρει τι. Στο μεταξύ όμως, έχουμε λίγο χρόνο μέσα σε όλο αυτό το άγχος και την ανησυχία να δούμε τι δεν κάναμε σωστά και τι μπορούμε να κάνουμε. Ατομικά και συλλογικά…

Πώς τα κατάφερε η Ταϊβάν

Έλεγχος συνόρων

Η Ταϊβάν άρχισε να κλείνει τα σύνορα για τους ξένους σε μη κατοίκους λίγο μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, τον Ιανουάριο, και έκτοτε ελέγχει αυστηρά τα σύνορά της. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει, μεταξύ άλλων, παρακολούθηση βάσει συμπτωμάτων πριν από την επιβίβαση στο αεροπλάνο και ψηφιακή παρακολούθηση μέσω του σήματος του κινητού για να εξασφαλίζεται ότι τηρείται η καραντίνα των 14 ημερών.

Μάσκες, διανομή

Η απόφαση της κυβέρνησης να συγκεντρώσει και να αποθηκεύσει μάσκες, τις οποίες στη συνέχεια θα διένειμε κεντρικά, έπαιξε βασικό ρόλο στην επιτυχία της Ταϊβάν. Η κυβέρνηση, στις αρχές της πανδημίας, συγκέντρωσε όλες τις μάσκες που είχαν παραχθεί στη χώρα και απαγόρευσε τις εξαγωγές. Μέσα σε τέσσερις μήνες, οι εταιρείες αύξησαν την παραγωγή από 2 εκατομμύρια σε 20 εκατομμύρια τεμάχια την ημέρα, με αποτέλεσμα να μπορούν να δίνονται μάσκες στους κατοίκους σε τακτική βάση.

Ιχνηλάτηση, καραντίνα

Η Ταϊβάν εφαρμόζει ένα σύστημα ιχνηλάτησης επαφών παγκόσμιας κλάσης. Κατά μέσον όρο, σε κάθε επιβεβαιωμένο κρούσμα συνδέει 20 έως 30 επαφές. Σε ακραίες καταστάσεις, όπως αυτή μίας εργαζόμενης σε μια λέσχη για κυρίους της Ταϊπέι που προσβλήθηκε από τον ιό, η κυβέρνηση εντόπισε έως και 150 επαφές. Στη συνέχεια, όλες οι επαφές μπαίνουν υποχρεωτικά σε καραντίνα 14 ημερών στο σπίτι, ακόμη και αν βγουν αρνητικοί στα τεστ.

Μέχρι στιγμής, έχουν μπει σε κατ’ οίκον καραντίνα περίπου 340.000 άνθρωποι και έχουν επιβληθεί λιγότερα από 1.000. Αυτό σημαίνει ότι το 99,7% συμμορφώθηκε με το μέτρο. Θυσίασαν δηλαδή 14 ημέρες από τη ζωή 340.000 ατόμων για να μπορέσουν να ζήσουν κανονικά 23 εκατομμύρια.

Ο καθοριστικός ρόλος της εμπειρίας του SARS

Η οδυνηρή εμπειρία που είχε η Ταϊβάν από προηγούμενες επιδημίες έπαιξε επίσης καθοριστικό ρόλο. Η χώρα άρχισε να δημιουργεί ένα δίκτυο αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης για τον περιορισμό μολυσματικών ασθενειών μετά την εμπειρία που είχε με τον SARS το 2003, όταν εκατοντάδες αρρώστησαν και τουλάχιστον 73 πέθαναν, με το τρίτο υψηλότερο ποσοστό μόλυνσης στον κόσμο. Στη συνέχεια, υπήρξε η γρίπη των πτηνών και η επιδημία του H1N1. Ως αποτέλεσμα, οι κάτοικοι της Ταϊβάν είναι εξαιρετικά ενημερωμένοι και εξοικειωμένοι με μέτρα προστασίας όπως το πλύσιμο των χεριών και η χρήση μάσκας.

Όλοι οι υπόλοιποι όμως, δεν χρειάζεται να περάσουμε τα ίδια για να μάθουμε. Αρκεί να ακούσουμε τους ειδικούς όσο είναι ακόμη νωρίς…