Πυρηνικά, Aέριο, ΑΠΕ: Η μεγάλη μάχη των λόμπι για το taxonomy μόλις ξεκίνησε

Νέες εντάσεις και διαμάχες πυροδοτεί η δημοσίευση του προσχεδίου για το Ευρωπαϊκό taxonomy, καθώς η πρόταση που βάζει στο παιχνίδι των πράσινων επενδύσεων την πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο ξεκινά τη ρήξη μεταξύ των τριών ισχυρών λόμπι που διεκδικούν τη μερίδα του λέοντος από τον καταμερισμό των πόρων για τις ενεργειακές επενδύσεις στην Ευρώπη, την επόμενη δεκαετία.

Μόλις τρείς ημέρες μετά την έκδοση του, το προσχέδιο του taxonomy  έχει ήδη σπείρει τον διχασμό μεταξύ των Ευρωπαϊκών χωρών και έχει αποτελέσει το έναυσμα ενός μεγάλου debate που θα συνεχίσει μέχρι την οριστικοποίηση της νομοθεσίας στις αρχές του καλοκαιριού. Μια πρώτη νίκη αποτέλεσε για την Γαλλία και την πυρηνική ενέργεια η πρόταση με την πρόβλεψη χρηματοδότησης νέων πυρηνικών σταθμών,υπό προϋποθέσεις. Ωστόσο οι αντιδράσεις του Βορρά έχουν υπάρξει έντονες με τους υπουργούς ενέργειας των πράσινων κομμάτων της Ευρώπης να απειλούν την Κομισιόν με προσφυγή στη δικαιοσύνη αν η πρόταση περάσει με τη σημερινή της μορφή.

Στην αρένα του αερίου από την άλλη οι αντιδράσεις είναι πιο ήπιες καθώς η Ευρώπη και η Γερμανική κυβέρνηση φαίνονται να αναγνωρίζουν την αξία του ως μεταβατική μορφή ενέργειας. Εκεί οι διαπραγματεύσεις θα αφορούν τους περιορισμούς για τις εκπομπές των ρύπων.

Γαλλία-Γερμανία: Η μεγάλη διαμάχη για τα πυρηνικά στο taxοnomy

Από τη μία, το λόμπι της πυρηνικής ενέργειας με την Γαλλική κυβέρνηση, κέρδισαν την πρώτη μάχη καθώς το προσχέδιο, συμπεριλαμβάνει τα πυρηνικά στις «πράσινες» επένδυσεις. Ο χαρακτηρισμός αυτός όμως ορίζεται υπό προϋποθέσεις που αφορούν την διαχείριση των πυρηνικών αποβλήτων, και προβλέπεται μάλιστα η αδειοδότηση νέων πυρηνικών σταθμών για ηλεκτροπαραγωγή μέχρι το 2045. Στην πρόταση αυτή αντιδρά έντονα, από την άλλη, η συμμαχία των αντιπυρηνικών χωρών ηγούμενη από τη Γερμανία, η οποία έχει κάνει σημαντικά βήματα για να απομακρυνθεί από την πυρηνική ενέργεια προχωρώντας πρόσφατα στο κλείσιμό σχεδόν του ημίσεος της πυρηνικής της ισχύος. Ειδικότερα τρεις γερμανικοί πυρηνικοί σταθμοί τέθηκαν εκτός λειτουργίας στα τέλη του 2021, ενώ οι υπόλοιπες εγκαταστάσεις της χώρας πρόκειται να παροπλιστούν σε ένα χρόνο όταν επιτευχθεί να αυξηθεί η κάλυψη της ζήτησης από ΑΠΕ.

Ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας Robert Habeck, μέλος του κόμματος των Πρασίνων στον κυβερνητικό συνασπισμό της χώρας, αναφερόμενος στην πρόταση είπε ότι είναι αμφίβολο αν αυτό το πράσινο ξέπλυμα (greenwashing) θα γίνει αποδεκτό από τις αγορές. «Κατά την άποψή μας, δεν υπήρχε καμία ανάγκη για αυτή την προσθήκη στο taxonomy » δήλωσε ο ίδιος στο γερμανικό πρακτορείο τύπου DPA το Σάββατο.

Η Αυστρία και το Λουξεμβούργο έχουν επιτεθεί και αυτές στο σχέδιο της ΕΕ να χαρακτηρίσει την πυρηνική ενέργεια ως βιώσιμη, με έντονες αντιδράσεις από τους υπουργούς ενέργειας των χωρών. Συγκεκριμένα η Leonore Gewessler, υπουργός της Αυστρίας για το κλίμα και την ενέργεια, δήλωσε το Σάββατο ότι η Βιέννη θα εξετάσει το ενδεχόμενο να μηνύσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή εάν προχωρήσει η επισήμανση της πυρηνικής ενέργειας ως βιώσιμης. Παράλληλα, προκλητική χαρακτήρισε τη ένταξη της πυρηνικής ενέργειας στο taxonomy ο Claude Turmes, υπουργός Ενέργειας του Λουξεμβούργου, προσθέτοντας ότι σε συνεργασία με τους υπουργούς ενέργειας της Αυστρίας και της Γερμανίας θα εξετάσουν την πρόταση εξονυχιστικά.

Το σχέδιο κειμένου των Βρυξελλών θα αποτελέσει μέρος μιας διαβούλευσης με τις χώρες της ΕΕ και ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες, που θα διαρκέσει έως τις 12 Ιανουαρίου. Ωστόσο, οι αντιπυρηνικές κυβερνήσεις της ΕΕ δεν έχουν την εξουσία να ασκήσουν βέτο στην ταξινόμηση, η οποία, είναι πιθανό να κερδίσει την υποστήριξη της πλειοψηφίας στο Συμβούλιο της ΕΕ σύμφωνα με εκτιμήσεις ορισμένων διπλωματών. Πληροφορίες του mononews αναφέρουν ότι η παράμετρος των Γαλλικών εκλογών τον Μάρτιο μπορεί να οδηγήσει σε μια πιο ήπια στάση των πολέμιων της πυρηνικής ενέργειας στην αρχή των διαβουλεύσεων, ωστόσο όσων αφορά την τελική έγκριση της νομοθεσίας η Γερμανία δύσκολα θα συμβιβαστεί.

Το λόμπι του αερίου θα συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις

Ρήξη δημιουργεί επίσης η πρόταση για την ένταξη του φυσικού αερίου στο taxonomy, ως μεταβατική μορφή ενέργειας με περιορισμούς στις εκπομπές ρύπων για τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής. Ο διχασμός στην προκειμένη περίπτωση θα είναι ανάμεσα στις οικολογικές κυβερνήσεις του Βορρά που αμφισβητούν την αποτελεσματικότητα που θα έχει ένα τέτοιο μέτρο στην πράσινη μετάβαση, και των οικονομιών της ΕΕ που βασίζονται στις εισαγωγές φυσικού αερίου στη νότια και ανατολική Ευρώπη. Οι δύο πλευρές πρόκειται να συγκρουστούν στην προσπάθειά τους να διαμορφωθεί το taxonomy προς το συμφέρον  τους, ενώ στις διαβουλεύσεις θα συμμετέχουν και οι stakeholders από το λόμπι του αερίου. Το αίτημα τους θα αφορά την άμβλυνση των όρων που αναφέρονται στο προσχέδιο, σύμφωνα με τους οποίους ο περιορισμός για τις εκπομπές ρύπων ορίζεται στα 270 kg/MWh, ένα κατώφλι που θεωρούν υπερβολικά περιοριστικό.

Η ένταξη του φυσικού αερίου στο taxonomy υποστηρίζεται επίσης από τον υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας και ηγέτη του κόμματος των Φιλελευθέρων, Christian Lindner. Η πρόταση αναφέρει ότι το φυσικό αέριο μπορεί να θεωρηθεί βιώσιμο υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Για παράδειγμα προβλέπεται η έγκριση νέων μονάδων φυσικού αερίου πριν από το τέλος του 2030 εάν εκπέμπουν λιγότερα από 270 γραμμάρια CO2 ανά κιλοβατώρα και εάν αντικαθιστούν την ηλεκτροπαραγωγή με παραδοσιακά ορυκτά καύσιμα.

«Η Γερμανία χρειάζεται ρεαλιστικά σύγχρονους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο ως μεταβατική τεχνολογία, επειδή εγκαταλείπουμε τον άνθρακα και την πυρηνική ενέργεια», δήλωσε ο Lindner στην Süddeutsche Zeitung την Κυριακή.