Το λιανεμπόριο μετά την πανδημία: Οι νέες προκλήσεις και ο ρόλος των φυσικών καταστημάτων

Σε επανεξέταση του μοντέλου λειτουργίας και προσέγγισης του καταναλωτή βρίσκεται το λιανεμπόριο.

Το σαρωτικό πέρασμα του κορονοϊού και η εκρηκτική άνοδος των ηλεκτρονικών πωλήσεων αναγκάζουν τις επιχειρήσεις να επαναπροσδιορίσουν την στρατηγική τους και να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα, ενδεχομένως μέσα και από επώδυνες αποφάσεις. Εξάλλου, το κλειδί για την επιβίωση και ανάπτυξη στην «αρένα του επιχειρείν» είναι η ευελιξία και η προσαρμογή στις εκάστοτε συνθήκες. «Όποιος δεν πιάσει τον παλμό της εποχής, μοιραία οδηγείται εκτός…», σημειώνουν άνθρωποι της αγορά. Στο επίκεντρο του προβληματισμού βρίσκονται οι υποδομές logistics και τα φυσικά καταστήματα.

Η αυξανόμενη διείσδυσης του e-commerce, η οποία συνεχίζεται και μετά την άρση του lockdown υποχρεώνει τις επιχειρήσεις να ξαναδούν τη χρησιμότητα λειτουργίας πολλών σημείων πώλησης. Το κόστος για τη διατήρηση ενός καταστήματος στην μετά Covid-19 εποχή προβληματίζει τους πάντες, με δεδομένη την έκρηξη του ηλεκτρονικού εμπορίου. Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ηλεκτρονικού Εμπορίου (GRECA), το ηλεκτρονικό εμπόριο στην Ελλάδα στο σύνολο του Μαΐου (εβδομάδα 18 έως 22/5) αυξήθηκε κατά 107% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2019 και τέσσερις φορές πάνω (!) από την αρχή του 2020.

«Όλοι μας έχουμε μπει στη διαδικασία να ξαναδούμε τον ρόλο του φυσικού καταστήματος εδώ και λίγο καιρό. Η πανδημία απλά επιτάχυνε τη διαδικασία αυτή…», επισημαίνει υψηλόβαθμο στέλεχος μεγάλης εταιρείας. Μεγάλα ονόματα του λιανεμπορίου όπως ο όμιλος Fourlis που διαχειρίζεται τα ΙΚΕΑ και τα Intersport έχουν αρχίσει εδώ και λίγο καιρό να «πειραματίζονται» και να δοκιμάζουν διάφορα concept στην προσπάθειά τους, να δημιουργήσουν τα καταστήματα του… μέλλοντος, το οποίο κατά κύριο λόγο θα ενσωματώνει καινοτόμες τεχνολογίες που θα αναβαθμίζουν την αγοραστική εμπειρία του καταναλωτή μέσα στα καταστήματα. Κάποιες μάλιστα μελετούν τη δημιουργία ειδικών χώρων στα καταστήματα για την παραλαβή προϊόντων, τα οποία αγοράστηκαν μέσω διαδικτύου.

Παράγοντες της αγοράς τονίζουν πάντως πως είναι πολύ πρόωρο και ίσως άστοχο να μιλάμε για «τέλος των φυσικών καταστημάτων», καθώς δεν θα σταματήσει να υπάρχει η ανάγκη για φυσικές αγορές. «Το ηλεκτρονικό εμπόριο θα αναπτυχθεί και άλλο και θα καταλάβει ακόμη μεγαλύτερο μερίδιο, ωστόσο δεν πρόκειται να γίνει κυρίαρχη τάση, τουλάχιστον στο ορατό μέλλον», αναφέρουν χαρακτηριστικά.

Επενδύσεις στο e-commerce

Παράλληλα με την αναμόρφωση του φυσικού καταστήματος, σημαντικές επενδύσεις δρομολογούνται και για την ενδυνάμωση των e-shops. Δυναμικές κινήσεις στον τομέα αυτό υλοποιούν τα μεγάλα σούπερ μάρκετ, τα οποία μέχρι πριν την πανδημία απέφευγαν να ασχοληθούν λόγω της χαμηλής διείσδυσης των ηλεκτρονικών πωλήσεων στα είδη μαναβικής και μπακαλικής. Υπολογίζεται πως ο τζίρος του e-grocery την προ Covid-19 εποχή δεν ξεπερνούσε τα 40 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση.

Ενδεικτικά η ΑΒ Βασιλόπουλος σκοπεύει να δημιουργήσει το πρώτο «dark store» μέσα στην τρέχουσα χρονιά (πρόκειται για κανονικά κατάστημα που ασχολείται όμως αποκλειστικά με την εκτέλεση των online παραγγελιών) ενώ ο όμιλος METRO- My Market του ομίλου Παντελιάδη, μετά την πλήρη απορρόφηση των δραστηριοτήτων του eshop.mymarket.gr σχεδιάζει τον εμπλουτισμό της γκάμας με νέα είδη που δεν αποτελούν την «κλασσική» γκάμα προϊόντων super market.

Να σημειωθεί πως το καθολικό lockdown υποχρέωσε τις επιχειρήσεις λιανικής να προσαρμοστούν βίαια στις απαιτήσεις του ηλεκτρονικού εμπορίου, κάνοντας μέσα σε λίγο διάστημα όσα δεν έκαναν για χρόνια. Κάποιοι υποστηρίζουν πως μέσα σε δυο μήνες το λιανεμπόριο έκανε … «άλμα πενταετίας» όσον αφορά στην προσαρμογή του στη διαδίκτυο. Λέγεται πως υπήρξε εταιρεία που κατάφερε να εξυπηρετήσει 40 χιλιάδες κλήσεις σε μια μόλις ημέρα!