Κορυφώνεται η ανησυχία για τη λειψυδρία καθώς τα δεδομένα της Αττικής που φτάνουν στο Υπουργείο Ενέργειας και μπαίνουν στο μικροσκόπιο του Μαξίμου είναι αμείλικτα και οδηγούν σε κόκκινο συναγερμό αλλά και ένα πρωτοφανές μπαράζ παρεμβάσεων.

Το επίπεδο συναγερμού ήταν στο πορτοκαλί πριν μερικούς μήνες, όμως, με βάση τα νέα δεδομένα, που ελέγχονται συστηματικά από το υπουργείου Ενέργειας… το επίπεδο κινδύνου λειψυδρίας ανεβαίνει.

1

Σημειώνεται ότι το επίπεδο συναγερμού προκύπτει από μια εξίσωση που λαμβάνει υπόψιν τόσο την κατανάλωση και την προοπτική της με βάση την οικοδόμηση, την άρδευση και τις τάσεις όσο και τα αποθέματα και τις εκτιμήσεις για τον καιρό. Το ΥΠΕΝ στο πλαίσιο αυτό ζήτησε σχετική μελέτη από το ερευνητές Μετεωρολογίας του Πολυτεχνείου ενώ το ύψος των αποθεμάτων μειώνεται συστηματικά όπως αποκαλύπτει κάθε μέρα η ιστοσελίδα της ΕΥΔΑΠ.

Οι εκτιμήσεις για την κατανάλωση και τη ζήτηση νερού είναι ανοδικές λόγω των νέων αδειών οικοδομών (και μελλοντικά και του Ελληνικού) ενώ  η κλιματική κρίση δημιουργεί αβεβαιότητα στις εκτιμήσεις για  βροχοπτώσεις.

Υπολογίζεται ότι η αύξηση της οικοδομικής δραστηριότητας,  βάζει στο δίκτυο της ΕΥΔΑΠ 15.000 νέες συνδέσεις σε ετήσια βάση. Την ίδια στιγμή τα αποθέματα των ταμιευτήρων της Αττικής,  μειώνονται σταθερά. Ειδικότερα, στις 22/10/2024 τα συνολικά αποθέματα της Αττικής ήταν 383.267.000 κυβικά από 607.247.000 κυβικά στις 22/10/2024 και 910.502.000 κυβικά την ίδια ημερομηνία το 2023.

Ειδικά ο Μόρνος έχει τη μεγαλύτερη μείωση με τα αποθέματά του σχεδόν στο μισό από πέρσι στα 156.996.000 κυβικά στις 22/10/2025 από 284.148.000 κυβικά την ίδια ημέρα πέρσι και 523.176.000 κυβικά το 2021.

Τα ανησυχητικά αυτά δεδομένα χτύπησαν καμπανάκι στην κυβέρνηση και στη χθεσινή σύσκεψη αποφασίστηκε ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για άλλες αναβολές ή καθυστερήσεις. Χρειάζονται άμεσα παρεμβάσεις όσο και αν αυτές κοστίσουν, όπως επίσης ότι θα πρέπει να αποφασιστεί και το σχήμα χρηματοδότησης.

Τι θα κάνει η κυβέρνηση

 Το σχέδιο για τη λειψυδρία θα είναι ένα  συνολικό σχέδιο για την ορθολογική διαχείριση των υδάτινων πόρων, με έργα υποδομής, συντηρήσεις δικτύων, και επενδύσεις σε τεχνολογίες εξοικονόμησης και ανακύκλωσης νερού.

Το πλαίσιο και η χρηματοδότηση αυτού του σχεδίου αποφασίστηκε χθες στην κρίσιμη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου,  υπό τον πρωθυπουργό στην οποία συμμετείχαν ο αντιπρόεδρος  της κυβέρνησης κ. Κωστής Χατζηδάκης , υπουργός  Επικρατείας Άκης Σκέτσος,  ο υφυπουργός Περιβάλλοντος κ. Παπασταύρου, ο γενικός γραμματέας Υδάτων κ. Βαρελίδης, καθώς και ανώτατα στελέχη της ΕΥΔΑΠ.

Ο οδικός χάρτης για την υλοποίησή του σχεδίου αναμένεται να ανακοινωθεί την επόμενη εβδομάδα  από τον Πρωθυπουργό, δηλαδή το χρονοδιάγραμμα, οι προτεραιότητες   των παρεμβάσεων, τα σημαντικά έργα που προβλέπεται να πραγματοποιηθούν άμεσα και οι τρόποι χρηματοδότησής τους.  Σημειώνεται ότι πριν ένα χρόνο, οι προτεινόμενες από τους παρόχους νερού όλης της χώρας επενδύσεις (Εθνικό Επιχειρησιακό Σχέδιο για το Πόσιμο Νερό Φεβρουάριος 2022) εξασφάλισης της επάρκειας, μείωσης των διαρροών και αυτοματοποίησης, υπολογίζονταν  σε 5,9 δις. ευρώ (2 δις. για 681 νέα έργα και 3,9 δις. για 1.446 έργα αναβάθμισης και αντικατάστασης).

Πληροφορίες αναφέρουν ότι τα επενδυτικά σχέδια που θα ανακοινωθούν θα αφορούν:

–Υποδομές αποθήκευσης και μεταφοράς: μεγάλα έργα άρδευσης, υδατοφράγματα και ταμιευτήρες σε Θεσσαλία, Κρήτη, Βόρεια Ελλάδα, Κυκλάδες και Δωδεκάνησα.

-Διασύνδεση και εκσυγχρονισμό δικτύων ύδρευσης/άρδευσης: συστήματα παρακολούθησης ποιότητας και ποσότητας των υδάτων, τεχνολογίες ΑΙ για εκτίμηση και πρόβλεψη προβλημάτων, εισαγωγή έξυπνων μετρητών κατανάλωσης και αναβάθμιση παλαιών δικτύων για μείωση διαρροών, που φτάνουν έως και το 40% σε περιοχές-κλειδιά.
-Τη διαχείριση των υδάτινων πόρων στη γεωργία, καθώς είναι ο κλάδος που καταναλώνει το 93% του νερού στη χώρα. με στόχο την αύξηση της αποδοτικότητας της άρδευσης,

■ Μεγάλα έργα άρδευσης.

■ Μονάδες αφαλάτωσης και επεξεργασίας νερού.

■ Χρηματοδότηση με νέο μείγμα κεφαλαίων από Ε.Ε. και εθνικούς πόρους.

■ Ρύθμιση/έλεγχο των τιμών σε συμφωνία με το πλαίσιο του Συντάγματος που διασφαλίζει το νερό ως δημόσιο αγαθό, ώστε τα τιμολόγια να ενισχύσουν τη δυνατότητα της ΕΥΔΑΠ να υλοποιήσει επενδύσεις.

Φαίνεται πως το κυβερνητικό επιτελείο έχει αφήσει πια την αρχική ιδέα συγχώνευσης των εταιρειών ύδρευσης και στρέφεται σε κατά τόπους δράσεις. Οι παρεμβάσεις θα εστιάσουν στην Αττική, τη Χαλκιδική και τα νησιά, όπου η κατάσταση χαρακτηρίζεται ήδη «οριακή».

Κεντρικός μοχλός για την υλοποίηση των έργων αυτών θα είναι η  ΕΥΔΑΠ που διαθέτει το μέγεθος και την τεχνογνωσία και οι ασκήσεις επί χάρτου γίνονται για τους τρόπους που μπορεί να ενισχυθεί κεφαλαιακά τόσο μετοχικά όσο και αυξάνοντας τα έσοδά της για να ανταπεξέλθει στον νέο σημαντικό της ρόλο.