Σε νέο στάδιο  περνά το μεγάλο ενεργειακό έργο GREGY, η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου, που φιλοδοξεί να αποτελέσει τον πρώτο «πράσινο διάδρομο» ηλεκτρικής ενέργειας από τη Βόρεια Αφρική προς την Ευρώπη.

Τις επόμενες εβδομάδες ολοκληρώνονται οι μελέτες γραφείου για την όδευση του έργου  και η τεχνική ανάλυση  ενώ στα επόμενα δύο χρόνια θα προχωρήσουν επίσης οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων και οι λεπτομερείς τεχνικές προδιαγραφές. Παράλληλα εξελίσσονται οι συζητήσεις με χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για τη διαμόρφωση του χρηματοδοτικού σχήματος. Στο ίδιο πλαίσιο, αναμένεται και ευρωπαϊκή στήριξη, γεγονός που ενισχύει τη δυναμική του έργου.

1

Μέσα στον Νοέμβριο αναμένεται η προκήρυξη του διαγωνισμού για την επιλογή υπεργολάβου και του ειδικού πλοίου που θα πραγματοποιήσει τις έρευνες βυθού, απαραίτητο βήμα για την προετοιμασία των εργασιών τοποθέτησης του καλωδίου.

Ο διαγωνισμός θα «τρέξει» μέσα στο 2026, ενώ η έναρξη των ερευνών προσδιορίζεται για τα τέλη του ίδιου έτους. Το συγκεκριμένο στάδιο θα διαρκέσει περίπου ένα χρόνο και στα τέλη του 2027  αναμένεται να ληφθεί και η τελική επενδυτική απόφαση για την υλοποίηση του έργου.

Θα ακολουθήσουν οι διαγωνισμοί για την προμήθεια του καλωδίου και την κατασκευή των μετασχηματιστών.

Το καλώδιο συνολικού μήκους 954 χιλιομέτρων θα ξεκινά από το El Sallum της Αιγύπτου και θα καταλήγει στην Αττική, δημιουργώντας μια νέα γεωστρατηγική ενεργειακή γέφυρα που θα ενισχύσει την ασφάλεια εφοδιασμού της Ευρώπης και θα διαφοροποιήσει τις πηγές πράσινης ενέργειας.

Στήριξη από την Ευρώπη

Το GREGY έχει ενταχθεί στην πρώτη λίστα Έργων Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος (PMI) της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει υποβληθεί προς αξιολόγηση και για τη δεύτερη λίστα, ενώ συμπεριλήφθηκε και στο TYNDP 2024 του ENTSO-E, κάτι που δείχνει το βάρος που του δίνουν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί για την ενεργειακή μετάβαση της περιοχής.

Το έργο εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί έως το 2031, χρονική στιγμή που συμπίπτει με την κατασκευή του 50% των 9,5 GW έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Αίγυπτο, οι οποίοι θα τροφοδοτούν τη διασύνδεση. Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει 7,2 GW αιολικής ισχύος και 2,3 GW ηλιακής, με συνδυασμό που αξιοποιεί τα σημαντικά φυσικά πλεονεκτήματα της Αιγύπτου: υψηλό αιολικό και ηλιακό δυναμικό και χαμηλότερο κόστος εγκατάστασης.

Αναπτυσσόμενο από τον Όμιλο Κοπελούζου και την ELICA Mediterranean Interconnector, το έργο έχει προϋπολογισμό 4,2 δισ. ευρώ και συνολική δυναμικότητα μεταφοράς 3.000 MW. Η ενέργεια που θα μεταφέρεται θα είναι 100% πράσινη. Μέρος της θα καλύπτει τις ανάγκες της ελληνικής βιομηχανίας, άλλο μέρος θα διοχετεύεται στις αγορές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ περίπου το ένα τρίτο θα χρησιμοποιείται για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου. Με αυτόν τον τρόπο θα υποκαθίσταται κατανάλωση φυσικού αερίου κατά 4,5 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως, μειώνοντας πάνω από 10 εκατ. τόνους εκπομπών CO₂ κάθε χρόνο.

Το GREGY χαρακτηρίζεται ήδη από ειδικούς ως το θεμέλιο ενός κάθετου άξονα πράσινης ενέργειας Νότου – Βορρά, που θα ενισχύσει την ανθεκτικότητα και την ευελιξία των διασυνδεδεμένων ευρωπαϊκών δικτύων.

Η σημασία του υπογραμμίστηκε εκ νέου στη χθεσινή κοινή δήλωση των 27 χωρών-μελών, των ευρωπαϊκών θεσμών και της Αιγύπτου, όπου γίνεται ρητή αναφορά στο έργο, στο πλαίσιο της ενισχυμένης στρατηγικής συνεργασίας για την πράσινη μετάβαση, τις υποδομές και την ενεργειακή ασφάλεια. Η ΕΕ τονίζει πως η ανάπτυξη διασυνοριακών πράσινων έργων, όπως το GREGY, συνδέει τις χώρες σε μια νέα εποχή βιώσιμης ανάπτυξης, δημιουργίας θέσεων εργασίας και βιομηχανικής ενδυνάμωσης.

Με το GREGY, Ελλάδα και Αίγυπτος αναδεικνύονται σε πυλώνες της ενεργειακής ανασύνταξης της Ευρώπης, χτίζοντας μια νέα εποχή συνεργασίας, και ταυτόχρονα έναν από τους πιο κρίσιμους διαδρόμους καθαρής ενέργειας στον κόσμο.