Άραγε πόσο κοστίζει η ιστορία, κι αν μπορείς να την αγοράσεις, πρέπει;

Όπως συμβαίνει με πολλούς θρύλους, η πρώτη σελίδα της ιστορίας γράφτηκε σε ένα αεροπλάνο.

1

Το 1984, η ηθοποιός και τραγουδίστρια Jane Birkin, «αναβαθμίστηκε» τυχαία σε business class σε μια πτήση Παρίσι-Λονδίνο.

Γνωστή και ως σύμβολο της μόδας, η Birkin κουβαλούσε παντού μια ψάθινη τσάντα, η οποία, εν ώρα πτήσης, έπεσε και άνοιξε αδειάζοντας το περιεχόμενό της στο πάτωμα αλλά και πάνω στον Jean-Louis Dumas, τον τότε Διευθύνοντα Σύμβουλο της Hermès.

Ο Dumas της είπε ότι πρέπει να έχει μια καλύτερη τσάντα κι εκείνη παραπονέθηκε ότι δεν βρίσκει κάτι πρακτικό και ταυτόχρονα κομψό, για μια νέα μητέρα.

Ο Dumas την άκουσε, έπιασε τη χάρτινη σακούλα για τον εμετό και άρχισε να σχεδιάζει.

H Jane Birkin με το ψάθινο καλάθι της

Ένα χρόνο μετά, ο ομώνυμος θρύλος γεννιέται: μια μαύρη, δερμάτινη, δομημένη, εύκαμπτη τσάντα με χώρο για τα πάντα, μια μοναδική, εξατομικευμένη ωδή στη γαλλική δεξιοτεχνία.

Η πρώτη τσάντα Birkin έζησε μια ολόκληρη και γεμάτη ζωή. Η Jane την «έσερνε» παντού όπως έκανε και με το καλάθι της. Πετούσε μέσα παριζιάνικες μπαγκέτες, λουλούδια, κρουασάν, μέχρι και πάνες. Της κολλούσε αυτοκόλλητα, πολλές φορές πολιτικού χαρακτήρα, γιατί ήξερε ότι θα φωτογραφηθεί.

Δεν φοβήθηκε να τη φθείρει.

Δεν την ένοιαζε αν την δουν να τη φορά ξανά και ξανά, όπως ορισμένες συζύγους εφοπλιστών με τις τεράστιες ιδιωτικές συλλογές από σχεδόν αφόρετες, άψυχες τσάντες.

Από την πρώτη στιγμή, η Birkin ξεπέρασε τις προσδοκίες. Δεν ήταν απλώς μια τσάντα, ήταν μια δήλωση.

Το μακρύ δερμάτινο λουρί ώμου, κάτι που πλέον δεν προστίθεται στην τσάντα, όπως και το εσωτερικό πορτοφολάκι για τους νυχοκόπτες της Jane, είναι από τα λίγα εξατομικευμένα χαρακτηριστικά της τσάντας.

Η πατίνα του χρόνου, έκανε τα αρχικά της, J.B., όπως και τις χρυσές μεταλλικές λεπτομερείς ακόμη πιο γοητευτικά. Οι λίστες αναμονής έγιναν διάσημες και η Birkin εξελίχθηκε σε παγκόσμιο σύμβολο πλούτου, καλού γούστου και επιτυχίας, γιατί αν δεν ήσουν Birkin δεν έπαιρνες Birkin.

To Auction λεπτό προς λεπτό

41 χρόνια μετά την τυχαία συνάντηση στο αεροπλάνο, η τσάντα, φθαρμένη αλλά πολυαγαπημένη, βγαίνει στο σφυρί κατά τη διάρκεια της δημοπρασίας «Fashion Icons» του Sotheby’s στο Παρίσι.

Όσοι ήταν στην αίθουσα είχαν ένταση και ενθουσιασμό.

Υπό την καθοδήγηση  της Aurélie Vandevoorde, Επικεφαλής Τμήματος Δημοπρασιών Μοντέρνας και Σύγχρονης Τέχνης, οι συλλέκτες και οι ενδιαφερόμενοι που ήταν παρόντες παρακολουθούσαν με κομμένη την ανάσα.

(AP Photo/Michel Euler)

Το auction με το πρώτο χτύπημα να φτάνει  το 1 εκατομμύριο ευρώ.

Το σύμβολο της μόδας πολύ σύντομα έφτασε τα 3 εκατομμύρια.

Όταν ξεπέρασε τα 5, η αίθουσα «αναστέναξε» σύσσωμη.

Ακολούθησαν δύο καθοριστικά χτυπήματα στα 6 και έπειτα στα 6,5 εκατομμύρια.

Η τελική προσφορά δόθηκε από ένα Ιάπωνα επενδυτή, ο οποίος μέσω τηλεφωνικής σύνδεσης, προσφέρει 8,5  εκατομμύρια ευρώ.

Η Vandevoorde ρώτησε 3 φορές επαληθεύοντας τον νικητή χτυπώντας το σφυρί.

Τα λίγα άτομα στην αίθουσα χειροκρότησαν, ενώ κάποιοι αγκαλιάστηκαν, κατανοώντας εμφανέστατα την ιστορική σημασία της στιγμής.

Το εντυπωσιακό είναι ότι μόλις 9 άτομα εδωσαν προσφορά (bid) στο auction.

Σύμφωνα με την Hanushka Toni, Ιδρύτρια και Διευθύντρια της Sellier, της ταχύτερα αναπτυσσόμενης πλατφόρμας μεταπωλήσεων πολυτελών ειδών στην Ευρώπη, o Ιάπωνας συλλέκτης, ήταν διατεθειμένος να προσφέρει έως και 10 εκατομμύρια ευρώ.

Η ίδια η Toni βρισκόταν στην αίθουσα της δημοπρασίας, στην πρώτη σειρά, και ήταν προετοιμασμένη να ρευστοποιήσει και τις 652 τσάντες Hermès της ιδιωτικής της συλλογής για να εξασφαλίσει την πρώτη Birkin.

«Γιατί αν μπορείς να έχεις αυτή τη μία, γιατί να θέλεις κάποια άλλη;» αλλά αποσύρθηκε στα 2 εκατομμύρια.

(AP Photo/Michel Euler)

Ενώ η βιομηχανία μεταπώλησης φαίνεται να θριαμβεύει αγγίζοντας τα 37,2 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024, η ίδια η βιομηχανία ειδών πολυτελείας γνωρίζει κρίσιμη επιβράδυνση, με πολλά Media να κατηγορούν οίκους για φτηνή παραγωγή σε αμφιλεγόμενες χώρες.

Η Hermès, τον Απρίλιο του 2025, απάντησε έμμεσα στις φήμες με ένα νέο εργαστήριο δερμάτινων ειδών στη Colombelles, στη Νορμανδία της Γαλλίας.

Κι όμως δεν κατάφερε να αγοράσει πίσω τη δημιουργία που χτυπά στην καρδιά της.

Ίσως δεν έπρεπε. Ίσως δεν ήθελε.

Ίσως δεν ήταν η στιγμή, αφήνοντας τον κόσμο της μόδας να αναρωτιέται σιωπηλά αν προσπάθησε να την αποκτήσει για τα αρχεία της, με πηγές να αναφέρουν ότι αντιπρόσωποι της Hermès ήταν από τους πρώτους που έκαναν εγγραφή για να λάβουν μέρος στη δημοπρασία.

Τα ερωτήματα

Πέρα όμως από τα πρωτοσέλιδα, την τιμή της πώλησης, και τον παγκόσμιο ενθουσιασμό των πραγματικών connoisseur, η δημοπρασία εγείρει πολλά βαθύτερα και πιο περίπλοκα ερωτήματα.

Άραγε πρέπει να πωλούνται αντικείμενα που αποτελούν πολιτιστική και οικογενειακή κληρονομιά;

Ανήκει η πρώτη Birkin πίσω από μια γυάλινη βιτρίνα σε ένα σπίτι για τα μάτια των λίγων ή σε ένα μουσείο για το κοινό;

Άραγε μπορεί ο καθένας να εκτιμήσει με τον ίδιο τρόπο τη σημασία, το νόημα αλλά και το βάρος που φέρει η κατοχή ενός τέτοιου αντικειμένου;

Κι ενώ η αγορά γίνεται όλο και πιο εμμονική με την άψογη κατάσταση και την αξία, η Jane Birkin μας θύμισε τον πραγματικό σκοπό της μόδας όπως και της ζωής: να τη ζούμε.

Και τελικά, η πώλησή της τσάντας της ίσως να μην σηματοδοτεί τον αποχωρισμό ενός κομματιού της ζωντανής ιστορίας, αλλά τη συνέχειά της.

Διαβάστε επίσης

Hermès: Η αυθεντική τσάντα Birkin πουλήθηκε για 10 εκατ. δολάρια σε δημοπρασία

Επένδυση ή αυταπάτη; Όταν η Gen Z κυνηγά… αποδόσεις αγοράζοντας… Birkin

Hermes Birkin και Kelly: Οι «βασίλισσες» των δημοπρασιών συλλεκτικών τσαντών