Η στρεβλή διάρθρωση της επιχειρηματικής βάσης

Αποτελεί πλέον κοινή παραδοχή το γεγονός ότι ο σύγχρονος καπιταλισμός ευνοεί τα ολιγοπώλια και τα μονοπώλια. Οι μεγάλοι παίκτες επιδιώκουν την διαρκή επέκταση της διείσδυσης τους στις αγορές, καταπίνοντας τις μικρότερες μονάδες. Τον ανταγωνισμό, τον πολεμούν. Την ανταγωνιστικότητα την έχουν αναγάγει σε θεό.

Στην Ελλάδα των αντιθέσεων, ο σύγχρονος καπιταλισμός αντί να τις απαλύνει τις εντείνει. Πολύ σωστά έχει υπογραμμιστεί, ξανά και ξανά, ότι αυτή η περίφημη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας, στην συντριπτική της πλειοψηφία αποτελείται από πολύ μικρές και ελάχιστα ανταγωνιστικές μονάδες.

Πολύ σωστά η κυβέρνηση προσπαθεί, θεσμικά και με κίνητρα να αλλάξει την εικόνα. Θα εκφράσω την άποψη ότι τα αποτελέσματα θα είναι μάλλον φτωχά. Δύσκολα βλέπω την οικογενειακή βιοτεχνία – για να μην την πω οικοτεχνία – να συγχωνεύεται και να χάνει την ευελιξία των κινήσεων που είναι στα όρια του νόμου ή και την πρωτοκαθεδρία στην λήψη αποφάσεων.

Ταυτόχρονα, όμως, οι λίγοι μεγάλοι παίκτες που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά μεθοδικά φροντίζουν για την περαιτέρω μεγέθυνση τους.

Η αγορά λειτουργεί σε δύο ταχύτητες: στην μία κινούνται οι εταιρείες που έχουν χρηματοδότηση, τεχνογνωσία και ανθρώπινους πόρους. Η επέκταση τους δεν σημαίνει υποχρεωτικά ότι στηρίζουν τον ανταγωνισμό.

Στην άλλη, μία μεγάλη μάζα μικρών μονάδων, που δεν έχουν τραπεζική χρηματοδότηση, η τεχνογνωσία τους βασίζεται στην ευρηματικότητα τους και οι ανθρώπινοι πόροι τους είναι η οικογένεια, άντε και 2-3 εργαζόμενοι. Η εξέλιξη τους στον σύγχρονο κόσμο της ψηφιακής επανάστασης και της νέας (μετά το 2022) παγκοσμιοποίησης δεν φαίνεται να εφικτή.

Η αγορά είναι σκληρή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πορεία των νεοφυών επιχειρήσεων. Επαίρεται η χώρα μας ότι έχει αυξηθεί ο αριθμός τους και η ελκυστικότητα τους.  Ρώτησε κανείς ποιος τις αγοράζει;

Πάντως όχι οι Έλληνες παίκτες.

Ουσιαστικά λύση δεν υπάρχει. ΟΙ δύο πλευρές δεν μπορούν να (συν)ευρεθούν. Ο ρόλος του κράτους, περιορίζεται λοιπόν στην υποχρέωση του να ετοιμάσει το μεταβατικό πλαίσιο και πρόγραμμα για την σφαγή των μικρομεσαίων (με ελληνικά στάνταρτ) που θα ακολουθήσει αργά ή γρήγορα.

Διαβάστε επίσης

Η αρχή της ανεξαρτησίας των θεσμών και η ΡΑΕ