Σε διάστημα μικρότερο της μίας εβδομάδας οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. πρότειναν και υιοθετούν μεταρρυθμίσεις στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα που συνδυασμένα θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως ένα δεύτερο Bin Bang, ανάλογο με αυτό της δεκαετίας 1980-1990.

Στόχος και των δύο πλευρών του Ατλαντικού είναι η αύξηση και πιο αποδοτική εκμετάλλευση των κεφαλαίων με διπλό στόχο την ενθάρρυνση της καινοτομίας και της ανάπτυξης.

Στις ΗΠΑ η μεγάλη αλλαγή αφορά τα κρυπτονομίσματα (μέσω της «τριπλέτας» των νόμων GENIUS , CLARITY και Anti-CBDC Surveillance State), στην Ευρώπη τα παραδοσιακά κανάλια χρηματοδότησης (STS, CR, LCR και Solvency ΙΙ).

Στις ΗΠΑ ο στόχος είναι να φέρουν τα κρυπτονομίσματα μέσα στο επίσημο χρηματοπιστωτικό σύστημα, στην Ευρώπη να διευρύνουν το σύστημα και να το κάνουν πιο αποδοτικό.

Μπορεί εύκολα να χαθεί ο αναγνώστης στην πληθώρα και πολυπλοκότητα των διευθετήσεων, στις τεχνικές λεπτομέρειες και στα ατέλειωτα ακρωνύμια. Κατά βάση, όμως, η μεγάλη αλλαγή εστιάζεται – ιδιαίτερα στην Ευρώπη—στον επανακαθορισμό της έννοιας του ρίσκου (του «p-factor) και στην δημιουργία πρόσθετης ρευστότητας (και στις ΗΠΑ και στην Ε.Ε.).

Τα πράγματα δεν είναι απλά όμως: και οι δύο (ΗΠΑ και Ε.Ε.) θα στέκονται στην κόψη του ξυραφιού καθώς θα προσπαθούν να ισορροπήσουν αφενός την φερεγγυότητα (solvency) με την τάση των αγορών να αποδέχονται αυξημένα ρίσκα στην αναζήτηση υψηλότερης απόδοσης και αφετέρου τον βαθμό ελέγχου με την ενθάρρυνση της καινοτομίας.

Υπάρχει, στην ουσία, καμία αμφιβολία και με βάση την εμπειρία του 21ου αιώνα, ότι οι επενδυτές θα αναλάβουν περισσότερο ρίσκο, τώρα που η πολιτική ηγεσία έχει η ίδια επεκτείνει την καμπύλη κινδύνου;

Διότι, είναι στην ανθρώπινη φύση να ερμηνεύει την προσπάθεια προσδιορισμού και αποσαφήνισης ως νομιμοποίηση—κι αυτός είναι ο μεγάλος κίνδυνος που τώρα εκπορεύεται από τις ΗΠΑ με τα κρυπτονομίσματα.

Οι διαρκείς μικρές μεν και ελεγχόμενες κρίσεις έχουν αποδείξει χωρίς αμφιβολία ότι πολύ συχνά οι επενδυτές δεν λαμβάνουν υπόψη τους την πραγματική επενδυτική αξία.

Είναι σαφές ότι οι εποπτικές αρχές θα έχουν τα χέρια τους γεμάτα καθώς οι κανόνες που υιοθετήθηκαν μετά την κρίση του 2008 κατά γενική ομολογία δεν έχουν λειτουργήσει με επαρκή αποδοτικότητα.

Εξάλλου, η αναθεώρηση του συνόλου τους (FRTB—Fundamental Review of Trading Book) δεν θα γίνει πριν το 2027 – ορθά μεν προκειμένου να γίνει εναρμονισμένα από ΗΠΑ και Ευρώπη, με κινδύνους δε διότι, ως σύνολο, αυτές οι νέες μεταρρυθμίσεις προϋποθέτουν ότι πράγματι θα γίνουν άμεσα (από τις εμπορικές τράπεζες και τις ασφαλιστικές εταιρείες) προσαρμογές στα μοντέλα κινδύνου και θα ενεργοποιηθούν έγκαιρα (από τις κεντρικές τράπεζες) τα μακροπροληπτικά αντίμετρα (π.χ. πριν επανεμφανιστεί ο πληθωρισμός).

Η αναγκαιότητα των μεταρρυθμίσεων, όμως, όχι μόνο δεν απομακρύνει αλλά αντίθετα ενισχύει τα προβλήματα που συνδέονται με την ήδη υψηλή παγκόσμια ρευστότητα.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της McKinsey και άλλων το παγκόσμιο ΑΕΠ που κυμαίνεται γύρω στα $100 τρις. απαιτεί για την λειτουργία του παγκόσμια χρηματοπιστωτικά στοιχεία (μετρητά, καταθέσεις, ομόλογα, μετοχές, παράγωγα) της τάξης των $500 τρις. (μόχλευση 5:1).

Ας σημειωθεί ότι δεν λαμβάνονται υπόψη πρόσθετα $500 τρις. σε διάφορες «μη παραγωγικές» επενδύσεις καθώς και πρόσθετα $500 τρις, που βρίσκονται εκτός του επίσημου παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Με αναφορά στα $500 τρις. της μόχλευσης, μέρος των κεφαλαίων δεν αξιοποιούνται, άλλα διαρκώς αναζητούν υψηλότερη απόδοση σε περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων και άλλα είναι εξαιρετικά κινητικά.

Τώρα, με την Ε.Ε. να χαλαρώνει τους κεφαλαιακούς περιορισμούς στην παραδοσιακή τραπεζική, τις ΗΠΑ να θεσμοθετούν τα κρυπτονομίσματα και την τεχνολογία να ενθαρρύνει τόσο τις διασυνοριακές συναλλαγές όσο και την δημιουργία νέων χρηματοπιστωτικών «προϊόντων», η παγκόσμια οικονομία μπαίνει σε φάση όπου τα κανάλια δημιουργίας ρευστότητας διευρύνονται και η πίεση ροής τους αυξάνεται.

Είναι ευρεία η αναγνώριση πως σήμερα υπάρχει έλλειψη ποιοτικών τίτλων. Στη βάση αυτή τα νέα και πλέον «ασφαλή» προϊόντα (assets) όπως οι τιτλοποιήσεις STS (Simple Transparent & Standardized τιτλοποίηση) ή τα ρυθμισμένα stablecoins δεν θα έχουν εξαιρετικά υψηλή ζήτηση και δεν θα αυξήσουν σημαντικά την παγκόσμια ρευστότητα.

Στο πλαίσιο αυτό είναι εύκολη η διολίσθηση σε «φούσκες», η κάλυψη της υποτίμησης των κινδύνων, η εσφαλμένη κατανομή των πόρων, η αδυναμία των ρυθμιστικών αρχών να ανταποκριθούν.

Διαβάστε επίσης:

Χωνευτήρια και Γόρδιοι Δεσμοί: Η Μετανάστευση ως Ανθρώπινο Δράμα