Δεν είναι σπάνιο φαινόμενο οφειλέτες να μη γνωρίζουν ότι το σπίτι τους βγαίνει σε πλειστηριασμό και να το μαθαίνουν από τρίτους ή από τις αγγελίες του τοποθετούνται από τις εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων στους ιστότοπους real estate.

Στην πραγματικότητα, βέβαια, αυτή η άγνοια θα έπρεπε να είναι η εξαιρετικά σπάνια εξαίρεση και όχι μια κανονικότητα που φτάνει ολοένα και συχνότερα στις δικαστικές αίθουσες.

1

Η μη γνώση του οφειλέτη οφείλεται στη διαδικασία της επίδοσης της κατασχετήριας έκθεσης, διαδικασία που σε ορισμένες περιπτώσεις δεν απαιτεί τη «χέρι με χέρι» παράδοσή της στον οφειλέτη.

Ωστόσο, οι οφειλέτες δεν είναι απροστάτευτοι, καθώς υπάρχουν συγκεκριμένα επιχειρήματα που μπορούν να προτάξουν με ανακοπή κατά του πλειστηριασμού, με τα δικαστήρια να έχουν δικαιώσει αντίστοιχες περιπτώσεις ουκ ολίγες φορές.

Τι και πότε πρέπει να επιδίδεται στον οφειλέτη;

Εφόσον πρόκειται για ακίνητο, ο δανειστής με τον εκτελεστό τίτλο που έχει στα χέρια του (δικαστική απόφαση ή διαταγή πληρωμής), μπορεί σε πρώτη φάση να προχωρήσει σε κατάσχεση του ακινήτου, δηλαδή δέσμευσή του που αποτελεί το αναγκαίο στάδιο πριν τον πλειστηριασμό.

Για να ολοκληρωθεί η κατάσχεση, θα πρέπει να συνταχθεί κατασχετήρια έκθεση, η οποία πρέπει να επιδοθεί σε 8 ημέρες στον οφειλέτη.

Ωστόσο, κατάσχεση δεν σημαίνει πλειστηριασμός, καθώς ο πλειστηριασμός θα πρέπει να προσδιορισθεί. Όταν αυτό γίνει και καθοριστεί η ημέρα και η ώρα του πλειστηριασμού, θα πρέπει ο δανειστής να προχωρήσει σε δύο ενέργειες:

  • Δημοσίευση στην πλατφόρμα ηλεκτρονικών πλειστηριασμών e-auction.
  • Εκ νέου επίδοση στον οφειλέτη 15 ημέρες πριν την διεξαγωγή του πλειστηριασμού.

Εφόσον δεν γίνουν αυτές οι επιδόσεις, η διαδικασία είναι άκυρη και ο πλειστηριασμός μπορεί να προσβληθεί με ανακοπή.

Όμως, επίδοση δεν σημαίνει πάντα, όπως αρκετοί νομίζουν, ότι ο δικαστικός επιμελητής αναζητά τον οφειλέτη μέχρι να τον βρει και να του παραδώσει το έγγραφο. Υπάρχει και η μέθοδος της θυροκόλλησης που σε πολλές περιπτώσεις δημιουργεί και τις συνθήκες για το παράδοξο να μη γνωρίζει ο οφειλέτης ότι το σπίτι του βγαίνει σε πλειστηριασμό.

Πώς γίνεται η επίδοση

Ο Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας ορίζει ότι ο δικαστικός επιμελητής επιδίδει το έγγραφο στον οφειλέτη στην κατοικία του ή στην επαγγελματική του εγκατάσταση.

Εφόσον δεν τον βρει, το επιδίδει σε οποιοδήποτε πρόσωπο συνοικεί ή εργάζεται στον χώρο και είναι κατάλληλο προς τούτο, δηλαδή έχει δικαιοπρακτική ικανότητα (είναι ενήλικο, με πλήρη συνείδηση) και δεν είναι αντίδικος.

Αν δεν βρει κανένα άτομο να επιδώσει το έγγραφο, τότε ο δικαστικός επιμελητής προχωρά στη διαδικασία της θυροκόλλησης, δηλαδή τοποθετεί το έγγραφο στην είσοδο της κατοικίας ή του καταστήματος.

Για να είναι έγκυρη η θυροκόλληση, θα πρέπει να ισχύουν δύο προϋποθέσεις:

  • Να συνταχθεί από τον δικαστικό επιμελητή έκθεση θυροκόλλησης, όπου καταγράφει τη διεύθυνση, την απουσία του παραλήπτη, ότι δεν βρέθηκε άλλο κατάλληλο πρόσωπο και ότι έγινε θυροκόλληση.
  • Να επιδώσει την έκθεση στο δήμο ή στην κοινότητα της κατοικίας του οφειλέτη μέσα σε 24 ώρες από τη θυροκόλληση.

Εφόσον δεν τηρηθούν αυτές οι προϋποθέσεις, η θυροκόλληση και συνεπώς όλη η επίδοση είναι άκυρη, οπότε ως τυπική προϋπόθεση του πλειστηριασμού συμπαρασύρει σε ακυρότητα και αυτόν.

Πώς μπορεί να αμυνθεί ο οφειλέτης

Δεν είναι σπάνιο ο οφειλέτης να καταλήξει να μη γνωρίζει ότι το ακίνητό του εκπλειστηριάζεται, αν δεν του επιδόθηκε αυτοπροσώπως η περίληψη της κατασχετήριας έκθεσης.

Μπορεί, για παράδειγμα η θυροκόλληση να μη γίνει σωστά και να χαθεί το έγγραφο ή να απουσιάζει για καιρό από την κατοικία του ή ακόμα και δολίως να αφαιρεθεί το έγγραφο από την είσοδο της πολυκατοικίας.

Το ερώτημα σε αυτή την περίπτωση είναι αν και πώς μπορεί να αμυνθεί ο οφειλέτης. Ουσιαστικά, δύο είναι οι επιλογές του.

Η πρώτη είναι να διερευνήσει αν ακολουθήθηκαν οι προϋποθέσεις της θυροκόλλησης. Αρκετά συχνά ο δικαστικός επιμελητής δεν συντάσσει έκθεση θυροκόλλησης ή δεν επιδίδει και στον Δήμο ή επιδίδει στον Δήμο με καθυστέρηση πέρα από τις 24 ώρες, οπότε η επίδοση είναι άκυρη. Επιπλέον, πολλές φορές η έκθεση θυροκόλλησης έχει ελαττώματα, καθώς δεν αναγράφονται όλα τα απαιτούμενα στοιχεία.

Αν οι προϋποθέσεις έχουν τηρηθεί με ακρίβεια, τότε η μόνη επιλογή του οφειλέτη είναι να ισχυριστεί στην ανακοπή που θα ασκήσει ότι η επίδοση μέσω θυροκόλλησης ήταν προσχηματική. Μπορεί, δηλαδή, να ισχυριστεί ότι βρισκόταν στην κατοικία του και δεν έγινε καμία προσπάθεια από τον δικαστικό επιμελητή να τον βρει και να του επιδώσει αυτοπροσώπως το έγγραφο.

Επίσης, μπορεί να ισχυριστεί ότι η επίδοση μέσω θυροκόλλησης έγινε καταχρηστικά, με στόχο την άγνοια του οφειλέτη. Αυτό μπορεί να αποδειχθεί αν όλα τα έγγραφα της διαδικασίας επιδίδονται με τον ίδιο τρόπο, οπότε πλέον υπάρχει σαφής υπόνοια ότι συστηματικά αποφεύγεται η προσέγγιση του οφειλέτη.

Σημειωτέον ότι τα δικαστήρια με πλείστες δικαστικές αποφάσεις έχουν ακυρώσει πλειστηριασμούς για τους παραπάνω λόγους.