Μέχρι πριν λίγο καιρό ζούσαμε σε μία από τις πιο ειρηνικές περιόδους της σύγχρονης Ιστορίας. Το 2005 κατεγράφησαν οι λιγότεροι θάνατοι κατά τη διάρκεια ενόπλων συγκρούσεων από τον Β’  Παγκόσμιο Πόλεμο, σύμφωνα με το Πρόγραμμα Δεδομένων για Συγκρούσεις της Ουψάλα (Uppsala Conflict Data Program – UCDP).

Πώς αλλάζουν οι καιροί. Πέρυσι, υπήρξαν 61 «κρατικές συγκρούσεις», οι περισσότερες που κατεγράφησαν από το 1946, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη του Όσλο. Προσθέστε τώρα τη σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν. Γιατί υπάρχουν τόσοι πολλοί πόλεμοι;

1

Το μόνο χειρότερο από μια μεροληπτική και βίαιη δύναμη αστυνόμευσης είναι η απουσία αυτής. Ο κόσμος βίωσε αυτή την αλλαγή αυτόν τον αιώνα.

Η δεκαετία του 1990 ήταν η ακμή των δύο παγκόσμιων δυνάμεων αστυνόμευσης, των ΗΠΑ και του ΟΗΕ. Μετά την εισβολή του Ιράκ στο Κουβέιτ το 1990, ένα ψήφισμα του ΟΗΕ εξουσιοδότησε τα κράτη μέλη να το εκδιώξουν.

Εκείνη τη δεκαετία, η αμερικανική δύναμη αστυνόμευσης περιπολούσε τον κόσμο, επιδιώκοντας να ελέγχει σχεδόν το σύνολο της διεθνούς βίας. Η «διεθνής κοινότητα» (δηλαδή οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους) ανέχονταν εμφύλιους πολέμους μόνο σε ελεγχόμενες περιοχές: Σομαλία, Ρουάντα, Γιουγκοσλαβία.

Οι ειρηνικές συμφωνίες έφτασαν στο αποκορύφωμά τους στα τέλη της δεκαετίας του 1990, όταν υπεγράφησαν συνθήκες που απαγόρευαν τις νάρκες και δημιουργήθηκε το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.

Όμως, η εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ το 2003 ακύρωσε τη λειτουργία και των δύο δυνάμεων αστυνόμευσης: του ΟΗΕ, επειδή οι ΗΠΑ ενήργησαν χωρίς τη συγκατάθεσή του, και, αργότερα, των ίδιων των ΗΠΑ, αφού ο καταστροφικός αυτός πόλεμος δημιούργησε ένα μόνιμο εσωτερικό ταμπού για την αποστολή στρατευμάτων στο εξωτερικό. Με την ισχυροποίηση της Κίνας και της Ρωσίας, η «διεθνής κοινότητα» διαλύθηκε.

Η αναρχία στον κόσμο έγινε ορατή τον Αύγουστο του 2013, όταν ο δικτάτορας της Συρίας Μπασάρ αλ-Άσαντ χρησιμοποίησε αέριο Σαρίν για να σκοτώσει 1.400 άτομα σε προάστιο της Δαμασκού.

Ο Μπαράκ Ομπάμα είχε προειδοποιήσει ότι οι χημικές επιθέσεις θα αποτελούσαν «κόκκινη γραμμή». Ωστόσο, δεν έδρασε. Η αμερικανική δύναμη αστυνόμευσης είχε αποσυρθεί. Έξι μήνες αργότερα, ο Βλαντιμίρ Πούτιν εισέβαλε στην Ουκρανία.

Τα κράτη λειτούργησαν παράνομα, σφαγιάζοντας αμάχους, χωρίς να πληρώσουν σχεδόν κανένα τίμημα. Φανταστείτε αν μια «διεθνής κοινότητα» είχε τιμωρήσει τον Άσαντ ή τον Πούτιν, ή τις ΗΠΑ για τον «παγκόσμιο πόλεμο κατά της τρομοκρατίας», ή τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν για τον πόλεμο στη Υεμένη, ή τον Πολ Καγκάμε της Ρουάντα για το ότι έγινε ο Πούτιν της Κεντρικής Αφρικής, ή το Ισραήλ για την καταστροφή της Γάζας, όπως είχαν τιμωρήσει το Ιράκ το 1990.

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ έχει πρακτικά παραμείνει άπραγο στους πολέμους μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν, Ουκρανίας και Γάζας. Ο Στίβεν Έβερτς, διευθυντής του Ινστιτούτου Μελετών Ασφάλειας της ΕΕ, αναφέρει: «Η νόρμα ότι δεν μπορείς να χρησιμοποιείς βία για να λύσεις πολιτικές συγκρούσεις έχει ξεθωριάσει. Και είναι μεταδοτική».

Η Αμερική δεν προσποιείται πλέον ότι σέβεται τις συμβάσεις. Ο βομβαρδισμός του Ιράν χωρίς τη συγκατάθεση του Κογκρέσου ή του ΟΗΕ παραβιάζει αναμφισβήτητα τόσο το αμερικανικό σύνταγμα όσο και το διεθνές δίκαιο.

Ο Ντόναλντ Τραμπ ανέχεται όλους τους διεθνείς εισβολείς εκτός από το Ιράν. Η μόνη ζώνη σύγκρουσης όπου έχει στείλει «στρατεύματα» είναι το Λος Άντζελες.

Ο Τραμπ έχει επίσης καταργήσει τη χρηματοδότηση της -κατά κοινή ομολογία- δυσλειτουργικής παγκόσμιας αστυνομίας.

Μείωσε δραστικά το προσωπικό του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και των υπηρεσιών πληροφοριών και έβαλε έναν 22χρονο συνεργάτη της προεκλογικής του εκστρατείας επικεφαλής του τμήματος αντιτρομοκρατίας του Υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας.

Ο τεράστιος μηχανισμός ασφαλείας της Ουάσιγκτον έχει αντικατασταθεί από τον κτηματομεσίτη Στιβ Γουίτκοφ, ο οποίος γνώρισε πρώτη φορά τον Τραμπ όταν του πλήρωσε ένα σάντουιτς σε ένα ντελικατέσεν της Νέας Υόρκης. Ο Γουίτκοφ δεν μπόρεσε να συνάψει ταυτόχρονες ειρηνευτικές συμφωνίες στην Ουκρανία, τη Γάζα και το Ιράν. Το Ισραήλ σχεδίαζε πόλεμο με το Ιράν, ενώ οι ΗΠΑ απλώς ακολουθούσαν σαν υπνοβάτες.

Σε αυτόν τον κόσμο της ανυπότακτης ανομίας, ένα νέο όπλο έχει κάνει τον πόλεμο φθηνότερο και ευκολότερο.

Το 2018, οι δολοφονίες με drones σε όλο τον κόσμο δεν ξεπέρασαν τις 1.000. Σήμερα, τα drones ευθύνονται για το 70% των θανάτων στον πόλεμο της Ουκρανίας.

Η φτωχή Ουκρανία αυτοαποκαλείται, «παγκόσμιος ηγέτης στον πόλεμο με drones». Στόχος της είναι να κατασκευάσει 4,5 εκατομμύρια drones φέτος.

Ακόμη και οι αντάρτες Χούθι της Υεμένης μπορούν να εκτοξεύσουν τον παγκόσμιο πληθωρισμό αν τα drones τους στραφούν εναντίον των πλοίων. Ένας μηχανικός στη Μιανμάρ «μπορεί να κατασκευάσει drones για τους αντάρτες από μια σπηλιά χρησιμοποιώντας 3D εκτυπωτές, εξαρτήματα που έχει συλλέξει από κινεζικά εμπορικά drones και γνώσεις που έχει αποκτήσει από διαδικτυακά chat rooms», γράφουν ερευνητές του Ινστιτούτου Στρατηγικής και Τεχνολογίας του Πανεπιστημίου Carnegie Mellon.

Τα drones βελτιώνονται κάθε μήνα, ανατρέποντας τους γεωπολιτικούς συσχετισμούς.

Η Κίνα, ο μεγαλύτερος παραγωγός εμπορικών drones στον κόσμο, θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει στρατιωτικά drones σε συνδυασμό με ναυτικό αποκλεισμό για να κατακτήσει την Ταϊβάν, χωρίς να χρειαστεί μια αιματηρή επίθεση από τη θάλασσα.

Και τα επερχόμενα, σχεδόν αδύνατα να αναχαιτιστούν, σμήνη από drones που ελέγχονται με τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσαν επίσης να πέσουν και στα χέρια τρομοκρατών.

Τι μπορεί να γίνει; Ο Έβερτς λέει ότι, ελλείψει ενός παγκόσμιου αστυνομικού, θα μπορούσαμε να ορίσουμε κάποιους περιφερειακούς, για παράδειγμα, ένα είδος Ευρωπαϊκής Φύλαξης της «Γειτονιάς». Όλα θα φαίνονται επισφαλή. Η ανομία είναι η ιστορική νόρμα στις διεθνείς σχέσεις. Μετά από μια σύντομη ευτυχισμένη ανάπαυλα, επέστρεψε.

*Ο Simon Kuper γράφει τη στήλη για το Weekend FT με θέματα που καλύπτουν από την πολιτική έως τα βιβλία, καθώς και πόλεις όπως το Λονδίνο, το Παρίσι, το Γιοχάνεσμπουργκ και το Μαϊάμι.

© The Financial Times Limited 2024. All Rights Reserved. Not to be redistributed, copied or modified in any way.
mononews.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation.