Τα σνακ μπαρ της Πομπηίας – Φαγητό και κρασί στα γρήγορα

Από το μαγαζί περνούσαν καθημερινά οι άνθρωποι της πόλης για μία κούπα κρασί στα όρθια και για πρόχειρο φαγητό, ένα σνακ, όπως θα λέγαμε ίσως σήμερα, ώσπου να δειπνίσουν αργότερα στο σπίτι τους. Καμιά φορά όμως, μπορεί και να το έπαιρναν μαζί τους, ακριβώς όπως και τώρα.

Γιατί παρά τους αιώνες που έχουν περάσει από την εποχή που η Πομπηία άνθιζε ζώντας σε έναν προφανή πλούτο, μερικά πράγματα, όπως το φαγητό αίφνης και οι συνήθειες γύρω από αυτό εμφανίζονται συνταρακτικά όμοιες. Ένα αγγείο μεταφοράς φαγητού λοιπόν, περίτεχνο όμως, και μάλιστα εισαγωγής -και όχι σαν τα δικά μας, μιας χρήσεως- βρίσκεται τώρα κάτω από το μικροσκόπιο των επιστημόνων του Αρχαιολογικού Πάρκου της Πομπηίας, προκειμένου να εξεταστεί το περιεχόμενό του.

Πόσο μάλλον, που όπως αποδείχθηκε από την πρώτη έρευνα, το συγκεκριμένο αγγείο είχε επαναχρησιμοποιηθεί.

Το αγγείο είναι ένα από τα αντικείμενα που βρέθηκαν σ΄αυτό το …σνακ μπαρ της αρχαιότητας -ή άλλως θερμοπωλείο-, στο Regio V στο βορειοανατολικό τμήμα της Πομπηίας. Κατασκευασμένο στην Αλεξάνδρεια από υαλόμαζα είναι διακοσμημένο με σκηνές κυνηγιού σε αιγυπτιακό ύφος φυσικά και σαφώς πρόκειται για ένα πολυτελές είδος που προσδιορίζει και την οικονομική κατάσταση του ιδιοκτήτη του.

Τέτοια βάζα άλλωστε, βρίσκονται συνήθως ως διακοσμητικά στοιχεία σε κήπους της Πομπηίας, είναι απορίας άξιον λοιπόν, πώς χρησιμοποιείτο και για την μεταφορά φαγητού. Στο ίδιο κατάστημα πάντως, βρέθηκαν και άλλα δοχεία φαγητού, φλασκιά για κρασί και αμφορείς.

Ίχνη χοιρινού, ψαριών, σαλιγκαριών και βοδινού βρέθηκαν μέσα σ΄αυτά, μια απόδειξη πέραν των άλλων. για την μεγάλη ποικιλία ζωικών προϊόντων που κατανάλωναν οι κάτοικοι της πόλης. Οι τοιχογραφίες με τις οποίες ήταν διακοσμημένο εξάλλου, το θερμοπωλείο (thermopolium) είναι αποκαλυπτικές και για τα προϊόντα που σέρβιρε, όπως κοτόπουλα και πάπιες.

Τα αρτοποιεία

Τα στοιχεία όμως, για γαστρονομική σκηνή της Πομπηίας περιλαμβάνουν όχι μόνο απανθρακωμένα υπολείμματα τροφίμων όπως ψωμί που διατηρήθηκε από την έκρηξη, αλλά και εγκαταστάσεις παραγωγής, συμπεριλαμβανομένων αρτοποιείων και δεξαμενών για το αλάτισμα των ψαριών.

Τον 1ο αιώνα π.Χ. πάντως, η παραγωγή ψωμιού με προζύμι περιοριζόταν στα πολύ μεγάλα σπίτια, που ήταν εξοπλισμένα με θολωτούς φούρνους. Σύμφωνα μάλιστα με τον αρχαιολόγο Νικολά Μοντέξ του Πανεπιστημίου της Ρουέν, δεν είναι σαφές εάν αυτοί οι πρώτοι φούρνοι λειτουργούσαν αποκλειστικά ιδιωτικά ή, τουλάχιστον εν μέρει, και για πώληση σε πελάτες.

Μέχρι τον 1ο μ.Χ. αιώνα όμως αυτά τα οικιακά αρτοποιεία είχαν κλείσει και μεγαλύτερης κλίμακας εμπορικά μαγαζιά είχαν εμφανιστεί σε όλη την πόλη. Αν και η διατροφή των περισσότερων κατοίκων της Πομπηίας αποτελούνταν κυρίως από χυλό με βάση τα δημητριακά ενώ το ψωμί δεν ήταν ακόμα ευρέως διαθέσιμο στους φτωχούς, «θα θεωρούσα αυτή τη μετατόπιση ως μια εκδημοκρατικοποίηση της κατανάλωσης ψωμιού», λέει ο Μοντέξ, ο οποίος ηγήθηκε ενός πρόσφατου έργου που είχε ως στόχο την καταγραφή των 39 ανασκαφών αρτοποιείων της Πομπηίας.

Η άνοδος των εμπορικών αρτοποιείων αντανακλούσε όχι μόνο μια αύξηση του πληθυσμού της πόλης, όπως εξηγεί, αλλά ίσως και μια αύξηση στις εισαγωγές σιτηρών από την Αίγυπτο και τη Βόρεια Αφρική κατά τη διάρκεια της Pax Romana, μιας περιόδου ειρήνης και ευημερίας στη Μεσόγειο που εγκαινιάστηκε από τον αυτοκράτορα Αύγουστο. Η παρουσία εξειδικευμένης τεχνολογίας σε μερικά από τα αρτοποιεία, έτσι, όπως υδραυλικά συστήματα για το μούλιασμα των σιτηρών και δοχεία για το φούσκωμα της ζύμης, επέτρεψε στους αρτοποιούς της Πομπηίας να παράγουν ψωμί υψηλής ποιότητας για τους πλουσιότερους κατοίκους.

Διαβάστε επίσης:

H Tέχνη της Eνδυμασίας: Το άγαλμα της Νίκης στο επίκεντρο της νέας έκθεσης του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης

Τα δώρα του αυτοκράτορα – Ένα διαμαντένιο αυγό Φαμπερζέ σε δημοπρασία

Λίνα Μενδώνη: Το Ωδείο της Πάτρας ξανά στο επίκεντρο της ζωής της πόλης