ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Τα λιθόστρωτα δρομάκια κάτω από την Ακρόπολη και τον λόφο του Φιλοπάππου φέρνουν σε κάθε τους εκατοστό την σφραγίδα του, οι λειασμένες από τον χρόνο πέτρες με τις ποικίλες, αναπάντεχες μορφές και συνθέσεις είναι σαν να κλείνουν όλη την Ελλάδα. Η αισθητική της λαϊκής αρχιτεκτονικής, απροκάλυπτα και ακομπλεξάριστα να δημιουργεί σύνολα μοναδικής αρμονίας και η ιστορία του τόπου να περνά μέσα από υλικά, νοήματα, ιδέες και συναισθήματα. Σχεδόν εβδομήντα χρόνια μετά την ολοκλήρωση του σπουδαίου έργου του, που θέλησε να μιλήσει για την συνέχεια του ελληνικού πολιτισμού από την αρχαιότητα και διασχίζοντας τους αιώνες, ο Δημήτρης Πικιώνης παραμένει μοναδικός και αξεπέραστος.
Παρ’ ότι σύγχρονος των Le Corbusier και Mies van der Rohe εκείνος επιδίωξε να ενσωματώσει στην αρχιτεκτονική του την λαϊκή παράδοση με την μοντέρνα αφαίρεση. Αντιμετώπισε την σύνθεση της κλασικής αρχιτεκτονικής με την ελληνική κουλτούρα σαν στοίχημα. Και συνέλαβε τη έννοια της φύσης, συνυφασμένη με την ιστορία και το παρελθόν.
Ακριβώς σ’ αυτήν την μορφολογική αντιμετώπιση της πρόσβασης στην Ακρόπολη από τον Πικιώνη εστιάζει η έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη, που με τον τίτλο «Αισθητική Τοπογραφία» -δάνειο από τον τίτλο ενός από τα θεωρητικά του συγγράμματα – θα εγκαινιαστεί στις 22 Οκτωβρίου στην Πειραιώς 138. Οι φωτογραφικές αποτυπώσεις των μονοπατιών βρίσκονται στο επίκεντρο της έκθεσης ενώ το υλικό συμπληρώνεται με στοιχεία των έργων του, που εξηγούν την δημιουργική μέθοδο που ακολουθούσε.
Ζωγραφική και Αρχιτεκτονική
Η έκθεση χωρίζεται σε τρία μέρη, την Ζωγραφική και Σκέψη, την Αρχιτεκτονική και μία Μακέτα. Το πρώτο μέρος εστιάζει στη βιογραφία του αρχιτέκτονα παρουσιάζοντας μέσω ζωγραφικών του έργων τις επιρροές που δέχτηκε. Εδώ εκτίθεται και ένα πρωτότυπο τεύχος του περιοδικού «Το 3ο Μάτι», το οποίο εξέδωσε με τον Νίκο Χατζηκυριάκο –Γκίκα, πλαισιωμένο από αναπαραγωγές μέσα από τις σελίδες του.
Στο δεύτερο μέρος το αρχιτεκτονικό έργο του Πικιώνη βρίσκεται στο επίκεντρο με αντίγραφα σχεδίων και φωτογραφιών. Υλικό μέσα από το οποίο παρουσιάζεται η αναλυτική και σχεδιαστική διαδικασία που ακολουθούσε, καθώς και η σταδιακή ένταξη στοιχείων της ελληνικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής στα έργα του μέχρι την τελική αντιμετώπισή τους ως τοπίου. Τέλος, στο κέντρο της τρίτης ενότητας δεσπόζει μια μακέτα, τρισδιάστατη απεικόνιση της περιοχής της Ακρόπολης και του Φιλοπάππου, όπου αναδεικνύεται η μορφολογική επέμβαση του Πικιώνη στο σύνολό της.
Μία πορεία στην τέχνη
Γεννημένος στον Πειραιά το 1887 ο Δημήτρης Πικιώνης υπήρξε αναμφισβήτητα μία εξέχουσα προσωπικότητα του 20ου αιώνα για τον ελληνικό πολιτισμό. Μαθητής του Παρθένη -ο πρώτος χρονολογικά- σπούδασε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο παίρνοντας δίπλωμα πολιτικού μηχανικού και συνέχισε τις σπουδές του στο Μόναχο αρχικά και στο Παρίσι στην συνέχεια, στην Academie de la grande Chaumiere, με στόχο πλέον το σχέδιο και την ζωγραφική. Παράλληλα γράφτηκε στο εργαστήριο του αρχιτέκτονα G. Chifflot και παρακολουθούσε το μάθημα των αρχιτεκτονικών συνθέσεων στην Ecole des Beaux Arts.
Στο Παρίσι όμως, ήρθε σε επαφή και με τα σύγχρονα καλλιτεχνικά ρεύματα και ιδιαίτερα με το έργο των Σεζάν, Κλέε και Ροντέν ενώ ταυτόχρονα παρακολουθούσε μαθήματα αρχιτεκτονικής σύνθεσης εργαζόμενος και σε αρχιτεκτονικά γραφεία.
Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, το 1912 συνεχίζει την ενασχόλησή του με την αρχιτεκτονική και τη ζωγραφική και ταυτόχρονα και κάνει τις πρώτες του μελέτες για την αρχιτεκτονική της νεοελληνικής παράδοσης. Παράλληλα συνεργάζεται με άλλους πρωτοπόρους διανοούμενους της εποχής εισάγοντας μέσα από «Το 3ο Μάτι» στην Ελλάδα την Ευρωπαϊκή Πρωτοπορία.
Το 1921 διορίζεται επιμελητής του καθηγητή Αναστάσιου Ορλάνδου στο μάθημα της Μορφολογίας της Αρχιτεκτονικής και Ρυθμολογίας, το 1925 ονομάζεται έκτακτος καθηγητής του Ε.Μ.Π. στην έδρα της Διακοσμητικής και το 1930 μονιμοποιείται στην ίδια Έδρα. Το 1958, ένα χρόνο μετά την ολοκλήρωση των έργων στην Ακρόπολη (1954-1957) συνταξιοδοτείται και το 1966 εκλέγεται στην Ακαδημία Αθηνών. Πεθαίνει τον Αύγουστο του 1968.
Η οικία Καραμάνου στην Αθήνα (1925), το Δημοτικό Σχολείο στα Πευκάκια (1931-32), το Πειραματικό Σχολείο Θεσσαλονίκης (1933-37), το Ξενία των Δελφών (1951-55), η οικία Ποταμιάνου στη Φιλοθέη (1953-55), η Παιδική Χαρά Φιλοθέης (1961-65) είναι από τα γνωστότερα έργα του.
Διαβάστε επίσης:
Πορτάρα Νάξου: Μόνιμη η περίφραξη αποφάσισε το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο
«Αθήνα Αθάνατη Πόλη» – Η έκθεση που ανοίγει το Παλαιό Μουσείο Ακρόπολης
Μόνο για γάτες – ΄Ενα μουσείο για τα αγαπημένα αιλουροειδή
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
