• Πολιτισμός

    Ψεύδη και επαίσχυντα επιχειρήματα από το Βρετανικό Μουσείο για τα Γλυπτά

    Η αφαίρεση των Γλυπτών του Παρθενώνα από τον Λόρδο Έλγιν 1801, Edward Dodwell

    Η αφαίρεση των Γλυπτών του Παρθενώνα από τον Λόρδο Έλγιν το 1801, Edward Dodwell


    Ένα μεγάλο κομμάτι μαρμάρου στο Μουσείο Ακρόπολης μοιάζει «παράταιρο» ανάμεσα σ΄όλα τα άλλα αριστουργήματα που έχουν προέλθει από τα μνημεία του ιερού βράχου. Στη επιφάνειά του δεν υπάρχει κανένα ανάγλυφο ούτε καν κάποιο ίχνος καλλιτεχνικής επέμβασης.

    Μόνον βαθιές πριονωτές λαξεύσεις, που ξαφνιάζουν ακόμη και το έμπειρο μάτι. Είναι αυτές όμως, που αποδεικνύουν το κόψιμο των λίθων με τα μεγάλα πριόνια, που χρησιμοποίησε ο Τζιοβάνι Μπατίστα Λουζιέρι, απεσταλμένος του Έλγιν, προκειμένου να φέρει σε πέρας το έργο της αρπαγής, με κάθε τρόπο, των λίθων της ζωφόρου από τον Παρθενώνα.

    Το ομολογεί και ο ίδιος στα κείμενά του λέγοντας, ότι αναγκάστηκε (!)  «να ακρωτηριάσει» το πίσω μέρος των μαρμάρινων λίθων, ώστε να είναι ελαφρύτεροι για να μεταφερθούν ευκολότερα.

    Το συγκεκριμένο κομμάτι μαρμάρου λοιπόν είναι αυτό, που έχει δείξει ο πρόεδρος του Μουσείου Ακρόπολης καθηγητής Δημήτρης Παντερμαλής  στις επίσημες ξεναγήσεις του σε αρχηγούς ξέων κρατών, όπως για παράδειγμα του Μπάρακ Ομπάμα πριν από μερικά χρόνια και άλλων φυσικά.

    Πρόκειται για την βαρβαρότητα των μέσων που χρησιμοποίησε ο Έλγιν απέναντι στον πολιτιστικό θησαυρό ενός λαού που δεν εκτιμούσε και δεν θεωρούσε άξιο να τον κατέχει. Αυτή είναι άραγε και η σύγχρονη λογική του Βρετανικού Μουσείου και της Βρετανικής Κυβέρνησης;

    «Χρειάστηκε να γίνω λίγο βάρβαρος», έγραφε ο Λουζιέρι στον Έλγιν, εκφράζοντας τη δυσκολία του να αποκόψει μια μετόπη του Παρθενώνα και γι΄αυτό το λόγο ζητούσε από το αφεντικό του να του στείλει πριόνια και άλλα μέσα. Αλλά ακόμη κι αν δεν υπήρχαν τα γραπτά, έχουν διασωθεί και οι εικόνες από ξένους ζωγράφους που βρίσκονταν τότε στην Αθήνα και αναπαρέστησαν το γεγονός.

    Τακτική ψεύδους

    Τι είδους υπερασπιστική τακτική τόσο εμφανούς  ψεύδους είναι αυτή λοιπόν, που χρησιμοποιεί τώρα το Βρετανικό Μουσείο, όταν λέει, πως τα περισσότερα από τα γλυπτά που πήρε ο Έλγιν είχαν βρεθεί «στα χαλάσματα» γύρω από το μνημείο; Πόσο ανιστόρητος μπορεί να είναι _κάτι που προφανώς δεν είναι –  ο αναπληρωτής διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου, δρ. Τζόναθαν Ουίλιαμς όταν ισχυριζόταν στην συνεδρίαση της Διακυβερνητικής Επιτροπής  για την Επιστροφή Πολιτιστικών Αγαθών της UNESCO, ότι  αρχαία δεν αφαιρέθηκαν όλα από τον ναό «όπως έχει υποστηριχθεί»;

    «Εδώ και χρόνια, οι ελληνικές αρχές και η διεθνής επιστημονική κοινότητα έχουν παρουσιάσει αδιάσειστα επιχειρήματα τα πραγματικά γεγονότα για την αφαίρεση των Γλυπτών του Παρθενώνα», όπως απαντά όμως η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.

    «Ο λόρδος Έλγιν χρησιμοποίησε παράνομα και άδικα μέσα για να αρπάξει και να εξάγει τα Γλυπτά του Παρθενώνα, χωρίς πραγματική νομική άδεια για κάτι τέτοιο, σε μια κατάφωρη πράξη κατά συρροή κλοπής», επισημαίνει η ίδια, προσθέτοντας ότι ο αγώνας για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα θα συνεχιστεί ειδικά τώρα, σε μια διεθνή συγκυρία κατά την οποία πολλοί θησαυροί και μνημεία επαναπατρίζονται στις χώρες προέλευσής τους.

    Η Ελλάδα έτοιμη

    Και είναι αυτό ακριβώς που τρομοκρατεί τους υπεύθυνους του Βρετανικού Μουσείου, καθώς πράγματι μεγάλοι μουσειακοί φορείς του κόσμου παραδέχονται ο ένας μετά τον άλλον την  παράνομη αφαίρεση τεχνουργημάτων από διάφορες χώρες του κόσμου, που είτε ήταν αποικίες είτε σε αδυναμία λόγω πολέμου ή ξένης κυριαρχίας και δεν μπορούσαν να αντιδράσουν, έτσι τώρα τα επιστρέφουν σ΄αυτές.

    Σ΄αυτό το γενικό κλίμα ο  δρ. Ουίλιαμς επιστρατεύει το επιχείρημα, ότι «η επιθυμία της Ελλάδας να δει τον Παρθενώνα ολοκληρωμένο είναι αδύνατο να πραγματοποιηθεί, καθώς μεγάλο μέρος του είχε καταστραφεί πολύ πριν φτάσει ο Έλγιν στην χώρα».

    Μία επαίσχυντη δικαιολογία, αν σκεφτεί κανείς ότι ο Έλγιν ήρθε για να επωφεληθεί από την κατάσταση στην οποία βρισκόταν η Ελλάδα και να αποτελειώσει τις καταστροφές που είχαν επιφέρει οι πόλεμοι.

    Πραγματικά μία ντροπή, ακόμη και να το εκφράζει κανείς, πόσο μάλλον ο υπεύθυνος ενός μεγάλου μουσείου, όπως είναι το Βρετανικό.  Τουλάχιστον με αυτά τα λεγόμενα, μπορεί να ξέρει κανείς τι να περιμένει…  Η Ελλάδα πάντως είναι έτοιμη για την συνάντηση με την Βρετανία και όπως δηλώνει η υπουργός Πολιτισμού για  έναν ειλικρινή διάλογο με βάση το νομικό και ηθικό πλαίσιο, καθώς και τις συστάσεις και τις αποφάσεις της UNESCO.

    Διαβάστε επίσης:

    Οι Τρεις Σωματοφύλακες του Πικάσο και του Σον Κόνερι

    Τι απαντά το υπουργείο Πολιτισμού στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος για τους Δεσμώτες του Φαλήρου

    UNESCO προς Βρετανούς: Αρχίστε τον διάλογο για τα Γλυπτά του Παρθενώνα



    ΣΧΟΛΙΑ