Ο Ριμπολόβλεφ, ένας Γκρέκο και οι Ρουμάνοι – Διαμάχη για την ιδιοκτησία πίνακα

Μπλεγμένος για μία ακόμη φορά με την δικαιοσύνη για χάρη της τεράστιας συλλογής του με έργα τέχνης είναι ο ρώσος δισεκατομμυριούχος Ντμίτρι Ριμπολόβλεφ, στον οποίο ανήκει, όπως έγινε γνωστό ένα σπουδαίο έργο του Γκρέκο, που όμως διεκδικεί και η ρουμανική κυβέρνηση!

Πρόκειται για τον «Άγιο Σεβαστιανό» (περ. 1610-14), πίνακα τον οποίο ο Ριμπολόβλεφ επρόκειτο να πουλήσει μέσω του οίκου Christie’s αλλά μετά τους ισχυρισμούς του ρουμανικού κράτους αποσύρθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο από την επικείμενη δημοπρασία». Σύμφωνα με την εκτίμηση, το έργο υπολογιζόταν να πωληθεί για 7 έως 9 εκατομμύρια δολάρια.

Οι Ρουμάνοι ισχυρίζονται, προβάλλοντας ανάλογα επιχειρήματα, ότι το έργο είχε απομακρυνθεί παράνομα από την χώρα, το 1947. Κατόρθωσαν έτσι, να επιτύχουν μία «μακροπρόθεσμη κατοχή» διασφαλίζοντας, ότι ο « Άγιος Σεβαστιανός» θα παραμείνει στους Christie’s της Νέας Υόρκης «ώσπου να ακουστούν και να ευοδωθούν οι προσπάθειες ανάκτησης εκ μέρους της Ρουμανίας από τις αρμόδιες νομικές αρχές» , σύμφωνα με επιστολή, που κοινοποιήθηκε στην εφημερίδα «The Art Newspaper» από το δικηγορικό γραφείο, που εκπροσωπεί την Ρουμανική κυβέρνηση.

Ο ακριβότερος πίνακας

Όταν οι Christie’s απέσυραν τον πίνακα από την πώλησή του στην δημοπρασία των Old Masters, ο ιδιοκτήτης του δεν ήταν ακόμη, δημόσια γνωστός. Η δικαστική έρευνα όμως, έχει αποκαλύψει έκτοτε, ότι το έργο του Γκρέκο κατέχει ο Ντμίτρι Ριμπολόβλεφ, ο οποίος, πέραν των άλλων έκανε αίσθηση τα τελευταία χρόνια στον χώρο της τέχνης πουλώντας, το 2017 έναν πίνακα που αποδίδεται στον Λεονάρντο ντα Βίντσι, το «Salvator Mundi» (Σωτήρας του Κόσμου) αντί του εξωφρενικού ποσού των 450 εκατ. δολαρίων (ο ακριβότερος πίνακας που έχει πωληθεί ποτέ).

Επίσης όμως, βρέθηκε επί μακρόν στην δημοσιότητα και εξ αιτίας της δεκαετούς νομικής διένεξής του με τον ελβετό έμπορο τέχνης Ίβ Μπουβιέ, τον οποίο κατηγόρησε για απάτη εξ αιτίας της οποίας ζημιώθηκε κατά 160 εκατομμύρια δολάρια και πλέον (η πλευρά Μπουβιέ το αρνήθηκε).

Αλλά και τον Γκρέκο αγόρασε, σύμφωνα με τα έγγραφα ο Ριμπολόβλεφ από τον Μπουβιέ, το 2010, μέσω της υπεράκτιας εταιρείας του Accent Delight, η οποία έχει συσταθεί στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους. Η αγωγή όμως, της Ρουμανικής κυβέρνησης αναφέρει ότι η προέλευση του πίνακα, όπως δημοσιοποιήθηκε από τους Christie’s είναι «παραπλανητική», καθώς σε αυτήν δεν συμπεριλαμβάνεται ο Μπουβιέ αλλά αντίθετα υποστηρίζεται, ότι ο Ριμπολόβλεφ τον αγόρασε απευθείας από τον έμπορο τέχνης Ζιρό Πισαρό Σεγκαλό.

Αμφισβητούμενη προέλευση

Κεντρικό σημείο της επιχειρηματολογίας της Ρουμανικής κυβέρνησης για την ανάκτηση του πίνακα είναι, ότι αφαιρέθηκε παράνομα από την εθνική συλλογή, το 1947 από τον βασιλιά Μιχαήλ Α ́ όταν διέφυγε από την χώρα για να ξεφύγει από τις κομμουνιστικές δυνάμεις. Να σημειωθεί, ότι σύμφωνα με την αναφορά προέλευσης των Christie’s το έργο είχε αποκτηθεί από τον Κάρολο Α΄ της Ρουμανίας πιθανότατα μέχρι το 1898 και πέρασε στο Ρουμανικό Στέμμα ήδη από το 1914.

Από το 1977 έως το 1997 πάντως, ρουμάνοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι βρίσκονταν σε νομική διαμάχη για την ανάκτηση τόσο αυτού του πίνακα όσο και δεκάδων άλλων, που φέρεται να πήρε μαζί του ο βασιλιάς. Στην όλη υπόθεση εξάλλου, ενεπλάκησαν και προσωπικότητες του κόσμου της τέχνης, συμπεριλαμβανομένης της γκαλερί Wildenstein & Co, η οποία αγόρασε το έργο του Ελ Γκρέκο από τον Μιχαήλ Α΄ γύρω στο 1975.

Σύμφωνα ωστόσο με τους Christie’s «η κυριότητα μεταβιβάστηκε στον βασιλιά Μιχαήλ Α’ της Ρουμανίας (1921-2017), στις 11-12 Νοεμβρίου 1947, βάσει συμφωνίας με τη ρουμανική κυβέρνηση, και έτσι πωλήθηκε το 1976 από την Wildenstein & Co. στην Νέα Υόρκη». Κάτι που το ρουμανικό υπουργείο Οικονομικών αρνείται, ισχυριζόμενο ότι αυτός ο προσδιορισμός της προέλευσης είναι «ψευδής».

Απορρίπτει έτσι «κατηγορηματικά τον ισχυρισμό, ότι ο πίνακας του «Αγίου Σεβαστιανού» του Ελ Γκρέκο μεταφέρθηκε από τη συλλογή του Ρουμανικού κράτους με την συγκατάθεση ή την συμφωνία του και ισχυρίζεται, ότι καθώς το έργο είναι κλεμμένο και δεν μπορεί να πωληθεί νόμιμα. Σχόλια από την πλευρά του Ριμπολόβλεφ για όλα αυτά δεν υπάρχουν πάντως. Όπως και να έχει, εκείνος αγόρασε τον Γκρέκο κανονικά, αν και σε άγνωστη τιμή… Όπως άγνωστο είναι επί του παρόντος και τι θα πράξει, αν αποδειχθεί ότι όντως η πώλησή του είναι παράνομη.

Διαβάστε επίσης 

Ανάμεσα στην έρημο και το κύμα: Η Ximena Maldonado Sánchez ζωγραφίζει την αμοιβαιότητα του κόσμου

Λίνα Μενδώνη: Αυτοψία σε Αρχαία Θήρα και Ακρωτήρι Σαντορίνης

Εκδήλωση μνήμης για τον σπουδαίο ποιητή Χριστόφορο Λιοντάκη