Διεθνής έκθεση για την Πόποβα της Ρωσικής Πρωτοπορίας στη Θεσσαλονίκη

Ήταν ζωγράφος, σκηνογράφος, χαράκτρια, σχεδιάστρια υφασμάτων, θεωρητικός και δασκάλα. Αλλά το σημαντικότερο: Ήταν η εκπρόσωπος του περίφημου καλλιτεχνικού ρεύματος της «Ρωσικής Πρωτοπορία», που άνθισε στις αρχές του 20ού αιώνα στη Ρωσία φέρνοντας τη μεγάλη ανατροπή στην τέχνη. Και δεν μιλάμε για άλλη από την Λιουμπόβ Πόποβα. Την σπουδαία καλλιτέχνιδα, στην οποία είναι αφιερωμένη η έκθεση, που εγκαινιάζεται σήμερα στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης – Συλλογή Κωστάκη στη Θεσσαλονίκη (Μονή Λαζαριστών) με 200 και πλέον έργα και αντικείμενα, που φέρουν την υπογραφή της.

Όλα βεβαίως από την συλλογή του σπουδαίου Έλληνα συλλέκτη Γιώργου Κωστάκη, η οποία, όπως είναι γνωστό αγοράστηκε από το ελληνικό κράτος το 1997 (1257 έργα συγκεκριμένα) και σήμερα αποτελεί μέρος της μόνιμης συλλογής του μουσείου. Πρόκειται μάλιστα για την πρώτη μεγάλη έκθεση έργων της Πόποβα τα τελευταία 30 χρόνια διεθνώς. Πόσο μάλλον, που περιλαμβάνει και σειρές σχεδίων της, που δεν είχαν εκτεθεί ποτέ ως τώρα, καθώς επίσης και ορισμένα σπάνια έργα από ιδιωτικές συλλογές.

Τίτλος της έκθεσης «Λιουμπόβ Ποπόβα. Φόρμα. Χρώμα. Χώρος», μια γνωριμία με την γυναίκα, που δεν σταμάτησε στη διάρκεια της σύντομης αλλά γεμάτης ζωής της, αφού πέθανε μόλις 35 ετών, να πειραματίζεται και να αναζητεί νέους τρόπους έκφρασης δημιουργώντας κονστρουκτιβιστικά έργα με ένα ιδιαίτερο προσωπικό ύφος. Γιατί παρ΄ όλο που από νωρίς γνώρισε την ρωσική εικαστική παράδοση, την τέχνη της Αναγέννησης, αλλά και τον Ιμπρεσιονισμό και τον Σεζανισμό εκείνη συμμετείχε δυναμικά στην ανάπτυξη των νέων καλλιτεχνικών κινημάτων, που άνθισαν εκείνη την εποχή, έως ότου ισοπεδωθούν κάποια χρόνια αργότερα από τον σοσιαλιστικό ρεαλισμό.

Από πλούσια οικογένεια, με πατέρα εργοστασιάρχη υφασμάτων _ η σχεδίαση υφασμάτων θα γινόταν μία από τις καλλιτεχνικές εκφράσεις της_ η Πόποβα (1889-1924) είχε σπουδάσει τόσο στη Ρωσία (Μόσχα και Κίεβο) όσο και στην Ιταλία αργότερα και μετά στο Παρίσι, στην Ακαδημία «Λα Παλέτ». Από το 1914 συμμετείχε στις εκθέσεις της ομάδας «Βαλές Καρό» ενώ το 1916- 17 ήταν ενεργό μέλος της άλλης ομάδας των «Σουπρέμους» του Καζιμίρ Μαλέβιτς του μεγάλου
πρωτοπόρου της γεωμετρικής αφηρημένης τέχνης. Εκτός από τη ζωγραφική έκανε ντιζάιν και γραφιστικό σχεδιασμό (αφίσες, εξώφυλλα εντύπων, πορσελάνες), σκηνικά για το θέατρο και κοστούμια. Παράλληλα θεωρείται ότι έβαλε τις βάσεις για την διδασκαλία της τέχνης στα Ανώτατα Τεχνικά και Καλλιτεχνικά Εργαστήρια της Ρωσίας.

Ο Κωστάκης που άρχισε να συγκροτεί τη συλλογή του μετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο δεν την γνώρισε φυσικά αλλά όπως φαίνεται, μαγεύτηκε από το έργο της και την αποκαλούσε με το χαϊδευτικό «Λιούμποτσκα».

Όπως αναφέρει στα «Απομνημονεύματά του» τα περισσότερα έργα της τα αγόρασε από την οικογένειά της, συγκεκριμένα τον θετό γιό του αδερφού της, ένα από αυτά μάλιστα η περίφημη «Χωροδυναμική Κατασκευή», που βρίσκεται σήμερα στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης – Συλλογή Κωστάκη χρησιμοποιούνταν σαν στέγαστρο στην αποθήκη του σπιτιού του. «Όχι, δεν μπορώ να σου τον δώσω, εάν βρέξει θα γίνει μούσκεμα η αποθήκη. Φέρε μου πρώτα ένα κόντρα πλακέ και μόνο τότε θα σου δώσω τον πίνακα», του είχε πει ο ιδιοκτήτης. Έτσι κι έγινε και ως αντάλλαγμα πήρε τον πίνακα, ενώ αγόρασε μαζί και πολλά άλλα έργα.

Info
MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη: Μονή Λαζαριστών,
Κολοκοτρώνη 21 Σταυρούπολη
«Λιουμπόβ Ποπόβα. Φόρμα. Χρώμα. Χώρος»
Διάρκεια: 11 Οκτωβρίου 2019 – 1 Μαρτίου 2020