• Άρθρα

    Τουρκικοί τακτικισμοί αλά Μεγάλη Πύλη

    Στην κρίση, ηγεσία σημαίνει φυγή προς τα εμπρόςσύγκρουση ΕΚΤ- Επιτροπής και ΕΜΣ;

    Αντώνης Κεφαλάς-Αρθρογράφος


    Σύμφωνα με πληροφορίες του ΟΗΕ που δημοσιεύτηκαν στον διεθνή Τύπο, ένα Τουρκικό drone –το Kargu-2 — επιτέθηκε σε στρατιώτες του Haftar στην Λιβύη. Πλήρως αυτονομημένο, ακολούθησε τις γενικές οδηγίες του «να ερευνήσει, να ταυτοποιήσει και να επιτεθεί» οπότε αυτόματα στράφηκε κατά στρατιωτών που υποχωρούσαν στο πεδίο της μάχης.

    Όπως είναι αυτόνομα και ανεξάρτητα τα πολυάριθμα drones που κατασκευάζει για να εξοπλίσει τις ένοπλες δυνάμεις και να εξάγει, έτσι αυτόνομη και ανεξάρτητη είναι πλέον η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας. Αντιγράφει την στρατηγική της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και επιδιώκει να είναι πότε με το ένα στρατόπεδο (των ΗΠΑ) και πότε με το άλλο (Ρωσία).  Πρόσφατα άνοιξε διόδους με την Κίνα, συζητώντας για συνεργασία στην δημιουργία υποδομών.

    Στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Τουρκία έκανε το λάθος να συνταχθεί με την Γερμανία. Στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν το επανέλαβε. Οι αξιωματούχοι της πηγαινοερχόντουσαν στην Αγγλία και τη Ναζιστική Γερμανία αποσπώντας εξοπλισμούς, πιστώσεις και άλλα προνόμια.

    Ο Ερντογάν, ακολουθεί την ίδια τακτική. Ταυτόχρονα, όμως, επιχειρεί να κλείσει την Κεμαλική παρένθεση και να προβάλλει την Τουρκία ως τον υπέρμαχο του Ισλάμ, με εκτεταμένη περιφερειακή επιρροή. Παίζει το παιγνίδι του Πούτιν, ανοίγοντας του τον δρόμο προς την Μεσόγειο αλλά δέχεται και τους περιορισμούς που του επιβάλει η γεωπολιτική στις επεμβάσεις του στο Nagorno-Karabakh, στο Azerbaijan, στην Λιβύη, στην Συρία, στο Ιράκ.

    Προσπαθεί να συνεννοηθεί με τις ΗΠΑ, με τον Τramp κατάφερε να δημιουργήσει μία προσωπική σχέση που παράκαμπτε τις διαφωνίες που χωρίζουν τις δύο πλευρές. Ο Biden του δημιουργεί πρόβλημα, γι’ αυτό επιδιώκει να φτιάξει τις σχέσεις με την Ε.Ε., σε μία προσπάθεια εξισορρόπησης.

    Στο πλαίσιο αυτό, η κατά τα φαινόμενα αποκλιμάκωση της έντασης με την Ελλάδα δεν αποτελεί παρά ένα τακτικό ελιγμό. Έχει συνειδητοποιήσει ότι δεν μπορεί να αντιστρέψει την Ελληνική πολιτική που τοποθετεί την σύγκρουση με την Τουρκία όχι σε διμερές αλλά σε Ευρωπαϊκό πλαίσιο, και προσπαθεί τώρα να απαλύνει τις αρνητικές εντυπώσεις που έχει δημιουργήσει στην Ευρώπη.

    Πολύ απλά, δεν είναι μέρος της στρατηγικής του να έχει ανοιχτό μέτωπο με όλο τον Δυτικό κόσμο –γιατί θέλει να έχει πάτημα και στις δύο πλευρές. Η ένταξη στην Ε.Ε. ουδόλως τον ενδιαφέρει πλέον. Αντίθετα, θέλει να αναβαθμίσει την τελωνειακή ένωση και να συνεχίσει να λαμβάνει ευρωπαϊκούς πόρους για την διαχείριση του μεταναστευτικού.

    Παρά την καλή ατμόσφαιρα που επικράτησε στις συναντήσεις Τσαβούσουγλου  με Μητσοτάκη και Δένδια, παρά τα 25 μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, οι βασικές θέσεις της Τουρκίας είναι αδιαπραγμάτευτες. Η συνέντευξη του υπουργού εξωτερικών στο ΒΗΜΑ της Κυριακής το αποδεικνύει περίτρανα.

    Στην στήλη αυτή, στις 21/4, με τον τίτλο «Η επιστροφή της Τουρκίας στις ρίζες της» είχε μνημονεύσει την ακρίβεια των παρατηρήσεων του Samuel Huntington ως προς το μέλλον της Τουρκίας. Τριάντα χρόνια μετά, η θέση που ανέπτυξε στο βιβλίο του «The Clash of Civilizations” αποδεικνύεται εξόχως προφητική.

    Το σκηνικό με τον Ερντογάν να διαβάζει το Κοράνι μέσα στην Αγία Σοφία, δεν είναι τίποτα λιγότερο από την συμπύκνωση σε μερικά λεπτά της ώρας, μίας σύγκρουσης με ιστορικές καταβολές που έχει ήδη ξεσπάσει, και με πολύ δρόμο στο μέλλον.

    Ο Κεμάλ έχτισε την Νέα Τουρκία στα ερείπια της διαλυμένης Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Πρόσφερε νέο όραμα ανάμεσα στα συντρίμμια. Ο Ερντογάν γυρνά το ρολόι πίσω και αναβιώνει την Μεγάλη Πύλη. Ταυτόχρονα, καταπατά τον Κεμαλισμό και αποκηρύσσει το μέλλον που ήθελαν να έχει οι Δυτικές δυνάμεις: το υπόδειγμα του κοσμικού, δημοκρατικού, Ισλάμ. Θέλει μία σύγχρονη Ισλαμική-Οθωμανική Τουρκία.

    Για την Ελλάδα, η κατάσταση δεν έχει αλλάξει. Καλοδεχούμενη η καλοκαιρινή ανάπαυλα. Συμφέρει και τις δύο οικονομίες. Εξάλλου, και οι δύο ηγέτες έχουν να αντιμετωπίσουν εκλογές το 2023. Η διαφορά είναι ότι η Τουρκική οικονομία είναι σε άσχημη θέση, χωρίς προοπτική ανάκαμψης, ενώ η ελληνική έχει βάσιμες ελπίδες. Ο Ερντογκάν θα επικρατήσει μόνο με βία και νοθεία, ο Μητσοτάκης ελλείψει αντιπάλου και με μεταρρυθμιστικό έργο στο μανίκι του.

    Η χώρα μας οφείλει να παραμείνει σταθερή και αμετακίνητη στην πορεία της με τα εξοπλιστικά προγράμματα, τις μεταρρυθμίσεις και την εμμονή στην Ευρωπαϊκή διάσταση της σύγκρουσης Ελλάδας – Τουρκίας καθώς και στα ψηφίσματα του ΟΗΕ για την Κύπρο.

    Όλα τα υπόλοιπα είναι τακτικισμοί, στους οποίους προσφεύγει η Τουρκία προκειμένου να ξεπεράσει τα πολιτικά και οικονομικά αδιέξοδα που αντιμετωπίζει.

    Η ένταση θα επανέλθει.

     

     



    ΣΧΟΛΙΑ