Το εκρηκτικό μείγμα της Κίνας, του πετρελαίου και του αποπληθωρισμού

Θα επανέλθω σήμερα στο αγαπημένο μου θέμα των επιτοκίων, καθώς η υπόθεση Κασσελάκη λίγα έχει πλέον να προσφέρει.

Με τον «βαρκάρη» έτοιμο να θυσιαστεί προκειμένου να εξασφαλίσει την είσοδο του νέου αστέρα στη Βουλή, το μόνο ερώτημα για μετά την Κυριακή 24/9 αφορά τις εσωκομματικές αντιδράσεις.

Στο πλαίσιο αυτό, δεν μπορώ να αποφύγω τον πειρασμό να αναφερθώ σε πρόσφατη θεωρία συνομωσίας που άκουσα. Την παραθέτω και την παραδίδω στην κρίση των αναγνωστών του mononews.

Υποστηρίζεται, συγκεκριμένα, ότι ο Κασσελάκης είναι βαλτός του Αλέξη Τσίπρα με στόχο να διώξει από το κόμμα όλα τα παλιά βαρίδια και να ανοίξει έτσι τον δρόμο για τη θριαμβευτική επιστροφή του πρώην αρχηγού ως επικεφαλής ενός νέου στην ουσία κόμματος!

Στα επιτόκια τώρα. Ενώ η Αθήνα ετοιμάζεται πυρετωδώς για την συνεδρίαση της ΕΚΤ στην Τράπεζα της Ελλάδος, η Christine Lagarde δεν αφήνει καμία αμφιβολία για τη… γερακίσια τάση της, διατηρώντας τις προσδοκίες για σταθερά υψηλά επιτόκια και μην αποκλείοντας οτιδήποτε για το μέλλον.

Τι ανησυχεί την Lagarde και γιατί εμμένει στον δογματισμό του μονεταρισμού, όταν η ίδια έχει δηλώσει ότι το βιβλίο της οικονομικής πολιτικής οφείλει να ξαναγραφτεί;

Η εύκολη απάντηση πως είναι δέσμια των γερακιών δεν ευσταθεί – παρά μόνο στον βαθμό που τα γερμανικά και ολλανδικά γεράκια έχουν όντως επιρροή. Η Lagarde, όμως, έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει ακόμη και να ανατρέψει την ισορροπία δυνάμεων.

Οπωσδήποτε, η ιστορία του πετρελαίου παίζει τον ρόλο της. Δεν είναι μόνο οι δικοί μας δημοσιογράφοι και αναλυτές που ανακάλυψαν την προοπτική να φτάσει η τιμή του Brent ξανά τα $100 το βαρέλι. Οφείλει να το λάβει σοβαρά υπόψη της.

Φαίνεται, όμως, πως ισχυρή επιρροή ασκεί η κατάσταση την Κίνα. Δεν θα αναφερθώ στις στρατιωτικές/αμυντικές δαπάνες που την επηρεάζου, ούτε στην δηλωμένη απόφαση των ΗΠΑ να έρθουν σε απευθείας σύγκρουση με την αντίπαλη χώρα – ήδη η μετατόπιση αμερικανικών δυνάμεων στο πολεμικό θέατρο της Θάλασσας της Κίνας είναι γεγονός – αλλά στην Κινέζικη οικονομία.

Αντίθετα με τα πολλά που έχουν γραφτεί, σοβαροί παρατηρητές της συγκεκριμένης οικονομίας επισημαίνουν ότι η ανάπτυξη της Κίνας δεν αποτελεί και τόσο μεγάλη πρωτοτυπία. Με βάση τις δέκα βασικές οικονομικές πολιτικές που έχουν τον γενικό τίτλο The Washington Consensus και αποτελούν σχεδόν τον τυφλοσούρτη για τον σχεδιασμό της οικονομικής πολιτικής στην Δύση, στην περίοδο από τις αρχές του αιώνα μας, η Κίνα αναπτύχθηκε υιοθετώντας τις 8 από τις δέκα. Δεν το λες και πρωτοτυπία.

Ουσιαστικά, αυτό που συνέβη ήταν ότι άνοιξε μία κλειστή και φτωχή οικονομία που τάχυστα μετατράπηκε στο εργοστάσιο της παγκόσμιας οικονομίας, παράγοντας με την εισαγωγή τεχνολογίας και φτηνό εργατικό δυναμικό. Έχοντας, λοιπόν, σε μεγάλο βαθμό ως βάση το Δυτικό πρότυπο, αναπόφευκτο ήταν ότι αργά ή γρήγορα θα αντιμετώπιζε προβλήματα οικεία στις δυτικές οικονομίες.

Που βρίσκεται, έτσι, σήμερα, η κινεζική οικονομία; Πολύ απλά αντιμετωπίζει εξαιρετικά υψηλά συσσωρευμένα χρέη ιδιαίτερα στις δημόσιες επιχειρήσεις, κλονισμένο ιδιωτικό τομέα με αιχμή την ουσιαστική κατάρρευση του τομέα των ιδιωτικών κατασκευών (real estate), υψηλό ποσοστό ανεργίας στους νέους, πτώση της κατανάλωσης με αύξηση της αποταμίευσης και συγκράτηση των επενδύσεων, αναταραχές στις αλυσίδες εφοδιασμού, πίεση από τον προστατευτισμό καθώς η παγκοσμιοποίηση συρρικνώνεται, κυρώσεις από τις ΗΠΑ σε συγκεκριμένους τομείς και έντονη γεωπολιτική αναταραχή.

Το γεγονός ότι ο πρόεδρο της έχει σφίξει τα λουριά στον ιδιωτικό τομέα και δαπανά ολοένα και μεγαλύτερα ποσά στην άμυνα ούτε τυχαίο είναι, ούτε έχει περάσει απαρατήρητο, ούτε αντιμετωπίζεται χωρίς ανησυχία.

Ο συνδυασμός μίας Κίνας σε ύφεση (για την ακρίβεια θα έλεγα σε φάση αποπληθωρισμού – deflation) αυξημένου κόστους ενέργειας και του πολέμου Ρωσίας – Ουκρανίας (όπου κανείς δεν μπορεί να προβλέψει την αντίδραση του Πούτιν στις διαφαινόμενες Ουκρανικές νίκες) συνθέτουν ένα δύσκολο εκρηκτικό μείγμα. Είναι άδηλο που θα οδηγήσει μία έκρηξη του.

Μπορεί, λοιπόν, η Lagarde να προτιμά να κάνει λάθος και να είναι σίγουρη, παρά να πειραματιστεί σε εποχή επικίνδυνα αυξημένης αβεβαιότητας. Μπορεί να προτιμά τον κίνδυνο του στασιμοπληθωρισμού ή έστω του αποπληθωρισμού, παρά ενός πληθωρισμού της τάξης του 25%. Απάντηση δεν υπάρχει. Εξάλλου, το δήλωσε: βαδίζουμε σε terra incognita.

Το 2024 θα είναι μία πολύ δύσκολη χρονιά για όλους.

Διαβάστε επίσης:

Θα γίνουν τα παθήματα μαθήματα;

Στέφανος Κασσελάκης: Ουδέποτε συναντηθήκαμε μαζί του λέει η ΑΔΕΔΥ

Νέες ταυτότητες: Πρεμιέρα τη Δευτέρα – Πόσο θα κοστίζουν, η διαδικασία έκδοσης