Τι μας υπενθυμίζει η μετάλλαξη «όμικρον»

Εύχομαι εκείνο το παλιό «ποτέ μην πεις ποτέ»  να μην έρθει και στοιχειώσει την κυβέρνηση σχετικά με το κλείδωμα (lock down) της κοινωνίας. Διότι, η νέα μεταλλαγή «όμικρον» ενδέχεται να ανατρέψει αν όχι τα πάντα, πάντως πολλούς από τους σχεδιασμούς. Θα επιβεβαιώσει, τότε, την άλλη θυμοσοφία «ο Θεός βλέπει τους ανθρώπους να κάνουν σχέδια και γελά».

Δεν είναι για γέλια, βέβαια, η ιστορία. Έρχεται, όμως, να επιβεβαιώσει τους πιο απαισιόδοξους από εμάς σχετικά με τις εξελίξεις: την πορεία και διάρκεια της πανδημίας, τις ανθρώπινες αντιδράσεις, τις πολιτικές και θεσμικές επιπτώσεις. Η μεταλλαγή «όμικρον» δεν αφήνει περιθώρια εφησυχασμού σε κανένα επίπεδο.

Αποδεικνύεται περίτρανα πλέον ότι εμβόλιο με την παραδοσιακή έννοια δεν έχει ανακαλυφθεί. Κάνοντας το εμβόλιο της ιλαράς δεν αρρωσταίνεις ποτέ. Κάνοντας το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού γλυτώνεις από ένα φάσμα τραγικών γεγονότων: από την διασωλήνωση και την απόλυτη αδυναμία αν συνέλθεις μέχρι την δια βίου υπονόμευση της υγείας και τον θάνατο.

Ούτε όσοι έχουν νοσήσει είναι άτρωτοι. Τα παράδειγμα δεύτερης νόσησης υπάρχουν.

Καθίσταται πλέον απόλυτα σαφές ότι όσο υπάρχουν ανεμβολίαστοι ο ιός θα μεταλλάσσεται. Μέχρι να βρεθεί το χάπι που το παίρνει ο άρρωστος και συνέρχεται ή το εμβόλιο που καλύπτει όλες τις μεταλλάξεις – που αντιμετωπίζει τελικά την δομή του ιού—είναι ορατό ένα μέλλον με συνεχείς εμβολιασμούς.

Οι κατευθύνσεις φάνηκαν ήδη. Όσοι ήταν συνδεδεμένοι σήμερα το απόγευμα θα άκουσαν την είδηση ότι η συνεταίρος της Pfizer, η BionTech, ήδη ξεκίνησε την έρευνα για νέο εμβόλιο.

Γνωρίζω ότι οι μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες εκφράζουν αισιοδοξία. Θα υπενθυμίσω, πάντως, ότι το εμβόλιο για μία σύγχρονη γρίπη, όπως του ΗΙΝΙ, γίνεται κάθε χρόνο και χρειάστηκαν κάποια χρόνια για να βγει το κατάλληλο χάπι. Κι αυτός ο κορονοϊός είναι…παιδάκι μπροστά στον covid-19.

Δύσκολη θα είναι εξίσωση από εδώ και πέρα για τις κυβερνήσεις. Η επιλογή μεταξύ της υγείας της οικονομίας και της ανθρώπινης υγείας θα αποκτήσει νέα διάσταση. Ο περιορισμός της οικονομικής δράσης ίσως να αποτελέσει πλέον αναπόφευκτο φαινόμενο. Θα βοηθήσει, όμως, στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Σε αντίθετη πλευρά θα ενισχύσει τις ανισότητες – οπότε και την κοινωνική αναταραχή και την άνοδο ακραίων πολιτικών φαινομένων.

Ακόμη πιο δύσκολη θα είναι η επίλυση της εξίσωσης μεταξύ ελευθερίας και αυταρχισμού. Μπροστά στον θάνατο οι πραγματικές προσωπικές ελευθερίες θα υποβαθμιστούν και οι φανταστικές – που τις ζούμε ήδη—θα καταπατηθούν. Αναπόφευκτα η αυταρχική πλευρά του ρόλου του κράτους θα αναβαθμιστεί.

Το θέμα της δημοκρατίας, των θεσμών της και της λειτουργίας της θα τεθεί και πάλι σε δοκιμασία.

Απαιτείται, πλέον, να αλλάξουμε νοοτροπία. Παραμένουμε δέσμιοι του τρόπου σκέψης του 20ου αιώνα ενώ ο 21ος έχει ήδη φέρει ανατροπές που η ανθρωπότητα δεν έχει ξαναδεί. Εξακολουθούμε να αναζητούμε λύσεις γραμμικές όταν οι αλλαγές είναι εκθετικές. Νοσταλγούμε την επιστροφή στην κανονικότητα, όταν η κανονικότητα μας έφερε στις τεράστιες παγκόσμιες κρίσεις που σήμερα βιώνουμε.

Ένας φίλος δίκαια επιμένει ότι το μέλλον είναι θέμα νοοτροπίας – χρησιμοποιεί τον όρο state of mind. Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί που σήμερα ανησυχούν για τον πληθωρισμό, εισηγούνται την απόσυρση των μέτρων στήριξης και κρέμονται από τα χείλη των κατ’ ευφημισμό οίκων αξιολόγησης αποτελούν απτό παράδειγμα ανθρώπων δεν βλέπουν, οπότε και δεν μπορούν να προετοιμαστούν για το μέλλον.

Ο κορωνοϊός και η κλιματική αλλαγή δείχνουν τον δρόμο και τον χρόνο. Ο πρώτος είναι δύσβατος αλλά με μεγάλη προσπάθεια περπατιέται. Ο δεύτερος είναι ελάχιστος.

Διαβάστε επίσης

Η αντίληψη της πραγματικότητας είναι που μετρά πολιτικά