Τα έξι κρίσιμα χρόνια για τη χώρα

Βρήκα ενδιαφέρουσα τη σύμπτωση τριών γεγονότων: (α) τις ρεαλιστικές, σε σημείο «σκληράδας», επισημάνσεις του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, σχετικά με τις αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει, (β) το ξεκίνημα του Νέου Χρόνου με την έλευση των ελεγκτών των δανειστών μας προκειμένου να αξιολογήσουν την πρόοδο μας και να τεθούν -αν τα καταφέρουμε- οι βάσεις για την έξοδό μας από το καθεστώς της ενισχυμένης εποπτείας και, ως αποτέλεσμα, την πιθανή αναβάθμιση της χώρας σε επενδυτική βαθμίδα και (γ) την πρόσκληση του Θόδωρου Σκυλακάκη για τη δημιουργία μητρώου ελεγκτών που θα αξιολογήσουν τα επενδυτικά σχέδια που ζητούν χρηματοδότηση από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Το τραπεζικό σύστημα, που στέκεται στα πόδια του μόνο λόγω της αναβαλλόμενης φορολογίας, καλείται να συνεργαστεί με τους παραδοσιακούς συνεργάτες του -τις ελεγκτικές εταιρείες που έχουν μετατραπεί σε χρηματοπιστωτικά και συμβουλευτικά σουπερμάρκετ- για να κρίνουν από κοινού τη βιωσιμότητα επιχειρήσεων και επενδυτικών σχεδίων. Ενώ γίνεται αυτό, οι εκπρόσωποι των δανειστών μας θα αποφασίζουν ουσιαστικά αν θα μας δοθεί η αναγκαία (αν και όχι επαρκής) προϋπόθεση για να αλλάξουμε επενδυτική βαθμίδα και να ακολουθήσει έτσι νέος πακτωλός εισροής κεφαλαίων.

Το έργο θα είναι δύσκολο.

Το πόσο απέχει η Ελλάδα από την ψηφιακή εποχή φαίνεται από τη διπλή αδυναμία του τραπεζικού συστήματος να χρηματοδοτήσει την σύγχρονη ανάπτυξη: το έλλειμμα σε κεφάλαια και το εξίσου σημαντικό έλλειμμα σε σύγχρονη νοοτροπία.

Φαίνεται από τα τραγικά υποβαθμισμένα συστήματα άμυνας, υγείας, πρόνοιας και μεταφορών -σχεδόν όλων δηλαδή των δημόσιων αγαθών- που παρέλαβε η κυβέρνηση της ΝΔ από τον ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ.

Φαίνεται από τη νοοτροπία όλου του εκπαιδευτικού κατεστημένου -από το δημοτικό μέχρι το πανεπιστήμιο—που οραματίζεται μόνο το παρελθόν και μόνο μέσα από τις δικές του θεσμικές και προσωπικές σκοπιμότητες.

Σ’ αυτό το περιβάλλον θα έρθουν οι εκπρόσωποι των δανειστών. Για πολλοστή φορά θα αναφερθούν στα χρονίζοντα προβλήματα – δεν χρειάζεται να πουν πολλά, απλά να διαβάσουν την εισαγωγή Στουρνάρα στην ενδιάμεση έκθεση για τη νομισματική πολιτική. Για μία ακόμη φορά θα θέσουν στόχους και χρονοδιαγράμματα. Και για μία προτελευταία φορά θα πουν «απελθέτω το ποτήριον τούτο» — ελπίζοντας πως στους επόμενους έξι μήνες δεν θα συμβεί κάτι το τόσο στραβό ώστε να μην μπορέσουν να κλείσουν το κεφάλαιο των αξιολογήσεων. Διότι, κρατώντας το 80% του χρέους μας, οι δανειστές μας δεν βλέπουν την ώρα να μας ξεφορτωθούν στα χέρια των αγορών.

Θα κατηγορηθώ ότι υπερβάλλω, αλλά μέσα σε τρεις -σε τρεις και όχι σε μία- μεγάλες κρίσεις αυτή η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει κάνει θαύματα. Και λάθη, ναι. Αλλά, στην δική μου μνήμη, καμία κυβέρνηση δεν έχει χειριστεί πιο αποτελεσματικά τις κρίσεις που αντιμετώπισε στην θητεία της. Και όχι κρίσεις. Την κρίση. Ο Παπανδρέου την κρίση του 1985, που φώναξε τον Σημίτη για να τον σώσει από τις τρέλες του Αρσένη. Ο Κώστας Μητσοτάκης το 1990 που με τον Στέφανο Μάνο σταμάτησαν τον κατήφορο προς το ΔΝΤ. Ο Σημίτης με τα Ίμια, που ζήτησε βοήθεια από τις ΗΠΑ. Ο Κωστάκης Καραμανλής με τα ελλείμματα που πέταξε την μπάλα στον Γ. Παπανδρέου. Όσο για την δεκαετία του 2010, η κάθε κρίση ήταν κρίση μνημονιακή και πολιτική – καθώς ο πολιτικός κόσμος είχε χάσει κάθε πυξίδα.

Η κυβέρνηση πρέπει μέσα στους επόμενους 18 μήνες να δώσει δείγματα γραφής πως καίγεται για τους πολίτες -με την έννοια της καθημερινότητάς τους- και ταυτόχρονα να προχωρήσει και να ολοκληρώσει χωρίς πρόσθετες υπουργικές αποφάσεις, εγκυκλίους και αστεράκια, τις μεταρρυθμίσεις στην παιδεία, στην δικαιοσύνη και στην υγεία.

Πρέπει να αντιμετωπίσει το αίσχος των servicers των ΜΕΔ και να καθαρίσει το τραπεζικό τοπίο.

Πρέπει να σταματήσει την πολυφωνία που δημιουργεί την εντύπωση της κακοφωνίας, της άγνοιας, της αναποτελεσματικότητας, της αδυναμίας λήψης αποφάσεων και να μιλήσει μία καθαρή και κατανοητή φωνή.

Τα επόμενα 6 χρόνια θα κρίνουν το μέλλον αυτού του τόπου. Ή θα καταφέρουμε να ανέβουμε στο ψηφιακό τραίνο ή θα καταδικαστούμε στον αραμπά που σέρνει η αντιπολίτευση. Μέσες λύσεις δεν υπάρχουν. Ας γίνει αυτό κτήμα όλων, μαζί με τη συνείδηση ότι ο χρόνος είναι πλέον πολύ βραχύς. Διότι δεν τον καθορίζουν οι άνθρωποι, αλλά οι εξελίξεις.

Η έξοδος, πάντως, από την ενισχυμένη εποπτεία θα γίνει. Θα πρότεινα, δε, αντί στο Ζάππειο με γραβάτες, να γιορταστεί στα Εξάρχεια χωρίς γραβάτες.

Διαβάστε επίσης

Ενέργεια: Η Ευρώπη… ξυπόλητη στ’ αγκάθια

Ποιοι θα είναι οι ελεγκτές του Ταμείου Ανάκαμψης – Η δημόσια πρόσκληση Σκυλακάκη σε ελεγκτικές εταιρείες και ορκωτούς λογιστές