• Άρθρα

    Πολιτικά και οικονομικά σενάρια ενεργειακού πολέμου


    Αν οι κκ. Σταϊκούρας και Σκυλακάκης δεν το έχουν ήδη κάνει από χθες, θα πρέπει να το υλοποιήσουν άμεσα: ένα «δωμάτιο πολέμου» (war room) στο υπουργείο που θα μελετά σε καθημερινή βάση τα δεδομένα της αγοράς ενέργειας, θα προδιαγράφει τις πιθανές εξελίξεις και θα έχει έτοιμα σχέδια αντιμετώπισης της κάθε διαφορετικής περίπτωσης.

    Το θέμα ξεπερνά κατά πολύ την οικονομική διάσταση του. Είναι βαθύτατα κοινωνικό, οπότε και πολιτικό. Οι επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης αφήνουν ανεξίτηλα σημάδια στον οικογενειακό προϋπολογισμό—οδηγώντας πολίτες ακόμη και στην απελπισία.

    Μπορεί τα κρατικά έσοδα να εμφανίζονται ανέλπιστα υγιή στην παρούσα φάση, αλλά αν ξεσπάσει κρίση είναι βέβαιο ότι ο κάθε πολίτης που βρίσκεται σε αδιέξοδο θα επιλέξει να μην πληρώσει φόρους και ηλεκτρικό προκειμένου να βάλει φαΐ στο τραπέζι. Αυτή η κατάσταση μπορεί να αποδειχθεί βούτυρο στο ψωμί του ΣΥΡΙΖΑ –και η χώρα να οδηγηθεί, ελέω του εκλογικού της συστήματος σε ακυβερνησία.

    Για την κυβέρνηση Μητσοτάκη η διαχείριση της ενεργειακής κρίσης είναι αυτή που θα την αναδείξει ή θα την εξουδετερώσει.

    Κλειδί για την ανάπτυξη, την κοινωνική συνοχή και την πολιτική σταθερότητα είναι, λοιπόν, η διαχείριση της τρέχουσας κρίσης – καθώς αγγίζει βαθιά την τσέπη του πολίτη. Και κλειδί της διαχείρισης είναι η συγκέντρωση λεπτομερούς και αξιόπιστης πληροφόρησης, η ανάλυση της με σύγχρονα εργαλεία, η διάφανη εισαγωγή στοχευμένων κοινωνικών κριτηρίων και η υλοποίηση της με την ίδια αποτελεσματικότητα που αντιμετωπίστηκε, π.χ., η πανδημία στην πρώτη της φάση.

    Η σημασία πολιτικών που να βασίζονται σε πραγματικά δεδομένα δεν μπορεί να υπερεκτιμηθεί. Διότι, πολλά μεν είναι τα σενάρια αποκάλυψης που δημοσιεύονται, πιο μέτριες εκτιμάται ότι θα είναι οι τελικές επιπτώσεις.

    Πρόσφατη έρευνα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) δείχνει ότι με βάση τις περικοπές που έχουν ήδη γίνει στο φυσικό αέριο και την λογική ότι θα συνεχιστούν στα ίδια επίπεδα, το ΑΕΠ της Γερμανίας θα μειωθεί κατά 1,5% φέτος, 2,7% το 2023 και μόλις 0,4% το 2024, ενώ σωρευτικά η επίπτωση στον πληθωρισμό δεν θα ξεπεράσει τις δύο ποσοστιαίες μονάδες.

    Η εξάρτηση της Γερμανίας από το Ρωσικό φυσικό αέριο ξεπερνά το 40%. Η δική μας δεν φτάνει ούτε στο 1/10 της Γερμανίας. Χωρίς αμφιβολία η κρίση είναι εδώ και θα χειροτερεύσει. Μεσοπρόθεσμα η Ρωσία αντιμετωπίζει την επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης – είναι μία επίπτωση του πολέμου που ο Putin δεν είχε ίσως εκτιμήσει. Αυτό θα συμβεί όποια κι αν είναι η έκβαση της σύγκρουσης στην Ουκρανία.

    Το συμφέρον της Ρωσίας, επομένως, είναι να ασκήσει την μέγιστη πίεση στην Δύση τώρα, με την ελπίδα ότι θα επέλθει έτσι ένας συμβιβασμός – οπότε πολιτικά οφέλη για την Ρωσική Αρκούδα. Κι ας μην υποτιμηθεί η πιθανότητα τα όρια να ξεπεραστούν και ο πόλεμος δια αντιπροσώπων να μετατραπεί σε άμεση σύγκρουση Ρωσίας – ΝΑΤΟ.

    Στο πλαίσιο αυτό, επικοινωνιακά/πολιτικά, το πρόβλημα για τη Ν.Δ. δεν είναι τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο δυνητικά το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ. Η αναφορά είναι στο οικονομικό πρόγραμμα που ετοιμάζει μια ομάδα με επικεφαλής τον Νίκο Χριστοδουλάκη.

    Η πορεία του πρώην υπουργού είναι γνωστή. Εχθροί και φίλοι παραδέχονται ότι οι όποιες προτάσεις του θα είναι θεμελιωμένες τεχνικά, υπεύθυνες δημοσιονομικά και ευαίσθητες κοινωνικά. Το πρόγραμμα αυτό μπορεί να δώσει στο Νίκο Ανδρουλάκη την φωνή που δεν έχει και να αποτελέσει έτσι μία μορφή αντίπαλου δέους προς την κυβέρνηση Μητσοτάκη στην διαχείριση της κρίσης.

    Αυτή η προοπτική από μόνη της καθιστά την εγκατάσταση του «δωματίου πολέμου» στο ΥΠΟΙΚ ακόμη πιο επιτακτική. Αν οι προτάσεις ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ ανταποκρίνονται στις προσδοκίες που έχουν καλλιεργηθεί, θα είναι δύσκολο για την κυβέρνηση να τις εξορκίσει με την ευκολία που απορρίπτει τις ακραίες ανοησίες του ΣΥΡΙΖΑ.

    Για την σοφή διαχείριση της ενεργειακής κρίσης και των κοινωνικό-πολιτικών προεκτάσεων της, το ΥΠΟΙΚ θα πρέπει να παρακάμψει το υπουργείο ενέργειας και περιβάλλοντος, να έχει άμεση επαφή με ΔΕΗ, ΔΕΔΔΗΕ, ΑΔΜΗΕ και πάροχους, να φέρει ως ίσο εταίρο το υπουργείο ψηφιακής διακυβέρνησης και να εισηγείται απευθείας στον πρωθυπουργό.

    Τώρα περισσότερο από ποτέ η κυβέρνηση πρέπει να βασιστεί σε πολιτικές βασισμένες στα δεδομένα (data driven policies), με σαφή κριτήρια κοινωνικής ευαισθησίας και επιχειρήματα κατά της αντιπολίτευσης που να ξεπερνούν τους σημερινούς αφορισμούς και να «απαντούν» με νούμερα και γεγονότα. Διότι, στο τέλος-τέλος, ισχύει πάντα το «διάβασε τα χείλη μου: είναι η οικονομία ανόητε».

    Διαβάστε επίσης:

    Από το Μόναχο του 1938 στο Μόναχο του 2022

    Το διακύβευμα των δέκα μηνών



    ΣΧΟΛΙΑ