Αντώνης Κεφαλάς-Αρθρογράφος
Είναι σαφές ότι η εμφάνιση των πληθωριστικών πιέσεων φέρνει στην επιφάνεια τα αντανακλαστικά που έχουν κυριαρχήσει στην παγκόσμια οικονομία από την εποχή του τότε διοικητή της κεντρικής τράπεζας των Αθηνών Paul Vocker.
Τότε, στην εποχή της γρήγορης ανόδου των τιμών – το 10%-15% δεν ήταν ασυνήθιστο- η σκληρή νομισματική πολιτική τιθάσευσε μεν το πληθωρισμό αλλά σε βάρος της ανάπτυξης. Ταυτόχρονα, όμως, δημιούργησε τις συνθήκες που τελικά οδήγησαν στην υπερεκτίμηση των αξιών, στις φούσκες δηλαδή χρεογράφων και ακινήτων.
Η ολισθηρή πορεία, στην οποία ρόλο έπαιξε και ο πολύς Alan Greenspan υποστηρίζοντας πως είναι αναπόφευκτες και τελικά μπορούν να ελεγχθούν οι φούσκες, ολοκληρώθηκε με την απελευθέρωση των τραπεζών από τα περιοριστικά δεσμά της απαγόρευσης να ασκούν ταυτόχρονα εμπορική και επενδυτική δραστηριότητα.
Τα τελικά αποτελέσματα τα ζήσαμε με την κρίση του 2008/9 και την δεκαετία που ακολούθησε όπου η πραγματική οικονομία καρκινοβατούσε (ας αφήσουμε κατά μέρος την ιστορία της Κίνας) αλλά οι μετοχές, τα ομόλογα και τα ακίνητα έβλεπαν ημέρες δόξας.
Η ελληνική κυβέρνηση αντιμετωπίζει διπλό πρόβλημα: την εισαγωγή των παγκόσμιων πληθωριστικών πιέσεων και την φάση της γρήγορης ανάπτυξης στην οποία έχει περάσει η χώρα. Με δεδομένη την γνωστή τάση των Ελλήνων να εκμεταλλεύονται τις ευκαιρίες, ο φόβος είναι πως με δικαιολογία τις διεθνείς εξελίξεις, πολλές τιμές θα πάρουν την ανιούσα – κι ας μην δικαιολογείται αυτό από την πραγματικότητα. Οι τιμές των ξενοδοχείων φέτος το καλοκαίρι το αποδεικνύουν.
Η Τράπεζα της Ελλάδος έχει εκφράσει την άποψη πως το φαινόμενο είναι παροδικό. Το ίδιο έχει υποστηρίξει η στήλη αυτή. Στην κυβέρνηση επικρατεί ψυχραιμία. Η αντιπολίτευση φυσιολογικά και αναμενόμενα (τι είδος ΣΥΡΙΖΑ θα ήταν διαφορετικά) ετοιμάζονται να κερδίσουν ψήφους (κατά την γνώμη τους). Ίσως και να ακούσουμε τα φληναφήματα για νεοφιλελεύθερα μοντέλα!
Μία σωστή κίνηση του Άδωνη Γεωργιάδη ήταν να ζητήσει την συνεργασία των σουπερμάρκετ. Στην τελευταία διετία οι δουλειές τους έχουν πάει πολύ καλά. Μία αυτοσυγκράτηση τώρα, για λίγο καιρό, θα συνεισφέρει να μην αποκλίνει η χώρα από τον δρόμο της ανάπτυξης.
Υπάρχει, βέβαια, και το πρόβλημα ότι στις οργανωμένες επιχειρήσεις μία τέτοια έκκληση μπορεί να έχει απήχηση. Δεν ισχύει, όμως, το ίδιο για τις χιλιάδες μικρομεσαίες που δύσκολα ελέγχονται – σε αντίθεση με τις μεγάλες—και που θα προσπαθήσουν ίσως να εκμεταλλευτούν την εποχή.
Φαντάζομαι ότι δεν είναι καν στην σκέψη της κυβέρνησης η ιδέα περί ελέγχων και διάφορα παρόμοια. Στην σημερινή εποχή η διάχυση της γνώσης, η ενημέρωση, η πειθώ είναι αυτά που μετράνε.
Στην τελευταία ανάλυση, όμως, το παιγνίδι είναι στα χέρια του καταναλωτή. Το παρατηρητήριο τιμών μπορεί να ανακοινώνει τις αυξήσεις και οι ειδικοί είναι ελεύθεροι να τις αξιολογούν. Ο καταναλωτής μπορεί να επιβραβεύει και να τιμωρεί.
Είναι πλέον καιρός να αποκτήσει ο Έλληνας πολίτη συνείδηση υπεύθυνου καταναλωτή—που πληροφορείται, συγκρίνει και αποφασίζει. Η ισχύς του είναι τεράστια. Και μπορεί έτσι να επιβάλει την θέληση του.
Διαβάστε ακόμη:
