Μόνο οι μεταρρυθμίσεις θα μετρήσουν

Ευνοϊκές εξελίξεις βλέπει στην Ελλάδα η Κομισιόν, δημιουργώντας ένα πνεύμα αισιοδοξίας που όλοι χρειαζόμαστε τούτες τις ημέρες. Η οικονομία παίρνει πάλι μπρος και, τουλάχιστον, θα αρχίσει να εισρέει λίγο χρήμα στα άδεια ταμεία των επιχειρήσεων και στους ταλαιπωρημένους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.

Αλλά, ας είμαστε ρεαλιστές. Η πανδημία έδειξε πόσο επικίνδυνη είναι η επιλογή μας να βασιζόμαστε στον τουρισμό ως τον κύριο μοχλό ανάπτυξης της χώρας. Αυτός είναι ο λόγος, που η ύφεση στην Ελλάδα ξεπέρασε ακόμη και τον μέσο όρο της Ε.Ε.

Η αδιαφορία που έχει επιδείξει τόσο η πολιτεία όσο και μεγάλο μέρος της κοινωνίας για την βιομηχανία, η έχθρα προς την βιομηχανία που καλλιέργησε σημαντικό μέρος του πολιτικού κόσμου, η εμμονή σε στερεότυπα της πάλης των τάξεων, «πληρώθηκε», με αφορμή την πανδημία.

Τώρα πλέον, όπου ο κορωνοϊός θα είναι μαζί μας για πολύ καιρό, είναι καθήκον μας να κάνουμε τον τουρισμό πιο ανθεκτικό σε κρίσεις όπως π.χ. η πανδημία και, ταυτόχρονα, ως αντίβαρο να ενισχύσουμε άλλους τομείς της οικονομίας.

Στο πλαίσιο αυτό η σημασία που αποδίδουμε στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) είναι υπερτιμημένη. Για τον Έλληνα πολίτη πιο σημαντικό είναι το ακαθάριστο εθνικό εισόδημα, που στη δική μας περίπτωση είναι χαμηλότερο από το ΑΕΠ. Και ακόμη πιο σημαντικό είναι ο καθαρό διαθέσιμο εισόδημα που το 2019 ήταν κατά 13,5% κατώτερο από το ΑΕΠ.

Στους επόμενους μήνες στόχος μας οφείλει να είναι η αναδιάρθρωση της χώρας – όχι απλά της οικονομίας. Διότι, αν δεν αλλάξουμε τις βασικές κατευθύνσεις που είχαμε υιοθετήσει μέχρι τώρα, τότε θα είμαστε ολοένα και πιο ευάλωτοι στις κρίσεις που μας περιμένουν: από τον όποιο κορωνοϊό μέχρι την κλιματική αλλαγή, από την μάχη της μετανάστευσης μέχρι την σύγκρουση στην Ν.Α. Μεσόγειο.

Καμία χώρα δεν μπορεί να αποκτήσει στέρεα, ανθεκτική και ευέλικτη οικονομία όταν ξοδεύει όλο το εισόδημα της στην κατανάλωση και για 15 συναπτά χρόνια έχει αρνητική καθαρή αποταμίευση. Αρκεί να αναφερθεί ότι το 2019 με καθαρό διαθέσιμο εισόδημα 155,4 δισ. ευρώ, δαπανήσαμε 183,2 δισ. στην κατανάλωση και είχαμε αρνητική αποταμίευση ύψους 7,8 δισ. ευρώ.

Γι’ αυτόν τον λόγο ακριβώς το πρόγραμμα που στηρίζεται με τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης της Ε.Ε. καθώς και με τους κοινοτικούς πόρους που παίρνουμε με βάση τον επταετή προϋπολογισμό που ετοιμάζει η Κομισιόν, αποτελεί πραγματικά ευκαιρία ζωής.

Δεν πρόκειται για ΕΣΠΑ που επαναλαμβάνονται, που επιτρέπουν αλλαγές σε πλάνα, μεταφορές κονδυλίων, διαφοροποίηση ημερομηνιών – που ενίοτε σημειώνονται και κάποιες  λαθροχειρίες.

Πρόκειται για κεφάλαια που για πρώτη φορά στην ιστορία της η Ε.Ε. δανείζεται η ίδια για λογαριασμό των μελών της. Το εγχείρημα πρέπει να πετύχει. Οι διαφωνούντες περιμένουν στην…γωνία. Η εποπτεία, λοιπόν, θα είναι σκληρή. Η απόδοση λογαριασμού σε τακτικά διαστήματα. Και η επίτευξη των στόχων βασικό κριτήριο για την συνέχιση της χρηματοδότησης –που φυσικά θα έρχεται σταδιακά.

Το πρόγραμμα που έχει ετοιμάσει η κυβέρνηση αποτελεί στην ουσία το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα που η χώρα μας όφειλε να είχε υλοποιήσει εδώ και μία εικοσαετία τουλάχιστον.

Σ’ αυτό οφείλουμε να επικεντρωθούμε, αυτού την τεράστια σημασία οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε. Τα μισητά μνημόνια εμπεριείχαν σημαντικές δόσεις ρεαλισμού και αλήθειας για την ελληνική οικονομία. Επιλέξαμε να δώσουμε την μάχη ενάντια στην υπερβολική δημοσιονομική προσαρμογή που ζητούσαν. Καταλήξαμε και να χάσουμε την μάχη και να μην κάνουμε τις μεταρρυθμίσεις που σήμερα θα είχαν απαλύνει το βάρος της πανδημίας.

Μέρος του προβλήματος ήταν η εκ των άνω επιβολή της αλλαγής. Η σημερινή κυβέρνηση ας μην κάνει το ίδιο λάθος. Η κοινωνία πρέπει να κατανοήσει τους στόχους και τις μεθόδους επίτευξης τους.

Σ’ αυτό η κυβέρνηση χωλαίνει. Ας το φροντίσει πριν είναι αργά.