Με μοντέλο Γαλλίας προειδοποιεί ο Θεοδωρικάκος τη βιομηχανία για το shrinkflation

Ειδική σήμανση στα ράφια των σούπερ μάρκετ για προϊόντα που πωλούνται σε μικρότερες ποσότητες χωρίς ανάλογη μείωση τιμής προανήγγειλε η κυβέρνηση.

Το μέτρο, που θα εφαρμοστεί με νομοθετική ρύθμιση το επόμενο διάστημα, στοχεύει στην αντιμετώπιση του λεγόμενου «shrinkflation» – του «αόρατου πληθωρισμού»,  που πλήττει την αγοραστική δύναμη χωρίς να γίνεται άμεσα αντιληπτός από τους καταναλωτές.

Ένα φαινόμενο που έγινε ιδιαίτερα αισθητό στην  περίοδο της πληθωριστικής κρίσης με βιομηχανίες να μικραίνουν την ποσότητα του προϊόντος εντός της ίδιας συσκευασίας διατηρώντας την ίδια τιμή. Πετυχαίνοντας δύο βασικά στοιχεία Το να αυξηθεί η τιμή χωρίς να γίνει εμφανώς αντιληπτό και το να περάσει απαρατήρητη η μείωση της ποσότητας στον μη προσεκτικό καταναλωτή, που ψωνίζει χωρίς να παρατηρεί τα καρτελάκια που αναγράφουν και τιμή λίτρου ή κιλού.

Υποχρεωτική ενημέρωση των καταναλωτών

Η απάντηση στο συχνό φαινόμενο διάφορα προϊόντα να… συρρικνώνονται, όπως γιαούρτια, μαργαρίνες και βούτυρα, σοκολάτες, δημητριακά κ.ά. και να είναι πλέον στα ράφια των σούπερ μάρκετ με αυξημένες τιμές σύμφωνα με το υπουργείο Ανάπτυξης η ενημέρωση του καταναλωτή. Όπως περιγράφεται στην παρουσίαση που έκανε στο υπουργικό συμβούλιο χθες ο αρμόδιος υπουργός, Τάκης Θεοδωρικάκος στις ρυθμίσεις που έρχονται περιλαμβάνεται και η υποχρεωτική ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με την μείωση του μεγέθους των προϊόντων, χωρίς αντίστοιχη μείωση στην τιμή. Μέτρο που θα ενισχύσει τη διαφάνεια αλλά και την αποτροπή εφαρμογής φαινομένων shrinkflation. Στο θέμα δε αναφέρθηκε και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τονίζοντας ότι «θα γίνουν και πρόσθετες ρυθμίσεις για σούπερ μάρκετ που θα πρέπει να θεσπίσουν ειδική σήμανση για προϊόντα σε μικρό μέγεθος χωρίς όμως να υπάρχει αντίστοιχη μείωση τιμής.

Το φαινόμενο της shrinkflation, δηλαδή η μείωση της ποσότητας προϊόντων χωρίς αντίστοιχη μείωση της τιμής, έχει εξελιχθεί σε έναν από τους πλέον ύπουλους μηχανισμούς πληθωριστικής πίεσης. Οι καταναλωτές συχνά δεν αντιλαμβάνονται τις αλλαγές, ειδικά όταν η συσκευασία παραμένει αμετάβλητη, με αποτέλεσμα η τιμή ανά μονάδα να αυξάνεται αθόρυβα.

Η πρακτική σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Το μοντέλο στο οποίο βασίζεται η ελληνική πρόταση εφαρμόζεται ήδη στη Γαλλία. Οι λιανοπωλητές  άνω των 400 τ.μ. υποχρεούνται να τοποθετούν ενημερωτικές πινακίδες στα ράφια για διάστημα δύο μηνών, κάθε φορά που ένα προϊόν κυκλοφορεί σε μικρότερη ποσότητα χωρίς αναλογική μείωση της τιμής. Η σήμανση πρέπει να αναφέρει συγκεκριμένα την αλλαγή στον όγκο ή το βάρος και την επίπτωση στην τιμή ανά μονάδα. Σημειώνεται ότι η γνωστή αλυσίδα Carrefour είχε εφαρμόσει νωρίτερα το μέτρο στα καταστήματά της ασκώντας έτσι πίεση και σε μεγάλους προμηθευτές να μην αλλάζουν συσκευασίες. Στο ίδιο μοτίβο και η Ρουμανία έχει θεσπίσει αντίστοιχες υποχρεώσεις σχεδόν ενάμισι χρόνο πριν. Από τον Οκτώβριο του 2024 οι  επιχειρήσεις στη Ρουμανία πρέπει υποχρεωτικά να ενημερώνουν  τους καταναλωτές όταν η ποσότητα ενός προσυσκευασμένου προϊόντος μειώνεται χωρίς αντίστοιχη μείωση της τιμής. Η ενημέρωση πρέπει να είναι εμφανής στο σημείο πώλησης για τουλάχιστον 30 ημέρες από την εισαγωγή του προϊόντος στο ράφι. Ενώ αντίστοιχες ρυθμίσεις με υποχρέωση ενημέρωσης στο σημείο πώλησης ισχύουν και στην Ουγγαρία.

Αντίθετα η Ιταλία επέλεξε ένα διαφορετικό μοντέλο «μπλέκοντας» με την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Συγκεκριμένα, η Ιταλία από την 1η Απριλίου 2025 εισήγαγε υποχρέωση για τους παραγωγούς να αναγράφουν στη συσκευασία των προϊόντων ότι η ποσότητα έχει μειωθεί, ενώ η τιμή παραμένει η ίδια ή αυξάνεται. Αυτή η υποχρέωση ισχύει για έξι μήνες από την κυκλοφορία του προϊόντος στην αγορά. Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί ότι αυτό το μέτρο παραβιάζει το ενωσιακό δίκαιο, καθώς επιβάλλει δυσανάλογους περιορισμούς στην ελεύθερη κυκλοφορία αγαθών στην ΕΕ.

Συγκεκριμένα, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι η υποχρεωτική επισήμανση απευθείας στη συσκευασία αποτελεί εμπόδιο στην ενιαία αγορά και ότι υπάρχουν λιγότερο περιοριστικά μέσα για την ενημέρωση των καταναλωτών, όπως η τοποθέτηση πληροφοριών κοντά στο προϊόν στο ράφι.

Προς το παρόν, δεν έχει αποσαφηνιστεί η ακριβής διάρκεια που θα ισχύει η υποχρεωτική σήμανση στην Ελλάδα, ούτε το αν θα αφορά όλα τα σημεία πώλησης ή τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ με καθορισμένο ύψος τζίρου και πάνω. Και αναμένεται η τελική μορφή του μέτρου με τη νομοθετική ρύθμιση που θα κατατεθεί προσεχώς.

Διαβάστε επίσης

Πού σχεδιάζουν τα επόμενα καταστήματα οι Τούρκοι της Vakko

Ποια είναι τα μεγάλα… πορτοφόλια των ελληνικών Duty Free

Περισσότερες πωλήσεις, λιγότερα κέρδη για την Coca-Cola 3Ε