Μετά από μια 24ωρη διαπραγμάτευση οι υπουργοί Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέληξαν σε συμφωνία, που αποδυναμώνει τον προτεινόμενο στόχο του 2040 για τη μείωση των εκπομπών που προκαλούν την υπερθέρμανση του πλανήτη και καθόρισαν ένα νέο στόχο για το κλίμα για το 2035.

Μετά από μαραθώνιες διαπραγματεύσεις όλη την ημέρα της Τρίτης και μέχρι το πρωί της Τετάρτης, οι υπουργοί ενέκριναν ομόφωνα το πολυαναμενόμενο σχέδιο του μπλοκ για το κλίμα, μετριάζοντας τους στόχους και υιοθετώντας τη ρήτρα αναθεώρησης για την οποία έδωσε μάχη ο υπουργός Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου.

1

Το σχέδιο, το οποίο αποτελεί απαίτηση βάσει της Συμφωνίας του Παρισιού, θέτει έναν νέο στόχο για τη μείωση των εκπομπών της ΕΕ μεταξύ 66,25% και 72,5% κάτω από τα επίπεδα του 1990 έως το 2035.

Το σχέδιο αυτό δεν είναι νομικά δεσμευτικό, αλλά καθορίζει την κατεύθυνση της πολιτικής της ΕΕ για το κλίμα για τα επόμενα πέντε χρόνια.

Συγκεκριμένα, το Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ αποφάσισε ότι:

1. Ο στόχος μείωσης των εκπομπών είναι 85% σε σχέση με το 1990, συν ένα επιπλέον 5% με χρήση διεθνών πιστωτικών μορίων (σε χώρες εκτός της ΕΕ).

2. Προστέθηκε ρήτρα επανεξέτασης του στόχου και της πορείας για την επίτευξή του, η οποία προβλέπει ρητά ότι: (α) θα ληφθούν υπόψη και οι κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις, (β) δύναται να θεσπίσει επιπλέον 5% ευελιξιών μέσω διεθνών πιστωτικών μορίων προς εκπλήρωση των εθνικών στόχων για τις εκπομπές, (γ) δύναται να αναθεωρηθεί και ο στόχος του 2040, ενώ τυχόν νέα μέτρα για την ενδυνάμωση των επιτρεπτικών όρων θα πρέπει να εξασφαλίζουν την κοινωνική συνοχή της ΕΕ, την ευημερία και την ανταγωνιστικότητα (πρόταση που από την αρχή των διαπραγματεύσεων υποστήριξε σθεναρά η Ελλάδα).

3. Τα διεθνή πιστωτικά μόρια για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αυξάνονται από 3% σε 5%, με δυνατότητα έναρξης πιλοτικής εφαρμογής ήδη από το 2031, αντί του 2036 που είχε προταθεί αρχικά, με πλήρη εφαρμογή το 2036.

4. Το ETS2, για κτίρια και οδικές μεταφορές, αναβάλλεται για ένα χρόνο, από το 2027 στο 2028, ενώ θα ληφθούν και μέτρα για την καλύτερη εφαρμογή του.

Επιπλέον, αποφασίστηκε ότι οι νομοθετικές προτάσεις που στο εξής θα εκπορεύονται από τον Κλιματικό Νόμο, θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη:

• Την κοινωνική συνοχή και τις θέσεις εργασίας.

• Την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και οικονομίας καθώς και τις εξαγωγές, με βάση τις εισηγήσεις της έκθεσης Ντράγκι.

• Την προώθηση της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας.

• Τη γεωγραφική ισορροπία, για πρόσβαση σε χρηματοδότηση και επενδύσεις.

• Την ανάγκη να προστατευθεί η ναυτιλία.

• Τις ιδιαιτερότητες των νησιών.

• Την προώθηση της οικονομικής σύγκλισης.

• Την ανάλυση επιπτώσεων των ειδικότερων νομοθετικών προτάσεων για το κλίμα, ανά κράτος-μέλος.

• Την ιδιαίτερη προσοχή που πρέπει να δοθεί στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τους αγρότες και τα ευάλωτα νοικοκυριά, καθώς και στις επιπτώσεις στις τιμές καταναλωτή και στην ενεργειακή φτώχεια.

Οι προσθήκες αυτές συνθέτουν έναν μηχανισμό διασφάλισης ρεαλιστικών, δίκαιων και οικονομικά βιώσιμων στόχων, που εγγυάται ότι η Ελλάδα και τα άλλα κράτη μέλη δεν θα αναγκαστούν να πληρώσουν το τίμημα της κλιματικής δράσης με δυσμενείς οικονομικές ή κοινωνικές συνέπειες

Σταύρος Παπασταύρου: Εμφανίστηκαν drones και μείναμε 4 ώρες μέσα στο αεροπλάνο

O κ. Παπασταύρου, παραβρέθηκε σήμερα το πρωί, στο συνέδριο του ΤΕΕ που πραγματοποιείται με τίτλο green deal στο οποίο και μίλησε και για τα αποτελέσματα της μαραθώνιας σύσκεψης του Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας.

«Πετύχαμε μια σημαντική ισορροπία στο συμβούλιο Υπουργών Περιβάλλοντος» σημείωσε. «Η πράσινη μετάβαση είναι πολύ σημαντική, όμως δεν μπορεί να είναι αυτοσκοπός. Σε αυτή τη 15ετή προσπάθεια, δεν μπορεί να μην υπάρχει ρήτρα επανεξέτασης. Αυτό επετεύχθη και στο τελικό κείμενο θα λέει ότι θα λαμβάνεται υπόψιν η κοινωνική συνοχή και ανταγωνιστικότητα».

Η Ιταλία, το Βέλγιο, η Πολωνία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία, χώρες που κοινωνικο-οικονομικά έχουν μεγάλες πιέσεις, το ζήτησαν, είπε. Η ρήτρα επαναξέτασης του στόχου θα λέει ότι θα λαμβάνονται υπόψη στα κοινωνικο-οικονομικά κριτήρια, η κοινωνική συνοχή και ανταγωνιστικότητα.

Ουσιαστικά ο στόχος για 90% μείωση εκπομπών ο οποίος είναι υπερβολικά φιλόδοξος και ο οποίος δημιουργεί ενδεχομένως με μεγάλη πίεση στην ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας αλλά και στην κοινωνική συνοχή, περιορίστηκε σε ένα στόχο 90% αλλά το οποίο το 85% θα είναι χωρίς Δικαιώματα Εκπομπών και θα υπάρχει ένα 5% το οποίο θα είναι με Δικαιώματα, τα οποία μπορεί κάθε χώρα να χρησιμοποιήσει.

Και όπως εξήγησε ο υπουργός, θα επιτρέπει, επίσης, να ξαναδούμε μήπως και το 85% συν 5% ίσως πρέπει να θεωρηθεί, να επαναξεταστεί και να υπάρχει άλλο ένα 5%. «Άρα, μακάρι η Ευρώπη να φτάσει στο 90% και όλοι το θέλουμε, αλλά σε πρώτη φάση ο στόχος είναι για 85% μείωση εκπομπών το 2040 ενώ η ρήτρα επανεξέτασης θα επιτρέψει κάποιες χώρες να έχουν και παραπάνω Δικαιώματα Εκπομπών», σημείωσε.

«Είναι πολύ σημαντικό, νομίζω, για όλους, γιατί έτσι η Ευρώπη βγαίνει ενωμένη σε ένα θέμα στο οποίο κάποιες χώρες ήθελαν να είναι πολύ πιο φιλόδοξες, γιατί ξεκινάνε από διαφορετική αφετηρία. Κάποιες άλλες χώρες, όμως, όφειλαν προς τους πολίτες τους να είναι όχι επιφυλακτικές, αλλά να μην είναι μαξιμαλιστικές στο στόχο και να μπορούν να έχουν τις απαραίτητες πρόνοιες για να προστατεύσουν την επίτευξη αυτούς του στόχου», τόνισε.

Όπως είπε ο υπουργός, επέστρεψε σήμερα στις 4 το πρωί ενώ το Συμβούλιο Υπουργών συνεχίζεται και ολοκληρώνεται σήμερα το πρωί. Σημείωσε ότι 8 το πρωί έκλεισε το αεροδρόμιο των Βρυξελλών για 4 ώρες γιατί εμφανίστηκαν drones και αναφέρθηκε για τη σημασία της ασφάλειας των υποδομών.

Τι αποφάσισαν οι υπουργοί Περιβάλλοντος

Οι υπουργοί υιοθέτησαν επίσης έναν νομικά δεσμευτικό στόχο για τη μείωση των εκπομπών στην ΕΕ κατά 85% έως το 2040. Η συμφωνία ορίζει ότι πρέπει να επιτευχθεί μια επιπλέον μείωση 5% με την εξωτερική ανάθεση των μειώσεων της ρύπανσης στο εξωτερικό μέσω της αγοράς διεθνών πιστώσεων άνθρακα.

Επιπλέον, οι κυβερνήσεις θα έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν πιστώσεις για την εξωτερική ανάθεση άλλων 5 ποσοστιαίων μονάδων των εθνικών τους στόχων μείωσης των εκπομπών.

Οι υπουργοί υποστήριξαν επίσης μια ευρεία ρήτρα αναθεώρησης που επιτρέπει στην ΕΕ να προσαρμόσει τον στόχο της για το 2040 στο μέλλον, εάν η κλιματική πολιτική αποδειχθεί ότι έχει αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία της ΕΕ.

Η συμφωνία προβλέπει επίσης μια καθυστέρηση ενός έτους στην εφαρμογή της νέας αγοράς άνθρακα της ΕΕ για τη θέρμανση και τις εκπομπές αυτοκινήτων, η οποία πρόκειται να ξεκινήσει το 2027.

Η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Πολωνία δεν υποστήριξαν τη συμφωνία του 2040, ενώ η Βουλγαρία και το Βέλγιο απείχαν. Οι υπόλοιπες χώρες της ΕΕ των 27 την υποστήριξαν.

Οι νομοθέτες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει τώρα να συμφωνήσουν για τη δική τους θέση σχετικά με τον κλιματικό στόχο του 2040 και να διαπραγματευτούν με το Συμβούλιο της ΕΕ πριν ο στόχος γίνει νόμος.

Υπενθυμίζεται, ότι εισερχόμενος στην αίθουσα του Συμβουλίου, ο κ. Παπασταύρου έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Οι αποφάσεις που καλούμαστε να λάβουμε σήμερα στο Έκτακτο Συμβούλιο Υπουργών Περιβάλλοντος είναι ιδιαίτερα σημαντικές. Επηρεάζουν τη ζωή όλων μας για τα επόμενα δεκαπέντε χρόνια. Αφορούν το νέο ευρωπαϊκό στόχο μείωσης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για το 2040. Με άμεσο αντίκτυπο στα αγαθά, στις υπηρεσίες, στην καθημερινότητα, στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και της βιομηχανίας. Στηρίζουμε τη μείωση των εκπομπών, χωρίς όμως αποκλεισμούς και ανισότητες. Γι’ αυτό και η Ελλάδα, μαζί με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, επιμένει για ενισχυμένες ευελιξίες και συγκεκριμένη ρήτρα αναθεώρησης του στόχου. Η πράσινη μετάβαση δεν μπορεί να είναι αυτοσκοπός. Χρειάζεται να ενισχύσουμε και δεν μπορούμε να θυσιάσουμε τη κοινωνική και περιφερειακή συνοχή της Ευρώπης και την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας. Προχωρούμε όλοι μαζί, μπροστά, με φιλοδοξία, αλλά και ρεαλισμό. Σας ευχαριστώ πολύ».

Διαβάστε επίσης:

Παπασταύρου-Συμβούλιο Υπουργών: Κλιματική μάχη στις Βρυξέλλες- Ρεαλισμός ή ανέφικτο;

Νίκος Τσάφος: «Η Ελλάδα στον πυρήνα της νέας ενεργειακής γεωγραφίας της Ευρώπης»

Μαρία Ρίτα Γκάλλι (ΔΕΣΦΑ): Επενδύσεις 600 εκ. το 2026- Αναμένουμε το νόμο για το CCS