Η Μπαρτσελόνα βρίσκεται ξανά στο μάτι του κυκλώνα, αυτή τη φορά όχι για μεταγραφές, όχι για το νέο «Καμπ Νου» και τις καθυστερήσεις στην ανακαίνισή του αλλά για μια συμφωνία χορηγίας ύψους 22 εκατ. ευρώ που εξελίσσεται σε… μαύρη σελίδα για τον σύλλογο – απόρροια μιας αδιανόητης γκάφας.

Η συνεργασία της με τη Zero Knowledge Proof (ZKP), μια crypto εταιρεία σχεδόν άγνωστη πριν από μερικές εβδομάδες, ανακοινώθηκε στα μέσα Νοεμβρίου ως τριετής εμπορική συνεργασία για τους Καταλανούς. Όμως η συνέχεια έφερε περισσότερες… απορίες παρά ενθουσιασμό.

1

Η ZKP λάνσαρε άμεσα ένα δικό της ψηφιακό νόμισμα, δημιουργώντας την εντύπωση σε χιλιάδες φιλάθλους ότι πρόκειται για «εγκεκριμένο» Barça token. Η Μπαρτσελόνα έσπευσε να ξεκαθαρίσει ότι δεν έχει καμία σχέση με το εν λόγω crypto προϊόν, προσπαθώντας να βάλει φρένο σε παρερμηνείες που μπορεί να εξελιχθούν σε σοβαρό νομικό και επικοινωνιακό πρόβλημα.

Όταν ο χορηγός είναι… σκιώδης

Το πρόβλημα είναι ότι η ZKP μοιάζει περισσότερο με… φάντασμα παρά με εταιρεία που συνεργάζεται με έναν από τους πιο διάσημους συλλόγους στον κόσμο. Στο site της… αυτοπεριγράφεται ως «pseudonymous collective» χωρίς ξεκάθαρη έδρα, ενώ παλαιότερη έκδοση των όρων χρήσης ανέφερε γραφείο στην Απία της Σαμόα. Οι άνθρωποι πίσω από την εταιρεία δεν εμφανίζονται δημοσίως και η ταυτότητα της διοίκησης παραμένει θολή.

Ακόμα και οι τεχνολογικές αναφορές της προκαλούν επιφυλάξεις: ειδικοί της αξιοπιστίας blockchain, όπως η καθηγήτρια Κάρολ Αλεξάντερ του University of Sussex, προειδοποιούν ότι τέτοιες συνεργασίες δίνουν «ψεύτικη νομιμοποίηση» σε project που δεν έχουν ελεγχθεί. Το brand της Μπαρτσελόνα λειτουργεί ως πολλαπλασιαστής αξιοπιστίας, και αυτό ακριβώς είναι το ρίσκο.

Οι χορηγίες από τον χώρο των crypto έχουν κατακλύσει το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο. Πάνω από το 35% ομάδων στις πέντε μεγαλύτερες ευρωπαϊκές λίγκες έχουν τέτοιες συνεργασίες, με το ποσοστό στην Premier League να φτάνει το 70%

Η ZKP φαίνεται να δημιούργησε τα social media μόλις στις αρχές Νοεμβρίου. Δεν υπάρχουν ξεκάθαρες πληροφορίες για τη διοίκηση ή τη χρηματοδότηση της, αν και δηλώνει ότι ρυθμίζεται βάσει της νομοθεσίας της Σαμόα. Αυτή τη στιγμή διεξάγει την αρχική διάθεση του token της (ICO). Οι, δε, «Financial Times» σημείωσαν ότι δεν κατάφεραν να βρει δημόσια διαθέσιμες πληροφορίες για στελέχη της εταιρείας, όπως τον υπεύθυνο blockchain Τζεφ Γουίλκ.

Διαψεύσεις…

Η Μπαρτσελόνα ξεκαθάρισε με επίσημη δήλωση πως «δεν έχει καμία σχέση με το token της εταιρείας», ούτε έγινε κάποια σχετική συζήτηση κατά τις διαπραγματεύσεις για τη χορηγία: «Ο σύλλογος δεν έχει καμία ευθύνη ή συμμετοχή στην έκδοση ή διαχείριση του token, ούτε χρησιμοποιεί την τεχνολογία που σχετίζεται με αυτό», ανέφερε. Αρχικά μάλιστα το deal είχε παρουσιαστεί ως «τεχνολογική συνεργασία για AI & data privacy».

Ο Χάρι Χάλπι, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας απορρήτου blockchain Nym Technologies, δήλωσε ότι θα ήταν επιφυλακτικός απέναντι σε κάθε εταιρεία «που εμφανίζεται από το πουθενά και ισχυρίζεται ότι παρέχει ιδιωτικότητα μέσω zero-knowledge proofs».

Η τεχνολογία Zero-Knowledge Proofs (ZKP) επιτρέπει την επαλήθευση πληροφοριών χωρίς την αποκάλυψή τους. Αν και θεωρείται επαναστατική για την προστασία απορρήτου, είναι δύσκολη στην εφαρμογή και κατανοητή μόνο από λίγους ειδικούς. Ο Χάλπιν εκτιμά ότι μόλις 50 προγραμματιστές παγκοσμίως μπορούν να δημιουργήσουν λειτουργικά συστήματα βασισμένα σε αυτήν.

Επισήμανε επίσης ότι τα ZKP δεν εξασφαλίζουν απόλυτη ανωνυμία, καθώς π.χ. οι IP διευθύνσεις μπορεί να είναι ακόμη ορατές, εξ ου και η χρήση τεχνολογιών όπως τα mixnets σε κάποιες πλατφόρμες απορρήτου.

…και εσωτερικές αντιδράσεις

Οι ενστάσεις δεν έμειναν μόνο στους αναλυτές. Ο παλαίμαχος ποδοσφαιριστής και πρώην μέλος του ΔΣ της Μπάρτσα, Χαβιέρ Βιλαχοάνα – που ετοιμάζει προεδρική υποψηφιότητα – κατηγόρησε δημοσίως τον σύλλογο για «απελπισμένη αναζήτηση εσόδων», ζητώντας εξηγήσεις για το πώς εγκρίθηκε η συμφωνία. Δεν δίστασε να σχολιάσει και το γεγονός ότι η ZKP ακολουθεί μόλις τρεις λογαριασμούς στο X, μεταξύ αυτών τον Αντριου Τέιτ, έναν από τους πιο αμφιλεγόμενους influencers παγκοσμίως.

Η εικόνα δεν είναι κολακευτική για μια Μπαρτσελόνα που προσπαθεί να επανακτήσει τη θεσμική της σοβαρότητα σε μια εποχή όπου η πολιτική, η οικονομία και το ποδόσφαιρο έχουν μόνιμα διασταυρώσεις.

Η οικονομική πίεση

Το κρίσιμο πλαίσιο είναι ένα: όπως επισημαίνει ο οικονομολόγος Κίραν Μαγκουάιρ, ο σύλλογος συνεχίζει να λειτουργεί υπό την πίεση τεράστιου χρέους, που προσεγγίζει τα 469 εκατ. ευρώ. Για αυτό και πολλές αποφάσεις μοιάζουν με αγώνα δρόμου για άμεση ρευστότητα, συχνά χωρίς τη δέουσα τεχνική αξιολόγηση του αντισυμβαλλομένου.

Το crypto παράδειγμα το έχει ξαναδεί το ποδόσφαιρο: από fan tokens που γκρεμίστηκαν μέσα σε μήνες μέχρι εταιρείες που εξαφανίστηκαν πριν καν παραδώσουν το προϊόν που διαφήμιζαν. Είναι ένας χώρος με μεγάλες ευκαιρίες, αλλά και τεράστιους κινδύνους όταν οι εταιρείες είναι αδιαφανείς.

Τι σημαίνει για την αγορά των χορηγιών

Από τη μία, οι crypto συμφωνίες έχουν πλημμυρίσει το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο. Από την άλλη, η περίπτωση της Μπαρτσελόνα λειτουργεί ως reminder ότι η αγορά ωριμάζει και το due diligence δεν μπορεί να αποτελεί τυπικότητα. Οι σύλλογοι αναζητούν χρήμα, αλλά το brand τους είναι το πολυτιμότερο περιουσιακό τους στοιχείο. Αν το εκθέσουν σε λάθος προϊόν, το πλήγμα είναι πολλαπλασιαστικό.

Η Μπαρτσελόνα βρίσκεται σε μια λεπτή ισορροπία: χρειάζεται νέες πηγές εσόδων, αλλά πρέπει να προστατεύσει την αξιοπιστία της. Το επεισόδιο με τη ZKP δείχνει τι συμβαίνει όταν το οικονομικό ένστικτο οδηγεί την πολιτική του συλλόγου χωρίς την αντίστοιχη θεσμική φροντίδα. Το ερώτημα τώρα είναι αν το club θα βάλει φρένο σε παρόμοιες συνεργασίες ή αν αυτό είναι απλώς η αρχή σε μια περίοδο «εισπράττουμε τώρα, εξηγούμε μετά».