Σμύριδα Νάξου: Μεταβιβάζονται στον Δήμο Νάξου τα δικαιώματα του Δημοσίου

Μεταβιβάζονται στον Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων τα δικαιώματα του Δημοσίου στη σμύριδα [άρθρα 143, 145 του Μεταλλευτικού Κώδικα (ν.δ.210/1973)] για αναζήτηση, έρευνα και εκμετάλλευση, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων εξόρυξης, διαλογής, αποθήκευσης, φύλαξης και πώλησης, της εξηρημένης υπέρ του Δημοσίου Ναξίας Σμύριδας και άσκηση των δικαιωμάτων αυτών δι’ αυτεπιστασίας.

Το Υπουργείο Ενέργειας, όπως αναφέρεται σχετικά, θα συνεχίσει να επιβαρύνεται μέχρι το 2026 με τη δαπάνη για σμυριδεργατικό δικαίωμα, εργοδοτικές εισφορές υπέρ ΕΦΚΑ και επικουρική ασφάλιση σμυριδορυκτών (ΤΕΑΜ-Εισφορά εργοδότη).  Για την περίοδο 2023- 2026 θα δαπανήσει έως το συνολικό ποσό των εξακοσίων χιλιάδων (600.000) ευρώ, κατ’ ανώτατο όριο καθώς και με τις οφειλές σμυριδεργατικού δικαιώματος και ενσήμων από το 2019, για τις οποίες έχουν εκδοθεί σχετικές αποφάσεις.

Ειδικότερα, το α.48 του νόμου του Υπουργείου Ενέργειας, που κατατέθηκε χθες στη Βουλή, αναφέρει:

Ο Δήμος υπεισέρχεται στα δικαιώματα και στις υποχρεώσεις που ορίζονται για τον εκμεταλλευτή μεταλλείου από την κείμενη νομοθεσία, με εξαίρεση τον καθορισμό της ποιότητας της σμύριδας.

β. Μεταφέρεται επιπλέον στον εν λόγω Δήμο, το Γραφείο Σμυριδωρυχείων Νάξου από το Τμήμα Επιθεώρησης Μεταλλείων του Σώματος Επιθεώρησης Νοτίου Ελλάδος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ως σύνολο αρμοδιοτήτων και θέσεων προσωπικού. Οι δαπάνες λειτουργίας του μεταφερόμενου Γραφείου, συμπεριλαμβανομένης της μισθοδοσίας, βαρύνουν έως το τέλος του τρέχοντος έτους τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Ο προϋπολογισμός του ιδίου Υπουργείου επιβαρύνεται με τη δαπάνη για σμυριδεργατικό δικαίωμα, εργοδοτικές εισφορές υπέρ ΕΦΚΑ και επικουρική ασφάλιση σμυριδορυκτών (ΤΕΑΜ-Εισφορά εργοδότη) κατά την περίοδο 2023- 2026 έως το συνολικό ποσό των εξακοσίων χιλιάδων (600.000) ευρώ, κατ’ ανώτατο όριο καθώς και με τις οφειλές σμυριδεργατικού δικαιώματος και ενσήμων από το 2019, για τις οποίες έχουν εκδοθεί σχετικές αποφάσεις.

Περαιτέρω, ρυθμίζονται ειδικότερα ζητήματα σχετικά με τη διενέργεια των σχετικών πληρωμών (έκδοση Χρηματικού Εντάλματος Προπληρωμής, υπόλογοι κ.λπ.). Κατ’ εξαίρεση, για την καταβολή και τη διενέργεια πληρωμών των δαπανών του σμυριδεργατικού δικαιώματος και των αντίστοιχων ασφαλιστικών εισφορών για το έτος 2023, ύψους εκατόν εξήντα χιλιάδων (160.000) ευρώ κατ’ ανώτατο όριο, εφαρμόζεται, κατά παρέκκλιση των κειμένων διατάξεων, ο ισχύων τρόπος καθώς και η διαδικασία πληρωμής αυτών (άρθρο 104 του ν.4964/2022), ενώ δεν καταβάλλονται οι δαπάνες μεταφοράς της σμύριδας από τους χώρους συγκέντρωσης στην αποθήκη του Δημοσίου  καθώς και η δαπάνη του αρμόδιου επιβλέποντα μηχανικού και τεχνικού ασφαλείας.

Αιτιολογική έκθεση

Η προτεινόμενη ρύθμιση αφορά στην επίλυση του χρόνιου προβλήματος λειτουργίας των ορυχείων σμύριδας στη νήσο Νάξο.

Ειδικότερα, όπως αναφέρει, “σήμερα δεν υπάρχει συνέχιση της δραστηριότητας λόγω της αδυναμίας στελέχωσης του Γραφείου Σμυροδωρυχείων της Νάξου, με άτομα που έχουν τις απαιτούμενες ειδικότητες για τη λήψη και τήρηση των μέτρων ασφαλείας. Κάθε χρόνο, για τα σχετικά ασφαλιστικά δικαιώματα που υπολογίζονται με βάση την απασχόληση των σμυριδεργατών, θεσπίζεται ειδική ρύθμιση για τη διαδικασία καταβολής τους, δεδομένης της αδυναμίας υλοποίησης των εργασιών εξόρυξης και παραλαβής Ναξίας σμύριδας.

Ως εκ τούτου μόνο με φορέα εκμετάλλευσης τον Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, στον οποίο μεταβιβάζεται το δικαίωμα αναζήτησης, έρευνας και εκμετάλλευσης της εξηρημένης υπέρ του Δημοσίου Ναξίας Σμύριδας και η άσκηση του δικαιώματος αυτού δι’ αυτεπιστασίας από το 2023 και μετά, είναι δυνατή η διασφάλιση συνθηκών υγείας και ασφάλειας των σμυριδεργατών, των περιοίκων και η προστασία του περιβάλλοντος”.