ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
PLANET: Ηγείται διεθνούς κοινοπραξίας για την αποκατάσταση κρίσιμων υποδομών ύδρευσης και αποχέτευσης στη νότια Τουρκία με χρηματοδότηση της ΕΕ
Σύγχρονη αρχιτεκτονική, βιοκλιματικές εγκαταστάσεις, δεντροφυτέψεις, συνδυασμένες λειτουργίες, κυκλοφοριακές προβλέψεις και συνεχής οικονομική ανάπτυξη των περιοχών που βρίσκονται οι σταθμοί.
Αυτό είναι το όραμα της ΓΑΙΑΟΣΕ για την αξιοποίηση της ακίνητης σιδηροδρομικής περιουσίας, αρχής γενομένης με την υποβολή προτάσεων στις δύο Προσκλήσεις Εκδήλωσης Μη Δεσμευτικού Ενδιαφέροντος για την αξιοποίηση των εμβληματικών Σιδηροδρομικών Σταθμών Πειραιά και Θεσσαλονίκης, να έχει παραταθεί έως και τις 17 Δεκεμβρίου.
Η ανάπτυξη των σιδηροδρομικών ακινήτων μονοπώλησε το ενδιαφέρον προσώπων από τον χώρο των επενδύσεων και των κατασκευών στο side event της ΓΑΙΑΟΣΕ και του Υπερταμείου, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της Prodexpo 2025. Με τη διαχείριση του τροχαίου υλικού της να είναι πλέον αρμοδιότητα της Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Μ.Α.Ε. (ΟΣΕ), η ΓΑΙΑΟΣΕ, όπως εξήγησε και ο Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος του Υπερταμείου Παναγιώτης Σταμπουλίδης, εξελίσσεται σε μία εταιρεία real estate με βασική της αποστολή την αξιοποίηση της ακίνητης σιδηροδρομικής περιουσίας, που ξεπερνά τα 5.000 κτίρια και εκτάσεις άνω των 100 χιλιάδων στρεμμάτων.
Ο αποτελεσματικός σχεδιασμός, ο ρεαλιστικός προγραμματισμός εργασιών σε επίπεδο χρόνου και εισροών όλων των εμπλεκόμενων, η συστηματική παρακολούθηση του χρονοδιαγράμματος και όλων των ενεργειών που πρέπει να λάβουν χώρα από τον κάθε εμπλεκόμενο ξεχωριστά, η διαχείριση τυχόν προβλημάτων και κινδύνων και η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους με υποστήριξη της διοίκησης στην ταχεία λήψη αποφάσεων και η συνεχής καθοδήγηση και ο συντονισμός των εργασιών με βάση ένα συνεκτικό και αποτελεσματικό σύστημα επικοινωνίας και διοίκησης είναι τα απαραίτητα χαρακτηριστικά ενός σύμβουλου διοίκησης, σύμφωνα με τη Γενική Διευθύντρια της Planet Μάχη Καραγιάννη, με στόχο την επίτευξη των μέγιστων αποτελεσμάτων, τόσο για τον κύριο του έργου, όσο και για τους υποψήφιους επενδυτές και την τοπική κοινωνία.
Για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης παρουσιάστηκαν από τον Παναγιώτη Γραμματόπουλου, Αρχιτέκτονα Μηχανικό στη G-P Architects και τον Στάθη Τρυφωνόπουλο, Εντεταλμένο Σύμβουλο της Diarchon Architects, συνεργάτες της Planet, (σ.σ. εταιρείας που εκτελεί χρέη συμβούλου διοίκησης του έργου), η φωτορεαλιστική απεικόνιση των σιδηροδρομικών σταθμών Λαρίσης και Θεσσαλονίκης, μίας μελέτης με βάθος χρόνου, αναδεικνύοντας τις ευκαιρίες αξιοποίησης των σιδηροδρομικών ακινήτων της ΓΑΙΑΟΣΕ, που θα φέρουν κατ’ επέκταση και στην ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών και της οικονομίας.
Όπως υποστήριξε μεταξύ άλλων, ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών Κωνσταντίνος Κυρανάκης «Η πρόταση που λάβαμε εκπέμπει μια εικόνα από το μέλλον. Εκπέμπει μια εικόνα ότι κάτι επιτέλους αλλάζει. Εκπέμπει την προσπάθεια όλων μας να μπορέσουμε να ξανακάνουμε τον σιδηρόδρομο αυτό που πραγματικά του αξίζει. Θέλουμε λοιπόν να δημιουργήσουμε δύο τοπόσημα σε δύο περιοχές που ήταν και σε μεγάλο βαθμό είναι ακόμα υποβαθμισμένες. Όχι μόνο με μια αρχιτεκτονική προσέγγιση η οποία να αναβαθμίζει αισθητικά την περιοχή, αλλά να μπορέσουμε να δώσουμε χρήσεις και να δώσουμε τη δυνατότητα σε πολίτες, σε επιχειρήσεις, όλο το οικοσύστημα να δραστηριοποιηθεί γύρω από τους δύο σταθμούς […] Και φυσικά καλούμε όλους εσάς, που έχετε μεγάλη εμπειρία στην αξιοποίηση και ανάπτυξη ακινήτων, να δείτε αυτή την πρόταση σαν ευκαιρία. Σαν ένα εθνικό στοίχημα για όλους μας, να μπορέσουμε από κάτι το οποίο εξέπεμπε εγκατάλειψη και για πάρα πολλά χρόνια κανείς δεν ασχολιόταν, και ήταν αφημένο την τύχη του, να δείξουμε επιτέλους σαν χώρα ότι μαθαίνουμε από τα λάθη μας, μαθαίνουμε από μία μεγάλη τραγωδία και φροντίζουμε όλοι, όχι μόνο να μην επαναληφθεί, αλλά να δώσουμε στο Σιδηρόδρομο πραγματική ζωή».
Πώς θα μετατραπούν οι Σιδηροδρομικοί Σταθμοί
«Ο σκοπός μας είναι ξεκάθαρος. Να μετατρέψουμε τη σιδηροδρομική περιουσία σε μοχλό ανάπτυξης, δημιουργίας υπεραξίας και ενίσχυσης της εθνικής οικονομίας. Προς το σκοπό αυτό, λοιπόν, δεν θα μπορούσαμε να μιλάμε για εκσυγχρονισμό του σιδηροδρόμου χωρίς την αναβάθμιση των κεντρικών σιδηροδρομικών σταθμών. Αλλά με ένα νέο όραμα», ανέφερε μεταξύ άλλων ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΓΑΙΑΟΣΕ Παναγιώτης Μπαλωμένος.
Η αρχιτεκτονική μελέτη, που αποτυπώνεται μέσω των φωτορεαλιστικών απεικονίσεων που ακολουθούν αναδεικνύει οπτικά τον σημαντικό ρόλο των σιδηροδρομικών σταθμών στην οικονομική, πολεοδομική αλλά και αισθητική αναμόρφωση της πόλης, όπως ανέφερε και ο κ. Γραμματόπουλος. «Η σιδηροδρομική αναγέννηση και η ένταξη των σιδηροδρομικών εγκαταστάσεων στο σύγχρονο αστικό τοπίο και την οικονομική δραστηριότητα της πόλης αποτελούν ένα ζήτημα που απασχολεί όλο και περισσότερες πόλεις διεθνώς. Ο τρόπος με τον οποίο η πόλη μπορεί να εξυπηρετηθεί λειτουργικά και να στρέψει το ενδιαφέρον της προς το σύγχρονο σιδηροδρομικό κόμβο αλλά και ο τρόπος με τον οποίο αυτός ο κόμβος μπορεί να την αναβαθμίσει και να την ανανεώσει πολεοδομικά και οικονομικά κρίνονται ως ενδιαφέροντες παράγοντες προς αξιοποίηση στη διαδικασία αναζωογόνησης των κέντρων των πόλεων. Ο σιδηροδρομικός σταθμός, σύμβολο συλλογικής μνήμης των παλαιότερων και νεών, επανεκτιμάται με τα σύγχρονα δεδομένα και στρέφεται προς μια κοινωνική διάσταση η οποία παρεμβαίνει ενεργά στον δημόσιο χώρο, συμπληρώνοντας τις χωρικές, λειτουργικές και οικονομικές παραμέτρους του χώρου».
Ο κ. Γραμματόπουλος έκανε λόγο για το ιστορικό και αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον των σταθμών, όπως επίσης και της πλημμελέστατης συντήρησης και αξιοποίησής τους σε βάθος χρόνου. «Η ανάπλαση του σταθμού εστιάζει στον εμπλουτισμό και τον εκσυγχρονισμό των λειτουργιών του…» είπε και πρόσθεσε στη συνέχεια «… Ο νέος θα πρέπει να μπορεί να ανταπεξέλθει στον επιβατικό φόρτο μιας πόλης πέντε εκατομμυρίων κατοίκων και πληθώρας επισκεπτών, θέτοντας ως προτεραιότητα την αύξηση της χωρητικότητάς του, τη σύγχρονη λειτουργικότητά του, την ελκυστικότητά του και βεβαίως την εκμετάλλευση των αναπτυξιακών δυνατοτήτων που προσφέρει».
Το master plan της ανάπτυξης των σιδηροδρομικών σταθμών
Στον πυρήνα του master plan της ανάπτυξης των σιδηροδρομικών σταθμών εδράζεται η λειτουργική ενσωμάτωση του συνολικού ακινήτου του σταθμού Αθηνών στον αστικό ιστό, αξιοποιώντας τη θέση, το μέγεθος και τις δυνατότητες που παρέχει. Μάλιστα, σύμφωνα με τον αρχιτέκτονα, προβλέπεται η δημιουργία ενός νέου πολυλειτουργικού μητροπολιτικού πόλου, που θα αναβαθμίσει τη σχέση της πόλης με τη σιδηροδρομική λειτουργία.
Στα υφιστάμενα κτίρια των αναβαθμισμένων σταθμών αναμένεται να αναπτυχθούν νέες δραστηριότητες σε συνδυασμό με τη δημιουργία νέων κτιριακών υποδομών, αποτελώντας έναν νέο βιώσιμο πόλο με αναγνωρισιμότητα και δραστική συμμετοχή στην περιβαλλοντική, πολεοδομική και οικονομική ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής των Αθηνών, ικανοποιώντας τις ανάγκες και τις τάσεις της αγοράς, με απώτερο σκοπό την επιχειρηματική βιώσιμοτητα της νέας ανάπτυξης.
Στις νέες χρήσεις των κτιρίων προτείνονται εμπορικές δραστηριότητες, επιχειρήσεις εστίασης, γραφειακοί χώροι, ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, δράσεις αναψυχής και πολιτιστικές δραστηριότητες. Συλλήβδην, στον στρατηγικό σχεδιασμό προβλέπονται επεμβάσεις στο οδικό δίκτυο προς διευκόλυνση της πρόσβασης των πολιτών, η πρόσκαιρη στάθμευση και η αποχώρηση ιδιωτικών οχημάτων, ταξί και ΜΜΜ, όπως επίσης και η δημιουργία πολυώροφου υπόγειου σταθμού αυτοκινήτων κάτω από την πλατεία Λαρίσης, που θα συνδεθεί με το υφιστάμενο δίκτυο του μετρό.
Όσον αφορά στα προτεινόμενα έργα, σε αυτά περιλαμβάνονται:
-
η αποκατάσταση των ιστορικών κτιρίων του σταθμού Λαρίσης 1.000 τμ. και της Πελοποννήσου, που δεν είναι σε λειτουργία και αγγίζει και αυτός περί τα 1.000 τμ., με τη μετατροπή τους σε πολιτιστικούς χώρους είτε και χώρους εστίασης υψηλών προδιαγραφών.
- η κατασκευή ενός νέου πολυώροφου κτιρίου φιλοξενίας μεταξύ των δύο σιδηροδρομικών σταθμών Λαρίσης και Πελοποννήσου περίπου 6.000 τμ με θέση ξενοδοχείου τεσσάρων αστέρων με βραχυχρόνια μίσθωση ή και σε συνδυασμό ξενοδοχειακής χρήσης και βραχυχρόνιας μίσθωσης
- το μεγάλο κτίριο δυτικά του σιδηροδρομικού σταθμού Αθηνών περί των 10.000 τμ., , το οποίο κατασκευάζεται πάνω από τις σιδηροδρομικές γραμμές με τις εξής λειτουργίες:
α) το νέο κεντρικό κτίριο του σιδηροδρομικού σταθμού, το οποίο θα περιλαμβάνει είσοδο, εκδοτήρια, χώρους αναμονής, καταστήματα, φύλαξη αποσκευών, πρόσβαση στις αποβάθρες κ.λπ.,
β) εξυπηρέτηση ποικιλίας χρήσεων εστίασης, καταστήματα στο επάνω το επίπεδο, γραφειακούς χώρους όπου θα στεγαστούν και οι διοικητικές υπηρεσίες του σταθμού,
αποτελώντας μια γέφυρα του αστικού ιστού, που θα συνδέει περιοχές της Αθήνας με χώρους πρασίνου, αναψυχής και περιπάτων.
Ο κ. Γραμματόπουλος χαρακτήρισε το έργο ως μία πρόταση πνοή, καθώς οι νέες κτιριακές εγκαταστάσεις χαρακτηρίζονται από σύγχρονη αισθητική και σαφή βιοκλιματικό σχεδιασμό, με τη συνολική προτεινόμενη δόμηση να φτάνει τα 18.000 τμ., που για λόγους πολεοδομικούς, περιβαλλοντικούς και αισθητικούς δεν εξαντλεί την επιτρεπόμενη δόμηση των 28.000 τμ.
Αντιστοίχως, στον σιδηροδρομικό σταθμό της Θεσσαλονίκης, που πρόσφατα συνδέθηκε με το μετρό της Θεσσαλονίκης, ο στόχος είναι η δημιουργία ενός νέου μητροπολιτικού πόλου και να ενισχυθεί η βιώσιμη κινητικότητα και η τοπική ανάπτυξη. Αναφέρθηκε δε, ότι είναι πιθανόν όταν γίνουν πιο συγκεκριμένες προτάσεις επέμβασης πάνω στο Σταθμό θα χαρακτηριστεί ως διατηρητέο κτίριο, ενώ κρίνεται αναγκαία και η προώθηση της αξιοποίησης του συνολικού ακινήτου επιφάνειας περίπου 8.000 τετραγωνικών μέτρων διαμορφώνοντας συνθήκες αναβάθμισης και ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής. Όπως τόνισε ο κ. Γραμματόπουλος, «Ο εκσυγχρονισμός των λειτουργιών στο υφιστάμενο κτιριακό κέλυφος σε συνδυασμό με τη δημιουργία νέων πολυλειτουργικών κτιριακών εγκαταστάσεων που θα ικανοποιούν τις τάσεις και τις ανάγκες της αγοράς, θα δημιουργήσουν ένα νέο αστικό σημείο αναφοράς στην πόλη με αναγνωρισιμότητα και δραστική συμμετοχή στη βιώσιμη περιβαλλοντική, πολεοδομική και υποδομική αναβάθμιση της πόλης Θεσσαλονίκης».
Εκτός της συγκοινωνιακής χρήσης του σταθμού της Θεσσαλονίκης, όπως και στην περίπτωση της Αθήνας, προτείνονται η ενσωμάτωση εμπορικών χρήσεων, εστίασης, γραφείων και δομών φιλοξενίας, επεμβάσεις για την πρόσβαση των πολιτών και μέσω αυτοκινήτων ΙΧ, ταξί, πρόσκαιρης στάθμευσης και αποχώρησης κ.λπ. σε συνδυασμό με το δίκτυο του ήδη διαμορφωμένου υπογείου μετρό, ενός μεγάλου πολυώροφου υπόγειου σταθμού αυτοκινήτων, που θα είναι συνδεμένος και με το μετρό.
Στα προτεινόμενα έργα στον σιδηροδρομικό σταθμό της Θεσσαλονίκης περιλαμβάνονται:
- η αποκατάσταση και ο εκσυγχρονισμός του υφιστάμενου κτιρίου του σιδηροδρομικού σταθμού, που αγγίζει τα 11.000 τμ.. Σημειώνεται δε, ότι το κτίριο θα εξυπηρετεί πολλαπλές λειτουργίες όπως: κεντρική είσοδο του σταθμού, εκδοτήρια, χώροι αναμονής, καταστήματα, εστίαση, διοικητικές υπηρεσίες κλπ.
- τη δημιουργία δύο εσωτερικών αιθρίων με ελαφρά επικάλυψη στο υφιστάμενο
- η δημιουργία νέου κτιρίου σύγχρονης αισθητικής, βόρεια του υφιστάμενου κτιρίου του ιστορικού σταθμού. υπεράνω των σιδηροδρομικών γραμμών, που θα φτάνει τα 32.000 τμ. και θα εξυπηρετεί πολλαπλές λειτουργίες όπως: εμπόριο, αναψυχή και εστίαση. Προβλέπεται στη στέγασή του να προσφέρει τη δυνατότητα ενεργειακής εκμετάλλευσης του ηλιακής ακτινοβολίας με ανάπτυξη σύγχρονων φωτοβολταϊκών συστημάτων.
- η δημιουργία νέου πολυώροφου κτιρίου φιλοξενίας ανατολικά του κεντρικού σταθμού, περί των 12.000 τμ, χρήσης ξενοδοχείου μάλλον τεσσάρων αστέρων ή βραχυχρόνιας μίσθωσης, πιθανής φιλοξενίας πανεπιστημιακών ή και συνδυασμού όλων των παραπάνω.
Και οι κτιριακές εγκαταστάσεις του σιδηροδρομικού σταθμού της Θεσσαλονίκης – όπως τόνισε ο αρχιτέκτονας- θα χαρακτηρίζονται από σύγχρονη αισθητική και βιοκλιματικό σχεδιασμό, ενώ ταυτόχρονα επιδιώκεται η διεπαφή εσωτερικών και εξωτερικών χώρων, καθώς και η δημιουργία πολυώροφων εσωτερικών χώρων, που θα ενοποιούν τα διάφορα επίπεδα των νέων κτιρίων, των νέων επεμβάσεων. Στην προκειμένη περίπτωση, η συνολική προτεινόμενη και απεικονιζόμενη δόμηση αγγίζει τα 55.000 τμ., τηρουμένων των αναγκών, της βιωσιμότητας, της κλίμακας και της επιδιωκόμενης περιβαλλοντικής ποιότητας της πόλης.
Ποιες νέες προσκλήσεις μη δεσμευτικού ενδιαφέροντος έρχονται το επόμενο διάστημα
«Δε μας απασχολούν μόνο οι μεγάλοι σιδηροδρομικοί σταθμοί. Σχεδιάζουμε τη μετατροπή των μικρότερων σταθμών, σε πολλαπλά λειτουργικά σημεία, μικρές ατμομηχανές, τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης», ανέφερε ο κ. Μπαλωμένος ανακοινώνοντας ότι το επόμενο διάστημα θα βγουν στον αέρα νέες προσκλήσεις μη δεσμευτικού ενδιαφέροντος, που θα αφορούν το σταθμό Αθηνών, Λαρίσης, και το σταθμό Πελοποννήσου, πάλι στην Αθήνα. «Είμαι βέβαιος ότι μέσα από τη συνεργασία δημοσίου και ιδιωτικού τομέα θα δούμε σύντομα τους σιδηροδρομικούς σταθμούς να γίνονται το επίκεντρο της ζωής και της ανάπτυξης»
Ο κ. Σταμπουλίδης πρόσθεσε δε, ότι η ΓΑΙΑΟΣΕ «ενσαρκώνει έμπρακτα το τρίπτυχο ”Μετασχηματισμός – Ανάπτυξη – Επενδύσεις” με τεχνογνωσία, σύγχρονες πρακτικές, περιβαλλοντική συνείδηση, αναδεικνύοντας έναν ευέλικτο φορέα που μπορεί να αναπτυχθεί γρήγορα στην κορυφή της αγοράς βελτιώνοντας διαρκώς την αξία των χαρτοφυλακίων της. Αποδεικνύει πως ο δημόσιος τομέας μπορεί να λειτουργεί με επαγγελματισμό, διαφάνεια, συμβάλλοντας την ανταγωνιστικότητα της χώρας και τη βιώσιμη αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας».
Όπως όλα δείχνουν, το 2026 αναμένεται να είναι η χρονιά ωρίμανσης των έργων στους σιδηροδρομικούς σταθμούς της Θεσσαλονίκης, της Αθήνας και της Πελοποννήσου, με τη ΓΑΙΑΟΣΕ να έχει ως στόχο της να συμβαδίσει με το ευρύτερο πλαίσιο της αναδιοργάνωσης του σιδηροδρομικού τομέα της χώρας και να αναδειχθούν περαιτέρω τα σιδηροδρομικά ακίνητα, μετατρέποντάς τα σε πόλους έλξης των επιβατών, πλέον της μεταφορικής τους χρήσης, με την ακίνητη περιουσία της να οδηγείται τις πόλεις σε μία αστική και ανθρωποκεντρική αναγέννηση.
Διαβάστε επίσης:
ΟΣΕ: «Μονομαχία» Γερμανών και Ισπανών για τη θέση του technical manager – Πότε κλειδώνει ο ανάδοχος
«Καίγονται» τα εργοστάσια καύσης απορριμμάτων; Γιατί αντιδρούν δήμαρχοι και Νίκος Χαρδαλιάς
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
