«Καίγονται» τα εργοστάσια καύσης απορριμμάτων; Γιατί αντιδρούν δήμαρχοι και Νίκος Χαρδαλιάς

Τις ενστάσεις τους με το περιεχόμενο της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για το Σχέδιο Δημιουργίας Δικτύου Μονάδων Ενεργειακής Αξιοποίησης Απορριμματογενών Ενεργειακών Πρώτων Υλών (ΑΕΠΥ) από Αστικά Στερεά Απόβλητα (ΑΣΑ), που τέθηκε σε διαβούλευση έως και τις 17 Οκτωβρίου 2025 το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), εκφράζουν οι Οργανισμοί της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (δήμοι, περιφέρειες) καταψηφίζοντάς την με μία σειρά επιχειρημάτων.

Εκπρόσωποι φορέων και δήμων κατά τη διάρκεια του τελευταίου Περιφερειακού Συμβουλίου με μόνο θέμα τη ΣΜΠΕ, χαρακτήρισαν τη μελέτη ως μη ρεαλιστικό σχέδιο, με απαράδεκτο περιεχόμενο, ενώ έκριναν μεταξύ άλλων την καύση ως μία επιλογή υψηλού ρίσκου και τη χειρότερη λύση τόσο για το περιβάλλον όσο και για τον άνθρωπο.

Επιπλέον, εκπρόσωποι των δήμων μίλησαν εντόνως για την έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού αλλά και των απαραίτητων πόρων για να υλοποιήσουν οι ίδιοι την ανακύκλωση υπογραμμίζοντας ότι η διαχείριση των απορριμμάτων πρέπει να γίνεται με εθνικό και περιφερειακό σχέδιο προς όφελος των πολιτών. «Σαράντα χρόνια την ανακύκλωση την κάνουν ιδιώτες. Οι ίδιοι θα έχουν και τα εργοστάσια καύσης!», ανέφεραν.

Χαρδαλιάς: Αποπροσανατολιστικό άλλοθι η καύση των σκουπιδιών

Ακόμα και ο ίδιος ο Περιφερειάρχης Αττικής Νίκος Χαρδαλιάς εξέφρασε τη διαφωνία του με την προς διαβούλευση μελέτη του ΥΠΕΝ, χαρακτηρίζοντας το ζήτημα της επίλυσης του προβλήματος με τα σκουπίδια ως «διαχρονικό φιάσκο», μιας και «…Δεκαετίες τώρα κανένας δεν θέλει να λύσει το ζήτημα των σκουπιδιών, γιατί τα συμφέροντα πάρα πολλά και ακούμε με μεγάλο σεβασμό, με ταπεινότητα όλη την κριτική, την εύλογη αγανάκτηση των ανθρώπων και δη των δυτικών προαστείων. […]

Αυτό που κατατέθηκε δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα. Κατατέθηκε μία ΣΜΠΕ που είναι μη ρεαλιστική, αδιέξοδη, ασαφής, με ελλείψεις και αντικρουόμενες παραδοχές. Και ως τέτοια επιστρέφεται με τις παρατηρήσεις της Περιφέρειας».

Ακολούθως, ο Περιφερειάρχης Αττικής υπογράμμισε ότι το ζήτημα της καύσης των σκουπιδιών «… Είναι ένα αποπροσανατολιστικό άλλοθι το οποίο δεν έρχεται να αναδείξει αυτό που πρέπει να κάνουμε δεκαετίες τώρα. Η πεμπτουσία των ζητημάτων που αφορούν τη διαχείριση των δικών μας σκουπιδιών είναι το ζήτημα της ανακύκλωσης. Άρα, ποια είναι η συζήτηση μετά την επιστροφή της ΣΜΠΕ πίσω -θεωρώ ομόφωνα-: να συμφωνήσουμε στην αρχιτεκτονική του τι πρέπει να γίνει».

Το «ΟΧΙ» της τοπικής αυτοδιοίκησης

Όλοι οι δήμοι εκφράζουν με κάθε τρόπο την εναντίωσή τους στη ΣΜΠΕ, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τις ελλείψεις που παρουσιάζει. Όπως εξηγεί στο mononews.gr o αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ και δήμαρχος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης Γρηγόρης Κωνσταντέλλος «Η ΣΜΠΕ είναι ατελής. Χρήζει συμπλήρωσης και διευκρίνισης πολλών θεμάτων. Προφανώς η ενεργειακή αξιοποίηση είναι πολύ καλύτερη από την ταφή κάτω από σχεδιασμένους όρους και προϋποθέσεις. Εμείς θεωρούμε ότι η χωροθέτηση των εγκαταστάσεων αυτών, ο τρόπος λειτουργίας τους, ο έλεγχος της αρτιότητάς τους στο μέλλον αλλά κυρίως και ότι αυτή η δραστηριότητα που είναι μία εν δυνάμει θετικά αποδοτική με οικονομικούς όρους δράση είναι η μόνη δράση που έχει επιλεγεί να μην ασκείται από τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου βαθμού.

Η μόνη αρμοδιότητα στον κύκλο ζωής των απορριμμάτων που δεν έχει δοθεί, αντιθέτως έχει αφαιρεθεί είναι η ενεργειακή λειτουργία των απορριμμάτων, κάτι το οποίο είναι έξω και πέρα και από το γράμμα του νόμου, το άρθρο 102 του Συντάγματος, που ορίζει ότι οι τοπικές υποθέσεις ότι οι τοπικές υποθέσεις είναι υποχρέωση των τοπικών αυτοδιοικήσεων».

Αναφορικά με τις ελλείψεις της μελέτης ο κ. Κωνσταντέλλος εξηγεί ότι «δεν υπάρχουν η χωροθέτηση, τα οικονομικά δεδομένα σε πλήρη ανάλυση, οι τεχνολογίες οι οποίες θα χρησιμοποιηθούν και αυτό το οποίο για ‘μας είναι πολύ σημαντικό: η διασφάλιση ότι φτιάχνοντας αυτές τις μονάδες της ενεργειακής διαχείρισης των απορριμμάτων, δεν θα οδηγηθεί τελικά το σύνολο των παραγόμενων απορριμμάτων προς την καύση. Δηλαδή, οι προτεραιότητες που είναι σήμερα όπως ορίζονται την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για ανακύκλωση, επαναχρησιμοποίηση, μείωση και στη συνέχεια τα προγράμματα για τη διαλογή στην πηγή. Υπάρχει σοβαρός κίνδυνος μέσα από μια λογική συνολικής προσέγγισης, οριζόντιας δηλαδή προσέγγισης για τη διαχείριση αυτού του είδους να υπονομευτεί η ήδη πολύ μέτρια σε επίδοση και απόδοση ανακύκλωση που υπάρχει στη χώρα».

Το mononews.gr επικοινώνησε με τους δημάρχους Φυλής, Χαϊδαρίου, Λαυρεωτικής, Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, Ασπρόπυργου και Αγίων Αναργύρων-Καματερού, οι οποίοι σχολίασαν τη ΣΜΠΕ λέγοντας ένα μεγάλο «ΟΧΙ» στην εφαρμογή της, καταψηφίζοντάς τη στα δημοτικά συμβούλια, όπως έγινε και στο περιφερειακό συμβούλιο της 8ης Οκτωβρίου 2025.

Από τη Φυλή, στη Λαυρεωτική και τον Ασπρόπυργο: Μπλόκο στα εργοστάσια καύσης

«Η χωματερή της Φυλής έχει κορεστεί. Έχει πεπερασμένο χρόνο ζωής. Γεμίζει και κλείνει. Η Πολιτεία πρέπει να βρει λύσεις εκτός του δήμου μας», λέει στο mononews.gr ο δήμαρχος Φυλής Χρήστος Παππούς, συμπληρώνοντας ότι ο δήμος έχει δημιουργήσει στη χωματερή πάρκο ηλιακής ενέργειας και με τα φωτοβολταϊκά που υπάρχουν στη χωματερή δίνεται δωρεάν ρεύμα σε 840 ευάλωτες οικογένειες.

Εξίσου, ξεκάθαρη είναι η θέση του Δήμου Λαυρεωτικής, με τη μόνη διαφορά ότι σύμφωνα με τη ΣΜΠΕ, ο δήμος έχει όλα τα κριτήρια κορεσμού και αποκλεισμού της περιοχής λόγω περιβαλλοντικά επιβαρυμένων δραστηριοτήτων από τη δημιουργία ενός εργοστασίου καύσης των απορριμμάτων. «Είμαστε ένας δήμος που έχει επιβαρυνθεί πάρα πολύ με τη μεταλλευτική δραστηριότητα χιλιάδων ετών και γίνονται συνεχώς εξυγιάνσεις εδαφών», αναλύει ο δήμαρχος Λαυρεωτικής Δημήτρης Λουκάς.

Συν τοις άλλοις, ο κ. Λουκάς επικαλείται ότι στον δήμο υπάρχει «το μεγαλύτερο ενεργειακό κέντρο της χώρας με ό,τι αυτό συνεπάγεται από περιβαλλοντική επιβάρυνση, καθώς τρεις γραμμές υπερυψηλής τάσης διασχίζουν όλο το κομμάτι του Δήμου και πηγαίνουν το ρεύμα σε όλη την υπόλοιπη χώρα». Ταυτόχρονα, στα στοιχεία περί αποκλεισμού αναφέρει την πολεμική βιομηχανία, τη μεγάλη χημική βιομηχανία, με τη Ravago, έξω από το Λαύριο, τις δύο ΒΙΠΑ σε Κερατέα και Λαύριο, όπως επίσης και τις δεσμεύσεις των ορεινών όγκων στις περιουσίες των κατοίκων.

Την ίδια ώρα, στην επιχειρηματολογία περί αποκλεισμού αναφέρει τις περιοχές Natura και τα αρχαιολογικά αξιοθέατα, που υπάρχουν στα όρια του δήμου, προσελκύοντας πλήθος κόσμου, όπως επίσης και την ιδιωτικοποίηση του λιμανιού τον προσεχή Νοέμβριο, που θα αυξήσει τον κυκλοφοριακό φόρτο.

«Όλα αυτά είναι στοιχεία που συνηγορούν στο ότι δεν πρέπει να γίνει καμία μονάδα διαχείρισης απορριμμάτων ή εργοστάσιο καύσης στην περιοχή μας. Αυτό ήταν η απόφαση που πήραμε ομόφωνα στο Συμβούλιο», υπογραμμίζει προσθέτοντας ότι αν χρειαστεί ο δήμος σύσσωμος θα αντιδράσει δυναμικά, όπως έγινε το 2011, «τότε που επιχείρησαν να κάνουν μία αναγνωριστική μέθοδο ΧΥΤΑ στην ουσία ταφή των απορριμμάτων στο Οβριόκαστρο. Ο κόσμος το πάλεψε και νικήσαμε, γιατί ήταν κάτι που σχεδίαζαν να γίνει για εμάς ή χωρίς εμάς […] Είμαστε εδώ και δεν θα επιτρέψουμε να γίνει οποιαδήποτε μονάδα διαχείρισης απορριμμάτων ούτε εργοστάσιο καύσης στη Λαυρεωτική… Όταν είσαι ενωμένος δεν επιτρέπεις να γίνει τίποτα που να προσβάλλει το ανθρωπογενές, το φυσικό και το ιστορικό περιβάλλον».

Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και ο δήμος Ασπρόπυργου, με τον δήμαρχος Ιωάννη Ηλία να δηλώνει: «Η Δυτική Αττική είναι βεβαρυμμένη περιοχή. Ήδη, υπάρχει δίπλα μας η χωματερή. Είμαστε αντίθετοι σε οποιαδήποτε μορφή επεξεργασίας των απορριμμάτων».

Ο δήμαρχος Χαϊδαρίου καταγγέλλει: «Οι ανάδοχοι θα ορίσουν τα σημεία των εργοστασίων καύσης»

«Εμείς σαν δημοτικό συμβούλιο καταψηφίσαμε τη ΣΜΠΕ. Ως προς τη διαδικασία, μας έβαλαν το μαχαίρι στον λαιμό, παρουσίασαν μια μελέτη εκατοντάδων σελίδων και έπρεπε σε ένα μικρό χρονικό διάστημα να εκφράσουμε απόψεις. Διαφωνούμε για πολλούς λόγους», υποστηρίζει ο δήμαρχος Χαϊδαρίου Μιχάλης Σελέκος, τονίζοντας ότι θα πρέπει κυρίως να γίνεται ανακύκλωση.

«Επέλεξαν έξι περιφερειακές ενότητες, για να χωροθετηθούν έξι μονάδες καύσης. Ορίστηκαν έξι ανάδοχοι, έξι όμιλοι, οι οποίοι θα ορίσουν ποια ακριβώς θα είναι τα σημεία που θα γίνουν τα εργοστάσια καύσης. Υπάρχει και ένα δημοσίευμα που αναφέρει ανεπίσημα και την περιοχή του Σχιστού, για να γίνει μια μονάδα. Εμείς διαφωνούμε απόλυτα με αυτό», καταγγέλλει ο κ. Σελέκος προσθέτοντας:

«Είναι ήδη φορτωμένη η περιοχή με το Θριάσιο Πεδίο και τον Σκαραμαγκά. Δεύτερον και βασικό για εμάς είναι το ότι κυρίως θα πρέπει να γίνεται ανακύκλωση. Δηλαδή πριν φτάσει κάτι σε οποιαδήποτε μορφή, πρέπει να ενισχυθεί πάρα πολύ η ανακύκλωση, που δυστυχώς μέχρι τώρα αυτό δεν γίνεται».

Ταυτόχρονα, ο κ. Σελέκος απαριθμεί μία σειρά σοβαρών προβλημάτων που δημιουργεί η καύση απορριμμάτων. «Από μελέτες που έχουν γίνει έχει αποδειχτεί ότι η καύση απορριμμάτων επιβαρύνει πάρα πολύ το περιβάλλον και την υγεία του κόσμου.

Δημιουργούνται καρκινογενέσεις, διάφορες διαταραχές, δερματικά και, αναπνευστικά προβλήματα. Εκπέμπονται επικίνδυνοι καρκινογόνοι ρίποι και όλα αυτά, σε καμιά περίπτωση δε θέλουμε να τα δεχτούν οι κάτοικοι της περιοχής. Γενικά οι μονάδες καύσης, όσο και αν διαφημίζονται ότι είναι περιβαλλοντικές και σύγχρονες κ.λπ., στην πράξη οδηγούν σε πάρα πολλά προβλήματα στους ανθρώπους και το περιβάλλον».

Δήμος Αγίων Αναργύρων-Καματερού: Υπέρ της door–to–door ανακύκλωσης

Αν και ο δήμαρχος Αγίων Αναργύρων-Καματερού Σταύρος Τσίρμπας τάσσεται υπέρ της ενεργειακής αξιοποίησης των απορριμμάτων, η συγκεκριμένη μελέτη και ο σχεδιασμός που κάνει το ΥΠΕΝ, δε βρίσκει σύμφωνο τον δήμο, καθώς δεν έχει οφέλη ούτε για τους Δήμους, ούτε για τους πολίτες.

«Πιστεύουμε ότι θα πληρώνουμε πολύ περισσότερο από ό,τι πληρώνουμε τώρα για την ταφή, ενώ υποτίθεται ότι αυτές οι ενέργειες πρέπει να έχουν και μια ανταποδοτικότητα προς την κοινωνία. […]Εμείς εδώ δεν έχουμε καμία ανταποδοτικότητα. Αντιθέτως, θα ξεκινήσει από τα 85 ευρώ η τιμή ανά τόνο και όπου φτάσει, καθώς μας ορίζουν ένα συγκεκριμένο εργοστάσιο που θα είναι ουσιαστικά μονοπώλιο στην Αττική και εκτιμούμε ότι μπορεί να φτάσει και τα 200 ευρώ.

Αυτό το κόστος θα αναγκαστούμε να το μετακυλήσουμε στους πολίτες. Άρα, λοιπόν, εμείς διαφωνούμε με τη γενικότερη στρατηγική όπως μας παρουσιάστηκε από τον Γενικό Γραμματέα Διαχείρισης Αποβλήτων, κ. Μανώλη Γραφάκο, αλλά δεν διαφωνούμε με την ενεργειακή αξιοποίηση. Όμως, αυτή θα πρέπει να γίνει με όρους που να διασφαλίζουν τη δημόσια υγεία, όπως μας τους περιέγραψαν σωστά, αλλά και να έχουν και ανταποδοτικό όφελος οι δήμοι και οι πολίτες», αναλύει.

Συλλήβδην, μιλώντας στο mononews.gr ο κ. Τσίρμπας, δηλώνει υπέρμαχος της door-to-door ανακύκλωσης, προτείνοντας: «Όλοι αυτοί οι πόροι που θα διοχετευθούν, όχι μόνο για τη δημιουργία των εργοστασίων, πέραν από το να εξοπλισθούμε οι Δήμοι, από το ότι οι εταιρείες που παίρνουν το πλαστικό και το αλουμίνιο, τα εκατό εκατομμύρια που οφείλουν, θα μας τα δίνουν ανταποδοτικά μαζεύοντας τους μπλε κάδους, να μας τα δίνουν σε χρήμα.

Μπορούμε να τα μαζέψουμε και μόνοι μας. Έτσι, πέρα από το οικονομικό κομμάτι και τον τρόπο διαχείρισης, αν θέλουμε να πετύχουμε, προτείνω την door-to-door ανακύκλωση. Δηλαδή, τη διαλογή στην πηγή. Αυτή η πρόταση πιστεύω ότι θα έχει 90% απόδοση στην ανακύκλωση. Είναι το μόνο μοντέλο που έχει πετύχει παγκοσμίως».

Χαρδαλιάς: Σχέδιο τριών βαθμίδων με στόχο την ανακύκλωση

Ο κ. Χαρδαλιάς, ακούγοντας τις ενστάσεις των εκπροσώπων φορέων και δήμων κατά τη διάρκεια του Περιφερειακού Συμβουλίου της 8^η Οκτωβρίου 2025, ανέφερε εμπεριστατωμένα μία πρόταση τριών βαθμίδων ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης, με στόχο τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και την υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών.

«Πρώτη βαθμίδα σε επίπεδο δήμων. Οι δήμοι μας να χρηματοδοτηθούν για τη δημιουργία ενός κέντρου ανακύκλωσης το οποίο θα περιλαμβάνει και κέντρο περιβαλλοντολογικής ευαισθητοποίησης ώστε τα παιδιά μας, τα σχολεία μας και όλοι, να είναι εκεί για την διαχείριση των ανακυκλώσιμων υλικών. Και για να μην μπλέξουμε με ρυμοτομικά, πολεοδομικά και όλα αυτά τα ζητήματα χρήσεων με αποφάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων και νομική διευθέτηση να λυθεί το θέμα αυτό… Μετά να έχουμε δευτεροβάθμια διαδικασία ανάκτησης και διαλογής των υλικών ανά περιφερειακή ενότητα, που θα πηγαίνει εκεί θα πηγαίνουν οι μπλε κάδοι με ευθύνη της αυτοδιοίκησης. Θα γίνεται πρώτη διαλογή θα έχει παράλληλα ενσωματωμένη ΜΕΒΑ, θα τρέχουμε τα βιοαπόβλητα και θα υποδέχεται και τα κλαδέματα», πρότεινε ο Περιφερειάρχης Αττικής, ορίζοντας ακολούθως την τρίτη βαθμίδα.

«Μετά να πάμε σε μια τρίτη η οποία μπορεί να είναι ενσωματωμένη σε μονάδα ενεργειακής αξιοποίησης στην οποία θα πηγαίνει ο πράσινος κάδος. Θ είναι ενσωματωμένη σε οποιαδήποτε ενεργειακή, θα γίνεται η πρώτη επεξεργασία, η τελική επεξεργασία των πράσινων κάδων του σύμμικτου. δηλαδή ταυτόχρονα θα ανεβαίνει και ό,τι περισσεύει από τον μπλε κάδο και από τη δευτεροβάθμια διαδικασία.

Να συμφωνήσουμε ότι όλο αυτό είναι ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα το οποίο πρέπει το κράτος, είτε από ευρωπαϊκούς πόρους είτε από τα δικά του προγράμματα του ΕΟΑΝ ή του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων να το επιδοτήσει και την ευθύνη να την έχει η αυτοδιοίκηση. Όλα αυτά θα οδηγήσουν σε μεγάλο βαθμό την ανακύκλωση στα όρια που θέλουμε στα ποσοστά που θέλουμε και θα έχουμε πετύχει το 60%-70% της ανακύκλωσης που είναι ο στόχος.

Όμως, υπάρχει και το υπόλειμμα. Αυτή είναι μια συζήτηση που πρέπει να καταλήξουμε εφόσον οριστικοποιήσουμε την αρχιτεκτονική μας για το πώς θα πετύχουμε να υπηρετήσουμε τις αρχές κυκλικής οικονομίας και της ανακύκλωσης ώστε να πετύχουμε το αποτέλεσμα που θέλουμε και επιβάλλεται σαν χώρα, σαν πατρίδα, σαν κοινωνίες, σαν γειτονιές, σαν υπηρέτες της νέας γενιάς για να μεγαλώσουν τα παιδιά μας σε ένα διαφορετικό περιβάλλον», επεσήμανε ο κ. Χαρδαλιάς.

Διαβάστε επίσης:

Γέφυρα Ιλισσού: Ξεπαγώνει το έργο των €12,8 εκατ. της Περιφέρειας Αττικής- Τι αποφάσισε το Κεντρικό Συμβούλιο Νεότερων Μνημείων

Βίλα Ζωγράφου: Υπεγράφη η προγραμματική σύμβαση για τη βιοκλιματική ανάπλαση ύψους 9,2 εκατ. ευρώ – Πότε θα ολοκληρωθεί το έργο

«Βόμβα» Χαρδαλιά μέσω mononews: H Περιφέρεια Αττικής θα είναι ο τελευταίος σταθμός της πορείας μου στην πολιτική