Ριζικές αλλαγές στη ρύθμιση του χρόνου εργασίας, ενίσχυση των ατομικών συμβάσεων και επανακαθορισμό το καθεστώς των υπερωριών φέρνει το νέο εργασιακό νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας με τίτλο «Δίκαιη Εργασία για Όλους: Απλοποίηση της Νομοθεσίας – Στήριξη στον Εργαζόμενο – Προστασία στην Πράξη» που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση.

Με το σχέδιο νόμου η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης στοχεύει να δώσει μεγαλύτερη ευελιξία στις επιχειρήσεις –ιδίως εποχικές– αλλά και να διασφαλίσει ότι η προστασία των εργαζομένων δεν θα υποχωρήσει. Το υπουργείο Εργασίας εισάγει ένα πλαίσιο που επιχειρεί να ισορροπήσει την ανάγκη των επιχειρήσεων για ευελιξία, ειδικά σε εποχικούς κλάδους, με την προστασία των εργαζομένων μέσω διατήρησης βασικών δικαιωμάτων, όπως το 40ωρο, το δικαίωμα άρνησης υπερωρίας και η κατοχύρωση της αμοιβής.

1

Διευθέτηση χρόνου εργασίας και 10ωρο στις περιόδους αιχμής

Κεντρική αλλαγή είναι η επέκταση του χρονικού διαστήματος στο οποίο μπορεί να εφαρμοστεί διευθέτηση. Οι περίοδοι αυξημένης και μειωμένης απασχόλησης θα μπορούν πλέον να φτάνουν τους 12 μήνες συνολικά, από 6 που ισχύουν σήμερα, με ελάχιστο όριο τη μία εβδομάδα.

Σε επιχειρήσεις με συμβατικό ωράριο έως 40 ώρες την εβδομάδα, παρέχεται η δυνατότητα να συμφωνηθεί απασχόληση έως 10 ώρες ημερησίως σε περιόδους αυξημένης ζήτησης. Οι επιπλέον ώρες θα συμψηφίζονται σε περιόδους μειωμένης απασχόλησης, με τη μορφή μειωμένου ωραρίου, ρεπό ή πρόσθετων ημερών άδειας. Σε κάθε περίπτωση, η εβδομαδιαία απασχόληση δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 48 ώρες κατά μέσο όρο στην περίοδο αναφοράς, ενώ η αμοιβή παραμένει σταθερή, υπολογισμένη με βάση τις 40 ώρες εργασίας.

Οι ρυθμίσεις αυτές αφορούν και εποχιακές επιχειρήσεις, όπου το μεγαλύτερο μέρος της δραστηριότητας συγκεντρώνεται σε λίγους μήνες, καθώς και εργαζόμενους με σύμβαση μικρότερη του ενός έτους. Παράλληλα, ο εργαζόμενος διατηρεί το δικαίωμα να αρνηθεί την πρόσθετη απασχόληση εφόσον δεν είναι σε θέση να την εκτελέσει, χωρίς η άρνηση αυτή να μπορεί να αποτελέσει αιτία απόλυσης.

Ατομικές συμβάσεις μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης

Το νομοσχέδιο ενισχύει τον ρόλο των ατομικών συμβάσεων εργασίας, δίνοντας τη δυνατότητα σε εργοδότη και εργαζόμενο να συμφωνήσουν, με έγγραφη συμφωνία, μειωμένο ωράριο εργασίας (μερική απασχόληση), είτε για ορισμένο είτε για αόριστο χρόνο. Εάν δεν υπάρχει γραπτή συμφωνία, τεκμαίρεται πλήρης απασχόληση.

Παράλληλα, προβλέπεται ρητά η εκ περιτροπής εργασία, που μπορεί να οργανώνεται με λιγότερες ημέρες την εβδομάδα, λιγότερες εβδομάδες τον μήνα ή λιγότερους μήνες τον χρόνο, με πλήρες ημερήσιο ωράριο. Ο εκ περιτροπής εργαζόμενος δύναται να απασχοληθεί και πέραν του ημερήσιου ωραρίου, με αμοιβή όπως αυτή που ισχύει για την υπερωριακή εργασία.

Επιπλέον, σε περίπτωση περιορισμού δραστηριότητας, ο εργοδότης μπορεί –αντί καταγγελίας της σύμβασης– να επιβάλει σύστημα εκ περιτροπής απασχόλησης έως εννέα μήνες μέσα σε ένα ημερολογιακό έτος, υπό την προϋπόθεση ότι θα προηγηθεί ενημέρωση και διαβούλευση με τους εκπροσώπους των εργαζομένων. Εάν δεν υπάρξει έγγραφη συμφωνία ή δεν γνωστοποιηθεί στην Επιθεώρηση Εργασίας εντός οκτώ ημερών, και πάλι θεωρείται ότι ο εργαζόμενος απασχολείται με πλήρες ωράριο.

Με την κατάργηση της υποχρέωσης γνωστοποίησης των συμβάσεων στην Επιθεώρηση Εργασίας, οι διαδικασίες απλοποιούνται, αλλά αυξάνεται η σημασία της ατομικής διαπραγμάτευσης εργοδότη και εργαζόμενου.

Τι αλλάζει στις υπερωρίες

Το νομοσχέδιο εισάγει αλλαγές και στο καθεστώς των υπερωριών. Η εργασία πέραν των 45 ωρών την εβδομάδα (ή 48 ωρών στις εξαήμερες επιχειρήσεις) θεωρείται υπερωριακή και αμείβεται με προσαύξηση 40% επί του ωρομισθίου. Παραμένει το ανώτατο όριο των 150 ωρών νόμιμης υπερωρίας τον χρόνο.

Ωστόσο, αυξάνεται το ημερήσιο όριο: πλέον οι εργαζόμενοι μπορούν να απασχολούνται υπερωριακά έως τέσσερις ώρες ημερησίως, αντί για τρεις που ίσχυαν έως τώρα. Σημαντικό είναι ότι ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα να αρνηθεί την παροχή υπερωριακής εργασίας χωρίς αυτό να αποτελεί λόγο καταγγελίας της σύμβασής του, με βάση τις διατάξεις που προστατεύουν το δικαίωμα στην καλή πίστη και την εργασιακή ασφάλεια.

Διαβάστε επίσης

Μπρατάκος: Υπόμνημα στον Πρωθυπουργό προτάσεων για την εθνική οικονομία με φόντο την ΔΕΘ

Υπουργείο Εργασίας: Σε δημόσια διαβούλευση το Νομοσχέδιο «Δίκαιη Εργασία για Όλους – Οι 8 άξονες

Politico: Νέο σκάνδαλο στην Ελλάδα – Εισαγγελική έρευνα για κακοδιαχείριση ευρωπαϊκών κονδυλίων για την ανακύκλωση