Η Ευρωπαϊκή Ένωση διεξάγει έρευνα για πιθανή κακοδιαχείριση ευρωπαϊκών κονδυλίων ύψους τουλάχιστον 11,9 εκατ. σε έργο ανακύκλωσης στην Ελλάδα, καθώς η διαχρονική αδυναμία της χώρας να συμμορφωθεί με τα ευρωπαϊκά πρότυπα διαχείρισης απορριμμάτων φαίνεται να επιμένει, σύμφωνα με το Politico.

Η έρευνα ξεκίνησε έπειτα από εκθέσεις που παρήγγειλε η Κομισιόν και συνέταξαν Έλληνες ελεγκτές, στις οποίες εντοπίζονται παρατυπίες στο κόστος και στη λειτουργία του έργου.

1

Μία από τις εκθέσεις, την οποία έχει στην κατοχή του το Politico, εντοπίζει σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία των κέντρων ανακύκλωσης, μεταξύ των οποίων η παντελής έλλειψη ελέγχου για το τι συμβαίνει με τα απορρίμματα που συλλέγονται.

Η έρευνα διεξάγεται από το Ευρωπαϊκό Γραφείο Εισαγγελέα (EPPO) και έρχεται ως συνέχεια των χρόνιων προβλημάτων της Ελλάδας στην εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τα απόβλητα — γεγονός που έχει οδηγήσει σε τεράστια πρόστιμα σε βάρος της χώρας.

Το έργο αφορά εγκαταστάσεις ανακύκλωσης – ή αλλιώς «μονάδες ανακύκλωσης» – που υλοποιήθηκαν από την ελληνική εταιρεία TEXAN, με σημεία συλλογής τοποθετημένα στην Αττική, την Πελοπόννησο και την Κρήτη.

Οι πολίτες μπορούν να επιστρέφουν αντικείμενα από πλαστικό, μέταλλο και γυαλί (εκτός συσκευασιών) και να λαμβάνουν οικονομικό αντάλλαγμα.

Καμία διαφάνεια

Ωστόσο, σύμφωνα με την έκθεση, «δεν υπάρχει καμία πληροφόρηση από τoν Ειδικό Διαβαθμιδικό Σύνδεσμο Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ) για το τι συμβαίνει με τα απορρίμματα μετά τη συλλογή τους, πλην μίας αναφοράς για την αποθήκευσή τους σε εγκαταστάσεις της TEXAN το 2023», προσθέτοντας ότι ορισμένες αποθήκες δεν έχουν καν εγκατασταθεί.

Η έρευνα της EPPO βασίζεται, μεταξύ άλλων, στα ευρήματα των ελεγκτικών εκθέσεων, σύμφωνα με αξιωματούχο που γνωρίζει την υπόθεση.

Το έργο, συνολικού προϋπολογισμού 220 εκατ. ευρώ, συγχρηματοδοτήθηκε από την ΕΕ μέσω Ευρωπαϊκού Επιχειρησιακού Προγράμματος.

Πρόστιμα και αμφιλεγόμενες συμβάσεις

Το 2023, η οικονομική επιτροπή ελέγχου επέβαλε πρόστιμο 2,9 εκατ. ευρώ στην ΕΔΣΝΑ, μετά από διαπίστωση «σοβαρών παρατυπιών» στη σύμβαση προμήθειας που ανατέθηκε στην TEXAN.

Η εταιρεία εξασφάλισε το έργο, παρουσιάζοντας κόστος για τις μονάδες ανακύκλωσης πενταπλάσιο από την τιμή της αγοράς, σύμφωνα με τους ελεγκτές.

Η Ελλάδα, παράλληλα, αναμένεται να αποτύχει και φέτος στην επίτευξη των ευρωπαϊκών στόχων για την ανακύκλωση: 55% των δημοτικών απορριμμάτων και 65% των αποβλήτων συσκευασίας.

«Δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί αν η ΕΔΣΝΑ διερεύνησε ποιο θα ήταν ένα λογικό κόστος για τις μονάδες ανακύκλωσης», αναφέρει ξεχωριστή έκθεση, τονίζοντας ότι η έρευνα αγοράς στην οποία βασίστηκε η ΕΔΣΝΑ «περιλάμβανε μόνο δύο εταιρείες με κοινά συμφέροντα και αποκλειστική σχέση», οι οποίες και κατέθεσαν τη μοναδική προσφορά στο διαγωνισμό.

Μετά και τη δεύτερη έκθεση ελέγχου, που ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο και αποκαλύφθηκε πρώτη από την εφημερίδα Καθημερινή, επιβλήθηκε νέο πρόστιμο ύψους 3 εκατ. ευρώ — δηλαδή το ήμισυ των ευρωπαϊκών χρημάτων που είχαν διατεθεί για το έργο στις τρεις περιφέρειες.

 

Τι είναι ο Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής (ΕΣΔΝΑ)

Ο Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής (ΕΣΔΝΑ)  συστάθηκε με την με αρ.52546/16-12-2011 απόφαση του Υφυπουργού Εσωτερικών σύμφωνα με την πρόβλεψη του άρθρου 211 του Ν. 3852/2010 Καλλικράτης περί Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Περιφέρειας Αττικής.

Αποτελεί καθολικό διάδοχο της προγενέστερης μορφής του Συνδέσμου, του ΕΣΔΚΝΑ.

Η ουσιώδης τροποποίηση που υπήρξε στη σύσταση του ήταν ότι μετατράπη σε διαβαθμιδικό, εκπροσωπούνται δηλαδή πλέον σε αυτόν και α’ και ο β’ βαθμός αυτοδιοίκησης. Η συνύπαρξη αυτή αποτυπώνεται στη σύνθεση των συλλογικών του οργάνων, του Διοικητικού Συμβουλίου και της Εκτελεστικής Επιτροπής.

Σκοπός του Συνδέσμου είναι η προσωρινή αποθήκευση, η επεξεργασία, η μεταφόρτωση, η ανακύκλωση και η εν γένει αξιοποίηση και διάθεση των στερεών αποβλήτων, η λειτουργία σχετικών εγκαταστάσεων, η κατασκευή μονάδων επεξεργασίας και αξιοποίησης, καθώς και η αποκατάσταση υφισταμένων χώρων εναπόθεσης (ΧΑΔΑ) εντός της χωρικής αρμοδιότητας της Περιφέρειας Αττικής.

Σημερινός πρόεδρος είναι ο Χαράλαμπος Σιάτρας,  Αντιπεριφερειάρχης Αττικής, αντιπρόεδρος ο Νίκος Λεβετσοβίτης (δημοτικός σύμβουλος Γλυφάδας) και αντιπρόεδρος εκτελεστικής επιτροπής Νίκος Αβραμίδης (Δημοτικός σύμβουλος Αθηναίων).

Οι «κακοί μαθητές» της ΕΕ

Η Ελλάδα έχει μακρά φήμη ως «κακός μαθητής» της ΕΕ όσον αφορά την ανακύκλωση και την εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat για το 2022, το ποσοστό ανακύκλωσης των δημοτικών απορριμμάτων στην Ελλάδα ήταν μόλις 17%, πολύ χαμηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 49%.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην αξιολόγηση περιβαλλοντικής εφαρμογής του 2025, προειδοποιεί ότι η Ελλάδα δεν θα πετύχει ούτε φέτος τους στόχους της.
Είχε ήδη «χάσει κατά πολύ τον στόχο του 2020» που ήταν 50% ανακύκλωση των δημοτικών αποβλήτων.

Επιπλέον, η Ελλάδα είναι μία από τις πέντε χώρες της ΕΕ που πληρώνουν πρόστιμα για μη συμμόρφωση με τις περιβαλλοντικές πολιτικές.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, η χώρα έχει καταβάλει περίπου 230 εκατ. ευρώ στις Βρυξέλλες για αυτές τις παραβιάσεις.

Από τις 19 ανοιχτές υποθέσεις παραβίασης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας που εκκρεμούν σε βάρος της Ελλάδας, οι έξι αφορούν στη διαχείριση απορριμμάτων — από παράνομες χωματερές μέχρι ελλιπή εφαρμογή της νομοθεσίας για τα απόβλητα συσκευασίας.

Διαβάστε επίσης:

ΑΑΔΕ: Διευκρινίσεις προς τους οικονομικούς φορείς για το νέο τελωνείο Πειραιά

Οι φόροι που εκτόξευσαν τα φορολογικά έσοδα – Κλειδώνει ο δημοσιονομικός χώρος για το πακέτο της ΔΕΘ

Αλέξανδρος Βαρβέρης (e-ΕΦΚΑ): Δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή θέμα αλλαγής των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης