Ellen von Unwerth: Φωτογραφίες μόδας που προκάλεσαν

«Η δυνατή φωτογραφική γλώσσα είναι το πιο έντονο χαρακτηριστικό της» αναφέρει ο Σεμπαστιάν Πλαντέν, επιμελητής της έκθεσης «Ladyland» στην Opera Gallery του Λονδίνου. Αναφέρεται στη διάσημη Γερμανίδα φωτογράφο κορυφαίων μοντέλων, Έλεν φον Ούνβερτ, η δουλειά της οποίας παρουσιάζεται σε μία μοναδική έκθεση από τις 4 έως τις 18 Μαΐου. Πολλές από τις φωτογραφίες της Κέιτ Μος, της Κλάουντια Σίφερ και της Ναόμι Κάμπελ έχουν μείνει στην Ιστορία.

Η δουλειά της εμβληματικής φωτογράφου είναι γνωστή για τις φωτογραφίες που αιχμαλωτίζουν τις παιχνιδιάρες, αισθησιακές και τολμηρές γυναίκες. Οι εικόνες της φον Ούβερτ, με τις προκλητικά ντυμένες γυναίκες να ποζάρουν αισθησιακά και σκανταλιάρικα, μπορεί να έχουν προκαλέσει αντιδράσεις ανά τα χρόνια, όμως το υποβόσκων μήνυμα της δουλειάς της είναι να ενδυναμώσει τις γυναίκες, απεικονίζοντάς τες υπό διαφορετικό πρίσμα κάθε φορά.

Η Έλεν φον Ούνβερτ γεννήθηκε το 1954 στην Φρανκφούρτη. Έχασε τους γονείς της σε πολύ μικρή ηλικία. Σε ηλικία μόλις είκοσι χρονών την ανακάλυψε ένας φωτογράφος κι έτσι άρχισε να δουλεύει η ίδια ως μοντέλο. Δούλεψε για δέκα χρόνια στο Παρίσι ως φωτομοντέλο κι έπειτα έγινε η ίδια φωτογράφος.

Η ανακάλυψη της Κλάουντια Σίφερ

Το 1989 η Έλεν φον Ούβερτ εργαζόταν ως φωτογράφος για τη βρετανίδα σχεδιάστρια Καταρίνα Χάμνετ. Την ίδια χρονιά συναντήθηκε επαγγελματικά με την Κλάουντια Σίφερ, που ακόμη βρισκόταν στην αρχή της καριέρας της. Η φωτογράφιση για την καμπάνια της Guess έκανε διάσημη παγκοσμίως την Κλάουντια Σίφερ και καθιέρωσε και τη Γερμανίδα φωτογράφο.

Η Ναόμι Κάμπελ στο τηλέφωνο

«Οργανώνω πάντα τις φωτογραφίσεις μου σαν ταινίες. Στην αρχή έχω στο μυαλό μου ένα βασικό σενάριο, μπορεί να είναι μια μείξη διαφορετικών εικόνων, αλλά μένω σε αυτό. Στη συνέχεια συνθέτω μια ιστορία, βρίσκω τα πρόσωπα, διαλέγω τοποθεσία και συνεργάτες και βρίσκω την κατάλληλη μουσική», είχε πει η ίδια για τη δουλειά της. Στη φωτογραφία η Ναόμι Κάμπελ το 1991 στο Λος Άντζελες.

Πολλές φορές η φον Ούνβερτ συνέχιζε να τραβά φωτογραφίες ακόμη κι όταν η φωτογράφιση είχε ολοκληρωθεί τυπικά. «Η καλλιτεχνική μου φιλοσοφία είναι απλή και εμπνέεται από την καθημερινότητά μου. Αγαπώ τη ζωή και αυτό θέλω να καταγράφω με τον φακό. Θέλω να μοιράζομαι όλα αυτά με τους ανθρώπους του σήμερα αλλά και με τις επόμενες γενιές», είχε πει η ίδια χαρακτηριστικά.

Η φον Ούνβερτ εμπνέεται μέχρι σήμερα από πολλούς και διαφορετικούς τόπους, ανθρώπους, καλλιτεχνικά ρεύματα. Είχε δηλώσει: «Νιώθω τυχερή που μπορώ να εμπνέομαι από πολλά πράγματα στη ζωή: την τέχνη, το σινεμά, τη μουσική, τη μόδα αλλά και τους ανθρώπους γενικά. Μπορώ να εμπνευστώ από μια σκηνή που είδα στον δρόμο».

Γιατί όμως η έκθεση στο Λονδίνο ονομάστηκε «Ladyland»; Όπως εξηγεί ο επιμελητής της έκθεσης αυτό ήταν μια ιδέα της Έλεν φον Ούνβερτ. «Ladyland» από το «Wonderland». Λίγο πολύ περιγράφει τον φαντασιακό κόσμο που ίδια κατασκευάζει στις φωτογραφίες της μαζί με τα μοντέλα.

«Οι αντιδράσεις του κόσμου, που αντανακλούν και τις κρατούσες κοινωνικές αντιλήψεις, έχουν αλλάξει πολύ. Αυτό που κάποτε θεωρούνταν προκλητικό, σήμερα θεωρείται κανονικό», έχει πει η φον Ούνβερτ. Μάλιστα, όταν πριν από 30 χρόνια είχε φωτογραφίσει δύο γυναίκες να φιλιούνται, προκάλεσε μεγάλο σοκ.

Μια έκθεση που ανοίγει εκ νέου τον διάλογο σχετικά με την αντικειμενοποίηση των γυναικών στον χώρο της μόδας, η «Ladyland», είναι και εξαιρετικά επίκαιρη, καθώς το κίνημα #MeToo πυροδότησε ένα δυνατό δημόσιο διάλογο σχετικά με την σεξουαλική παρενόχληση και την ανισότητα στην βιομηχανία της διασκέδασης.