Οι αλλαγές του νόμου και πού οριοθετείται η στρατηγική συμμετοχή που σκοπεύει να έχει το ΤΧΣ στην Πειραιώς

Μειοψηφική μεν, αλλά στρατηγικού χαρακτήρα μετοχική θέση, αναμένεται να διατηρήσει το ΤΧΣ στο… μεθεπόμενο στάδιο των εξελίξεων που σηματοδοτούνται στην τράπεζα Πειραιώς.

Προς αυτήν την κατεύθυνση κινούνται, όπως όλα δείχνουν, οι σχεδιαζόμενες αλλαγές στο νομικό πλαίσιο λειτουργίας του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Στο οποίο θα δοθεί πλέον η διπλή δυνατότητα: Πρώτον, να μετέχει και στις κεφαλαιακές αυξήσεις των τραπεζών  που γίνονται για αναπτυξιακούς λόγους.

Δηλαδή, όχι  μόνο σε εκείνες που υλοποιούνται για τις ανάγκες κάλυψης κεφαλαιακών ελλειμμάτων, όπως ορίζει η υφιστάμενη νομοθεσία.

Και δεύτερον, το Ταμείο να αποκτά την ευχέρεια να καθορίζει το ποσοστό συμμετοχής που επιζητεί να έχει, μετά από την υλοποίηση των Α.Μ.Κ.

Η άμεση… μετάφραση των επικείμενων αυτών παρεμβάσεων, είναι  ότι αναφορικά με την περίπτωση της τράπεζας Πειραιώς,  διαμορφώνεται με άξονα το ΤΧΣ μια νέα, μετοχική «αρχιτεκτονική». Η οποία έχει πολύ μεγάλη απόκλιση σε σύγκριση με τους συσχετισμούς δυνάμεων ανάμεσα στους μετόχους της τράπεζας, που προέκυπταν από τις (απορριφθείσες)  προτάσεις Πόλσον.

Ο Αμερικανός μεγαλοεπενδυτής ήθελε έπειτα από την μετατροπή των CoCos σε μετοχές, να γίνει αύξηση κεφαλαίου μόνο με τη συμμετοχή ιδιωτών, που θα έβαζαν 800 εκατ. ευρώ. Γεγονός που θα είχε σαν συνέπεια, το ποσοστό συμμετοχής του ΤΧΣ από το 61,34%  να καταπέσει στο 10,55%…

Όπως είναι εμφανές, για να ευδοκιμήσει αυτό το σενάριο, έπρεπε όχι μόνο να απέχει το ΤΧΣ από την ΑΜΚ αλλά αυτή η κεφαλαιακή αύξηση να γινόταν σε εξωφρενικά χαμηλές τιμές. Κάτι που θα οδηγούσε στην έκδοση ενός τεράστιου αριθμού νέων μετοχών (4 δισ.). Μεγιστοποιώντας έτσι την ποσοστιαία συμμετοχή στο σχήμα της τράπεζας, εκείνων που θα λάμβαναν τις νέες μετοχές.

Με την αλλαγή του νόμου για το ΤΧΣ τα δεδομένα διαφοροποιούνται. Όχι στην πρώτη φάση της μετατροπής των CoCos, που εκλαμβάνεται ως διαδικαστικού χαρακτήρα βήμα, αλλά στην αμέσως επόμενη. Όταν και θα επιχειρηθεί να επανέλθει η σκυτάλη του μετοχικού ελέγχου στους ιδιώτες επενδυτές.

Κάτι που πιστεύεται ότι θα γίνει στη διάρκεια της νέας χρονιάς και αφού βελτιωθούν οι συνθήκες στις αγορές, κάνοντας ευχερέστερη μια αύξηση κεφαλαίου στην τράπεζα.

Τότε το Τ.Χ.Σ θα έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει σε μερική εξάσκηση των δικαιωμάτων του, με στόχο αφ’ ενός μεν να διευρύνει την παρουσία των ιδιωτών στην τράπεζα και αφ’ ετέρου το ίδιο το Ταμείο να μειώσει το δικό του ποσοστό κάτω από το πλειοψηφικό 50%.

Με την πιθανή οροφή του, να τοποθετείται στον έλεγχο της καταστατικής μειοψηφίας του 33,4%.

Η συγκεκριμένη αυτή κίνηση μεταδίδει την αίσθηση πως το ΤΧΣ διαβλέπει  μελλοντικές υπεραξίες από τη διακράτηση μιας σημαντικής θέσης στην τράπεζα.

Παράλληλα όμως, η εν λόγω κίνηση εκλαμβάνεται και ως ένα άτυπο δίχτυ ασφαλείας, με την έννοια ότι η συμμετοχή του ΤΧΣ στην κεφαλαιακή αύξηση, μπορεί  λειτουργήσει αποτρεπτικά απέναντι σε μια πιθανή προσπάθεια των ξένων funds, να σπρώξουν προς τα κάτω τις τιμές της ΑΜΚ.

Οι πληροφορίες λένε ότι με το νέο νόμο δεν θα αλλάξει ο τρόπος προσδιορισμού της τιμής έκδοσης των νέων μετοχών (μέσω του βιβλίου προσφορών).

Αλλά καθώς θα υπάρχει ο ισχυρός πόλος του ΤΧΣ, οι όποιες ενδεχόμενες παρενέργειες και οι πιθανοί κραδασμοί μπορεί να τιθασευτούν. Ως ένα βαθμό τουλάχιστον.

Τυπικά, η επαναφορά του πλειοψηφικού ελέγχου της Πειραιώς στους ιδιώτες, μπορεί να γίνει να γίνει και με την παραχώρηση ενός τμήματος από τις μετοχές που θα κατέχει τότε το ΤΧΣ. Αν και κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να συγκεντρώνει σοβαρές πιθανότητες με βάση τα τρέχοντα δεδομένα.

Με ισχυρό κεφαλαιακό πλεόνασμα 2,08 δισ. η τράπεζα

Αναμφίβολα, αφετηρία των πολυσυζητημένων εξελίξεων είναι η μετατροπή των CoCos της Πειραιώς σε μετοχές, που δείχνει να είναι ειλημμένη απόφαση για τον ευρωπαίο επόπτη των τραπεζών (τον SSM δηλαδή). Αυτό όμως μένει να αποτυπωθεί σε διεξοδική εισήγηση, που θα αποσταλεί μέχρι τις 13 Νοεμβρίου.

Με βάση τα αποτελέσματα του πρώτου εφετινού εξαμήνου η Πειραιώς έχει συνολικά κεφάλαια 7,02 δισ. ευρώ, που αντιστοιχούν στο 16% του σταθμισμένου έναντι των κινδύνων ενεργητικού της, το οποίο ανέρχεται στα 43,918 δισ. ευρώ.

Ο συγκεκριμένος δείκτης των συνολικών κεφαλαίων στα οποία περιλαμβάνονται και τα 2,04 δισ.  των CoCos ξεπερνά κατά πολύ το ελάχιστο όριο του 11,25% που έχει θέσει ο ευρωπαίος επόπτης.

Ως εκ τούτου η τράπεζα διαθέτει κεφαλαιακό πλεόνασμα 2,08 δισ., ενώ ακόμη κι αν πληρώσει τα 165 εκατ. ευρώ των ετήσιων τόκων των CoCos, ο δείκτης των συνολικών της κεφαλαίων  θα είναι στο 15,6%.

Εκτιμάται ότι ο SSM, λόγω των παρενεργειών της πανδημίας, θέλει να περιχαρακώσει τις κεφαλαιακές άμυνες των ευρωπαϊκών τραπεζών εν γένει, έχοντας ήδη θέσει απαγορευτικούς όρους στη διανομή μερισμάτων.

Στην περίπτωση της Πειραιώς φαίνεται πώς ο ευρωπαίος επόπτης θέλει την οριστική απαγκίστρωση από τα CoCos και του κόστους που συνεπάγονται. Σε μια περίοδο κατά την οποία το εγχώριο τραπεζικό σύστημα μάχεται για τον περιορισμό των «κόκκινων» δανείων, ενώ ένα σημαντικό κομμάτι της κεφαλαιακής τους δομής, προέρχεται από τις αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις (DTC).

Η μετατροπή των CoCos δεν θα γίνει στην ονομαστική τους αξία αλλά 16% ψηλότερα, καθώς θα έχουν υπάρξει δύο περίοδοι μη πληρωμής των τόκων (στο 8% της ετησίως).

Η Πειραιώς δεν έχει πληρώσει μία φορά (πρόπερυσι) και τώρα θα είναι η δεύτερη.

Από τις  υπό αίρεση μετατρέψιμες ομολογίες θα προέλθουν 394,4 εκατ. νέες μετοχές, καθώς αυτό θα γίνει στην τιμή των 6 ευρώ η μία, που είναι η αναπροσαρμοσμένη τιμή της ανακεφαλαιοποίησης του 2015. Έτσι, παλαιές και νέες μετοχές θα ανέλθουν σε 831.059.164.

Με το ΤΧΣ να έχει συνολικά 509.774.400 μετοχές. Και την ποσοστιαία συμμετοχή του να ανεβαίνει από το τωρινό 26,42% στο 61,34%.

Καθώς όμως το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας έχει από τον ιδρυτικό του νόμο ιδιωτικό χαρακτήρα, ο πλειοψηφικός έλεγχος που θα αποκτήσει στην Πειραιώς ΔΕΝ συνεπάγεται την υπαγωγή της τράπεζας στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.

Κάτι που σημαίνει ότι δεν θα αλλάξει η Διοίκηση της τράπεζας, ούτε και θα υπάρξει κάποια ανατροπή στη χαραγμένη στρατηγική της, ειδικά σε ό,τι αφορά τη διαχείριση της μείωσης των «κόκκινων» δανείων. Αν και το ΤΧΣ θα έχει αυξημένη συμμετοχή στα μέλη του ΔΣ της τράπεζας, αυτό δεν θα επιφέρει ανακατατάξεις στο λειτουργικό και το εν γένει εργασιακό της περιβάλλον.

Οι κρίσιμες λεπτομέρειες για τους μετόχους

Αυξάνοντας το ποσοστό συμμετοχής του ΤΧΣ θα υπάρξει βεβαίως σοβαρή απίσχναση (Dilution) της παρουσίας των υπολοίπων μετόχων κατά 47,5%.

Όπως προκύπτει όμως από τη χρηματιστηριακή νομοθεσία ( απόφαση 26) κατά τη στιγμή της μετατροπής των CoCos, οι υφιστάμενοι ιδιώτες μέτοχοι μπορεί να οδηγηθούν σε μικρότερο ποσοστό συμμετοχής, αλλά η αγοραία αξία του χαρτοφυλακίου τους θα μείνει ως έχει.

Διότι ΔΕΝ θα γίνει αναπροσαρμογή τιμών και οι νέες μετοχές θα ξεκινήσουν τη διαπραγμάτευσή τους από εκεί όπου «σταμάτησαν» οι παλαιές.

Αν για παράδειγμα η μετατροπή των CoCos είχε γίνει χθες, τότε σήμερα όλες οι μετοχές θα ξεκινούσαν να διαπραγματεύονται από τα 0,6202 ευρώ. Εκεί δηλαδή όπου διαμορφώθηκε η χθεσινή τιμή κλεισίματος.

Τι σημαίνει αυτό; Ότι οι υφιστάμενοι 28.250 ιδιώτες μέτοχοι της Πειραιώς θα είχαν τον ίδιο αριθμό μετοχών (321.284.764) της ίδιας χρηματιστηριακής αξίας ( 199,26 εκατ. ευρώ). Το που θα πήγαινε η αγορά το σημερινό κλείσιμο της μετοχής, είναι ένα ζήτημα που δεν αφορά αυτήν καθ’ αυτήν την εταιρική πράξη.

Στο ίδιο αυτό παράδειγμα που βασίζεται σε πραγματικά και όχι υποθετικά δεδομένα, ο αριθμός των μετοχών που κατείχαν οι ιδιώτες μέτοχοι από εκεί που εξέφραζε το 73,58% του συνόλου θα έπεφτε στο 38,66%.

Με την μετατροπή των CoCos, στη μετοχική περιουσία που κατείχε το Τ.Χ.Σ (75,55 εκατ. ευρώ) θα υπήρχε και η προσθήκη άλλων 244,6 εκατ. ευρώ από τις νέες μετοχές που θα έμπαιναν στη αγορά, με τιμή εκκίνησης τα 0,6202 ευρώ η μία .Με αποτέλεσμα η κεφαλαιοποίηση της τράπεζας από τα χθεσινά επίπεδα των 270,816 εκατ. ευρώ, να ξεκινούσε σήμερα από τα 515,4 εκατ. ευρώ.

Τι έχει συμβεί με τους Πόλσον, Μυστακίδη και Τόμσον

Στις αποτιμήσεις αυτές έχουν βέβαια ενσωματωθεί τα αρνητικά δεδομένα, που από την αρχή της εφετινής χρονιάς εκτεταμένα πλήγματα στις τραπεζικές μετοχές, των τεσσάρων συστημικών ομίλων της χώρας.

Ποσοστιαία, οι μεσοσταθμικές απώλειες στις τράπεζες ανέρχονται στο 73%, που αντιστοιχεί σε μείωση της χρηματιστηριακής αξίας τους κατά 7,6 δισ. ευρώ. Εξ αυτών, η Eurobank και η Alpha Bank χάνουν από 2,3 δις η κάθε μία, στα 2 δισ. είναι οι απώλειες για την Εθνική και 1 δισ. για την Πειραιώς.

Ο αμερικανός Τζον Πόλσον έχει τοποθετήσει 465 εκατ. ευρώ στις δύο τελευταίες ανακεφαλαιοποιήσεις της Πειραιώς, στην οποία κατέχει τώρα το 9,13% με μέσο κόστος κτήσης τα 11,7 ευρώ ανά μετοχή.

Σήμερα η θέση του στην τράπεζα αξίζει μόλις 24,7 εκατ. ευρώ, με τις λογιστικές του ζημιές (437,3 εκατ. ευρώ) να ανέρχονται στο 94% των τοποθετημένων κεφαλαίων του. Με την μετατροπή των CoCos το ποσοστό του Πόλσον θα υποχωρήσει στο 4,79%.

Το Bienville Capital με συνιδρυτή και διαχειριστή τον Αμερικανό Κάλεν Τόμσον έχει αποκτήσει το 5,5% της τράπεζας, όπως ανακοινώθηκε τον περασμένο Ιανουάριο.

Πηγές της αγοράς εκτιμούν ότι για το συγκεκριμένο «πακέτο» δαπανήθηκαν περί τα 60 εκατ. ευρώ (2,5 ευρώ ανα μετοχή). Τώρα η θέση αυτή αποτιμάται στα 14,9 εκατ. με τις ζημιές (45,1 εκατ. ευρώ) να ανέρχονται στο 75,2%. Από τη στιγμή της μετατροπής των CoCos το ποσοστό του Τόμσον θα πέσει στο 2,89%.

Από την άλλη πλευρά ο Τέλης Μυστακίδης, τον περασμένο Ιούνιο ανέβασε τη συμμετοχή του στην Πειραιώς στο 5,123%. Έχοντας δαπανήσει σύμφωνα με εκτιμήσεις περί τα 45 εκατ. ευρώ, με το μέσο κόστος κτήσης να υπολογίζεται στην περιοχή των 2 ευρώ ανά μετοχή. Σήμερα η συμμετοχή Μυστακίδη αποτιμάται στα 13,9 εκατ. ευρώ με τις ζημίες (31,1 εκατ. ευρώ) να ανέρχονται στο 69,1% του κόστους κτήσης.

JP Mοrgan για Πειραιώς: Όλα τα σενάρια για τα CoCos – Τιμή στόχος τα €2 για την μετοχή

Τράπεζα Πειραιώς: Τι απαντά ότι ισχύει για τα Cocos και το ποσοστό του ΤΧΣ

ΤΧΣ: Θηριώδεις απώλειες 1,3 δισ. από την αρχή του έτους για το χαρτοφυλάκιο των συμμετοχών του στις τράπεζες

Ακολουθήστε το mononews.gr στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση