ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Πόσοι γνωρίζουν το θερέμιν (theremin), ένα μουσικό όργανο που εφευρέθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα όταν άνθισε η περίφημη ρωσική πρωτοπορία; Και πόσοι έχουν ακούσει για την τεχνική του Ηχητικού Διάκοσμου; Οι απαντήσεις γι’ αυτά βρίσκονται στις απαρχές της ηλεκτρονικής μουσικής, έτσι που σήμερα να ηχούν ως χαμένες και λησμονημένες ιδέες, τις οποίες όμως, επαναφέρει και γνωρίζει στο κοινό το MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη της Θεσσαλονίκης με την έκθεσή του «Ήχος από Φως, Χαρτί και Αιθέρα.
Ένα ταξίδι στις απαρχές της πειραματικής ηλεκτρονικής μουσικής». Ένα ταξίδι πράγματι στην τέχνη του ήχου και την τεχνολογία της μουσικής στη σοβιετική πρωτοπορία των αρχών του 20ού αιώνα, παράλληλα με την παρουσίαση κάποιων από τις σημαντικότερες μορφές της περιόδου αυτής αλλά και τις καινοτόμες έρευνές τους.
Σημαντικός ανάμεσα σε αυτούς του πρωτοπόρους ήταν ο Αρσένι Αβραάμοφ, ο οποίος είχε εισαγάγει νέους εννοιολογικούς και τεχνολογικούς τρόπους κατανόησης του ήχου ως καλλιτεχνικού υλικού ενώ ήταν αυτός επίσης, που επινόησε την τεχνική του Ηχητικού Διάκοσμου (Ornamental Sound). Αλλά και ο Λεόν Θερέμιν, ο οποίος εγκαινίασε νέες ηλεκτρονικές προσεγγίσεις στη μουσική, αναπτύσσοντας αμέτρητα πρότζεκτ που αποσκοπούσαν στον συνδυασμό του ήχου με το χρώμα, τη χειρονομία, την οσμή και την αφή. Μεταξύ αυτών, εμπνευστής και του θερέμιν, του πρώτου ηλεκτρονικού μουσικού οργάνου, που μπορεί να παιχτεί χωρίς καμία φυσική επαφή!
Οι επισκέπτες δοκιμαστές
Αυτό το όργανο μάλιστα, θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν αλλά και να παίξουν οι επισκέπτες της έκθεσης, που θα εγκαινιαστεί αύριο 20 Δεκεμβρίου. Επίσης θα χορέψουν στο τέρπσιτον (terpsitone), μία πλατφόρμα όπου οι κινήσεις του σώματος μετατρέπονται σε αντίστοιχους τόνους και θα «ακούσουν» το φως και το ηλεκτρομαγνητικό πεδίο. Κινούμενα σχέδια της δεκαετίας του 1930 με τεχνητά ηχητικά τοπία που δημιουργήθηκαν με τεχνικές γραφικού (σχεδιασμένου) ήχου, καθώς και μουσική συντεθειμένη με το βάριοφον (variophone) του Γιεβγένι Σόλπα, ένα οπτικό συνθεσάιζερ που αξιοποιεί ηχητικά κύματα κομμένα πάνω σε δίσκους από χαρτόνι οι οποίοι περιστρέφονται συγχρονισμένα με φιλμ και δίνουν επίσης άλλες διαστάσεις στον χώρο.

Να σημειωθεί, ότι το υλικό αυτό και οι ανακατασκευές της έκθεσης προέρχονται από το αρχείο και το εργαστήριο του Αντρέι Σμιρνόφ, ο οποίος έχει και την επιμέλεια σε συνύπαρξη με επιλεγμένα έργα τέχνης από τη Συλλογή Κωστάκη του MOMus.
Φυσικός και διεπιστημονικός καλλιτέχνης ο Αντρέι Σμιρνόφ, συλλέκτης, συγγραφέας και επιμελητής επίσης είναι ο ιδρυτής του Theremin Center και συγγραφέας, μεταξύ άλλων, της μονογραφίας «Sound In Z: Experiments In Sound and Electronic Music in Early 20th Century Russia (Walther Koenig & Sound and Music», Λονδίνο, 2013). Από το 2023, που ζει στη Θεσσαλονίκη έχει ιδρύσει το 3ERKALO (Καθρέφτης), έναν χώρο σύγχρονης ηλεκτροακουστικής μουσικής και ηχητικών – παραστατικών τεχνών ενώ συνεργάζεται επίσης με το MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη, ως ο ειδικός υπεύθυνος για τη λειτουργία του Πειραματικού Εργαστηρίου Ήχου.

Διαβάστε επίσης:
Κώστας Δελαπόρτας (DryDel): Παρήγγειλε άλλα δύο πλοία και συνολικά ναυπηγεί 11 πλοία
Υπερταμείο: Ορίζει νέο Πρόεδρο, CEO και νέα μέλη ΔΣ στη ΔΕΘ-HELEXPO