Η Πινακοθήκη Αβέρωφ στο Μέτσοβο
Σούρουπο με βροχή, παρ΄ότι κατακαλόκαιρο, το Μέτσοβο αποκαλύπτεται κυριολεκτικά στο παραπέντε, ύστερα από μία στροφή κατάβασης που οδηγεί στην πλατεία του χωριού. Δυο βήματα από εκεί η περίφημη «Πινακοθήκη Ε. Αβέρωφ» που φιλοξενεί μία εξαιρετική συλλογή έργων νεοελληνικής τέχνης, ένα δημιούργημα του πολιτικού αλλά και συγγραφέα και φιλότεχνου Ευάγγελου Αβέρωφ, έχει κατορθώσει να αποτελεί πόλο έλξης και προορισμό επίσκεψης στο γραφικό, ορεινό χωριό των Ιωαννίνων.
Πρόκειται άλλωστε για μία συλλογή που εμπλουτίζεται διαρκώς, έτσι που φέτος να είναι σε θέση να παρουσιάζει πενήντα νέα αποκτήματά της, τα οποία προστέθηκαν τα τελευταία χρόνια καλύπτοντας μια ευρεία χρονική περίοδο, από τον 19ο αιώνα έως και τις μέρες μας.
Η έκθεση «Νέα Αποκτήματα 2008-2021» εγκαινιάσθηκε πριν από λίγες μέρες από τον πρόεδρο της Βουλής κ. Κώστα Τασούλα στο ανακαινισμένο κτίριο της Πινακοθήκης, πλήρως προσβάσιμο πλέον για άτομα με κινητικές δυσκολίες, χάρη στη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρου Νιάρχου, περιλαμβάνοντας σπουδαία έργα τέχνης μεγάλων, Ελλήνων καλλιτεχνών. Όπως του Νικηφόρου Λύτρα, του Κωνσταντίνου Βολανάκη, του Περικλή Πανταζή, του Παύλου Προσαλέντη αλλά και νεότερων δημιουργών, μεταξύ των οποίων ο Τάκης Κατσουλίδης, ο Βασίλης Σπεράντζας, ο Άγγελος Σκούρτης. ο Γιάννης Αδαμάκος, ο Μανώλης Χάρος, ο Μάριος Σπηλιόπουλος, ο Αλέξανδρος Ψυχούλης.
Έργα πολύ διαφορετικά ως προς την τεχνοτροπία και τα μέσα έκφρασής κάθε δημιουργού, που συμπληρώνουν όμως έτσι την ιστορική συνέχεια της συλλογής ή την επεκτείνουν χρονολογικά, με αποτέλεσμα να αποκαλυπτονται και οι πιο σύγχρονες αναζητήσεις στην ελληνική τέχνη. Παράλληλα στο Αρχοντικό Τοσίτσα – Λαογραφικό Μουσείο παρουσιάζονται και έργα των γλυπτών Θόδωρου Παπαγιάννη και Κυριάκου Ρόκου. Όλα εξάλλου αποτελούν δωρεές είτε των ίδιων των καλλιτεχνών είτε των κατόχων τους.
Η συγκρότηση της συλλογής
Το 1988 εγκαινιάστηκε η Πινακοθήκη από τον Ευάγγελο Αβέρωφ, ο οποίος έχοντας ευεργετήσει πολλαπλώς τον τόπο καταγωγής του θέλησε να επενδύσει και στην ανάπτυξη του πολιτισμού ιδρύοντας το κοινωφελές Ίδρυμα Ευάγγελου Αβέρωφ- Τοσίτσα, στο οποίο δώρισε τη σημαντικότατη συλλογή του, αποτελούμενη από 200 περίπου έργα Ελλήνων ζωγράφων του 19ου και του 20ου αιώνα.
Γύζης, Λύτρας, Βολανάκης, Ιακωβίδης, Παρθένης, Μαλέας, Γαλάνης, Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Μόραλης, Τέτσης και πολλοί ακόμη περιλαμβάνονται σ΄αυτή τη συλλογή, την οποία ο ίδιος είχε αρχίσει να συγκροτεί από χρόνια. Μαζί δώρισε και το τριώροφο κτίριο για να την στεγάσει, κτισμένο εξ αρχής και προσαρμοσμένο απόλυτα στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική του Μετσόβου.
Άνθρωπος πολύπλευρος και με πολλά ενδιαφέροντα άλλωστε, ο Αβέρωφ άφησε επίσης πλούσιο λογοτεχνικό έργο για το οποίο και βραβεύθηκε ενώ ως ψυχή του Ιδρύματος Βαρώνου Μιχαήλ Τοσίτσα επέβλεψε την ανέγερση περισσότερων των εκατό σχολείων στο νομό Ιωαννίνων και τη δημιουργία Φοιτητικής Εστίας στην Αθήνα και ίδρυσε στο Μέτσοβο λαογραφικό μουσείο. Παράλληλα φρόντισε για την αυτάρκεια του χωριού με μια πρότυπη τυροκομική μονάδα, ξυλουργικό εργοστάσιο κ. ά. και δημιούργησε φυσικά το γνωστό κρασί Κατώγι.
Όσο για την Πινακοθήκη συνέχισε την αποστολή της, μερικά χρόνια αργότερα μάλιστα, το 1994 το κτίριο μεγάλωσε, αποκτώντας μία Νέα Πτέρυγα, εκσυγχρονίστηκε και εμπλουτίσθηκε με νέους εκθεσιακούς και βοηθητικούς χώρους. Παράλληλα αυξήθηκε σημαντικά και η συλλογή. Και το 1997 εγκαινιάστηκε η Αίθουσα Δημητρίου Τσάμη που στεγάζει μια σημαντική ενότητα χαρακτικών και σχεδίων Ελλήνων δημιουργών της περιόδου 1920-1960.
Σήμερα με πρόεδρο του Ιδρύματος την κυρία Τατιάνα Αβέρωφ-Ιωάννου, συγγραφέα, τα έργα της συλλογής έχουν υπερδιπλασιαστεί σε αριθμό, ενώ οργανώνονται σε ετήσια βάση οι μεγάλες περιοδικές εκθέσεις και οι εκδηλώσεις της Πινακοθήκης. Πάνω από 20.000 επισκέπτες δέχεται εξάλλου, κάθε χρόνο, δεδομένου, ότι συχνά οργανώνονται και επιστημονικά συμπόσια, ημερίδες, εκπαιδευτικά προγράμματα και δημιουργικά εργαστήρια.
Η έκθεση «Νέα Αποκτήματα 2008-2021» θα διαρκέσει ως τις 10 Ιανουαρίου 2022
Διαβάστε επίσης
Ήρωες δεν ήταν μόνον οι 300 – Οι Σπαρτιάτες πολεμιστές πέρα από το μύθο
Μυκηναϊκά ξίφη από την Αιγιάλεια μιλούν για το έπος της Ιλιάδας
Ένας Καραβάτζιο, μία ρωμαϊκή βίλα αξίας μισού δισ. και μια πριγκίπισσα με παρελθόν
