Μυκηναϊκά ξίφη από την Αιγιάλεια μιλούν για το έπος της Ιλιάδας

Χάλκινο ξίφος εξαιρετικής διατήρησης όπως βρέθηκε στα μυκηναϊκό τάφο στην Τραπεζά Αιγίου

Χάλκινα ξίφη, ακέραια μέσα στο χρόνο έρχονται κατ΄ευθείαν από την Μυκηναϊκή εποχή για να θυμίσουν και να αποδείξουν τα ομηρικά έπη!

Η ανακάλυψη έγινε στην Τραπεζά της Αιγιάλειας όπου οι αρχαιολόγοι ανασκάπτουν μυκηναϊκό νεκροταφείο, τα ευρήματα του οποίου το συνδέουν με το βασίλειο του Αγαμέμνονα στης Μυκήνες.

Όπως επισημαίνουν στην ανακοίνωσή τους τα όπλα αποτελούν προϊόντα των ανακτορικών εργαστηρίων, ίσως των Μυκηνών, συνάδοντας έτσι με το Έπος της Ιλιάδας και τη μυθολογική παράδοση που μας παραδίδεται. Γιατί σύμφωνα με αυτή, η Αχαΐα ανήκε στο βασίλειο του Αγαμέμνονα και ο άνακτας των Μυκηνών συγκέντρωσε στο γειτονικό Αίγιο τους αξιολογότερους άνδρες, προκειμένου να συσκεφθούν με ποιον τρόπο πρέπει να γίνει η εκστρατεία εναντίον του κράτους το Πριάμου.

Τρία είναι τα ξίφη, εξαιρετικής διατήρησης μάλιστα, καθώς τα δύο από αυτά διατηρούν και μέρος των ξύλινων λαβών τους παρά τις χιλιετίες που έχουν περάσει. Τα ξίφη εντοπίσθηκαν στον θάλαμο ενός τάφου όπου υπήρχαν ταφές του 14ου και του 12ου π.Χ. αιώνα. Μεταξύ των οστών και των κτερισμάτων που συνόδευαν αυτές τις παλαιότερες ταφές (χάντρες από γυαλί και κορναλίνη, πήλινο ειδώλιο αλόγου), είχε τοποθετηθεί το ένα χάλκινο ξίφος.

***Δύο χάλκινα ξίφη της Μυκηναϊκής εποχής που διασώζουν ακόμη μέρος των ξύλινων λαβών τους***

Ενώ στη βάση του σωρού των οστών, βρέθηκαν δύο ακόμη. Η παρουσία αυτών των όπλων, όπως και οι μακρές λόγχες της ίδιας χρονολογικής περιόδου που έχουν βρεθεί κατά την ανασκαφή σε όμορους τάφους στη νεκρόπολη της Τραπεζάς, είναι ιδιαίτερα σημαντική. Τη διακρίνουν από τις άλλες νεκροπόλεις της Αχαΐας υπογραμμίζοντας την άμεση εξάρτηση της τοπικής κοινωνίας από τα ισχυρά ανακτορικά κέντρα.

Η ανασκαφή γίνεται στο πλάτωμα της αρχαίας πόλης Ρύπες, που άκμασε στους πρώιμους ιστορικούς χρόνους και μετείχε στον αποικισμό της Ιταλίας, ιδρύοντας τον Κρότωνα στη Μεγάλη Ελλάδα. Είναι επικεντρωμένη στην έρευνα της μυκηναϊκής νεκρόπολης, που βρίσκεται πάνω στον αρχαίο δρόμο που οδηγούσε στην ακρόπολη των ιστορικών χρόνων και έχει ως τώρα φέρει στο φως θαλαμοειδείς τάφους λαξευμένους στο μαλακό αμμώδες υπέδαφος.

***Αρχαιολόγοι στην έρευνα του τάφου με τα σπουδαία ευρήματα***

Η χρήση των τάφων ήταν πολύχρονη και εντατική, ήδη κατά την Πρωτοανακτορική περίοδο του μυκηναϊκού κόσμου, παράλληλα δηλαδή με την ακμή των μεγάλων κέντρων των Μυκηνών, της Τίρυνθας και της Πύλου. Σημαντική επανάχρησή τους όμως, έγινε τον 12ο π.Χ. αιώνα, όταν οι τάφοι ανοίχθηκαν εκ νέου και κατ’ επανάληψη και όχι μόνον για ταφές αλλά ως χώροι τέλεσης ταφικών εθίμων και σύνθετων τελετουργικών πρακτικών. Κάτι που διατηρήθηκε ως το τέλος της Εποχής του Χαλκού, κατά τον 11ο π.Χ. αιώνα.

Η ανασκαφή στη νεκρόπολη αποδίδει και άλλα πολύτιμα σύνολα κτερισμάτων, αποτελούμενα από αγγεία, πλήθος σφραγιδόλιθους και κάθε είδους χάντρες και ψήφους από ποικίλα υλικά – γυαλί, φαγεντιανή, χρυσό, κορνεόλη, ορεία κρύσταλλο – συνθέτοντας περιδέραια και περίτεχνα κοσμήματα, όπως και χρυσά περίαπτα σε σχήμα βουκράνων που παραπέμπουν στις εμπορικές σχέσεις με το ανατολικό Αιγαίο και την Κύπρο.

***Η ανασκαφή στον προϊστορικό οικισμό στην Τραπεζά Αιγίου***

Η θέση του μυκηναϊκού οικισμού της Τραπεζάς δεν είναι όμως ακόμη αρκετά σαφής. Πιθανώς, κατά τη διάρκεια του πρώιμου κύκλου χρήσης της νεκρόπολης, ο οικισμός να βρίσκονταν σε ένα ύψωμα, σε απόσταση περίπου 100 μέτρων νότια της Τραπεζάς. Φέτος, παράλληλα, με την έρευνα στη μυκηναϊκή νεκρόπολη, η ανασκαφή τμήματος του οικισμού, αποκάλυψε μέρος ενός κτιρίου, ίσως ενός μεγάρου. Πρόκειται για μια ευρεία ορθογώνια αίθουσα με εστία στο κέντρο και χαρακτηριστική κεραμική που την χρονολογεί στον 17ο αι. π.Χ.

***Δωμάτιο οικίας της Προϊστορικής εποχής στην Τραπεζά***

Τη συστηματική ανασκαφή στην Τραπεζά Αιγίου, αρχαίες Ρύπες, διευθύνει ο δρ Ανδρέας Γ. Βόρδος, αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αχαΐας ενώ στο διεπιστημονικό πρόγραμμα της έρευνας της μυκηναϊκής νεκρόπολης και του προϊστορικού οικισμού, μετέχει η καθηγήτρια της Αιγαιακής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Udine, Ελιζαμπέτα Μπόργκνα με ομάδα φοιτητών των Πανεπιστημίων Udine, Τεργέστης και Βενετίας, καθώς και με μεταπτυχιακούς φοιτητές Ελληνικών Πανεπιστημίων.

Κύριος χορηγός της ανασκαφής στην Τραπεζά Αιγιαλείας, αρχαίες Ρύπες, αποτελεί το Ίδρυμα Α.Γ. Λεβέντη. Το έργο της ανασκαφής ενισχύει, επίσης, η Ολυμπία Οδός Α.Ε.