Στο Ίδρυμα Θεοχαράκη με Νικόλα Βεντουράκη και Αντώνη Θεοδωρίδη

Στο Ίδρυμα Θεοχαράκη παρουσιάζεται η έκθεση Μεταξύ και Ανάμεσα με το συνεργατικό έργο του του Νικόλα Βεντουράκη και του Αντώνη Θεοδωρίδη. Η Μαρίνα Μήλιου θεοχαράκη, protegee των ιδρυτών Βασίλη και Μαρίνας Θεοχαράκη, εμπλουτίζει το περίφημο Ίδρυμα και με τις δικές της προσλαμβάνουσες. Έχει δικό της έργο ως περφόρμερ και εμπειρία σε κορυφαίους καλλιτεχνικούς οργανισμούς της Αμερικής. Στη συγκεκριμένη έκθεση, έχει αναλάβει την παραγωγή.

Η έκθεση Μεταξύ και Ανάμεσα ανιχνεύει τις μεταβατικές στιγμές της ύπαρξης. Πρόκειται για φωτογραφική εγκατάσταση των δύο δημιουργών και πραγματοποιείται στην ταράτσα του κτηρίου επί της Βασιλίσσης Σοφίας. Έχει και αυτό τη σημασία του: Καθώς πρόκειται για αμιγώς σύγχρονη τέχνη, παρουσιάζεται τρόπον τινά στο περιθώριο ή «παρυφές» του Ιδρύματος Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β & Μ Θεοχαράκη (σύμφωνα με την πλήρη ονομασία του). Στο μεταίχμιο, θα έλεγε κανείς με μια δόση ελευθερίας…

«Όταν διασχίζουμε το τοπίο βρισκόμαστε σε ενδιάμεση φάση. Από το σημείο εκκίνησης έως τον προκαθορισμένο ή και άγνωστο προορισμό είμαστε συνεχώς σε μια μετάβαση. Κάθε βήμα αποτελεί αρχή αυτού που θα συμβεί, διαρκή επιστροφή σε μια πρότερη κατάσταση αλλά και άφιξή μας σε μία νέα η οποία πρόκειται να αναδυθεί. Αρχίζουμε λοιπόν να αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο καθώς προχωράμε από έναν χώρο σε έναν άλλο, ούτε μέσα ούτε έξω αλλά ενδιάμεσα» σημειώνουν οι δημιουργοί.

Η μελέτη της οριακότητας

Στη μελέτη της οριακότητας, εντρύφησε πρώτος ο ανθρωπολόγος Άρνολντι βαν Γκένεπ (Arnold van Gennep) στις αρχές του 20ού αιώνα. Από τον ίδιο δανείζεται τον τίτλο της η έκθεση. Την έννοια αυτή επανεξέτασε και ο Βίκτορ Τέρνερ (Victor Turner) τη δεκαετία 1960.

Περιγράφει την ενδιάμεση φάση που εντοπίζεται σε κάθε τελετουργία μετάβασης, σε κάθε ακραία κατάσταση η οποία σηματοδοτεί κοινωνική αλλαγή. Και εν τέλει ανασυγκροτεί την κοινωνία εντός της οποίας πραγματοποιείται.

Η οριακή αυτή περίοδος, η οποία χαρακτηρίζεται από την απουσία της σταθερότητας και την πλήρη διάλυση των κοινωνικών δομών. Πρόκειται για περίοδο αβεβαιότητας που ενέχει όμως παράλληλα άπειρες δυνατότητες.

Έχοντας αυτές τις πρωτοποριακές μελέτες κατά νου, οι διοργανωτές σημειώνουν: «Σε εποχή εγκλεισμού και κοινωνικής απομόνωσης καλούμαστε να επαναδιαπραγματευτούμε τους ενδιάμεσους χώρους και χρόνους όπου το πραγματικό είναι αυτό που θα πρέπει να φανταστούμε».

Τα έργα που παρουσιάζονται στην έκθεση δείχνουν το δρόμο ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι. Με αφετηρία την ίδια την Αθήνα, όπου το φυσικό βρίσκεται σε διαρκή διαπραγμάτευση με το τεχνητό περιβάλλον, ο Βεντουράκης και ο Θεοδωρίδης οδηγούν το θεατή στο περιθώριο, εκεί όπου δεν θα κοίταζε. Αναψηλαφούν εκείνο που βρίσκεται ανάμεσα.

Ο χώρος της έκθεσης μετατρέπεται σε χώρο αναμονής, χώρο μεταβατικό, όπου τα όρια μεταξύ φυσικού και κατασκευασμένου εμφανίζονται πλέον μάλλον θωλά, δυσδιάκριτα.

Το ανθρώπινο βίωμα μέσα από την ανάδυση νέων δομών

Ταυτόχρονα, η έκθεση αυτή αποτελεί αφορμή για την αναθεώρηση του αστικού βιώματος.

Ο τρόπος με τον οποίο οργανώνονται οι πόλεις φανερώνει τις κοινωνικές δομές που διαμορφώνουν την ανθρώπινη εμπειρία. Την ίδια στιγμή που η εμπειρία θέτει τις προϋποθέσεις για τις δράσεις που θα επιτρέψουν την ανάδυση νέων δομών.

Ο Εθνικός Κήπος ορίζει την αρχή μίας διαβατήριας τελετουργίας. Πρόκειται για τον πρώτο οργανωμένο χώρο διακοσμητικού πρασίνου του νέου ελληνικού κράτους. Σχεδιάστηκε στα μέσα του 1800 από τον γάλλο αρχιτέκτονα Φρανσουά Λουί Μπαρό (François Louis Bareaud) υπό τις οδηγίες της βασίλισσας Αμαλίας.

Ακολούθησε τις αρχές του αγγλικού τύπου, ο οποίος αναπαριστά μία ιδεαλιστική όψη της φύσης. Μέσα στο χάος της πόλης ο φυσικά αλλά και απόλυτα οργανωμένος Κήπος ως ένας φυσικός αλλά και απόλυτα οργανωμένος χώρος για περισυλλογή και απομόνωση συνιστά ένα σιωπηλό όριο και ένα πέρασμα που ευνοεί τις συναντήσεις.

Ενσωμάτωση σε νέο τοπίο

Οι μακράς διάρκειας λήψεις κατά τη διάρκεια της νύχτας αποτυπώνουν ένα κατάφυτο τοπίο απόλυτης ηρεμίας. Έρχεται σε αντίθεση με την ένταση της πόλης που το περικλείει, που φαίνεται να παραμένει ακέραιη. Από μια άλλη οπτική που βλέπει την πόλη όχι ως οργανωμένο σύνολο αλλά ως σύνθεση χωρίς αυστηρή συνοχή, η αντίθεση μεταξύ φυσικού και τεχνητού εντείνεται.

«Στιγμές έξω από το συνηθισμένο φαίνεται να διακόπτουν τις καθημερινές μας πρακτικές και μας προσκαλούν να δούμε την πόλη με άλλο μάτι. Η φύση κυριαρχεί με διακριτικά και άλλοτε με πιο ριζικά μέσα δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο μία νέα στρώση που μπλέκεται με το πολιτιστικό και ιδεολογικό αφήγημα των χώρων που διασχίζουμε και κατοικούμε», επισημαίνουν οι διοργανωτές.

Τις φωτογραφίες συμπληρώνει ηχητική εγκατάσταση με ήχους που συλλέχθηκαν σε διάφορα σημεία του Κήπου. Μαρτυρούν τον παράλληλο κόσμο αυτού του τόπου κατά τη διάρκεια της ανοίκειας νυχτερινής σιωπής. «Μεταξύ της τάξης και της απόλυτης αναρχίας, βρισκόμαστε και πάλι στο όριο, στο μεταίχμιο που μας χωρίζει από την ύπαρξη μίας προκαθορισμένης δομής και από την ενσωμάτωσή μας σε μία νέα κατάσταση».

Και συμπληρώνουν:

«Στον τελευταίο όροφο του Ιδρύματος Β. & Μ. Θεοχαράκη, με άμεση θέα τον Εθνικό Κήπο και το κέντρο της πόλης, τόσο συμβολικά όσο και γεωγραφικά, βρισκόμαστε σε άλλη οριακή κατάσταση, όπου το μέσα και το έξω εναλλάσσονται διαρκώς δημιουργώντας ένα απόκοσμο συναίσθημα, εντός και εκτός χώρου και χρόνου, αλλά ταυτόχρονα “μεταξύ και ανάμεσα”».

Αντώνης Θεοδωρίδης

O εικαστικός φωτογράφος Αντώνης Θεοδωρίδης είναι εικαστικός φωτογράφος με έδρα την Αθήνα υπήρξε υπότροφος του Ιδρύματος Fulbright και του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Κατέχει τον τίτλο MFA Photography από το University of Hartford στις ΗΠΑ.

Η πρακτική του συνδυάζει την παραδοσιακή αναλογική φωτογραφία με ψηφιακά μέσα, εκτυπώσεις, έρευνα και κολλάζ. Χρησιμοποιώντας διαφορετικούς τύπους μηχανών και μέσων, απεικονίζει ανθρώπους και τοπία. Δημιουργώντας έτσι ευκρινή και πλούσια σε χρώμα τυπώματα ψεκασμού μελάνης και εγκαταστάσεις.

Έπειτα από οδοιπορικό στις Δυτικές Πολιτείες των ΗΠΑ το 2014, η εργασία του Εφημερίδα από την Αμερικανική Δύση δημοσιεύθηκε από τις Εκδόσεις Άγρα στην Αθήνα.

Από το 2016 εργάζεται συστηματικά στην Αθήνα. Το 2017 η εργασία του Τρόποι Διαφυγής παρουσιάστηκε στο Μουσείο Μπενάκη στο πλαίσιο του Athens Photo Festival 2017. Οι εργασίες του, μέσω της φωτογραφικής εικόνας και της οπτικής κουλτούρας εν γένει, εξετάζουν σύγχρονες δυτικοκεντρικές αντιλήψεις με έμφαση στις έννοιες των πολιτισμικών στερεοτύπων, της ιστορικής μνήμης και των ορίων της γνώσης.

Η πρακτική του στοχεύει στην ανακατασκευή και επανερμηνεία του φωτογραφικού υλικού μέσω τεχνικών κολλάζ, εκτυπώσεων και εγκαταστάσεων. Το έργο του περιλαμβάνεται στις συλλογές του European Investment Bank Institute, του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, της Δημοτικής Πινακοθήκης Θεσσαλονίκης, καθώς και σε ιδιωτικές συλλογές.

Νικόλας Βεντουράκης

Ο Νικόλας Βεντουράκης είναι εικαστικός με εξειδίκευση στο μέσο της φωτογραφίας. Στο καλλιτεχνικό του έργο επιχειρείται η ανάλυση των παρανοήσεων και των υποθέσεων που δημιουργούνται κατά τη διάδραση μεταξύ έργου και θεατή.

Ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές σπουδές του στις Καλές Τέχνες (Φωτογραφία) με έπαινο στη σχολή καλών τεχνών Central Saint Martins στο Λονδίνο. Έχει βραβευτεί με το Deutsche Bank Award στη Φωτογραφία (2013).

Είχε επιλεγεί στο Future Map (2013), στο Catlin Guide (2014) και το Fresh Faced Wild Eyed (2014) της περίοπτης The Photographers’ Gallery ως ένας από τους κορυφαίους αποφοίτους καλών τεχνών στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Έχει προταθεί για πολλαπλά διεθνή βραβεία και το 2015 ήταν αποδέκτης της υποτροφίας Fulbright. Έχει παρουσιάσει έργα του διεθνώς.

Πρόσφατες εκθέσεις: The Same River Twice στο Μουσείο Μπενάκη σε συνεργασία με το Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ, Hors Pistes 14 στο Centre Pompidou στο Παρίσι, Perfect Storm στο NRW-Forum στο Ντίσελντορφ, MAC International στο Ντάρλινγκτον, Μπιενάλε Φωτογραφίας στη Θεσσαλονίκη, Μπιενάλε Νέων Καλλιτεχνών στα Τίρανα καθώς και στο παράλληλο πρόγραμμα της 15ης Μπιενάλε της Κωνσταντινούπολης.

Είναι καλλιτεχνικός διευθυντής του Lucy Art Residency και συν-επιμελητής του A Hollow Place στην Αθήνα.

To 2020 βραβεύτηκε από την ARTWORKS με το Πρόγραμμα Υποστήριξης Καλλιτεχνών Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Raw δηλαδή Ωμά, στο Ίδρυμα Θεοχαράκη

Η έκθεση Μεταξύ και Ανάμεσα εντάσσεται στον νέο κύκλο εκθέσεων που εμπνεύστηκε η Μαρίνα Μήλιου Θεοχαράκη. Με αφορμή την υγειονομική κρίση αναθεωρείται η χρήση των εξωτερικών χώρων του Ιδρύματος.

«Σε μια προσπάθεια να μοιραστούμε τις εγκαταστάσεις μας με ένα ευρύτερο κοινό και ένα σύνολο δημιουργών, ξεκινάμε ένα ταξίδι, ενώ, παράλληλα, αποκαλύπτουμε το μουσείο ως έναν ζωντανό οργανισμό, ο οποίος αλλάζει διαρκώς. Ενεργοποιώντας και δίνοντας μια καινούρια προοπτική σε μερικούς από τους πιο ανεπιτήδευτους χώρους του Ιδρύματος, βρισκόμαστε στην αφετηρία μιας συλλογικής εξερεύνησης ανάμεσα σε παραγωγούς, επιμελητές εκθέσεων, καλλιτέχνες και στις πιθανές γωνιές του Ιδρύματος».

Η σειρά εκθέσεων THF RAW λειτουργεί ως ανοικτή πρόσκληση σε επιμελητές εκθέσεων στην Ελλάδα, οι οποίοι χρειάζονται χώρους για να πειραματιστούν, να τολμήσουν και να συνεργαστούν με καλλιτέχνες της επιλογής τους.

Αξιοποιώντας τους εναλλακτικούς, μη εκθεσιακούς χώρους του μουσείου, δίνεται η δυνατότητα τόσο της ανάδειξης των αόρατων και αχρησιμοποίητων χώρων, που βρίσκονται στο περιθώριο του Ιδρύματος, όσο και της επιμέλειας έργων, τα οποία θα ιδωθούν μέσα από ένα καινούριο πρίσμα σε αυτούς τους ανεπιτήδευτους, αλλά καταξιωμένους χώρους στην καρδιά της Αθήνας.

Πληροφορίες

Μεταξύ και Ανάμεσα

Νικόλας Βεντουράκης και Αντώνης Θεοδωρίδης

Επιμέλεια: Μυρτώ Κατσιμίχα

Διεύθυνση Παραγωγής: Μαρίνα Μήλιου – Θεοχαράκη

Σχεδιασμός Έκθεσης: Ειρήνη Δάφνη Σάπκα
Κατασκευή Σκηνικών: AnotherKindArt
Σχεδιασμός Ήχου: Bias
Bοηθός Παραγωγής: Νεφέλη Σιαφάκα

Διάρκεια έκθεσης: 22 Σεπτεμβρίου–20 Νοεμβρίου 2021
Ωράριο έκθεσης: Δευτέρα έως Κυριακή, 18:00-22:00
Εισιτήριο: 3€, 2€

Εγκαίνια
Τρίτη 21 Σεπτεμβρίου 2021, 18:00-22:00

Τεχνών και Μουσικής Β & Μ Θεοχαράκη

Βασιλίσσης Σοφίας 9 και Μέρλιν 1

10671 Αθήνα

Τηλ.: 210 3611206

 www.thf.gr

Διαβάστε επίσης: Αλεξία Αντσακλή Βαρδινογιάννη: Πώς τίμησε τα 10 χρόνια Artflyer χαρίζοντάς του εκθεσιακό χώρο

Ακολουθήστε το mononews.gr στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση