Ουρανία Εφραίμογλου: Η γυναίκα που έκανε την προσφορά στόχο ζωής

Ουρανία Εφραίμογλου

Μία μεγάλη κυρία του πολιτισμού και της φιλανθρωπίας με αξιοζήλευτο έργο και βαθύ αποτύπωμα στην κοινωνική προσφορά υπήρξε η Ουρανία Εφραίμογλου, που έφυγε από τη ζωή χθες σε ηλικία 89 ετών γεμίζοντας θλίψη τους οικείους της.

Άνθρωπος της προσφοράς στον πλησίον σε όλη την πορεία της στη ζωή, αγαπημένη σύζυγος του Λάζαρου Εφραίμογλου, με τον οποίο είχαν ιδρύσει πριν από εικοσιοκτώ χρόνια το Ίδρυμα Μείζονος Πολιτισμού, σπουδαίο οργανισμό για τη διάδοση του ελληνικού πολιτισμού και της ιστορίας και μητέρα του Δημήτρη Εφραίμογλου που είναι ο ιθύνων νους σήμερα του Ιδρύματος, η Ουρανία Κλη Εφραίμογλου ήταν πάντα ενεργά παρούσα σε κοινωφελείς δραστηριότητες. Μετά τον θάνατο του Λάζαρου Εφραίμογλου άλλωστε, το 2013 εκείνη ήταν η πρόεδρος του Ιδρύματος, συνεχίζοντας το έργο που είχαν μαζί αρχίσει.

Η ευγενική και κομψή φιγούρα της ξεχώριζε, περισσότερο όμως η προσηνής συμπεριφορά της και μια θαυμαστή ικανότητα -αλλά και θέληση- να ακούει τους ανθρώπους, τα προβλήματα και τις αγωνίες τους. «Non ministrari sed ministrare» (Να υπηρετείς, όχι να υπηρετείσαι) ήταν το μότο-οδηγός της, ένα σταθερό ιδεώδες με το οποίο πορεύτηκε δίνοντας με την προσφορά, νόημα στη ζωή της.

Δωρεές αγάπης

Γιατί μια υπέροχη «συνήθεια», ευεργεσία για την ακρίβεια ήταν οι «δωρεές χαράς» του ζευγαριού με την ευκαιρία κάθε ευτυχισμένου γεγονότος της ζωής τους. Όπως η δημιουργία της Εστίας Κοριτσιού «Φιλοθέη η Αθηναία», μια δομή φιλοξενίας ανήλικων κοριτσιών, που ίδρυσαν μαζί το 1962 έναν χρόνο μετά τον γάμο τους. Ή ακόμη η συντήρηση των αγιογραφιών της εκκλησίας του Αγίου Βασιλείου Πολυγώνου, όπου βαπτίσθηκε ο γιος τους Δημήτρης.

Αλλά κι όταν υγεία της δοκιμάστηκε από έναν καρκίνο και νοσηλεύτηκε στο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Άγιος Σάββας, ευγνώμων για την φροντίδα που της παρασχέθηκε, θέλησε με τον σύζυγό πάλι, να προσφέρουν ως αντίδωρο, ένα ουσιαστικό και μεγάλο έργο: Την μετατροπή των Προσφυγικών σε ξενώνες φιλοξενίας ασθενών και των συνοδών τους. Κάτι που δεν υλοποιήθηκε, αφού για τα Προσφυγικά οι γνώμες του κράτους άλλαζαν διαρκώς… Μεγάλη ήταν όμως η συνεισφορά της στο «Αθηναϊκό Κέντρο Μελέτης του Ανθρώπου» όπου εκπαιδεύτηκε το 1980 και ως το 2018 προσέφερε εθελοντικά τις υπηρεσίες της ενώ παράλληλα ήταν γενική γραμματέας του ΔΣ έως το 2019.

Με τον Λάζαρο Εφραίμογλου μοιράζονταν άλλωστε την άποψη, ότι από αυτά που έχει ο καθένας, οφείλει να δίνει το 10% στον πλησίον του.

Το Ίδρυμα

Εκεί όμως που οι δυνάμεις του Λάζαρου και της Ουρανίας Εφραίμογλου ενώθηκαν με τον πλέον ιδανικό τρόπο ήταν η δημιουργία του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού.

«Ήταν καλοκαίρι του 1992. Ταξίδευα ως αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Ευρώπης και αρχηγός της ελληνικής αποστολής από τα παράλια προς το κέντρο της Μικράς Ασίας», γράφει ο Λάζαρος Εφραίμογλου. «Ξαφνικά, μέσα από τα πεύκα ξεπρόβαλε μια αρχαία πόλη και τα ίχνη ενός μεγάλου ναού. Στο χάρτη δεν υπήρχε καμία ένδειξη. Κανένας τουριστικός οδηγός δεν ανέφερε κάποια αρχαία ή έστω παραλλαγμένη ονομασία. Όταν αργότερα έψαξα να βρω το όνομα της ξεχασμένης αυτής πόλης, αιφνιδιάστηκα. Λεγόταν Εύρωμος. Σκέφτηκα ότι σίγουρα θα υπήρχαν και άλλες αρχαίες ελληνικές πόλεις που δε γνωρίζαμε»…

Νοιώθοντας ντροπή, όπως σημειώνει, που ως Έλληνας δεν είχε κάνει κάτι για να καλυφθεί αυτό το κενό, όταν επέστρεψε στην Ελλάδα είχε ήδη στο μυαλό του το σχέδιο για το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Ο στόχος ουσιαστικός: Να βοηθήσει τους Έλληνες ώστε να αποκτήσουν βαθύτερη γνώση της ιστορίας τους και ταυτόχρονα να προάγει την οικουμενική διάσταση του Ελληνισμού. Αρχίζοντας μάλιστα από τους νέους και τις νέες, αφού σ΄αυτούς εναπόκειται η διάσωση της μνήμης και της ιστορίας.

Και η Ουρανία Εφραίμογλου υπήρξε ιδανική συνοδοιπόρος σ΄αυτή την προσπάθεια, μαζί δημιούργησαν το ίδρυμα το 1993 -ένα από τα ελάχιστα ιδρύματα που η ίδρυσή του κυρώθηκε με νόμο της Βουλής των Ελλήνων- ενώ εκείνη εξ αρχής ασχολήθηκε με το εκπαιδευτικό του κομμάτι.

Η γνωριμία

Με τον Λάζαρο Εφραίμογλου ήταν συνομήλικοι, γεννημένοι κι οι δύο το 1932 στην Αθήνα, αν και με εντελώς διαφορετική καταγωγή. Οι δικές της ρίζες βρίσκονταν στην ορεινή Στεμνίτσα της Αρκαδίας, κρυψώνα και κέντρο εξορμήσεων του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, έναν τόπο στον οποίο η ίδια συχνά επέστρεφε, στη μνήμη των προγόνων της και από την αγάπη της για την παράδοση, έναν από τους πυλώνες τα ζωής της. Αντίθετα από την άλλη άκρη του ελληνικού κόσμου, τη Μικρά Ασία προερχόταν η οικογένεια του Λάζαρου Εφραίμογλου, συγκεκριμένα από τη Σπάρτη Πισιδίας στη Μικρά Ασία, μία από τις χαμένες πατρίδες, που όμως, όσοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν, ποτέ δεν την ξέχασαν.

Η Ουρανία Εφραίμογλου με τον γιο της Δημήτρη Εφραίμογλου και την νύφη της Σοφία Κουνενάκη Εφραίμογλου και την τελετή βράβευσής της από το Αμερικανικό Κολέγιο

Η γνωριμία τους είχε γίνει σε έναν χορό, που είχε οργανωθεί το 1958 σε κάποιο αθηναϊκό σπίτι. Εκεί ο νεαρός και δυναμικός Εφραίμογλου γοητεύθηκε από την Ουρανία κι αυτή η γνωριμία έμελλε να καταλήξει τρία χρόνια αργότερα σε γάμο και το 1965 στη γέννηση του μοναχογιού τους Δημήτρη. Εκείνη είχε αποφοιτήσει από την Ιόνιο Σχολή Θηλέων, συνεχίζοντας τις σπουδές της στο Pierce College από όπου έλαβε δίπλωμα Εμπορικών Σπουδών ενώ παράλληλα είχε φοιτήσει στη Γαλλική Ακαδημία και στο Ινστιτούτο Γκαίτε. Επί μία δεκαετία εξάλλου, εργαζόταν εθελοντικά στη ΧΕΝ Αθηνών και στον «Όμιλο Εθελοντών». Κι ο νεαρός και δυναμικός Εφραίμογλου είχε στις αποσκευές του τις σπουδές Οικονομικών και Kλωστοϋφαντουργικών στο Πανεπιστήμιο του Λιντς της Βρετανίας και μία λαμπρή επιχειρηματική καριέρα μπροστά του, η οποία αργότερα εξελίχθηκε και σε πολιτική.

Ο πολιτισμός και η φύση

Η Ουρανία Εφραίμογλου αγαπούσε τον πολιτισμό, ειδικά το θέατρο –στα νεανικά της χρόνια, όταν σπούδαζε στο Pierce College είχε ανεβάσει κι η ίδια μια παράσταση-
αλλά και την κηπουρική, με την οποία ασχολούνταν τόσο στον κήπο του σπιτιού της στην Αθήνα όσο και στην Στεμνίτσα. Φύτευε η ίδια και καλλιεργούσε όχι μόνον καλλωπιστικά φυτά αλλά και λαχανικά, που χαιρόταν να απολαμβάνει με την οικογένειά της, ενώ ακόμη και κοτούλες διατηρούσε στον κήπο. Κι όλα αυτά με την μεγαλύτερη άνεση και απλότητα, αφού η υπεροψία δεν μπορούσε να ταιριάζει σε μια τέτοια γυναίκα. Υπάρχει μάλιστα ένα χιουμοριστικό επεισόδιο με κάποιες κυρίες που επιδείκνυαν τα σκυλάκια ράτσας που είχαν. Όταν την ρώτησαν, «εσείς, τι έχετε στο σπίτι σας», εκείνη είχε απαντήσει απλά «κότες»…

Η μεγαλύτερη αγάπη της όμως ήταν φυσικά τα τρία εγγόνια της, που λάτρευε και την λάτρευαν, τα παιδιά του γιου της και της Σοφίας Κουνενάκη, σημαντικής προσωπικότητας στο τομέα της διοίκησης επιχειρήσεων και Εκτελεστικής Αντιπροέδρου σήμερα του Δ.Σ. του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού και επικεφαλής του Κέντρου Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος».

Αυτήν την σπουδαία γυναίκα, την Ουρανία Εφραίμογλου έχει βραβεύσει η Ακαδημία Αθηνών Αθηνών με το Αργυρό Μετάλλιο της Τάξης των Ηθικών και Πολιτικών Επιστημών ενώ για το φιλανθρωπικό και το κοινωνικό της έργο έχει τιμηθεί με το Alumni Achievement Award από το American College of Greece, από το Πολεμικό Ναυτικό, από τον Σύλλογο Αποφοίτων του Αμερικανικού Κολλεγίου Αθηνών και από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Τρικολώνων και ανακηρύχτηκε Μεγάλη Ευεργέτιδα της Στεμνίτσας ενώ να σημειωθεί ότι ήταν ισόβιος εταίρος της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας.

«Με βαθιά θλίψη, αλλά και ευγνωμοσύνη, το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού αποχαιρετά την Ουρανία Εφραίμογλου, η οποία με τη μακροχρόνια φιλανθρωπική, κοινωνική και πολιτιστική δράση της, στο πλευρό του συζύγου της προσέφερε τα μέγιστα στη χώρα με κορωνίδα, φυσικά, τη δημιουργία του ΙΜΕ», αναφέρει σε ανακοίνωσή του το Ίδρυμα.