• Πολιτισμός

    Η ώρα του Τιτανικού: Το ρολόι που πάγωσε στο χρόνο σε δημοπρασία 

    Ρολόι τσέπης που ανήκε σε επιβάτη του Τιτανικού. Με αριθμούς στα εβραϊκά και ανάγλυφη παράσταση με τον Μωυσή

    Ρολόι τσέπης που ανήκε σε επιβάτη του Τιτανικού. Με αριθμούς στα εβραϊκά και ανάγλυφη παράσταση με τον Μωυσή


    Ένα ρολόι που πάγωσε στο χρόνο στη μοιραία νύχτα της 14ης προς την 15η Απριλίου του 1912, όταν το μεγαλύτερο υπερωκεάνιο του κόσμου εκείνη την εποχή, ο Τιτανικός βυθιζόταν στα νερά του Ατλαντικού, μόλις πουλήθηκε για 97.000 λίρες (111.000 ευρώ) στον βρετανικό οίκο Henry Aldridge & Son.

    Είναι ένα ελβετικό ρολόι τσέπης, που οι δείκτες του μπορεί να λείπουν, ωστόσο οι λεκέδες στην επιφάνειά του δείχνουν σαφώς ότι ήταν στραμμένοι στις 2:25 π.μ. Μια συγκλονιστική ένδειξη, αφού υποδηλώνει ότι το ρολόι σταμάτησε να λειτουργεί, επειδή βρέθηκε μέσα στο νερό, μαζί με τον ιδιοκτήτη του, περίπου πέντε λεπτά πριν από την βύθιση του πλοίου.

    Ο Τιτανικός το 1912 πριν αναχωρήσει από την Βρετανία
    Ο Τιτανικός το 1912 πριν αναχωρήσει από την Βρετανία

    Το ρολόι ανήκε σε έναν επιβάτη της δεύτερης θέσης, ονόματι Σίναϊ Καντόρ, ο οποίος ωστόσο δεν διασώθηκε, καθώς υπήρξε ένα από τα 1500 περίπου θύματα του ναυαγίου. Επρόκειτο για έναν ρωσοεβραίο μετανάστη που ταξίδευε μαζί με την γυναίκα του, η οποία κατόρθωσε να σωθεί. Σ΄αυτήν είχε επιστραφεί το ρολόι, όταν εντοπίσθηκε ο νεκρός σύζυγός της, και εκείνη το κράτησε για αρκετά χρόνια, ώσπου όμως οι απόγονοί τους το πούλησαν. Τα νούμερά του είναι γραμμένα στα εβραϊκά ενώ στην πίσω ανάγλυφη πλευρά απεικονίζεται ο Μωυσής που κρατά τις Δέκα Εντολές.

    «Είναι κυριολεκτικά παγωμένο στο χρόνο σ’ εκείνη τη στιγμή, πριν από 111 χρόνια, όταν ο Τιτανικός βυθίστηκε κάτω από τα κύματα και ο κάτοχός του βρέθηκε στο νερό», όπως λέει ο Άντριου Α. Ολντριντζ, διευθύνων σύμβουλος του οίκου δημοπρασιών. Ο συγκεκριμένος οίκος άλλωστε διαθέτει ειδικό τμήμα για την πώληση αντικειμένων και αναμνηστικών του Τιτανικού.

    Το μενού για το δείπνο της 11ης Απριλίου 1912 - Τιτανικός
    Το μενού για το δείπνο της 11ης Απριλίου 1912

    Το μενού του δείπνου

    Εκείνο όμως, που έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση στη δημοπρασία ήταν ένα μικρό κομμάτι χαρτί με το μενού για δείπνο της πρώτης θέσης. Πουλήθηκε για 95.000 ευρώ, γιατί είναι το μόνο γνωστό μενού από τη νύχτα της 11ης Απριλίου 1912, μόλις μία μέρα  δηλαδή, μετά την απόπλου του άτυχου πλοίου από το λιμάνι του Σαουθάμπτον της Βρετανίας. Τα υπόλοιπα που έχουν διασωθεί χρονολογούνται ακριβώς στο βράδυ της 14ης,  λίγες ώρες πριν τη βύθιση του πλοίου.

    Το μενού με ανάγλυφο το έμβλημα «White Star Line» σε κόκκινο χρώμα. Αρχικά θα α περιελάμβανε και τα επιχρυσωμένα αρχιγράμματα της Ocean Steamship Navigation Company, μαζί με το όνομα του πλοίου - Τιτανικός
    Το μενού με ανάγλυφο το έμβλημα «White Star Line» σε κόκκινο χρώμα. Αρχικά θα α περιελάμβανε και τα επιχρυσωμένα αρχιγράμματα της Ocean Steamship Navigation Company, μαζί με το όνομα του πλοίου

    Το μενού,  φέρει το ανάγλυφο έμβλημα «White Star Line» σε κόκκινο χρώμα ενώ αρχικά θα πρέπει να περιελάμβανε και τα επιχρυσωμένα αρχιγράμματα της Ocean Steamship Navigation Company, μαζί με το όνομα του πλοίου. Η βύθισή του στο νερό όμως, συνετέλεσε στην μερική διαγραφή κάποιων στοιχείων του.

    Το αντικείμενο ανήκε στον ιστορικό Λεν Στίφενσον, που καταγόταν από τη Νέα Σκωτία του Καναδά, όπου μεταφέρθηκαν όλα τα πτώματα μετά το ναυάγιο. Όταν ο Στίφενσον απεβίωσε, το 2017 το μενού βρέθηκε από την κόρη του ανάμεσα στα υπάρχοντα του πατέρα της.

    Εκλεπτισμένες γεύσεις

    Το φαγητό, όπως περιγράφεται σ΄αυτό το μενού ήταν ιδιαιτέρως πλούσιο αλλά και εκλεπτυσμένο, όπως άρμοζε στα μέλη της ανώτερης τάξης, που ταξίδευαν μ΄αυτό το πλοίο στο παρθενικό του ταξίδι.

    Περιελάμβανε σούπα με σπαράγγια, στρείδια, σολομό Ολαντέζ,  μικρά ψαράκια, τουρνεντό από μοσχάρι à la Victoria και πιτσούνι à la Godard. Τα κύρια φαγητά ήταν ανοιξιάτικο αρνί με σάλτσα μέντας, ψητό κοτόπουλο με λευκή σως, ψαρονέφρι με σως χρένου και αρακά, πουρέ από παστινάκι, ρύζι ή πατάτες. Μια άλλη επιλογή ήταν η αγριόπαπια με σάλτσα από κρασί πόρτο και σαλάτα.

    Τα επιδόρπια περιελάμβαναν γαλλικό παγωτό, πουτίγκα Victoria (σύμφωνα με παλιές συνταγές ήταν μία πουτίγκα γεμιστή με φρούτα), βερίκοκα bordaloue (είδος τάρτας) ενώ τα  petits mocka θεωρείται, ότι ήταν κάποιο είδος κέικ με καφέ.

    Αντίστοιχα φυσικά ήταν και τα μενού της πρώτης θέσης των λοιπών ημερών. Το 2015 πάντως, ένα μενού του τελευταίου γεύματος που σερβιρίστηκε στο πλοίο πριν βυθιστεί πωλήθηκε για 88.000 δολάρια. Είχε διασωθεί από έναν Νεοϋορκέζο επιχειρηματία, ονόματι Abraham Lincoln Saloman, που κατόρθωσε να επιβιβαστεί σε σωσίβια λέμβο.

    Αφίσα με τιμολόγια για το ταξίδι του Τιτανικού
    Αφίσα με τιμολόγια για το ταξίδι του Τιτανικού

    Η κουβέρτα της σωτηρίας

    Στην ίδια δημοπρασία πωλήθηκε και μία καρό κουβέρτα καταστρώματος προς 110.000 ευρώ. Η κουβέρτα είχε χρησιμοποιηθεί από έναν από τους επιβάτες, όταν βρισκόταν στη σωσίβια λέμβο. Όταν οι επιζήσαντες έφθασαν στην Νέα Υόρκη, η κουβέρτα προφανώς εγκαταλείφθηκε. Έτσι πέρασε στα χέρια ενός ανώτερου υπαλλήλου της εταιρείας, στην οποία ανήκε ο Τιτανικός, του  Φρέντερικ Τόπιν, ο οποίος ήταν βοηθός γενικού διευθυντή στη Νέα Υόρκη της Ocean Steamship Navigation Company.

    Καρό κουβέρτα καταστρώματος που χρησιμοποιήθηκε από έναν διασωθέντα επιβάτη - Τιτανικός
    Καρό κουβέρτα καταστρώματος που χρησιμοποιήθηκε από έναν διασωθέντα επιβάτη

    Ένα άλλο αντικείμενο που πουλήθηκε ήταν μία ξεθωριασμένη αφίσα, όπου αναγράφονταν τα τιμολόγια της τρίτης θέσης για το μοιραίο ταξίδι του Τιτανικού. Πρόκειται για μία από τις ελάχιστες που έχουν διασωθεί, γιατί, όπως θεωρείται η White Star Line κατέστρεψε όσες περισσότερες από αυτές τις αφίσες μπορούσε, όταν βυθίστηκε το πλοίο, σε μία απέλπιδα προσπάθεια να «εξαφανιστεί» η είδηση.

    Το ναυαγισμένο πλοίο σε νέα απεικόνιση του περασμένου Μαΐου
    Το ναυαγισμένο πλοίο σε νέα απεικόνιση του περασμένου Μαΐου

    Ανάμεσα, τέλος, στα αντικείμενα που δημοπρατήθηκαν και μια απλή ετικέτα για τη σήμανση δεμάτων αλληλογραφίας. Όπως προσθέτει ο Ολντριντζ όλοι οι ταχυδρομικοί υπάλληλοι, που επέβαιναν στο πλοίο, πέθαναν στην προσπάθειά τους να μεταφέρουν τους σάκους αλληλογραφίας στα πάνω καταστρώματα για να τους σώσουν από την πλημμύρα.

    Σε κάθε περίπτωση οι τιμές αντικατοπτρίζουν το συνεχές ενδιαφέρον για το διασημότερο –και όχι για καλούς λόγους- πλοίο όλων των εποχών και τις ιστορίες πίσω από τους επιβάτες και το πλήρωμά του.

    Διαβάστε επίσης:

    Το καπέλο κάνει τον αυτοκράτορα; Αν είναι του Μεγάλου Ναπολέοντα

    Αρχαία, πορσελάνες, βιβλία, αλλά και βραδινές τουαλέτες από το Τατόι. Η παρουσίαση της καταγραφής

    Ένα αεροπλάνο που πετά ανάποδα, ένα γραμματόσημο και δύο εκατομμύρια δολάρια



    ΣΧΟΛΙΑ