Η Φρίντα Κάλο όπως δεν την ξέραμε – Αδημοσίευτες φωτογραφίες σε έκθεση

Πρόσωπο αυστηρό, ματιά αγέρωχη, βαριά φρύδια να φτιάχνουν επιτακτικά τόξα. Σαν Ελληνίδα θεά, κατά προτίμηση μια Αθηνά ή μια Άρτεμη. Η Φρίντα Κάλο όμως, είχε τους δικούς της θεούς από τα βάθη της ισπανικής κουλτούρας και τους πολιτισμούς των ιθαγενών του Μεξικού, μπολιασμένους και με τα ρεύματα της εποχής της. Τον συμβολισμό και τον υπερρεαλισμό. Η ιστορία της ζωής της, γνωστή. Το έργο της, συχνά αυτοπροσωπογραφίες όλο χρώμα και ένταση, επίσης. Κι όμως. Υπάρχουν ακόμα χιλιάδες φωτογραφίες της και άλλα προσωπικά της ντοκουμέντα, άγνωστα ως πριν από μερικά χρόνια, που αποκαλύπτουν πτυχές του προσωπικού της ταραχώδους κόσμου. Μια άλλη ιστορία ξετυλίγεται έτσι, μέσα από αυτά, μια ιστορία που θα μπορέσει να παρακολουθήσει και το ελληνικό κοινό χάρη στην έκθεση, που προγραμματίζει για το φθινόπωρο το MOMus-Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης.

Μόλις το 2003 αποκαλύφθηκε το συγκεκριμένο αρχείο της Φρίντα Κάλο περιλαμβάνοντας περισσότερες από έξι χιλιάδες φωτογραφίες, μερικά σχέδια, γράμματα, φάρμακα και ρούχα της. Όλα είχαν αποκλεισθεί από την δημοσιοποίησή τους μετά τον θάνατό της από τον σύζυγό της, διάσημο μεξικανό ζωγράφο Ντιέγκο Ριβέρα με τον οποίο είχαν μια άκρως επεισοδιακή και γεμάτη πάθος σχέση. Ένα προσωπικό αρχείο, που παρέμενε κλειστό, κλειδωμένο σε ένα μπάνιο στην Casa Azul -το σπίτι τους- για πέντε ολόκληρες δεκαετίες, αποκτώντας μια σχεδόν μυθική αύρα.

Το μουσείο της ζωής της

Μια συλλογή από 241 αδημοσίευτες φωτογραφίες που αντιπροσωπεύουν διαφορετικές περιόδους και πρόσωπα στη ζωή της Φρίντα Κάλο, προσφέροντας μια νέα προοπτική στην εικόνα αυτής της μυστηριώδους καλλιτέχνιδας, που υπήρξε μία από τις πλέον εμβληματικές μορφές της λατινοαμερικανικής τέχνης πρόκειται να παρουσιαστεί στην Θεσσαλονίκη στο πλαίσιο της έκθεσης «Frida Kahlo – Her Photos» από τις 3 Οκτωβρίου. Η φωτογραφία άλλωστε είχε μεγάλη σημασία γι΄ αυτήν, ίσως και λόγω του πατέρα της, γερμανο-εβραίου στην καταγωγή, που είχε στεριώσει το Μεξικό ως φωτογράφος. Μερικές, εμβληματικές φωτογραφίες της, τις είχε τραβήξει ο πατέρας της κι η ίδια εξάλλου τον είχε απαθανατίσει στην ζωγραφική της.

Όταν η Φρίντα Κάλο πέθανε, το 1954, ο Ριβέρα είχε δωρίσει την Casa Azul (Μπλε Σπίτι) στην Πόλη του Μεξικού, προκειμένου να μετατραπεί σε μουσείο για να γίνει γνωστή η ζωή και το έργο της στον μεξικανικό λαό. Και έτσι έγινε, καθώς σήμερα το Μουσείο Φρίντα Κάλο είναι από τα δημοφιλέστερα στον κόσμο. Εκεί θα δει κανείς τα έργα τέχνης και προσωπικά αντικείμενά της, που παραδόθηκαν από τον Ριβέρα γι΄αυτόν τον σκοπό, πλην των προαναφερομένων όμως, που ο ίδιος είχε ζητήσει να μείνουν μακριά από τα περίεργα μάτια.

Έμπνευση δύναμης

Με δύο δραματικά γεγονότα από την αρχή της ζωής της, η γεννημένη το 1907 ζωγράφος θα έλεγε κανείς, ότι το μέλλον που είχε θα ήταν εντελώς περιορισμένο. Αλλά ούτε η πολιομυελίτιδα που την στιγμάτισε δια βίου από την παιδική της ηλικία αφήνοντάς την με το ένα πόδι μικρότερο και το άλλο ημιπαράλυτο, ούτε το βαρύ ατύχημα στα 18της που της κόστισε αλλεπάλληλες εγχειρήσεις, ανυπόφορους πόνους και την αδυναμία να τεκνοποιήσει την πτόησαν. Αντίθετα έγιναν ο προσωπικός της «θησαυρός» από τον οποίο άντλησε δύναμη και έμπνευση.

Και επ΄ ουδενί θα την εμπόδιζαν βέβαια, στις προσωπικές σχέσεις της, πέρα από τον Ντιέγκο Ριβέρα και τον παθιασμένο δεσμό τους, και με άλλους άντρες. Διασημότερους από αυτούς, ο Λέον Τρότσκι φυσικά –έστω και για τον σύντομο δεσμό τους- σοβαρότερος ο φωτογράφος Νίκολας Μάρεϊ, επίσης ο Αντρέ Μπρετόν και ο γλύπτης Ισάμου Νογκούτσι αλλά και γυναίκες, μεταξύ των οποίων οι τυπικά ανεπιβεβαίωτες περιπτώσεις της ομότεχνής της Τζόρζια Ο΄Κηφ και της Ζοζεφίν Μπέικερ.

Παρ΄ότι εξάλλου ο μύθος της δημιουργήθηκε μετά θάνατον –διόλου ασυνήθιστο στην τέχνη- αυτό δεν μειώνει το έργο της. Η ζωγραφική της συγκινεί βαθιά, επιβάλλεται με την δύναμη της κι εύκολα μπορεί κανείς, παρακάμπτοντας τα φολκ στοιχεία να εισχωρήσει στο βάθος της πραγματικής δημιουργίας.

Διαβάστε επίσης:

Δεν πληρώνω… Δεν πληρώνω… Δισεκατομμυριούχος αρνείται να πληρώσει πίνακα που αγόρασε

Το κλεμμένο ψηφιδωτό των εραστών – Επιστροφή στην Πομπηία

Ραμνούντας: Ανάδειξη για τον «άγνωστο» αρχαίο δήμο της Αττικής