Ευτυχία Αλεξανδροπούλου: Διέξοδος Έρωτας, περνάει μέσα από την ψυχανάλυση

Η γνωστή γιατρός, πλέον και ποιήτρια Ευτυχία Αλεξανδροπούλου στον Διέξοδο Έρωτα (εκδ. Κάπα Εκδοτική), την πρώτη της ποιητική συλλογή, περνάει μέσα από την ψυχοθεραπεία. «Από την επιβίωση στην επιτακτική υποχρέωση για Ζωή, με όχημα έναν Έρωτα», όπως η ίδια παρατήρησε.

Κατά βάθος, καταγράφει την προσωπική της καταβύθιση στις ατραπούς του ψυχισμού της. Για την κατάκτηση αυτής της απροσδιόριστης έννοιας, που ονομάζουν Ευτυχία.

Πλάτωνας, Οιδίποδας, Ιπποκράτης

Ιδού πώς η ίδια αυτοσυστείνεται, στην αρχή του κομψού αυτού βιβλίου, που μόλις κυκλοφόρησε:

Γεννήθηκα στην Ακαδημία του Πλάτωνα, μισό

αιώνα πριν

Εκπαιδεύτηκα στον λόφο του Οιδίποδα

Και έδωσα όρκο στον Ιπποκράτη, αργότερα

Ιατρός γαρ

Και περπατώ στον μακρύ, δύσκολο, τραχύ

δρόμο της ζωής μου, μαζί με τους άλλους

Κι εκεί, συναντώ τις λέξεις, την ποίηση και

κάποιον να μονολογεί, «όπου κι αν με

οδήγησαν οι θεωρίες μου, ένας ποιητής είχε 

φτάσει εκεί, πριν από μένα»

Ατελείωτη μαγεία στη σκληρή ζωή

Και γίνεται ο βιογραφικός μου δρόμος, 

υπέροχος

Α! Και λέγομαι Ευτυχία

Ο πατέρας της ψυχανάλυσης

Τα εισαγωγικά υπάρχουν διότι λειτουργούν ως διακειμενική αναφορά στον Φρόιντ, στον οποίο ανήκει η συγκεκριμένη παρατήρηση. Ο μεγάλος ερευνητής της ανθρώπινης ψυχοσύνθεσης, βέβαια, δεν αποφάνθηκε ποτέ ότι έγραψε το απόλυτο σύγγραμα, δεν δεκδίκησε την απόλυτη αλήθεια. Παρότι σήμερα προσπαθούν να τον αποκαθηλώσουν. Σε διάφορα σημεία έχει εν μέρει ξεπεραστεί. Σε πολλά άλλα, όμως, καθόλου.

Έχει σημασία η μνεία στον Φρόιντ. Διότι η ψυχοθεραπεία (σε οποιαδήποτε μορφή, ως εσωτερική διερεύνηση) οδήγησε την Ευτυχία Αλεξανδροπούλου σε περαιτέρω αυτο-ανάλυση επί χάρτου. Και έτσι αυτές οι δωρικές σκέψεις που καταγράφονται, αποτελούν πυκνό απόσταγμα με οικουμενική απήχηση. Όπως οτιδήποτε πηγαίο που έχει υποστεί λεπτή, εγκεφαλική επεξεργασία.

Η μεταμόρφωση

Μέσα από την διπλή θεραπευτική διαδικασία της εμβάθυνσης στην ποίηση και στην ψυχανάλυση (με την ευρεία σημασία της λέξης), συνειδητοποίησε ότι ο κόσμος παραμένει δικός της, συνεχίζει να υπάρχει, αλλά όχι όπως πριν. Παλινδρομήσεις στο παρελθόν αλλά και σταδιακή βελτίωση με μεγαλύτερη φόρα, τελικά της επιτρέπουν να συνειδητοποιήσει ότι αυτό σημαίνει ζωή, η ανθρώπινη πορεία.

Τι συνιστά καταπέλτη σε αυτήν την πορεία;

Ένας ανεκπλήρωτος και αγείωτος Έρωτας, που τη συντονίζει ψηλά (και από ψηλά). Την απομακρύνει από τους χαμηλούς κραδασμούς του περιβάλλοντός της. Δεν βρίσκεται «ποτέ δίπλα, ποτέ εδώ». Άρα βιώνεται και με απίστευτη ένταση. Το ερωτικό υποκείμενο λειτουργεί ως καθρέπτης του εξειδανικευμένου και ταυτόχρονα παθολογικού εαυτού.

Γράφει στο mea culpa:

Σε είδα σαν θεό

Γι αυτό σ’ αγάπησα

για να σε γνωρίσω.

Αν σε είχα δει ως άνθρωπο,

θα σε γνώριζα

για να σε αγαπήσω!

Στα συμπυκνωμένα αυτά ποιήματα κρύβεται γνώση για την ανθρώπινη συνθήκη, πολλή σοφία. Η Ευτυχία Αλεξανδροπούλου έφτασε εκεί με κόπο και με πόνο. Αλλά την κατέκτησε.

Ελεύθερη ερμηνεία

«Δύο αρνήσεις θα κάνουν μια κατάφαση. Ένα νέο τραύμα θα αρχίσει να διορθώνει το παλιό». Ένας ανεκπλήρωτος Έρωτας, εξαιρετικά εξαρτητικός γίνεται ποιητική συλλογή και την οδηγεί αυτός πια (όχι ο εραστής) στη διέξοδο.

Αλλά δεν υπάρχει «διερμηνεία» στη γνήσια ποίηση. Όταν συγκινεί, σημαίνει ότι πέτυχε. Τη διαβάζει κανείς ανάλογα με τα συναισθήματά του.

Στην Απείθαρχη δύναμη υπάρχει η εξής σκέψη:

Στο υπόγειο της δόξας

αυτού του έρωτα.

Μοναχός να ράβεις,

την αμείλικτη υπενθύμιση

μιας αδύναμης λογικής.

Μοναχός να γράφεις,

τακτοποιημένες λίστες

αβέβαιης ανακούφισης.

Κι εκεί έξω, η ταμπέλα

της ραγισμένης καρδιάς από νέον

ν’ αναβοσβήνει·

Φτιαγμένη για τον Έρωτα

έγραφε.

Για όσους τη γνωρίζουν ως δερματολόγο, θεωρούν αναμενόμενη την υψηλή στάθμη της σκέψης της για τον Άνθρωπο. Διότι και στο πεδίο της ιατρικής έχει διακριθεί ιδιαιτέρως λειτουργώντας ολιστικά. Εξετάζει τον άνθρωπο ως συνολική οντότητα και όχι ως τμηματική, «τεχνική» περίπτωση.

Το απώτερο αποτέλεσμα (όταν κανείς συγκινείται από τον ταιριαστό συγκερασμό των λέξεων που συνιστά ποίηση), παραμένει η κάθαρση. Για την Ευτυχία Αλεξανδροπούλου αποτελεί αδιαπραγμάτευτο ζητούμενο.

Για την ποιητική της συλλογή εύχεται ότι «η καταγεγραμμένη εμπειρία μιας τέτοιας ερωτικής ιστορίας να γίνει και τους αναγνώστες, Διέξοδος».

Ο θάνατος

κι ο πόνος

σαν τον Μέλλοντα είναι

Ο ένας στιγμιαίος,

ο άλλος διαρκείας·

σαν απουσιάζει μια ζωή

σε χρόνο Ενεστώτα!

Πληροφορίες

Ο Διέξοδος Έρωτας

Ευτυχία Αλεξανδροπούλου

εκδ. Κάπα Εκδοτική, 2021

Διαβάστε επίσης

Η Γλύκατζη Αρβελέρ στο Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού, συνομιλεί με Προβατά