Απορριπτική είναι η απόφαση του Δικαστηρίου στο αίτημα πιστών να απαγορευθεί η έκθεση «Η Σαγήνη του Αλλόκοτου» στην Εθνική Πινακοθήκη.

Θυμίζουμε ότι η έκθεση είχε υποστεί βανδαλισμό τον περασμένο Μάρτιο από τον βουλευτή του κόμματος Νίκη τότε, Νίκο Παπαδόπουλο, ο οποίος προκάλεσε φθορές σε έργα του καλλιτέχνη Χριστόφορου Κατσαδιώτη. Παράλληλα υπήρξαν και  συγκεντρώσεις πιστών  έξω από το κτήριο.  

1

Το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών όμως, στο οποίο συζητήθηκε με τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων, η αίτηση πιστών -400 τον αριθμό- κατά της Εθνικής Πινακοθήκης και της υπουργού Πολιτισμού την απέρριψε με απόφασή του, με ημερομηνία 17.09.2025.

Και αυτό  «λόγω μη πιθανολόγησης των προϋποθέσεων του επικείμενου κινδύνου που πρέπει να αποτραπεί και της επείγουσας περίπτωσης, που πρέπει άμεσα να αντιμετωπιστεί, με τη λήψη των αιτούμενων μέτρων, αναφορικά με το πρόσωπο των αιτούντων». Στην αίτηση ζητείτο επίσης να τοποθετηθεί επικουρικά στο χώρο της έκθεσης προσωρινή διαταγή, που να προειδοποιεί τους επισκέπτες για το ενδεχόμενο προσβολής της προσωπικότητάς τους.

Κατά την συζήτηση του θέματος στις 15 Σεπτεμβρίου ως λόγος λήψης των αιτηθέντων ασφαλιστικών μέτρων προβλήθηκε από την πλευρά των αιτούντων, ότι τα εκτιθέμενα στην Εθνική Πινακοθήκη έργα τέχνης είναι βλάσφημα, προσβάλλουν τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις και είναι άμεσος ο κίνδυνος πρόκλησης μίσους και βίας. Παρών στη δίκη ήταν και ο πρώην βουλευτής της Νίκης Νικόλαος Παπαδόπουλος, ο οποίος εξετάσθηκε ως μάρτυρας των αιτούντων.                                                          

Η Εθνική Πινακοθήκη και το υπουργείο Πολιτισμού ωστόσο, υποστήριξαν ότι η έκθεση «Η Σαγήνη του Αλλόκοτου», που φιλοξενείται στην Εθνική Πινακοθήκη από τις 22 Ιανουαρίου 2025 παρουσιάζει σύγχρονα έργα τέχνης, δεν προτρέπει σε μίσος ή προσβολή ομάδων και η παρουσίαση γίνεται με σαφή καλλιτεχνική πρόθεση και τεκμηρίωση.

Επίσης, ότι η ελευθερία της τέχνης προστατεύεται από το άρθρο 16 παρ. 1 του Συντάγματος, καθώς και από το άρθρο 10 της ΕΣΔΑ. ΄Ετσι οποιαδήποτε παρέμβαση σε καλλιτεχνική έκφραση απαιτεί ιδιαίτερα αυστηρή στάθμιση, ειδικά όταν δεν υφίσταται προφανής πρόκληση βίας ή μίσους. 

Ως εκ τούτου, όπως κατατέθηκε,  η απλή ενόχληση ή προσωπική αντίρρηση ακόμη και προσβολής από έργο τέχνης δεν αρκεί για να θεμελιώσει δικαίωμα απαγόρευσής του.

Μόνο αν πρόκειται για προσβολή της αξίας του ανθρώπου κατά την έννοια του άρθρου 2 παρ. 1 του Συντάγματος ή αντίθεσης στους γενικούς νόμους ή σε άλλες διατάξεις του Συντάγματος μπορεί να θεμελιωθεί δικαίωμα απαγόρευσής του. Ουδεμία επείγουσα ή αιφνίδια ανάγκη συντρέχει, όπως απαιτεί ο νόμος για τη λήψη προσωρινής διαταγής ούτε επικαλέστηκαν οι αιτούντες κάποιο αιφνίδιο γεγονός που να δημιουργεί κατεπείγουσα ανάγκη για προστασία.

Διαβάστε επίσης: 

Τα «Παριζιάνικα μυθιστορήματα» του Βαν Γκογκ και η συλλογή του δισεκατομμυριούχου Πρίτσκερ

Λίνα Μενδώνη στη Βουλή: Η Κνωσός είναι άρτιος αρχαιολογικός χώρος- Η UNESCO δεν μας έκανε χάρη

Ένας Κλιμτ για ρεκόρ εκατομμυρίων – Από τη συλλογή Λέοναρντ Λόντερ σε δημοπρασία