• Άρθρα

    Ο Νίκος Δένδιας και η αεροπορική διπλωματία απέναντι στον Ερντογάν

    Στέφανος Τζανάκης. Αρθρογράφος


    Στο συμβολικό επίπεδο, τα πράγματα είναι εντυπωσιακά: Ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Δένδιας επιβιβάζεται στο κυβερνητικό αεροσκάφος και ξεκινά αιφνιδιαστικά μία περιοδεία στη βόρεια Αφρική – Λιβύη και Αίγυπτο. Ποιος να το περίμενε από μία χώρα που πέρυσι βγήκε από τα Μνημόνια…

    Λίγο νωρίτερα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συνομιλεί με τον ισραηλινό ομόλογό του – και βγαίνει η «διαρροή» ότι σε 9 ημέρες πρόκειται να πέσουν οι υπογραφές για τον αγωγό East Med.

    Στην ίδια συγκυρία, ο Ερντογάν θυμάται ξαφνικά τις «γκρίζες ζώνες» – και εκεί που έλεγε ότι τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα, ξεφούρνισε ότι είναι και αμφισβητούμενα. Το συμπέρασμα; Η Τουρκία ζορίζεται – και ξαναγυρνά στους «σκληρούς» ισχυρισμούς της δεκαετίας του ’90, μιας και το χοντροκομμένο παιχνίδι με τους φύλαρχους της Λιβύης δεν βγαίνει, τουλάχιστον στο διπλωματικό επίπεδο. Απ’ ό,τι φαίνεται δεν αργεί ο καιρός που θα ξανακούσουμε για τη συνθήκη της Λωζάνης, που την είχαν επίσης ξεχάσει για αρκετούς μήνες…

    Η Ελλάδα έκανε ένα εντυπωσιακό διπλωματικό ντεμαράζ μετά από την αναγγελία του «μνημονίου» μεταξύ Τουρκίας – Λιβύης και έτσι ο Τσαβούσογλου, στην προσεκτική συνέντευξή του στο Βήμα άφησε ανοικτό το παράθυρο για μία κοινή προσφυγή Ελλάδας και Τουρκίας στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης.

    Παρ’ όλα αυτά, το σκηνικό δεν έχει αλλάξει ιδιαίτερα στην ανατολική Μεσόγειο – και το κυριότερο, δεν έχουν αλλάξει τα τουρκικά σχέδια για την πραγματοποίηση ερευνών ανατολικά της Κρήτης στις αρχές του 2020, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Από τη στιγμή που που το ερευνητικό σκάφος θα ξεκινήσει – ενδεχομένως και υπό μία σημαία που δεν θα είναι τουρκική , αφού κατά πάσα πιθανότητα θα είναι μισθωμένο από μία Τρίτη χώρα – τότε το «θερμό επεισόδιο» θα είναι μία σημαντική πιθανότητα.

    Και βέβαια, υπάρχουν αναρίθμητες παραλλαγές στον σχεδιασμό της ελληνικής απάντησης: θα δοθεί μέσω ενός σκάφους – ή περισσότερων – του Λιμενικού; Θα δοθεί με ένα αντιτορπιλικό; Με μία φρεγάτα; Όσο ανεβαίνει το τονάζ, τόσο ανεβαίνει η ένταση…

    Και φυσικά, στην περιοχή δεν υπάρχουν μόνον δύο παίκτες – εν ολίγοις, δεν υπάρχει μόνον η Ελλάδα και η Τουρκία. Για παράδειγμα, το Ισραήλ – το οποίο ταλανίζεται εσωτερικά με τις κατηγορίες εναντίον του κ. Νετανιάχου , αλλά παραμένει μία περιφερειακή υπερδύναμη, που θα έχει δεθεί με πολύ σημαντικά ενεργειακά συμφέροντα με την Ελλάδα από τις 2 Ιανουαρίου, με τις υπογραφές για τον αγωγό. Κι ας είναι ακόμα μακρινή η οικονομική απόδοσή του…

    Υπάρχει όμως και η Γαλλία του Μακρόν , ο οποίος έχει έλθει και σε προσωπική αντιπαράθεση με τον Ερντογάν – όχι ότι κάτι τέτοια παίζουν κάποιον ιδιαίτερο ρόλο στις συγκρούσεις συμφερόντων. Στην πρώτη φάση των ερευνών, στην κυπριακή ΑΟΖ, η Γαλλία προτίμησε να κάνει ένα βήμα πίσω – αλλά τώρα που το παιχνίδι ανοίγει, είναι αρκετά πιθανό να θελήσει μία παρουσία στο μπρα ντε φερ που ετοιμάζει ο Ερντογάν στην περιοχή. Μάλιστα, η βεβαιότητα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα θελήσουν να παίξουν τον παραδοσιακό τους ρόλο του παγκόσμιου χωροφύλακα, ενδεχομένως αφήνει χώρο και σε άλλους , όπως η Ιταλία – που είναι επίσης απέναντι στον Ερντογάν.

    Φυσικά, τα καλύτερα σενάρια γράφονται στο Χόλιγουντ – και όχι στην ανατολική Μεσόγειο, όπου μετρά κυρίως η σκληρή πραγματικότητα…



    ΣΧΟΛΙΑ