Η συζήτηση γύρω από την εφαρμογή της τετραήμερης εργασιακής εβδομάδας έχει αναζωπυρωθεί τα τελευταία χρόνια, με επίκεντρο τη βελτίωση της ισορροπίας επαγγελματικής και προσωπικής ζωής (work – life balance), την αύξηση της παραγωγικότητας και τη μείωση της επαγγελματικής εξουθένωσης. Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με δεδομένα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της αγοράς εργασίας της, αντιμετωπίζει την πρόκληση εφαρμογής ενός εναλλακτικού εργασιακού μοντέλου: της 4ήμερης απασχόλησης.

Η τετραήμερη εργασία, στη διεθνή πρακτική, αναφέρεται σε ένα σύστημα κατά το οποίο οι εργαζόμενοι εργάζονται τέσσερις ημέρες την εβδομάδα, διατηρώντας το ίδιο επίπεδο αποδοχών και, ενίοτε, τον ίδιο συνολικό αριθμό ωρών εργασίας (π.χ. 4 ημέρες Χ 10 ώρες) ή με μείωση των συνολικών ωρών χωρίς περικοπές μισθού. Το βασικό ζητούμενο είναι η ενίσχυση της ευελιξίας χωρίς την υποβάθμιση των εργασιακών δικαιωμάτων.

Σύμφωνα με το Νόμο 4808/2021 («Για την Προστασία της Εργασίας»), το θεσμοθετημένο πλήρες ωράριο εργασίας παραμένει οι 40 ώρες εβδομαδιαίως, κατανεμημένες σε πενθήμερη ή εξαήμερη βάση, αναλόγως του κλάδου και της συμφωνίας εργοδότη – εργαζομένου. Επιπλέον, στο πλαίσιο διευθέτησης του χρόνου εργασίας, ως πλήρης απασχόληση νοείται και η εργασία τεσσάρων (4) ημερών εβδομαδιαίως (182 § 2 Κ.Α.Ε.Δ.). Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 55 του Ν. 4808/21 προβλέφθηκε ότι μπορεί να θεωρείται πλήρης απασχόληση και αυτή, κατά την οποία η 40ωρη εβδομαδιαία εργασία κατανέμεται σε 4 ημέρες (με 10 ώρες εργασίας ημερησίως), όταν κάτι τέτοιο γίνεται στο πλαίσιο συστήματος διευθέτησης του χρόνου εργασίας. Κατά την εφαρμογή του συστήματος αυτού, δεν είναι επιτρεπτή η απασχόληση πέραν των δέκα (10) ωρών ημερησίως και των σαράντα (40) ωρών εβδομαδιαίως που κατανέμεται σε 4ήμερη βάση. Το συγκεκριμένο σύστημα διευθέτησης του χρόνου εργασίας μπορεί να εφαρμόζεται, είτε σε μια χρονική περίοδο αναφοράς έξι (6) μηνών εντός ενός (1) ημερολογιακού έτους, είτε σε μια χρονική περίοδο αναφοράς ενός (1) ημερολογιακού έτους.

Ορισμένες ελληνικές επιχειρήσεις έχουν αρχίσει να εφαρμόζουν την 4ήμερη απασχόληση πιλοτικά, κυρίως στον τομέα της τεχνολογίας, των δημιουργικών βιομηχανιών και των υπηρεσιών. Οι εταιρείες αυτές αναφέρουν αύξηση της παραγωγικότητας, μείωση της απουσίας λόγω άγχους και μεγαλύτερη ικανοποίηση του προσωπικού.

Επίσης, η πρωτοβουλία “4 Day Week Global”, που έχει εφαρμοστεί πιλοτικά σε άλλες χώρες (όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ισλανδία), έχει προκαλέσει ενδιαφέρον και στην Ελλάδα, με ορισμένες επιχειρήσεις να δηλώνουν πρόθεση συμμετοχής σε αντίστοιχα πειραματικά προγράμματα.

Η εργοδοτική πλευρά αντιμετωπίζει τη 4ήμερη απασχόληση με ανάμεικτα συναισθήματα. Από τη μία πλευρά, υπάρχει ενδιαφέρον για την προσέλκυση ταλέντων και τη δημιουργία ενός σύγχρονου εργασιακού περιβάλλοντος. Από την άλλη, παραμένει έντονος ο προβληματισμός για την αποδοτικότητα σε κλάδους υψηλής ζήτησης ή με καθημερινή λειτουργία. Παράλληλα, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις βλέπουν την τετραήμερη εργασία ως ευκαιρία για μείωση της ανεργίας, αλλά και για ενίσχυση της ποιότητας ζωής των εργαζομένων. Ωστόσο, υπογραμμίζουν την ανάγκη νομικής κατοχύρωσης και αποφυγής αυθαιρεσιών (π.χ. 4ήμερη εργασία με 10 ώρες ημερησίως χωρίς επαρκή έλεγχο).

Η τετραήμερη εργασία μπορεί να εφαρμοστεί σε εθελοντική και συμφωνημένη βάση στο πλαίσιο διευθέτησης χρόνου εργασίας. Η αυξανόμενη διεθνής πίεση και οι πιλοτικές εφαρμογές σε ελληνικές επιχειρήσεις δείχνουν ότι πρόκειται για μια τάση με αναπτυξιακή προοπτική. Πάντως, για να μπορέσει η τετραήμερη εργασία να λειτουργήσει ως εργαλείο κοινωνικής προόδου και βιώσιμης ανάπτυξης, απαιτείται νομική ρύθμιση και σαφές πλαίσιο προστασίας των εργαζομένων, διάλογος μεταξύ κοινωνικών εταίρων, κλαδικές μελέτες σκοπιμότητας, πιλοτικά προγράμματα με κρατική στήριξη.

Διαβάστε επίσης:

Ερντογάν: Έτοιμος να εξαγγείλει τη μετονομασία του ψευδοκράτους σε «Τουρκική Δημοκρατία Κύπρου»

ΔΕΗ: Στα 13 λεπτά/kWh το πράσινο τιμολόγιο – Πόσο μειώθηκαν οι τιμές για το ρεύμα

Η Ελλάδα στην 10η Διάσκεψη για τους Ωκεανούς – Our Ocean Conference 2025 Μπουσάν, Δημοκρατία της Κορέας